De startende leraar verricht werkzaamheden in de volgende rollen:
A. Opvoeder
B. Pedagoog
C. Vakman
D. Organisator
E. Teamspeler
F. Kennismakelaar
G. Lerende professional
Afhankelijk van de opgedragen taken en/of functionele positie in de school kan de leraar LD nader te differentiëren werkzaamheden verrichten:
H. Coach en begeleider
I. Onderwijsontwikkelaar
J. Coördinator
A. Opvoeder (Interpersoonlijk competent)
1. Maakt contact/communiceert met de leerlingen
Maakt in de les contact met de leerling, waarbij de leerling wordt aangeleerd hoe in heen leer- en werkrelatie vertrouwen wordt opgebouwd en onderhouden.
Spreekt met leerlingen over hun manier van communiceren en het effect daarvan op anderen, handelt tactvol en levert een bijdrage aan de sociale vorming.
2. Geeft leiding aan groepen
Creëert randvoorwaarden, zoals uitgangspunten, normen en waarden van de eigen school, waardoor de groep verantwoordelijkheid kan nemen voor een goede werksfeer.
B. Pedagoog (Pedagogisch competent)
1. Ondersteunt de sociaal-emotionele ontwikkeling
Werkt mee aan het verhelpen van sociaal-emotionele zorgvragen van leerlingen.
2. Stimuleert zelfstandigheid en initiatief
Leert de leerlingen zichzelf te motiveren en steeds initiatief te nemen binnen de mogelijkheden van het onderwijsleerproces.
3. Bevordert het sociaal klimaat in de groep
Bespreekt met de leerlingen zo nodig met collega's problemen in een klas, analyseert ze en ondersteunt hen oplossingen te bedenken.
C. Vakman (Vakinhoudelijk & didactisch competent)
1. Stemt leeractiviteiten af op de leerbehoefte
Past het onderwijsaanbod/zijn gedrag aan bij specifieke kenmerken van de individuele leerlingen in de groep.
2. Begeleidt leeractiviteiten
Zorgt na interventies met tussentijds verbeteringen in het leerproces, dat het leerrendement wordt vergroot.
3. Geeft feedback en stelt leerprestaties vast
Adviseert over de toetsing van leerresultaten en de aanpak van het leren, leert de leerlingen op vergelijkbare wijze zichzelf en elkaar te beoordelen en te motiveren.
D. Organisator (Organisatorisch competent)
1. Plant en organiseert onderwijsactiviteiten
Draagt de kennis en vaardigheden over aan de leerlingen om zelf de verantwoordelijkheid te dragen voor het eigen leerproces.
2. Stuurt taakgericht leren en werken
Ontwerpt onderwijsprogramma's ter ondersteuning van de zelfredzaamheid van leerlingen, al dan niet afgestemd op andere leergebieden.
3. Structureert de leersituatie
Formuleert in de doorlopende leerlijn hoe de structurering van het onderwijs bijdraagt aan de leerprestaties van leerlingen.
E. Teamspeler (Competent in samenwerken met collega's)
1. Werkt samen in overleg
Bewaakt een goed verloop van de vergadering en besluitvorming over te ondernemen acties en evenwichtige taakverdeling, neemt (tactische) beslissingen, maakt met collega's (onderwijspersoneel en ondersteunend onderwijspersoneel) en schoolleiding afspraken over onderwijsvernieuwing en/of meerjarenbeleid.
2. Consulteert collega's
Ontplooit initiatieven om collega's in de schoolorganisatie te ondersteunen en te stimuleren in de onderlinge consultatie en intervisie.
3. Draagt bij aan de ontwikkeling en verbetering van de school
Ontwikkelt pedagogische/didactische methoden om op korte en op lange termijn en in brede onderlinge samenhang binnen het schoolplan dan wel zorgplan, verbeteringen en/of vernieuwingen in te voeren.
F. Kennismakelaar (Competent in samenwerken met de omgeving)
1. Werkt samen in overleg met ouders, begeleiders en/of hulpverlenende instanties
Staat met zijn diagnostische bevindingen in dienst van de totale onderwijsloopbaan van leerlingen, verwijst leerlingen in voorkomende gevallen door en heeft zicht op zorgmogelijkheden en samenwerking met externe instanties.
2. Werkt samen met vervolgonderwijs en/of andere (educatieve) instellingen
Bewaakt de onderwijsresultaten en de mogelijkheden van aansluiting en samenwerking met het vervolgonderwijs, initieert en implementeert daartoe inhoudelijke voorstellen die een doorlopend leerproces van leerlingen verbetert.
3. Participeert in maatschappelijke omgeving van de school
Draagt bij aan de samenwerking met de omgeving, bouwt netwerken op, inventariseert knelpunten en adviseert over oplossingen die de samenwerking op middellange termijn bevordert.
G. Lerende professional (Competent in reflectie & ontwikkeling)
1. Reflectie
Stelt de eigen werkwijze ter discussie, organiseert feedback, leert zichzelf waar te nemen in onderwijssituaties en komt tot verbetering en vernieuwing niet alleen voor zichzelf maar in een bredere context dan strikt voor het eigen functioneren vereist is.
2. Competentieontwikkeling
Experimenteert met vernieuwingen en doet onderzoek binnen de eigen werksituatie, waardoor het onderwijsrendement van leerlingen wordt verhoogd en in passende leeractiviteiten op de middellange termijn richtinggevend zijn voor het handelen van collega's, zowel binnen als buiten het eigen vakgebied.
3. Plant, evalueert en borgt professionaliseringsdoelen
Plant, evalueert en borgt systematisch professionaliseringsdoelen die op de middellange termijn ook effect hebben buiten de eigen werkomgeving.
Afhankelijk van de opgedragen taken en/of functionele positie in de school kan de leraar LD nader te differentiëren werkzaamheden verrichten:
H. Coach en begeleider (competent in ontwikkelen van professionele medewerkers)
1. Beheerst omgangscompetenties
Is steeds geïnteresseerd, begeleidt medewerkers in hun persoonlijke ontwikkeling, ondersteunt en geeft feedback op waarneembaar gedrag en gemaakte afspraken.
2. Ontwikkelt competenties van medewerkers
Formuleert leerbeleidsplannen, stelt leertrajecten samen, biedt medewerkers de mogelijkheid daar gericht uitvoering aan te geven in relatie tot de visie, missie en doelstellingen van de school.
3. Bevordert een professionele houding
Initieert randvoorwaarden waarbij medewerkers aan de hand van onderwijsvraagstukken communiceren over gewenste beroepsnormen en -waarden in de school (geschreven en ongeschreven gedragsregels).
I. Onderwijsontwikkelaar (competent in planmatig verbeteren en vernieuwen)
1. Waarborgt kwaliteit van het onderwijs
Formuleert meerjaren onderwijsbeleid ten aan zien specifieke doelen en opdrachten en treft ondersteunende maatregelen ter verbetering van een doorlopende zorg/leerlijn, rekening houdend met de gewenste resultaten/normen.
2. Onderzoekt en verbetert planmatig
Initieert methodisch/planmatig verbeteringen en vernieuwingen op de verschillende beleidsterreinen en betrekt bij analyse de kaders en modellen die relevant zijn en die door de school als geheel te beïnvloeden zijn.
3. Creëert kansen voor de school
Let relaties tussen sterkte/zwakte van de school en kansen/bedreigingen vanuit de omgeving en zet dit om in (meerjaren) beleidsadvies om de school in stand te houden of te versterken.
J. Coördinator (competent in functioneel leidinggeven, beleidsontwikkeling en -uitvoering)
1. Geeft functioneel leiding
Formuleert meerjaren (onderwijs)beleid en uitvoeringsopdrachten met een vakgroep en/of team, maakt de rollen die nodig zijn voor een goed functionerend team expliciet, spreekt verantwoordelijkheden aan en vervult zo nodig zelf de ontbrekende rol.
2. Ontwikkelt en implementeert schoolbeleid
Heeft visie op leer-, ontwikkelings- en gedragsproblemen bij leerlingen, stemt bij de vertaling van beleidslijnen in de school de communicatie- en overlegvormen af op de mate van betrokkenheid onder medewerkers en maakt succeservaringen met beleidsontwikkelingen breed zichtbaar.
3. Plant en coördineert het onderwijs
Spreekt relevante activiteiten en (meerjaren)planningen af, maakt bij verstoringen binnen de coördinatie een analyse van de oorzaken en past waar nodig procedures aan.