4.1.ບັນດາບັນຫາທົ່ວໄປກ່ຽວກັບປະກັນໄພ.

4.2.ປະກັນທຸລະກິດ.

4.3.ປະກັນສັງຄົມ.

4.1.1.ນິຍາມ ປະກັນໄພ.

ແມ່ນການພົວພັນເສດຖະກິດຕິດພັນກັບຂະບວນວິວັດສ້າງຕັ້ງ, ແບ່ງປັນ ແລະ ນຳໃຊ້ຄັງປະກັນໄພ, ແນ່ໃສ່ແກ້ໄຂຄວາມສ່ຽງຕ່າງໆ.

ປະກັນໄພມີ 2 ປະເພດຄື:

1.ປະກັນທຸລະກິດ

2.ປະກັນສັງຄົມ

ການປະກັນໄພ ແມ່ນ:

ການບໍລິຫານຄວາມສ່ຽງໄພຕ່າງໆ ທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນກັບຜູ້ໄດ້ຮັບການປະກັນໄພທີ່ໄດ້ຈ່າຍຄ່າທໍານຽມປະກັນໄພ ໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະກັນໄພ ໂດຍການຊົດເຊີຍຄ່າເສຍຫາຍດ້ວຍສິນປະກັນໄພ ຕາມທີ່ໄດ້ຕົກລົງກັນໄວ້ໃນສັນຍາປະກັນໄພ.​

ຜູ້ປະກັນໄພ ໝາຍເຖິງ:

ໝາຍເຖິງ ວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຈາກລັດ ໃຫ້ດຳເນີນທຸລະກິດປະກັນໄພ ຊຶ່ງຕົກລົງຈະທົດແທນຄ່າເສຍຫາຍຕາມສັນຍາປະກັນໄພ.

ປະກັນໄພມີຄວາມສຳຄັນຄື:

• ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ຜູ້ເອົາປະກັນໄພ.

• ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ສັງຄົມ.

• ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ກັບເສດຖະກິດ.

ປະກັນໄພມີຜົນປະໂຫຍດຄື:

• ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ຜູ້ເອົາປະກັນໄພ

• ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ທຸລະກິດ

• ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ

ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ຜູ້ເອົາປະກັນໄພ:

• ໃຫ້ຄວາມຄຸ້ມຄອງຕໍ່ບຸກຄົນຄອບຄົວ ແລະ ຊັບສິນຂອງຜູ້ເອົາປະກັນ.

• ຊ່ວຍປູກຝັງໃຫ້ເກີດນິໃສປະຫຍັດ ແລະ ຊ່ວຍໃຫ້ເກີດການອອມ.

ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ທຸລະກິດ:

• ຊ່ວຍໃຫ້ເກີດຄວາມໝັ້ນຄົງໃນການປະກອບທຸລະກິດ.

• ຊ່ວຍເພີ່ມປະສິດທິພາບ ໃນການດຳເນີນທຸລະກິດເພາະວ່າຜູ້ບໍລິ ຫານບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເສຍເວລາກ່ຽວກັບການສ່ຽງໄພ.

• ຊ່ວຍໃຫ້ການຂະຫຍາຍບັດເຄດິດຫຼຸດຄວາມສ່ຽງຂອງຜູ້ໃຫ້ກູ້ຈາກໝີ້ສິນ.

• ຊ່ວຍໃຫ້ເກີດສະຖຽນນະພາບໃນຕົນທຶນການຜະລິດ.

• ຊ່ວຍສົງເສີມທຸລະກິດບາງປະເພດ ໃຫ້ຈະເລີນກ້າວໝ້າໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິງທຸລະກິດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຄວາມໄພ.

ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ:

• ຊ່ວຍລະດົມທຶນເພື່ອການພັດທະນາປະເທດຊາດ

• ຊ່ວຍຫຼຸດພາລະແກ່ສັງຄົມ.

ໝ້າທີ່ຂອງຜູ້ເອົາປະກັນໄພ:

• ໝ້າທີ່ເປີດເຜີຍຂໍ້ມູນຄວາມຈິງ.

• ໝ້າທີ່ບອກກ່າວເລື່ອງລາວການເກີດອຸບັດຕິເຫດຕ່າງໆ.

• ໝ້າທີ່ປ້ອງກັນຮັກສາຊັບສິນທີ່ເຮົາເອົາປະກັນໄພ.

• ໝ້າທີ່ໃນການຊຳລະຄ່າເບັ້ຍປະກັນໄພ.

4.1.2.ບົດບາດຂອງປະກັນໄພ.

ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດການຕະຫຼາດ, ການເຄື່ອນໄຫວປະກັນໄພມີບົດບາດສຸດທິໃຫ່ຍໂຕ. ບົດບາດດັ່ງກ່າວໄດ້ສະແດງອອກໃນດ້ານຕ່າງໆ ທີ່ສຳຄັນຕໍ່ໄປນີ້:

• ປະກັນໄພປະກອບສວ່ນເຂົ້າໃນການສຶກສາທຶນຜະລິດທຸລະກິດບໍ່ໃຫ້ຕົກເຫ່ຍເສຍຫາຍ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຜູ້ເຂົ້າຮວ່ມການປະກັນໄພເປັນປົກກະຕິ.

• ການປະກັນໄພປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປ້ອງກັນ, ຫຼີກລຽງ, ຈຳກັດຄວາມເສຍຫາຍ, ຮັບປະກັບຄວາມປອດໄພໃຫ້ການຜະລິດ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່.

• ປະກັນໄພປະກອບສວ່ນເຂົ້າໃນການສະໝອງທຶນ ໃຫ້ແກ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມ.

4.1.3.ບັນດາຮູບການປະກັນໄພ.

• ອີງໃສ່ຈຸດປະສົງເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາອົງການຄຸ້ມຄອງຄັງປະກັນໄພ, ປະກັນໄພລວມມີການປະກັນໄພມີຈຸດປະສົງທຸລະກິດ ແລະ ການປະກັນໄພບໍ່ມີຈຸດປະສົງທຸລະກິດ.

• ປະກັນໄພທີ່ມີລັກສະນະທຸລະກິດ ແມ່ນປະກັນໄພໂດຍອົງການຈັດຕັ້ງ, ບໍລິສັດປະກັນໄພສະໝອງບໍລິການປະກັນໄພ, ຊອກຫາຜົນປະໂຫຍດເສດຖະກິດທີ່ແນ່ນອນບົນພື້ນຖານເຮັດສັນຍາປະກັນໄພ.

• ປະກັນໄພບໍ່ມີຈຸດປະສົງທຸລະກິດ ແມ່ນປະເພດປະກັນໄພແນ່ໃສ່ຈຸດປະສົງຊ່ວຍເຫຼືອເຊິງກັນ ແລະ ກັນລະຫວ່າງສະມາຊິກທັງຫຼາຍທີ່ເຂົ້າຮວ່ມປະກັນໄພ.

• ຕາມແບບວິທີແກ້ໄຂຄວາມສ່ຽງການເຄືອນໄຫວປະກັນໄພຖືກແບ່ງອອກ,ທີມີການເຄືອນໄຫວດັ່ງ: ປະກັນໄພດວ້ຍຕົນເອງ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວມອບໂອນ ຫຼື ຍ້າຍຄວາມສ່ຽງອອກ.

4.1.4.ຈຸດພິເສດຂອງປະກັນໄພ.

• ປະກັນໄພແມ່ນປະເພດບໍລິຫານການເງິນພິເສດຜະລິດຕະພັນແມ່ນຜະລິດຕະພັນທີ່ບໍ່ເປັນຕົນເປັນໂຕ, ບົນພື້ນຖານຂອງລະບົບສັນຍາຈາກສອງຝ່າຍ, ລະຫວ່າງບໍລິສັດປະກັນໄພ ແລະ ຜູ້ເຂົ້າຮວ່ມປະກັນໄພ.

• ປະກັນໄພທັງມີລັກສະນະທົດແທນຄືນ ແລະ ບໍມີລັກສະນະທົດແທດຄືນ.

4.1.5.ບັນດາຫຼັກການຄຸ້ມຄອງປະກັນໄພ.

• ຫຼັກການເລືອກເຟັ້ນຄວາມສ່ຽງຖີ່ຖວ້ນບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ບໍລິສັດທຸລະກິດປະກັນໄພ (ຜູ້ເຮັດໝ້າທີ່ປະກັນໄພ) ພະຍາຍາມຄັດເລືອກຢ່າງຖີ່ຖວ້ນຄວາມສ່ຽງທີ່ຮ້າຍແຮງ.

• ຫຼັກການກຳນົດຄ່າທຳນຽມປະກັນໄພ ຕ້ອງອີງຕາມບົນພື້ນຖານ ລາຄາ ຂອງຄວາມສ່ຽງຕ່າງໆ.

• ຫຼັກການລະມັດລະວັງອົງການປະກັນໄພ ແມ່ນລູກໝີ້ຂອງຜູ້ເຂົ້າຮວ່ມປະກັນໄພ ແລະ ບັນຫາປອດໄພການເງິນຂອງອົງການປະກັນໄພເວລາໄດ້ກໍ່ຖືກຈັດວາງຢູ່ໃນອັດດັບຕົ້ນ.

• ຫຼັກການເອົາຈຳນວນຫຼາຍທົດແທນຈຳນວນນ້ອຍ.

4.2.1.ນິຍາມ ປະກັນທຸລະກິດ.

ແມ່ນແບບວິທີເຄື່ອນໄຫວທຸລະກິດຂອງບັນດາອົງການປະກັນໄພ ແນ່ໃສ່ຈຸດປະສົງຊອກຫາກຳໄລບົນພື້ນຖານລະດົມແຫຼ່ງກຳລັງຄວາມສາມາດ, ຜ່ານການປະກອບຂອງຜູູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະກັນໄພເພື່ອສ້າງຄັງປະກັນໄພ, ແບ່ງ ປັນ ແລະ ນຳໃຊ້ມັນເພື່ອສົ່ງເງິນ ແລະ ທົດແທນຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ບັນດາເປົ້າໜາຍທີ່ໄດ້ຮັບການປະກັນໄພເມື່ອເຫດການປະກັນໄພເກີດຂື້ນ.

4.2.2.ບັນດາຮູບການປະກັນທຸລະກິດ.

ມີ 2 ຮູບການປະກັນຄື:

1. ປະກັນຄວາມເສຍຫາຍ.

2. ປະກັນຊີວິດ.

ປະກັນຄວາມເສຍຫາຍລວມມີ:

• ປະກັນຊັບສົມບັດ.

• ປະກັບຄວາມຮັບຜິດຊອບທາງແພງ.

ປະກັນຊິວິດລວມມີ:

• ປະກັນໄພ ປະເພດຕ່າງໆຊຶ່ງເປົ້າໝາຍປະກັນໄພແມ່ນຊີວິດ.

• ປະກັນໄພ ສຸຂະພາບ ແລະ ຄວາມສາມາດອອກແຮງງານຂອງຄົນ.

• ປະກັນໄພ ຄວາມສ່ຽງອືນໆກ່ຽວກັບຄົນ.

4.2.3.ກົນໄກສ້າງ, ແບ່ງປັນ ແລະ ນຳໃຊ້ຄັງປະກັນທຸລະກິດ.

4.2.3.1.ກົນໄກສ້າງຕັ້ງຄັງ.

ທຶນທຸລະກິດ ຂອງວິສາຫະກິດປະກັນໄພ. ຕາມແຕ່ລະປະເພດຮູບການຂອງບັນດາວິສາຫະກິດປະກັນໄພ ທີ່ອາດລະດົມແຫຼ່ງທຶນເບື້ງຕົ້ນຕ່າງກັນ ໃນວິວັດແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວທຶນວິສາຫະກິດ ອາດຈະໄດ້ຮັບການເພີ່ມເຕີມຈາກການເຄື່ອນໄຫວທຸລະກິດ ແລະ ລານຮັບຂອງວິສາຫະກິດປະກັນໄພ.

ລາຍຮັບທຸລະກິດປະກັນໄພລວມມີດັ່ງນີ້:

• ລາຍຮັບການເກັບຄ່າປະກັນທຸລະກິດປະກັນໄພ.

• ລາຍຮັບເກັບຈາກສັນຍາຂາຍປະກັນທີ່ດິນ.

• ລາຍຮັບເກັບຈາກການເຄືອນໄຫວລົງທຶນ.

ວິສາຫະກິດປະກັນໄພ:

ໝາຍເຖິງ ນິຕິບຸກຄົນທີ່ດຳເນີນທຸລະກິດປະກັນໄພ ຫຼື ລະດົມການສະສົມທຶນ.

4.2.3.2.ການແບ່ງປັນ ແລະ ນຳໃຊ້ຄັງປະກັນໄພ.

• ເງິນມັດຈຳ

• ສ້າງຄັງສະສົມບັງຄັບ

• ທົດແທນຄວາມເສຍຫາຍ ແລະ ສົງເງິນປະກັນໄພ.

• ສ້າງຕັ້ງຄັງສຳຮອງວິຊາການ

• ສ້າງຕັ້ງຄັງສຳຮອງວິຊາການໃນເຕັກນິກແບ່ງປັນ

• ຄັງສຳຮອງວິຊາການໃນເຕັກນິກສະສົມຍັງຢູ່ໃນເຕັກນິກດັ່ງກ່າວ.

• ປະຕິບັດພັນທະທີ່ມີງົບປະມານລັດ.

• ການເຄືອນໄຫວລົງທຶນຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງປະກັນໄພທຸລະກິດ.

4.3.1.ນິຍາມ ປະກັນສັງຄົມ.

ແມ່ນການພົວພັນເສດຖະກິດ ຕິດພັນກັບຂະບວນວິວັດສ້າງຕັ້ງຄັງສະສົມໂດຍມີການປະກອບສ່ວນຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ແຮງງານ ແລະ ແຮງງານຕາມການກຳນົດຂອງກົດໜາຍ.

4.3.2.ຂອບເຂດເປົ້າໜາຍປະກັນສັງຄົມ.

ບັນດາລັດຖະກອນ, ຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກກີນເງີນເດືອນໃນທົ່ວສັງຄົມ. ເງື່ອນໄຂເພື່ອຊົມໃຊ້ປະກັນສັງຄົມແມ່ນຕ້ອງເຂົ້າຮ່ວມການປະກອບເຂົ້າໃນຄັງປະກັນສັງຄົມ.

4.3.3.ລະບົບລະບອບປະກັນສັງຄົມ.

ປະກັນສັງຄົມມີ 9 ປະເພດ ລະບອບໄດ້ຊົມໃຊ້ (ຕາມການກຳນົດຂອງ IL0) ລວມມີ:

• ການເບີ່ງແຍງດ້ານສາທາລະນະສຸກ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາເຈັບເປັນ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາຕົກງານ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາເຖົ້າແກ່ຊະລາ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາປະສົບອຸປະຕິເຫດແຮງງານ ແລະ ພະຍາດຍ້ອນອາຊີບ.

• ຊ່ວຍໜູນຄອບຄົວ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາເກີດລູກ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາພິການ.

• ຊ່ວຍໜູນໃນເວລາບໍ່ມີຜູ້ລ້ຽງດູ.

4.3.4.ກົນໄກສ້າງຕັ້ງ ແລະ ນຳໃຊ້ຄັງປະກັນສັງຄົມ.

• ແຫຼ່ງທຶນສ້າງຕັ້ງຄັງປະກັນສັງຄົມ.

• ການຈ່າຍຂອງປະກັນສັງຄົມ

• ຜູ້ທີ່ເຂົ້າຮ່ວມປະກັນແມ່ນສະມາຊິກປະກັນສັງຄົມ.

• ພົບເຫດການທີ່ໄດ້ກຳນົດໃນລະບອບປະກັນສັງຄົມ.

• ຕ້ອງປະກອບສວ່ນເຂົ້າປະກັນສັງຄົມເປັນປະຈຳ.