Geminidy 2020
Co nieco więcej o Geminidach:
(za "Z głową w gwiazdach")
Wyobraźcie sobie to: długa i bezksiężycowa noc, radiant roju blisko zenitu i bonus w postaci wyższej niż zwykle aktywności Brzmi jak przepis na wymarzoną noc spadających gwiazd? Tak - i jak plan na najbliższy weekend! Nadciąga najlepsze od lat maksimum roju Geminidów!
W nocy 13/14 grudnia (niedziela/poniedziałek) jak co roku przypada maksimum roju Geminidów. Choć "spadające gwiazdy" kojarzą nam się raczej z latem, to wcale nie sierpniowe Perseidy są najaktywniejszym rojem meteorów w roku. Palma pierwszeństwa należy do dwóch zimowych rojów: grudniowych Geminidów i styczniowych Kwadrantydów. Oba te roje charakteryzują się tzw. zenitarną liczbą meteorów (ZHR) na poziomie 120.
ZHR to liczba meteorów jaką MOGLIBYŚMY zobaczyć na idealnie ciemnym niebie, gdyby radiant roju (punkt na niebie z którego meteory wylatują) znajdował się w zenicie. Dlatego jest to raczej wyidealizowana liczba - na przykład radiant Perseidów (ZHR 100) przez większą część krótkiej, letniej nocy jest bardzo nisko nad horyzontem, dopiero tuż przed świtem wspina się na 60 stopni. Dlatego w ciągu nocy widzimy mniej meteorów niż moglibyśmy się spodziewać... choć widok i tak zawsze bardzo cieszy!
W przypadku Geminidów radiant roju góruje w środku nocy na wysokości ok. 70 stopni, a w dodatku noc trwa zdecydowanie dłużej. To pozwala nam zobaczyć zdecydowanie więcej "spadających gwiazd" w ciągu jednej nocy.
W tym roku będzie jeszcze lepiej, bo prognozy mówią o wyższym niż zwykle maksimum z ZHR na poziomie aż 150! Mało atrakcji? Czytajcie dalej!
Przy obserwacjach meteorów niezwykle ważne jest ciemne niebo. Obserwacje "spadających gwiazd" z miasta to nie jest najlepszy pomysł, ale zawsze można wyjechać gdzieś pod ciemne niebo. Gorzej z Księżycem. Jego wyłączyć się nie da i musimy liczyć na sprzyjającą fazę Księżyca. No więc w noc maksimum Księżyc będzie tuż przed nowiem i kompletnie nie będzie go widać nocą. Będziemy mieli ciemną, bezksiężycową noc. Lepiej być nie może? A jednak może!
Jakby tego wszystkiego było mało, to moment ścisłego maksimum aktywności Geminidów został wyliczony na noc 13/14 grudnia na godzinę 1:50 czasu polskiego. Największy pik aktywności rozpocznie się ok. 09:00 w niedzielę, do 07:00 w poniedziałek. Maksimum aktywności przypadnie więc w sam środek nocy w Polsce.
No jak trzy dekady żyję tak lepszych warunków do obserwacji roju meteorów nie widziałem
Jedyne czego nam więcej potrzeba to... bezchmurnego nieba. Tu może być nieco gorzej. Wstępne prognozy wskazują spore zachmurzenie nad większością kraju w nocy z niedzieli na poniedziałek. Jednak noc wcześniej na południu Polski można spodziewać się w miarę pogodnego nieba. Dlatego jeśli tylko możecie, obserwujecie Geminidy gdy tylko nadarzy się okazja. Pamiętajcie, że można je oglądać już od kilku nocy, a ich aktywność będzie rosnąć do nocy maksimum.
Na koniec kilka porad praktycznych:
Gdzie szukać Geminidów?
Meteory z roju Geminidów "wylatują" z konstelacji Bliźniąt. Ta konstelacja jest widoczna wieczorem nisko nad wschodnim horyzontem, w środku nocy góruje wysoko nad południowym horyzontem i przed świtem chyli się ku zachodowi. Geminidów poszukujcie więc na całym niebie.
Jak przygotować się do obserwacji?
Przede wszystkim zadbaj o BARDZO ciepłe ubranie! Ubranie na cebulkę i kurtka puchowa to absolutny obowiązek. Do tego grube, ocieplane spodnie (np. narciarskie), czapka, szalik lub komin, rękawiczki i grube skarpety. Zimno będzie Twoim największym wrogiem.
Jak obserwować Geminidy?
Im więcej czasu poświęcisz na obserwacje, tym więcej meteorów zobaczysz. Jednak długotrwałe zadzieranie głowy do góry szybko przyprawi Cię o ból szyi i pleców. Dlatego obserwacje najlepiej prowadzić w pozycji leżącej. Tym razem kocyk raczej odpada - na obserwacje zabierz ze swą leżak lub dmuchany materac, nie leż na gołej ziemi! Zadbaj o odpowiedni komfort termiczny! W czasu obserwacji staraj się ogarniać wzrokiem jak największą połać nieba. Nie zerkaj na smartfona, unikaj silnych źródeł światła - to pomoże Ci w lepszej adaptacji wzroku do ciemności.
No i najważniejsze: bądźcie cierpliwi! Zostanie to Wam wynagrodzone pięknym spektaklem.