De Schaduw

Ouderen onder ons herinneren zich de Schaduw nog wel en diens fameuze uitspraak: ‘Merkwaardig, om niet te zeggen hoogst merkwaardig…’ Maar daar blijft het wel een beetje bij, helaas. De Stichting Mateor doet veel om de naam van de schrijver aan de vergetelheid te ontrukken.

Productie

Havank leidde een zwervend bestaan. Hij woonde in Nederland, Frankrijk en Engeland. Hij verkeerde vaak in geldnood, omdat hij weinig zakelijk instinct had, een gegeven waar zijn uitgever handig gebruik van maakte. Zijn contracten verplichtten hem tot grote productie, die hij niet dan met de grootste moeite kon leveren. Om zijn hoofd financieel boven water te houden vertaalde hij onder meer een kleine veertig 'Saints' van Leslie Charteris.

Zijn huwelijk met de Engelse Cynthia Vickers liep slecht. Havank stierf in 1964, alleen op zijn kamer, in hotel Amicitia in Leeuwarden.

Zwarte Beertjes

Als Zwarte Beertjes, met de omslagen van Dick Bruna, bereikten de boeken van 1955 tot het begin van de 80'er jaren een miljoenenoplage. De kenmerkende omslagontwerpen van Dick Bruna hebben daar zeker toe bijgedragen. Van de Havanktitels in de Zwarte Beertjes zijn talloze varianten bekend. Op andere sites zijn daar indrukwekkende overzichten van te vinden.

Gebonden

Minder bekend is dat de Havankjes reeds vanaf 1935 verschenen in gebonden of ingenaaide edities. De stofomslagen van deze boeken zijn van een adembenemende lulligheid tot een verpletterende schoonheid. Bij deze ontwerpen zijn vroege werkjes van een piepjonge Dick Bruna uit 1948. De gebonden boeken, vanaf ongeveer 1935 tot ver in de 50-er jaren, leveren een mooi overzicht van cover-ontwerpen van Rein van Looy, Ben Mohr en Dick Bruna door de jaren heen.

Verzamelaars

Er is een kleine groep liefhebbers die deze gebonden boeken met stofomslag verzamelen. Ook bestaan er indrukwekkende Zwarte Beertjescollecties (van meer dan 400 verschillende uitgaven van 26 Havanken). In de Stichting Mateor vinden liefhebbers en verzamelaars elkaar. De Stichting geeft een Nieuwsbrief, Hoogst Merkwaardig, uit en de donateurs treffen elkaar jaarlijks.

Portretfoto

De foto van Bas den Oudsten op deze pagina is onder meer gebruikt voor de decoratie van plafonds in het stadhuis in Leeuwarden. Om de nare galm in de gerestaureerde ruimtes tegen te gaan zijn er grote panelen opgehangen, met daarop portretten van beroemde Leeuwarders. De panelen zijn ontworpen door Loft, webdesign en grafische vormgeving, Leeuwarden.

Havank deelt zijn plafond met:

• Alexander Cohen (1864-1961), journalist en schrijver

• Dirk Frederik Wouda (1880-1961), waterbouwkundig ingenieur

• Karst Leemburg (1889-1958), de enige Leeuwarder Elfstedentochtwinnaar (1929)