หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 การบริหารงานคุณภาพและเพิ่มผลผลิต

1 การบริหารงานคุณภาพ

การบริหารงานคุณภาพเป็นกระบวนการดำเนินงานด้านคุณภาพทั้งหมดอย่างต่อเนื่องโดยมีเป้าหมายที่สนองความต้องการของลูกค้า

1.1 คุณภาพ

คุณภาพเป็นคำที่มีความหมายเปลี่ยนแปลงและพัฒนาอยู่เสมอ ซึ่งสามารถสรุปความหมายและความสำคัญของคุณภาพได้ดังนี้

1) ความหมายของคุณภาพ คุณภาพ คือ คุณสมบัติและลักษณะโดยรวมของผลิตภัณฑ์หรือบริการที่แสดงให้เห็นว่ามีความสามารถที่จะก่อให้เกิดความพึงพอใจได้ตรงความต้องการที่ได้ระบุหรือแสดงไว้โดยนัย

2) ความสำคัญของคุณภาพ คุณภาพมีความสำคัญทั้งต่อบุคคล องค์กร และประเทศ

1.2 การบริหารงานคุณภาพ

การบริหารงานคุณภาพ หมายถึง การปฏิบัติงานหรือการทำงานขององค์กร เพื่อให้ได้มาซึ่งคุณสมบัติทุกประการของผลิตภัณฑ์ หรือพฤติการณ์ทุกอย่างของการบริการที่สามารถสนองความต้องการ ความพึงพอใจ และความปรารถนาของลูกค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

1.3 ระบบบริหารงานคุณภาพ

ระบบบริหารงานคุณภาพ คือ ระบบการบริหารองค์กรที่มุ่งให้กระบวนการดำเนินงานทุกระบบภายในองค์กรเป็นกระบวนการที่แสดงถึงความสามารถและประสิทธิภาพในการตอบสนองความต้องการของลูกค้าด้วยหลักการบริหารงานคุณภาพและการบริหารงานอย่างเป็นกระบวนการ

1.4 หลักการและกระบวนการบริหารงานคุณภาพ

หลักการและกระบวนการบริหารงานคุณภาพ มีดังนี้

1) หลักการบริหารงานคุณภาพ หลักการพื้นฐานของการบริหารงานคุณภาพมี 8 ประการ ดังนี้

(1) การให้ความสำคัญกับลูกค้า

(2) ความเป็นผู้นำ

(3) การมีส่วนร่วมของบุคลากร

(4) การบริหารเชิงกระบวนการ

(5) การบริหารที่เป็นระบบ

(6) การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง

(7) การตัดสินใจบนพื้นฐานของความเป็นจริง

(8) ความสัมพันธ์กับผู้ขายเพื่อประโยชน์ร่วมกัน

2) กระบวนการบริหารงานคุณภาพ ประกอบด้วย

(1) ปัจจัยนำเข้า (Input)

(2) กระบวนการดำเนินงาน (Process)

(3) ผลการดำเนินงาน (Output)

1.5 การบริหารงานคุณภาพโดยรวม

การบริหารงานคุณภาพโดยรวม (Total Quality Management: TQM) คือ ระบบการบริหารงานที่ทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรมซึ่งเป็นการพัฒนาบุคลากรให้มีศักยภาพในการวิเคราะห์และแก้ปัญหา โดยมีกิจกรรมกลุ่มพัฒนาคุณภาพ หรือ QCC เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ร่วมในการบริหารงานและมีการให้ความรู้ด้านการศึกษาของบุคลากร การบริหารตามนโยบาย การประกันคุณภาพ การสร้างแรงจูงใจ และอื่น ๆ อันจะนำ ไปสู่ความสำเร็จในมาตรฐานคุณภาพที่เป็นเลิศ

1.6 การดำเนินงานสู่เป้าหมายการบริหารงานบุคคล

การดำเนินงานสู่เป้าหมายการบริหารงานบุคคลมีรายละเอียด ดังนี้

1) การบริหารทรัพยากร หมายถึง การจัดหา จัดมอบ จัดแบ่ง และควบคุมการใช้ทรัพยากรเพื่อให้หน่วยงานและบุคลากรสามารถดำเนินการตามภารกิจที่องค์กรมอบหมายได้สำเร็จตามเป้าหมายขององค์กร

2) การผลิตหรือการให้บริการ คือ กระบวนการดำเนินงานให้เกิดผลิตภัณฑ์และงานบริการประกอบด้วย

(1) การวางแผนการผลิตหรือการให้บริการ

(2) กระบวนการผลิตหรือกระบวนการให้บริการ

(3) การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์หรืองานบริการ

(4) การจัดซื้อวัตถุดิบหรือผลิตภัณฑ์

(5) การส่งมอบผลิตภัณฑ์หรือการบริการ

3) การวัดและการตรวจสอบผลการดำเนินงานภายในองค์กร มีเป้าหมายสำคัญ คือ

(1) การบรรลุวัตถุประสงค์คุณภาพและเป้าหมายตอบสนองความต้องการของลูกค้า

(2) ค้นหาข้อผิดพลาดของแต่ละกระบวนการที่จะกลายเป็นจุดอ่อนขององค์กร

(3) หาแนวทางการแก้ไขจุดอ่อนและเสริมจุดแข็งให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

2 การเพิ่มผลผลิต

การเพิ่มผลผลิตเกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศสหรัฐอเมริกา ผู้ริเริ่มคือ Frederick W. Taylor ซึ่งนำแนวคิดตามหลักวิทยาศาสตร์มาใช้ในการบริหารเพื่อลดต้นทุนและเพิ่มกำไร

2.1 ความหมายของการเพิ่มผลผลิต

การเพิ่มผลผลิต (Productivity) หมายถึง อัตราส่วนระหว่างผลผลิตที่ได้ (Output) กับปัจจัยนำเข้า (Input) ซึ่งเกิดจากประสิทธิภาพจากการทำงานของแต่ละบุคคลและองค์กร

2.2 ความสำคัญของการเพิ่มผลผลิต

ความสำคัญของการเพิ่มผลผลิต มีดังนี้

1) เป็นเครื่องมือช่วยในการวางแผนการผลิตในอนาคต

2) นำเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาสู่กระบวนการการผลิต

3) ลูกค้าได้สินค้ามีคุณภาพ ราคาถูก

4) ช่วยให้คนงานมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

5) ทำให้ทุกคนได้ผลตอบแทนหรือค่าจ้างดีขึ้น

6) ช่วยให้มีการแข่งขันด้านคุณภาพและการบริการ ช่วยลดต้นทุนการผลิตและการบริการ

2.3 การเพิ่มผลผลิตในองค์กร

การเพิ่มผลผลิตขององค์กรก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ส่งผลให้มีการขยายตัวทางเศรษฐกิจ และสามารถแข่งขันได้ในตลาดการค้าโลก

1) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเพิ่มผลผลิต ได้แก่

(1) นโยบายของรัฐ

(2) ทรัพยากรที่ใช้

(3) ค่านิยมทางสังคมและวัฒนธรรม

2) องค์ประกอบของการเพิ่มผลผลิตการเพิ่มผลผลิตที่ดีมีองค์ประกอบที่สำคัญ 7 ประการ คือ Q C D S M E E

Q: Quality คุณภาพ

C: Cost ต้นทุน

D: Delivery การส่งมอบ

S: Safety ความปลอดภัย

M: Morale ขวัญและกำลังใจในการทำงาน

E: Environment สิ่งแวดล้อม

E: Ethics จรรยาบรรณในการดำเนินธุรกิจ

3) วงจรการเพิ่มผลผลิต ได้แก่

(1) การวัดผลงานหรือการจัดการเพิ่มผลผลิต

(2) การประเมินผลงาน

(3) การวางแผน

(4) การปรับปรุงเพื่อเพิ่มผลผลิต

2.4 การพัฒนาตนเองเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน

การพัฒนาตนเองเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ได้แก่

1) การพัฒนาด้านความสามารถและทักษะการทำงาน

2) การพัฒนาด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา