Format observatieplan

Stappenplan observeren

• Gebruik dit stappenplan voor het werken aan de opdracht!

Stap 1: persoonlijke gegevens

Beschrijf wie je observeert. Naam, leeftijd, afdeling/ groep.

Stap 2: plaats en tijd

Stel de omstandigheden vast waaronder geobserveerd wordt. Beschrijf de volgende onderwerpen:

• De ruimte waar de observatie plaatsvindt

• Situaties waarin geobserveerd wordt

• Data waarop geobserveerd wordt

• Tijdstip van de observatie

• Personen die meewerken aan de observatie

Stap 3: de aanleiding

Beschrijf zo concreet mogelijk de aanleiding voor de observatie. Van wie kwam het idee of het verzoek om te observeren en waarom?

Stap 4: de vraagstelling

Formuleer kort en duidelijk op welke vraag de observatie een antwoord moet geven. Vervolgens werk je de vraagstelling eventueel uit in deelvragen. Daaruit blijkt:

• Wie je gaat observeren

• Welk gedrag je gaat observeren

• In welke situatie je gaat observeren

Stap 5: het observatiedoel

Formuleer kort en duidelijk wat het doel is van de observatie. Vervolgens werk je de doelstelling eventueel uit in deelvragen. Daaruit blijkt:

• Wie je gaat observeren

• Welk gedrag je gaat observeren

• In welke situatie je gaat observeren

Stap 6: het concrete gedrag

Als het observatiedoel en de vraagstelling duidelijk zijn, omschrijf je het gedrag dat je gaat observeren. Dat doe je heel concreet, zodat voor iedereen duidelijk is om welk gedrag het gaat. Het gedrag is goed waarneembaar en een ander ziet precies hetzelfde. Schrijf alles op wat je belangrijk lijkt. Bij de volgende stap maak je een definitieve keuze.

Stap 7: de observatiecategorieën

Op basis van het lijstje met concreet gedrag, stel je de observatiecategorieën vast. Dat moeten er niet te veel zijn, anders wordt het erg lastig om alles correct te noteren. Beperk je tot maximaal acht gedragscategorieën. De categorieën hebben de volgende kenmerken:

• Ze zijn helder en duidelijk geformuleerd

• Ze zijn zo volledig dat je elk gedrag in een categorie kunt plaatsen

• Gedrag kan altijd maar in één categorie geplaatst worden

• Er is evenwicht tussen de categorieën, de helft is bijvoorbeeld positief en de helft negatief gedrag

Stap 8: de observatiemethode

Beschrijf met welke methode je het gedrag gaat observeren en waarom je voor die methode kiest. Beschrijf hoe je de methode precies in de praktijk gaat uitvoeren.

Stap 9: registratie

Beschrijf hoe de resultaten worden verwerkt en met wie de resultaten worden besproken en gedeeld.