sv. Višarje ( Camporosso, It.) (© PC 2017)
Zuidelijke Kalkalpen in Slovenië
Ons repertorium wordt steeds a capella gezongen, hetgeen uniek is in Vlaanderen.
De rijke muzikale traditie in Slovenië wordt beïnvloed door zowel Midden-Europese kulturen als door de kulturen in de Balkan, zodat er een sterke ontwikkeling ontstond van : volksmuziek en traditionele instrumenten, alpiene volksmuziek en oberkrainer-stijl, koorzang en a capella tradities…
Zingen zit bij de Sloveense bevolking in hun genen, en is naast een belangrijke kunstvorm, ook een sociale gebeurtenis. Als ze de kans zien, wordt er gezongen : vriendenbezoekjes, verjaardagen en naamfeesten, begrafenissen, bruiloften, bedevaarten, enz. Een oud spreekwoord zegt ook : zodra twee Slovenen mekaar ontmoeten, vormen ze een trio. Er is geen dorp in Slovenië, of men heeft minstens één koor, dikwijls zelfs meerdere koren in verschillende samenstellingen. Zo is zang vooral een manier om gemeenschapsgevoel en nationale trots uit te drukken. Het is dan ook heel normaal, dat geëmigreerde Slovenen in hun nieuw gastland ook heel snel een koor opstarten.
Sloveense kerkliederen
Slovenië, zoals trouwens vele Slavische landen, is overwegend katholiek. Daarom luisteren we vaak eucharistievieringen op. In het algemeen heeft koorzang in Slovenië zijn wortels in de kerkelijke muziek reeds vanaf de Middeleeuwen, met invloeden van de gregoriaanse zang alook de renaissance-polyfonie. Zo is de componist Jacobus Gallus (1550-1591) één van de grootste gekende musicus. Koorzang heeft een diepgewortelde traditie in Slovenië en speelt een belangrijke rol in de muzikale en kulturele identiteit van het land.
Door dit Rooms-Katholiek verleden én een rijke literaire alsook muzikale geschiedenis werd een enorm groot repertorium opgebouwd van vooral diverse kerkliederen, marialiederen, adventsliederen, paasliederen, kerstliederen. De religieuze koorzang is een wezenlijk onderdeel van de Sloveense kultuur.
Sloveense profane liederen
Het land Slovenië is zeer gekend als toeristisch land. Maar het minst gekend is wel zijn rijke cultuur in alle facetten. Elke uitgeweken Sloveen blijft fier op zijn afkomst, de tradities, en onderhoudt zijn taal, in samenhang met alle respect voor het gastland.
Hij is ook fier op zijn geboortedorp, de streek waar hij enorm veel herinneringen aan zijn jeugd heeft overgehouden.
Het Sloveense lied bezingt het volk en zijn cultuur in de meest ruime zin:
de natuur (bergen en valleien, zee en meren, kabbelende riviertjes en watervallen, welriekende bloemetjes, heerlijke zon, blauwe lucht, bomen en dieren, ...), en de mens in alle facetten. Zo is deze natuur een ware inspiratiebron voor literatuur én zangkultuur.
De Sloveen zingt graag, hij drinkt graag een wijntje, kan van het leven genieten, en heeft het ook altijd over “zijn” meisje (“Wein, Weib und Gesang”), maar hij houdt ook van zijn moeder, zijn geboortedorp (de “Heimat”), hij houdt van zijn land, van zijn verleden (nostalgie) en houdt de tradities in ere. De rijke en talrijke tradities van zowel religieuze als seculiere festiviteiten gaan vaak gepaard met muziek, processies, volksfeesten, en uiteraard met gezang.
Schitterend is het feit dat al deze diverse repertoria de ziel van het prachtige land Slovenië en zijn volk onthult. Wij betrachten hierbij die Sloveense kultuur via onze liederen in Vlaanderen bekendheid te geven. Vele inspirerende schrijvers en dichters hebben de basis gelegd voor talrijke componisten, die deze rijkdom aangrijpen, om de literaire inhouden maar al te graag muzikaal te omlijsten. Wist u, dat de oudste geschriften in een Sloveens dialect, de religieuze Freising manuscripten (Brižinski spomeniki) zijn, vernoemd naar de Beierse vindplaats en dateren al uit de 10e eeuw. De protestanten Primož Trubar, Adam Bohorič en Jurij Dalmatin legden rond 1550 de basis voor de Sloveense taal en literatuur via religieuze geschriften (o.m een bijbelvertaling) en grammaticaboeken.
Zodra je de volgende subpagina's leest, ontdek je thema na thema de wezenlijke inhoud van vele Sloveense liederen.
Naast deze Sloveense liederen zingen we nog enkele Oekraïense kerk- en profane liederen.
Monte Lussari (1789m) (Camporosso, It.)
Gora oljka (Polzela) (© PC 2021)
H. Radegundis ( Kapla bij Tabor) (© PC 2021)
H. Florijan (Sevnica) (© PC 2022)
H. Maria Magdalena (Dramlje bij Celje) (© PC 2022)