Kiểm soát tiến triển cận thị ở trẻ em – Giải pháp bảo vệ thị lực lâu dài

Cận thị ở trẻ em không chỉ đơn thuần là tình trạng nhìn xa kém. Nếu không được kiểm soát, cận thị có thể tiến triển nhanh, kéo theo nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như thoái hóa hoàng điểm, bong võng mạc hay thậm chí mù lòa. Hiện nay, nhiều phương pháp can thiệp kiểm soát tiến triển cận thị đã được áp dụng, giúp làm chậm tốc độ tăng độ, hạn chế biến chứng nguy hiểm và hỗ trợ trẻ duy trì chất lượng học tập cũng như cuộc sống.

1. Kiểm soát tiến triển cận thị là gì?

Cận thị hình thành khi trục nhãn cầu dài hơn bình thường hoặc giác mạc quá cong, khiến ánh sáng hội tụ sai vị trí. Ở trẻ em, mắt phát triển liên tục cho đến tuổi thiếu niên và thường ổn định sau 18 tuổi.
Tuy nhiên, dưới tác động từ yếu tố môi trường, thói quen sinh hoạt hoặc di truyền, quá trình dài ra của trục nhãn cầu có thể diễn ra nhanh bất thường, dẫn đến tiến triển cận thị.

Kính gọng hoặc kính áp tròng thông thường chỉ giúp cải thiện thị lực, nhưng không ngăn chặn được việc tăng độ. Vì vậy, các phương pháp kiểm soát tiến triển cận thị đã được triển khai tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, kết hợp cùng ứng dụng AI để dự đoán nguy cơ và xây dựng phác đồ cá nhân hóa cho từng trẻ. 

2. Vì sao cần kiểm soát tiến triển cận thị ở trẻ?

Khi trục nhãn cầu dài ra quá mức, các mô ở đáy mắt – đặc biệt là võng mạc – sẽ mỏng đi, dễ tổn thương, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt.

• Theo nghiên cứu, mỗi -1.00 diop cận thị làm tăng 67% nguy cơ mắc bệnh hoàng điểm do cận thị, nhưng nếu kiểm soát được 1 diop, nguy cơ này có thể giảm tới 40%.
  
  

• Ngay cả cận thị mức độ nhẹ vẫn có khả năng dẫn đến các biến chứng như đục thủy tinh thể, bong võng mạc, thoái hóa điểm vàng.
  
  

Do đó, kiểm soát tiến triển cận thị không chỉ giúp bảo vệ thị lực hiện tại mà còn phòng ngừa nguy cơ suy giảm thị lực nghiêm trọng trong tương lai, mở ra cơ hội cho trẻ thực hiện phẫu thuật khúc xạ sau này.

3. Các phương pháp kiểm soát tiến triển cận thị hiện nay

Tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ riêng biệt cho từng trẻ, kết hợp nhiều phương pháp nhằm mang lại hiệu quả cao nhất:

3.1. Thuốc nhỏ mắt Atropine

• Atropine nồng độ thấp (0.01%) đã được chứng minh có thể làm chậm tiến triển cận thị 50–60%.
  
  

• Khi phối hợp với kính Ortho-K, hiệu quả kiểm soát tăng rõ rệt, đặc biệt ở trẻ 6–11 tuổi trong vòng 2 năm.
  
  

• Đây là thuốc kê đơn, chỉ sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ, phụ huynh tuyệt đối không tự ý dùng cho trẻ.
  
  

3.2. Tròng kính Essilor Stellest

• Thiết kế đặc biệt với công nghệ H.A.L.T, có nhiều vùng vi chỉnh thị lực.
  
  

• Giúp kiểm soát sự dài ra của nhãn cầu mà vẫn đảm bảo thị lực trung tâm rõ nét.
  
  

• Lâm sàng cho thấy có thể làm chậm tiến triển cận thị trung bình đến 67% nếu trẻ đeo kính ≥ 12 giờ/ngày.
  
  

3.3. Kính Ortho-K

• Là kính áp tròng cứng, đeo khi ngủ để định hình giác mạc tạm thời.
  
  

• Giúp trẻ nhìn rõ ban ngày mà không cần kính gọng.
  
  

• Hiệu quả kiểm soát tiến triển cận thị khoảng 45%.
  
  

• Cần đeo đều đặn mỗi đêm để duy trì kết quả, ban đầu có thể chưa thoải mái nhưng sẽ thích ứng dần sau 1 tuần.

4. Đối tượng cần theo dõi tiến triển cận thị

• Nhóm tiền cận thị (dưới -0.50 độ): Giai đoạn sớm, cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt để ngăn nguy cơ chuyển thành cận thị thực sự.
  
  

• Nhóm cận thị trung bình thấp (-0.50 đến -6.00 độ): Phổ biến nhất, cần theo dõi định kỳ và can thiệp kịp thời để tránh tăng độ nhanh.
  
  

• Nhóm cận thị cao (trên -6.00 độ): Nguy cơ cao gặp biến chứng võng mạc, glôcôm… cần được bác sĩ chuyên khoa theo dõi sát sao.

5. Kiểm soát tiến triển cận thị tại Bệnh viện Mắt Sài Gòn Biên Hòa

Chúng tôi áp dụng quy trình chuyên sâu – cá nhân hóa với các ưu điểm:

• Khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa I trở lên.

• Ứng dụng AI để dự đoán độ cận đến năm 17 tuổi, theo dõi tiến triển từng năm.

• Lịch tái khám linh hoạt, không giới hạn số lần trong năm.

• “Sổ kiểm soát tiến triển cận thị” giúp phụ huynh dễ dàng theo dõi kết quả điều trị.

• Hướng dẫn các bài tập hỗ trợ thị lực và điều tiết mắt.

Cận thị tiến triển ở trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến việc học tập trước mắt mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm trong tương lai. Kiểm soát tiến triển cận thị là bước quan trọng để bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh lâu dài cho trẻ.

Hãy cho con thăm khám tại Bệnh viện Mắt uy tín ngay từ sớm để được tư vấn và áp dụng phương pháp điều trị kịp thời.