ວິຊາ ທະນາຄານກາງ

(CENTROL BANK)

ຈຸດປະສົງລວມ:

ວິຊາ ທະນາຄານກາງປະກອບດວ້ຍທັງໝົດ 7 ບົດດັ່ງນີ້:

ບົດທີ 1: ສະພາບລວມຂອງທະນາຄານກາງ

ບົດທີ 2: ການພິມຈຳໝ່າຍເງິນຕາ

ບົດທີ 3: ການບໍລິການສິນເຊື່ອຂອງທະນາຄານກາງ

ບົດທີ 4: ການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ

ບົດທີ 5: ການເຄືອນໄຫວ ດ້ານການຊຳລະສະສາງ ຂອງທະນາຄານກາງ

ບົດທີ 6: ນະໂຍບາຍເງິນຕາແຫ່ງຊາດ

ບົດທີ 7: ການກວດກາຂອງທະນາຄານກາງ

ຈຸດປະສົງ:

ເມື່ອຜູ້ຮຽນໄດ້ສຶກສາຄົ້ນຄວ້າບົດນີ້ສໍາເລັດແລ້ວຈະຮູ້ໄດ້ກ່ຽວກັບ:

I. ການກຳເນີດ ແລະ ວິວັດການຂະຫຍາຍຕົວຂອງທະນາຄານກາງ

II.ໝ້າທີ່ ຂອງທະນາຄານກາງ

III.ບົດບາດການຄຸ້ມຄອງມະຫາພາກຂອງທະນາຄານກາງ

IV.ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງ

V.ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຂະບວນການພັດທະນາ ແລະ ປ່ຽນແປງໃໝ່.

I. ການກຳເນີດ ແລະ ວິວັດການຂະຫຍາຍຕົວຂອງທະນາຄານກາງ.

ເງື່ອນໄຂການກຳເນີດເກີດຂຶ້ນຂອງທະນາຄານກາງ.

- ແມ່ນຍ້ອນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງທະນາຄານທຸລະກິດ.

- ແມ່ນຍ້ອນການແຊກຄຸມຂອງລັດເຂົ້າໃນຂົງເຂດເງິນຕາ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານ.

ໄລຍະການຂະຫຍາຍຕົວຂອງທະນາຄານກາງ

- ໃນໄລຍະ ແຕ່ກ່ອນຕົ້ນສັດຕະວັດທີ XV ຮອດຣັດຕະວັດທີ XVIII ທະນາຄານກາງໄດ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຂອບເຂດການເຄື່ອນໄຫວ ເພື່ອປະຕິບັດໜ້າທີ່ຂອງຕົນ, ທະນາຄານທຸລະກິດໄດ້ຈາໜ່າຍພັນທະບັດອອກມາ .

- ແຕ່ສັດຕະວັດທີ XVIII ຮອດສັດຕະວັດທີ XIX ເນື່ອງຈາກວ່າຂອບເຂດ ແລະ ຂະໜາດຂອງການຈໍລະຈອນສິນຄ້າ ນັບມື້ນັບບກວ້າງຂວາງ ການຈໍລະຈອນສິນຄ້າມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວຈຳເປັນຕ້ອງມີຄວາມເປັນເອກະພາບໃນການກຳນົດເອົາເງິນປະເພດດຽວກໍາລັບການຈໍລະຈອນ.

ເງິນຕາ ແລະ ເຮັດພາລະບົດບາດເປັນທະນາຄານຂອງບັນດາທະນາຄານໃນປະເທດ, ທະນາຄາກາງ ແມ່ນອົງການບໍລິຫານລັດ ແລະ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຕາມກົດໝາຍຂອງລັດ.

ສຳລັບທະນາຄານກາງແຫ່ງ ສປປ ລາວແມ່ນສ້າງຂຶ້ນໃນວັນທີ 07/10/ 1968 ແລະ ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ທີ່ໄດ້ຜ່ານສະພາແຫ່ງຊາດໃນວັນທີ 14/10/1999ໄດ້ກຳນົດໄວ້ວ່າທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ແມ່ນເປັນຄອຍຖາບັນການເງິນຂອງລັດຖະບານ, ມີຖານະທຽບເທົ່າກະຊວງ, ທະນາຄານກາງຂອງປະເທດ, ມີຖານະເປັນນິຕິບຸກຄົນ ແລະ ມີສຳນັກງານໃຫຍ່ຕັ້ງຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.

ທະນາຄານກາງ ແມ່ນຫຍັງ ?

ອົງການຄຸ້ມຄອງລັດ ໃນຂົງເຂດເງິນຕາ ສິນເຊື່ອ ແລະ ທະນາຄານເປັນຜູ້ຜູກຂາດໃນການພິມຈໍາໜ່າຍເງິນຕາ ແລະ ເຮັດພາລະບົດບາດເປັນທະນາຄານຂອງບັນດາທະນາຄານໃນປະເທດ, ທະນາຄານກາງແມ່ນອົງການບໍລິຫານລັດ ແລະ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຕາມກົດ ໝາຍຂອງລັດ.

II.ໝ້າທີ່ ຂອງທະນາຄານກາງ

ປະກອບດວ້ຍໝ້າທີ່ດັ່ງນີ໊:

1.ເປັນທະນາຄານພິມຈຳໝ່າຍ.

2.ທະນາຄານກາງ ເປັນທະນາຄານຂອງບັນດາທະນາຄານ.

3.ທະນາຄານກາງເປັນທະນາຄານຂອງລັດ.

1.ເປັນທະນາຄານພິມຈຳໝ່າຍ.

ເມື່ອທະນາຄານພີມຈຳໜ່າຍເກີດຂຶ້ນ ແລະ ໄດ້ຮັບການປະຕິບັດໂດຍທະນາຄານຈໍານວນໜຶ່ງ, ຜ່ານຂະບວນວິວັດໄດ້ຖືກລວມເຂົ້າເປັນທະນາຄານດຽວ, ເອີ້ນວ່າທະນາຄານກາງ, ທະນາຄານກາງໄດ້ເຮັດພາລະບົດບາດເປັນຜູ້ຜູກຂາດໃນການພິມຈຳໜ່າຍ, ເຊິ່ງທະນາບັດທີ່ທະນາຄານກາງພີ່ມຈຳໜ່າຍອອກນັ້ນເອີ້ນວ່າທະນະບັດ, ມີໜ້າທີ່ຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະພາບ ແລະ ຄວາມປວດໄພໃນທົ່ວປະເທດ.

ທະນາຄານກາງປະຕິບັດໜ້າທີ່ການຜູກຂາດໃນການພິມຈຳໜ່າຍເງິນຕາ ຍ້ອນບັນດາສາຍເຫດດັ່ງນີ້:

- ເພື່ອຮັບປະກັນ ໃຫ້ລັດຖະບານກວດກາການປັບປ່ຽນປະລິມານເງິນ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ.

- ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ທະນາຄານກາງ ໃນການຄຸ້ມຄອງການເປີດກວ້າງການໃຫ້ສິນເຊື່ອ ຂອງບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ ແລະ ເພື່ອດັດສົມຈໍານວນເງິນຕາທີ່ຈໍລະຈອນໃຫ້ຄ່ອງຕົວ ແລະ ສອດຄ່ອງກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ.

- ທະນາຄານກາງພິມຈຳໜ່າຍເງິນຕາ ຈະສ້າງຄວາມເປັນເອກະພາບໃນການຈໍລະຈອນເງິນຕາ, ຮັບປະກັນໃຫ້ທະນາບັດ ທີ່ທະນາຄານພີມຈຳໜ່າຍອອກມາມີພື້ນຖານທາງດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ດ້ານເສດຖະກິດເຊິ່ງອັນນີ້ພາໃຫ້ທະນາບັດທີ່ພິມອອກມາມີອິດທິພົນໃນການຈໍລະຈອນ.

- ລາຍຮັບຈາກການພິມຈຳໜ່າຍຂອງທະນາຄານກາງ ຈະຖືກນຳໃຊ້ຢ່າງລວມສູນ, ນຳເອົາທຶນຮອນມາໃຫ້ພື້ນຖານເສດຖະກິດ.

ທະນາຄານກາງກຳນົດຫຼັກການການພິມຈຳໜ່າຍເງິນຕາມີດັ່ງນີ້:

- ຫຼັກການພິມຈຳໜ່າຍບົນພື້ນມີໂລຫະສະສົມຮັບປະກັນ.

- ຫຼັກການພິມຈຳໝ່າຍເງິນໂດຍມີການຄ້ຳປະກັນດວ້ຍສິນຄ້າ.

ຫຼັກການພິມຈຳໜ່າຍບົນພື້ນມີໂລຫະສະສົມຮັບປະກັນ.

ຫຼັກການນີ້ ກຳນົດບໍລິມາດທະນະບັດທະນາຄານທີ່ພິມຈຳໜ່າຍເຂົ້າສູ່ການຈໍລະຈອນຕ້ອງຮັບປະກັນດ້ວຍການສະສົມໂລຫະມີຄ່າເຊິ່ງປະຈຸບັນມີຢູ່ໃນຄັງສຳຮອງຂອງທະນາຄານ.

ຈຸດດີ ແລະ ຈຸດອ່ອນຂອງການຄ້ຳປະກັນດ້ວຍບໍລິມາດຄັງສະສົມ:

+ ຈຸດດີ:

- ເພື່ອຄວບຄຸມລະດັບການພິມຈຳໜາຍທະນາບັດໃຫ້ໄປຕາມການເພີ່ມຂຶ້ນ ຫຼື ຫຼຸດລົງ

ຂອງບໍລິມາດຄາໍສະສົມທີ່ມີໃນປະຈຸບັນ.

- ຫຼີກລຽງການສວຍໃຊ້ສິດໃນການພິມຈໍາໝາຍເງິນເຂົ້າສູ່ການຈໍລະຈອນທີ່ເກີດຄວາມຕ້ອງການຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ, ເຊິ່ງພາໃຫ້ເກີດໄພເງິນເຟີ້ງ່າຍ.

- ເພື່ອດັດສົມບໍລິມາດເງິນເຈັ້ຍທີ່ຢູ່ໃນຂອດຈໍລະຈອນໃຫ້ເໝາະສົມ.

- ຮັບປະກັນຄຸນຄ່າໃນນາມ (ຄຸນຄ່າທີ່ຖືກກໍານົດ) ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຄຸນຄ່າຕົວຈິງ(ຄຳ).

ທີ່ທະນະບັດເປັນຕົວແທນໃຫ້.

+ ຈຸດອ່ອນ:

- ການກຳນົດຄວາມໝັ້ນທ່ຽງຂອງທະນະບັດທີ່ທະນາຄານ ພວມຈໍລະຈອນຢູ່ນັ້ນຕ້ອງໃຫ້ຂຶ້ນກັບບໍລິມາດການສະສົມຄຳ.

- ໃນເມື່ອການໜູນວຽນສິນຄ້າເພີ່ມຂຶ້ນແຕ່ບໍລິມາດຄຳພັດມີຈຳກັດພາ ໃຫ້ລະບົບເງິນຕາມີຄວາມປັ່ນປ່ວນ.

2. ຫຼັກການພິມຈຳໝ່າຍເງິນໂດຍມີການຄ້ຳປະກັນດວ້ຍສິນຄ້າ:

ຫຼັກການພິມຈຳໝາຍເງິນຕາອີງໃສ່ພື້ນຖານສິນຄ້າແມ່ນຮັກສາບໍລິມາດເງິນໃຫ້ພໍດີກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດເຊິ່ງຫຼັກການທິດສະດີຂອງໄອຣິງຟິດເຊີ (Iring Figher ) ໄດ້ກຳນົດຕາມລະບົບສົມຜົນ.

M.V = P.Y

M ເງິນໃນນາມ

P ລາສິນຄາ

V ຮອບໝູນຂອງເງິນ

Y ລວມຍອດຜະລິດຕະພັນ

ການກະຕວງບໍລິມາດເງິນທີ່ຕ້ອງພິມຈຳໝ່າຍ

ທະນາຄານກາງ ອາດກະຕວງບໍລິມາດເງິນທີ່ຕ້ອງພິມຈຳໝ່າຍ, ໝາຍຄວາມວ່າຄາດກະລະດັບຄວາມຕ້ອງການເງິນຕາດັ່ງສົມຜົມລຸ່ມນີ້:

M’ =P’+Q’-ŒV’

M’ ຈັງຫວະການເພີມຂຶ້ນຂອງບໍລິມາດເງິນຕາ

P’ ຄາດກະລະດັບການປ່ຽນແປງຂອງລາຄາ

Q’ ຄາດກະອັດຕາສ່ວນການເພີມຂຶ້ນຕົວຈິງຂອງຜະລິດຕະພັນ.

V’ ຄາດກະການປ່ຽນແປງຈັງຫວະການໝູນຂອງເງິນຕາ

ທະນາຄານກາງ ດຳເນີນການສະໝອງເງິນຕາໃຫ້ແກ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດດວ້ຍການພິມຈຳໝ່າຍເງິນ ຜ່ານບັນດາຊ່ອງທາງໆ ດັ່ງນີ້:

- ພິມຈຳໝ່າຍຜ່ານງົບປະມານຂອງລັດ.

- ພິມຈຳໝ່າຍຜ່ານຕະຫຼາດເປີດ.

- ພິມຈຳໝ່າຍຜ່ານທະນາຄານທຸລະກິດ.

- ພິມຈຳໝ່າຍຜ່ານຕະຫຼາດເງິນຕາຕ່າງປະເທດ.

2.ທະນາຄານກາງ ເປັນທະນາຄານຂອງບັນດາທະນາຄານ.

ການກາເນີດ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງລະບົບທະນາຄານສອງຂັ້ນໄດ້ສ້າງໃຫ້ມີການພົວພັນແບບພິເສດລະຫວ່າງທະນາຄານກາງ ແລະ ທະນາຄານທຸລະກິດເຊິ່ງແມ່ນການພົວພັນລະຫວ່າງອັດຕາພາບກາຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພາວະພາບການຄຸ້ມຄອງ.

ໃນການພົວພັນດັ່ງກ່າວທະນາຄານກາງເຮັດພາລະບົດບາດເປັນຜູ້ຄຸ້ມຄອງມະຫາພາທັງເປັນອົງຊ່ວຍໜູນດ້າເສດຖະກິດໃຫ້ແກ່ທະນາຄານຕ່າງໆເຊັ່ນ:

- ທະນາຄານກາງເປີດບັນຊີ ແລະ ຮັບການຝາກເງິນຂອງບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ.

- ທະນາຄານກາງສະໝອງສິນເຊື່ອໃຫ້ແກ່ທະນາຄານຕ່າງໆ.

- ທະນາຄານກາງເປັນສູນກາງການຊຳລະຂອງທົວລະບົບທະນາຄານ.

- ປະຕິບັນການຄຸ້ມຄອງລັດຕໍ່ບັນດາທະນາຄານ.

2.1 ທະນາຄານກາງເປີດບັນຊີ ແລະ ຮັບການຝາກເງິນຂອງບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ.

ທະນາຄານຕ່າງໆ ຕ້ອງເປີດບັນຊີເງິນຝາກຢູ່ນຳທະນາຄານກາງເຊິ່ງປະກອບດວ້ຍບັນຊີເງິນແຮຝາກບັງຄັບ ບັນຊີເງິນຝາກເພື່ອຊຳລະສະສາງ ແລະ ບັນຊີເງິນຝາກອື່ນໆ.

ບັນຊີເງິນແຮ່ຝາກບັງຄັບ.

ແມ່ນ ທະນາຄານກາງວາງລະບຽບບັງຄັບ ແລະ ທະນາຄານທຸລະກິດຕ່າງໆມີພັນທະຕ້ອງຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ.

ບັນຊີເງິນຝາກເພືອການຊຳລະສະສາງ ແລະ ບັນຊີເງິນຝາກອື່ນໆ.

ແມ່ນຈຳນວນເງິນຄ້າງໃນບັນຊີເງິນຝາກເພື່ອການຊຳລະສະສາງຂຶ້ນກັບລະດັບການສະສົມອັນຈຳເປັນຕາມຄວາມຕ້ອງການ ຫຼື ອີງຕາມສະພາບການດຳເນີນທຸລະກິດຕົວຈິງຂອງແຕ່ລະທະນາຄານທຸລະກິດເປັນສິງຕັດສິນ.

2.2 ທະນາຄານກາງສະໝອງສິນເຊື່ອໃຫ້ແກ່ທະນາຄານຕ່າງໆ.

ທະນາຄານກາງສະໝອງສິນເຊື່ອໃຫ້ບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດເພື່ອຈຸດປະສົງຄື:

- ການພິມຈຳໝ່າຍເງິນຕາຕາມແຜນ.

- ຜ່ານການສະສິນເຊື່ອ.

- ທະນາຄານກາງແມ່ນຜູ້ໃຫ້ກູ້ຢືມຄົນສຸດທ້າຍ.

2.3 ທະນາຄານກາງເປັນສູນກາງການຊຳລະຂອງທົວລະບົບທະນາຄານ.

ຍ້ອນວ່າທະນາຄານທຸລະກິດລ້ວນແຕ່ເປີດບັນຊີເງິນຝາກ ແລະເງິນແຮຝາກບັງ ແລະ ແຫຼ່ງເງິນຕາ ສຳຮອງເກິນດູນຊຳລະສະສາງຢູ່ທະນາຄານກາງ, ດັ່ງນັ້ນທະນາຄານກາງອາດຈະປະຕິບັດການຊໍາລະສະສາງລະຫວ່າງທະນາຄານທຸລະກິດໂດຍບໍ່ຕ້ອງໃຊ້ເງິນສົດ.

2.4 ປະຕິບັນການຄຸ້ມຄອງລັດຕໍ່ບັນດາທະນາຄານ.

ຍ້ອນຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງ ການແຫ່ງການຄຸ້ມຄອງລັດ ຂອງທະນາຄານກາງ, ທະນາຄານກາງໄດ້ຮັບການມອບໝາຍຈາກລັດຖະບານໃຫ້ເຮັດໜ້າທີ່ດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້:

- ພິຈາລະນາການອອກໃບອະນຸຍາດ ແລະ ຖອນໃບອະນຸຍາດການສ້າງຕັ້ງ ແລະ ບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ ບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ ທີ່ມີເງື່ອນໄຂຮັບປະກັນ ແລະ ຕາມກຳນົດ ແມ່ນຈະໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຈາກທະນາຄານກາງໃຫ້ສ້າງຕັ້ງ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວໄດ້

- ທະນາຄານກາງວາງນະໂຍບາຍ, ລະບອບລະບຽບ, ກວດການປະຕິບັດລະບຽບກົດ ໝາຍກ່ຽວກັບເງິນຕາ ແລະ ການເຄືອນໄຫວຂອງທະນາຄານຕ່າງ ກໍ່ຄືການປະຕິບັດຂໍ້ກຳນົດຕ່າງໆ ຂອງບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ ເພືອຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພຂອງທົ່ວລະບົບ ແລະ ປົກປັກຮັກສາຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ຝາກ ແລະ ຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ການປະຕິບັດນະໂຍບາຍຢ່າງຕັ້ງໝ້າ.

3. ທະນາຄານກາງເປັນທະນາຄານຂອງລັດ.

ທະນາຄານກາງ ປະຕິບັດການບໍລິການດ້ານທະນາຄານແກ່ລັດຖະບານ ຜ່ານບັນດາການເຄື່ອນໄຫວນີ້:

- ເປັນນາຍຄັງແກ່ຄັງເງິນແຫ່ງຊາດ

- ຮັກສາຄັງສຳຮອງຂອງລັດເປັນເງິນຕາຕ່າງປະເທດ ເປັນຄຳ, ເງິນ, ແກ້ວຫີນປະເສີດ ແລະ ວັດຖຸມີຄ່າອື່ນໆ

- ເປັນຜູ້ຕ່າງໜ້າລັດຖະບານ ໃນການປະມູນ, ພິມຈຳໜ່າຍ ແລະ ຊຳລະຄ່າໃບຫຸ້ນຂອງລັດຖະບານ.

- ໃຫ້ສິນເຊື່ອແກ່ງົບປະມານ ( ລ່ວງໜ້າໃຫ້ງົບປະມານ ) ໃນກໍລະນີທີ່ຈຳເປັນຕ່າງໆ

- ເປັນເສນາທິການໃຫ້ລັດຖະບານກ່ຽວກັບບັນຫາເສດຖະກິດ ເງິນຕາ, ແລະ ເປັນຜູ້ຕ່າງໜ້າໃຫ້ລັດຖະບານຢູ່ໃນອົງການການເງິນສາກົນຕ່າງໆ

- ປະຕິບັດການຄຸ້ມຄອງລັດທາງດ້ານເງິນຕາ, ສິນເຊື່ອ ແລະ ຄຸ້ມຄອງການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານການທະນາຄານຂອງລະບົບທະນາຄານ.

III.ບົດບາດການຄຸ້ມຄອງມະຫາພາກຂອງທະນາຄານກາງ.

ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນທ່ຽງຂອງເງິນຕາ. ຄຸ້ມຄອງລະບົບການໃຫ້ສິນເຊື່ອໃນທົ່ວປະເທດ ເພື່ອໃຫ້ລະບົບທະນາຄານເຄື່ອນໄຫວມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ມີຄວາມປອດໄພ ແນໃສ່ປະຕິບັດຈຸດໝາຍຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນທ່ຽງ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ.

ໃນການປະຕິບັດພາລະບົດບາດເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນບົດບາດຂອງທະນາຄານກາງຢ່າງແຈ່ມແຈ້ງ:

1. ທະນາຄານກາງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການສ້າງ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍເງິນຕາຂອງລັດເຊັ່ນ:

- ນະໂຍບາຍແບບຜ່ອນຄາຍ.

- ນະ ໂຍບາຍແບບຮັດກຸມ.

2.ທະນາຄານກາງຄຸ້ມຄອງ ແລະ ກວດກາບັນດາທະນາຄານທຸລະກິດ.

ທະນາຄານກາງແມ່ນອົງການປະຕິບັດລະບຽບກົດໝາຍ,ປັນທັງອົງການວາງລະບຽບກາຕ່າງໆກ່ຽວກັບເງິນຕາ ແລະ ລະບຽບການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານທຸລະກິດທາງດ້ານລະບຽບກົດຫມາຍ.

IV. ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງ.

ປະກອບມີດັ່ງນີ້:

1. ທີ່ຕັ້ງ ຂອງທະນາຄານກາງ.

2. ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງ.

3. ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.

1. ທີ່ຕັ້ງ ຂອງທະນາຄານກາງ.

- ແມ່ນຂຶ້ນກັບເງືອນໄຂ່ປະຫວັດສາດ

- ຈຸດພິເສດຂອງການກຳເນີດ.

- ລະບອບການເມືອງ

- ຈຸດພິເສດທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຂອງແຕ່ລະປະເທດ.

ທະນາຄານກາງມີ 2 ຮູບແບບຄື:

- ທະນາຄາກາງທີ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ

- ທະນາຄານກາງທີເອກະລາດຕໍ່ລັດຖະບານ.

1.1 ຮູບແບບຂອງທະນາຄານທີ່ຂຶ້ນກັບທະນາຄານກາງ.

ຮູບແບບນີ້ ເປັນອົງການໜຶ່ງທີ່ອໃນກົງຈັກລັດຖະບານ,ລັດຖະບານເປັນຜູ້ຄຸ້ມຄອງບັກຄະລາກອນ, ວຽກງານການເງິນກໍ່ຄື. ການ ຕົກລົງຕັດສີນບັນຫາຕາງໆທີ່ພົວພັນກັບການສ້າງ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍເງິນຕາຂອງທະນາຄານກາງໂດຍກົງ.

ຕາມຮູບແບບນີ້ ລັດຖະບານເປັນຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງຜູ້ວ່າການ,ກຳນົດສາຍໃຍການຈັດຕັ້ງ,ກຳນົດບັນດາອົງການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານຂອງທະນາຄານກາງການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານກາງຂຶ້ນກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງລັດຖະບານ.

ຈຸດດີ ແລະ ຈຸດອ່ອນຂອງຮູບແບບທະນາຄານກາງທີ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ:

+ ຈຸດດີ:

ການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານກາງແມ່ນນອນໃນການກວດກາແລະຕິດຕາມໂດຍກົງຈາກລັດຖະບານນ ອກຈາກ ນັ້ນຍັງປະກອບສ່ວນປະຕິບັດຕ່າງໆກ່ຽວກັບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ.

+ ຈຸດອ່ອນ:

ເຮັດໃຫ້ເສຍລັກສະນະຄວາມເປັນເອກະລາດຂອງທະນາຄານກາງໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຕົນ.

ແຜນວາດກົງຈັກການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງຂຶ້ນກັບລັດທະບານ

ລັດທະບານ

ສະພາບໍລິຫານທະນາຄານ

ປະທານການ

ຜູ້ວ່າການ

ມະການສະພາ

ອົງການຈັດຕັ້ງຕ່າງຂອງທະນາຄານກາງ

1.2 ຮູບເບບທະນາຄານກາງ ເອກະສານຕໍ່ລັກທະບານ.

ຕາມຮູບແບບນີ້ ທະນາຄານກາງ ບໍ່ນອນໃນກົງຈັກລັດຖະບານແຕ່ຂຶ້ນກັບສະພາແຫ່ງຊາດການພົວພັລະຫວ່າງ ທະນາຄານກາງ ກັບລັດຖະບານຈະມີລັກສະນະເອກະລາດພໍສົມຄວນ, ທະນາຄາກາງມີສິດຕົກລົງສ້າງ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍເງິນຕາ ເພື່ອບັນລຸຈຸດໝາຍທີ່ວາງອອກໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການກົດດັນຈາກລັດຖະບານ ໃນການຕອບສະໝອງລາຍຈ່າຍຂອງງົບປະມານລັດ.

+ ຈຸດດີ:

ຕາມທັດສະນະຮູບແບບນີ້ສະພາຈະເປັນຜູ້ຕົກລົງ, ສະພາ ແມ່ນຕົວແທນແຫ່ງສິດອາໍນາດຂອງປວງຊົນ ແລະ ມີສິດກວດການລັດຖະບານ, ສະພາຈະເປັນຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງຜູ້ວ່າການທະນາຄານ.

+ ຈຸດອອນ:

ຄວາມເປັນເອກະລາດ ຂອງທະນາຄານກາງ ການເກີດມີການເຄື່ອນໄຫວບາງດ້ານຂາດການປະສານສົມທົບກັບລັດຖະບານ ເຊິ່ງອາດສາມາດເຮັດ ໃຫ້ບັນດາເປົ້າໝາຍເສດຖະກິດ - ສັງຄົມບໍ່ໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງຢ່າງເປັນເອກະພາບ.

ແຜນວາດກົງຈັກການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງທີ່ເອກະລາດຕໍ່ລັດຖະບານ

ສະພາແຫ່ງຊາດ

ທະນາຄານກາງ

ລັດຖະບານ

ບັນດາກະຊວງ

ອົງການຈັດຕັ້ງເສດຖະກິດສັງຄົມ

2. ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານກາງ.

ເພື່ອປະຕິບັດພາລະບົດບາດ ແລະ ໜ້າທີ່ຂອງຕົທະນາຄານກາງຈະມີລະບົບການຈັດຕັ້ງ ແລະ ການບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງສະເພາະຂອງຕົນທີ່ເໝາະສົມ.

ທະນາຄານກາງ ແມ່ນການຈັດຕັ້ງຂອງກົງຈັກລັດປະຕິບັດພາລະບົດບາດ, ການຄຸ້ມຄອງທາງດ້ານເງິນຕາ ແລະ ຄຸ້ມຄອງການເຄື່ອນໄຫວທະນາຄານຕ່າງໆ. ທະນາຄານກາງມີສານັກງານໃຫຍ່ຕັ້ງຢູ່ນະຄອຫຼວງຂອງປະເທດເຊິ່ງເປັນໃຈກາງທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ການເມືອງ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ເປັນບ່ອນທີ່ອົງການສາໍຄັນຂອງປະເທດຕັ້ງຢູ່ ທະນາຄານກາງອາດມີອົງການຈັດຕັ້ງດັ່ງນີ້:

- ຢູ່ສານັກງານໃຫຍ່ຈະມີບັດາກົມ,ອົງການວິຊາການ.

- ຢູ່ບໍລິເວນແຂວງ ຫຼື ຕົວເມືອງຈະມີສາຂາຂອງທະນາຄານກາງ.

- ຢູ່ຕ່າງປະເທດຈະມີອົງການຕາງໜ້າທະນາຄານກາງ ເພື່ອຕອບສະໜອງການພົວພັນກັບສາກົນ

3. ລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.

ປະກອບດວ້ຍມີດັ່ງນີ້:

- ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.

- ບັນດາກົມກອງ ທີ່ຂຶ້ນກັບທະນາຄານແຫ່ງສ ປປລາວ.

3.1 ຜູ້ວ່າການທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.

ທະນາຄານກາງ ຢູ່ໃຕ້ການບໍລິຫານຂອງຜູ້ວ່າການທະນາຄານແລ່ງ ສປປລາວ ຊ່ວຍວຽກຜູ້ວ່າການ,ມີຮອງຜູ້ວ່າການຈຳນວນໜຶ່ງ ຖືກແຕ່ງຕັ້ງ ຫຼື ປົດຕຳແໜ່ງໂດຍນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໃນນັ້ນ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ຮອງຜູ້ວ່າການໄດ້ຮັບການມອບໝາຍຈາກຜູ້ວ່າການໃຫ້ຮັບຜິດຊອບແຕ່ລະຂົງເຂດວຽກງານໃນການບໍລິຫານການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານກາງ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນກນປຶກສາຫາລືທຸກໆ ບັນຫາທີ່ພົວພັນເຖິງການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານກາງ.

3.2 ບັນດາກົມກອງ ທີ່ຂຶ້ນກັບທະນາຄານແຫ່ງສ ປປລາວ.

ຢູ່ສປປລາວລະບົບການຈັດຕັ້ງຂອງທະນາຄານແຫ່ງສປປລາວ ໄດ້ສ້າງຕັ້ງຂື້ນຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເຄື່ອນໄຫວວຽກງນາການທະນາຄານຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍບັນດາກົມກອງ, ພະແນກ, ແຕ່ລະກົມກອງ, ແຕ່ລະພະແນກມີພາລະບົດບາດ ແລະໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະຢ່າງຈະແຈ້ງ.

ກົງຈັກການຈັດຕັ້ງດັ່ງກ່າວອາດຈັດເປັນກຸ່ມຕາມບົດບາດ ແລະໜ້າທີ່ວຽກງານວິຊາສະເພາະດັ່ງນີ້:

- ກຸ່ມນະໂຍບາຍ ແລະ ວິຊາການ.

- ກຸ່ມກວດການ - ກວດກາ.

- ກຸ່ມບໍລິຫານຄຸ່ມຄອງ.

- ສາຂາທະນາຄານກາງພາກເໝືອ ແລະ ພາກໃຕ້ມີໝ້າທີ, ສິດຂອບເຂດສະເພາະຕາມກົດໝາຍທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ.

V. ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຂະບວນການພັດທະນາ ແລະ ປ່ຽນແປງໃໝ່.

ປະກອບມີດັ່ງນີ້:

1.ຂະບວນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງລະບົບທະນາຄານຢູ່ປະເທດລາວ.

2.ການສ້າງຕັ້ງທະນາຄານປະເທດລາວ, ພາລະບົດບາດ ແລະ ໝ້າທີຂອງທະນາຄານປະເທດລາວ.

3.ການຂະຫຍາຍຕົວ ຂອງທະນາຄານແຫ່ງປະເທດລາວ ແລະ ບົດບາດຂອງທະນາຄານໃນແຕ່ 1975 ຮອດປີ 1988 ແລະ ເຖິງປະຈຸບັນ.

4.ການປ່ຽນແປງອັນພື້ນຖານໃນດ້ານການຈັດຕັ້ງກົງຈັກ ແລະ ກົນໄກການເຄືອນໄຫວຂອງທະນາຄານ ໃນກົນໄກ່ເສດຖະກິດໃໝ່.