Paper 3
मृदा भूगोल
मॉड्यूल V प्रॅक्टिकल ( स्टडी माटेरीयल )
मॉड्यूल I: मृदा भूगोलाची ओळख
१.१ मृदा भूगोलाची व्याख्या, स्वरूप आणि व्याप्ती
१.२ मृदा भूगोल आणि मृदाशास्त्र यांचे इतिहास
१.३ मृदा भूगोलाचे महत्त्व
मृदा भूगोलाची ओळख Lecture 1
मृदा भूगोलाची व्याख्या Lecture 2
मृदा भूगोलाचे स्वरूप Lecture 3
मृदा भूगोलाची व्याप्ती Lecture 4
मृदा भूगोल आणि मृदाशास्त्र यांचे इतिहास Lecture 5
१.३ मृदा भूगोलाचे महत्त्व Lecture 6
मॉड्यूल II: माती: निर्मिती आणि गुणधर्म
२.१ मृदा निर्मितीचे जेनीचे फॅक्टोरियल मॉडेलः जनक खडक, जैविक, हवामान, उठाव आणि वेळ घटक
२.२ मृदा निर्मितीच्या प्रक्रियाः भौतिक, जैविक आणि रासायनिक.
२.३ मृदेचे भौतिक गुणधर्मः संरचना, पोत, रचना, पाणी, वायु आणि तापमान.
२.४ मातीचे रासायनिक गुणधर्मः सामू, सेंद्रिय पदार्थ, एनपीके (नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि पोटॅशियम).
२.१ मृदा निर्मितीचे जेनीचे फॅक्टोरियल मॉडेलः
मृदा निर्मितीच्या प्रक्रियाः
२.३ मृदेचे भौतिक गुणधर्मः पोत, संरचना
२.३ मृदेचे भौतिक गुणधर्मः पाणी, वायु आणि तापमान.
मृदेचे रासायनिक गुणधर्म सामू व जैविक घटक
मृदेचे रासायनिक गुणधर्म नत्र स्फुरद पालाश
मॉड्यूल III:मृदा : वर्गीकरण आणि वितरण
३.१ मातीचे जनुकिय वर्गीकरण.
३.२ महाराष्ट्रातील मृदेची वैशिष्ट्ये आणि मुख्य मृदांचे वितरण.
३.३ मृदा निचयन / मृदा अवनती : संकल्पना, कारणे, परिणाम आणि उपाय
मृदेचे जनुकीय वर्गीकरण 1
मृदेचे जनुकीय वर्गीकरण 2
मृदेचे जनुकीय वर्गीकरण 3
महाराष्ट्रातील मृदांचे प्रकार
मृदा अवनती : संकल्पना
मृदा अवनती : कारणे, परिणाम
मृदा अवनती : परिणाम
मृदा अवनती : उपाय
मृदा अवनती : उपाय
मॉड्यूल IV: मातीचे विश्लेषण
४.२ मातीचा नमुना: साधने
४.३ माती विश्लेषण: क्षारपड आणि अल्कधर्मी
४.४ गांडूळ खत प्रक्रिया
४.1 मृदा छेद
मॉड्यूल IV प्रॅक्टिकल (अभ्यासासाठी स्टडी माटेरीयल )
५.१ स्थानिक ठिकाणचा मृदा छेद काढणे .
५.२ मृदा तपासणी यंत्राच्या सहाय्याने मुदेचा सामू, प्रकाश व आर्द्रता तपासणे .
५.३ स्थानिक ठिकाणच्या मृदेतील नत्र ,स्पुरद व पालाश यांचे मोजमाप करणे.