ปฏิกิริยาร่วมกันของยีน

1. ลักษณะเด่นไม่สมบูรณ์ (Incomplete Dominant) คือ การแสดงออกของ Gene ที่ Gene เด่นไม่สามารถข่ม Gene ด้อยได้อย่างสมบูรณ์ ทำให้มีการแสดงออกของ Gene ทั้งสองแบบเป็นผสมกันหรือเป็นแบบกลาง ๆ ระหว่างสองลักษณะ ดังภาพ

ตัวอย่าง : รุ่น P ดอกสีแดง ดอกสีขาว

RR x rr

ดอกสีแดง ดอกสีแดง

F1 Rr (ดอกสีชมพูทั้งหมด)

F1xF1 Rr x Rr

F2 1/4 RR : 2/4 Rr : 1/4 rr

อัตราส่วนฟีโนไทป์ แดง : ชมพู : ขาว

1 : 2 : 1

2. การข่มร่วมกัน (Co-dominance) คือ ยีนทั้งสองที่ควบคุมลักษณะจะไม่ข่มซึ่งกันและกันแต่สามารถแสดงความเด่นได้ เท่าๆ กันจึงปรากฏลักษณะออกมาร่วมกัน เช่น

การถ่ายทอดลักษณะหมู่เลือดระบบ ABO ถูกควบคุมด้วยยีนซึ่งมีอัลลีลเกี่ยวข้อง 3 อัลลีล คือ IA , IB, i พบว่าอัลลีล IA และอัลลีล IB ต่างก็แสดงลักษณะเด่นเท่าๆกัน

(IA = IB ต่างก็เป็น Co – dominant allele ส่วนอัลลีล i เป็น recessive allele)

ตัวอย่าง พ่อมีหมู่เลือด A และแม่มีหมู่เลือด B ตามลำดับ มียีนควบคุมในสภาพ Homozygous dominant ทั้งคู่ จงหาจีโนไทป์ของลูก

หมู่เลือด A หมู่เลือด B

รุ่น P I^AI^{A X} I^BI^B

รุ่น F1 I^AI^{B (หมู่เลือด AB ทั้งหมด)}

หมู่เลือด AB = Codominance เพราะยีนทั้งสองที่ควบคุมลักษณะจะไม่ข่มซึ่งกันและกันแต่สามารถแสดงความเด่นได้ เท่าๆกัน

3. Over dominance : ข่มเกิน คือ เป็นปฏิกิริยาระหว่าง allele อีกแบบหนึ่งซึ่ง Heterozygous จะแสดง Phenotype เกินกว่า Homozygous dominance และ Homozygous recessive มักจะเป็นในแบบการต้านทานต่อโรค เช่น โรค Sickle cell anermia

วิดีโอประกอบการเรียนในแต่ละหน่วย