Bouwbeschrijving om een radiografische bestuurbare Regenboog
van Willem Alexander op schaal te maken.

Op deze pagina de bouwbeschrijving voor: Units voor Genua en Grootzeil-bediening, Details omlooplijn genua op spanning houden, Principe schema rondlooplijn, KDH blokken maken, Aanbrengen deklatten.

Units voor genua en grootzeil:

Om niet teveel lijnen door de hele boot te laten lopen is er gekozen om compact uitneembare units (53 cm) te maken die zover mogelijk voorin de romp wordt geschoven. Door de servo verticaal te plaatsen kunnen de lijnen bij weinig wind los naar beneden vallen zonder in de war te raken. Hiervoor zijn wel messing pijpjes op de blokken geplaatst. De gebruikte rail is verkrijgbaar bij Gamma (zie afbeeldingen)

LET OP:
CONTROLE GENUA EN GROOTZEIL BEDIENING:

Controleer voordat je de rondlooplijn voor het verplaatsen van de lopers monteert of de lijnen van de genua of grootzeil bediening vrij naar beneden vallen en nergens achter blijven haken. Doe dit door de lopers een avondje op de bank met de hand heen en weer te bewegen. Gebruik soepele lijn zodat er niet teveel omhoog krullende lussen ontstaan.

Uit ervaring is gebleken dat het niet voldoende is om alleen met de servo bovenstaande controle uit te voeren!!

Aluminium railset met bevestigingsrand 5,5 mm breed

Aluminium railset inwendig maat 6 x 4,7 mm

Complete unit voor het bedienen van de genua.

Katrol verplaatsing met messing lopers 6 x 2 mm in gordijnrail van Gamma. Helaas werd de rondlooplijn (ondanks het afbramen) beschadigd door toch nog te scherpe randen van de boringen.

Bevestiging rondlooplijn gewijzigd door messing oogjes hard gesoldeerd aan te brengen. De messing buisjes over de blokken zijn aangebracht om de naar beneden vallende lijnen niet te blokkeren.

Lijn details grootzeil

Ook hier is de servo in verticale stand geplaatst

Voorkant

Achterkant met unit bevestiging aan spant

Voor het grootzeil is hetzelfde principe als de genua toegepast. Om het grootzeil voor de wind maximaal open te zetten is een lijnversnelling van 2 maal toegepast.

Bakboord: Genuaunit. Stuurboord: Grootzeilunit

Problemen met het van de trommel aflopen van de genua lijnen:

Een regelmatig terugkerend probleem tijdens de proefvaart(en) werd veroorzaakt doordat de genua rondlooplijnen van de servotrommel afliepen.
Dit komt voor een groot deel door de 1.5 meter rondlooplijn en het rek percentage van deze lijn (op foto nog 13% is inmiddels met Dyneema lijn teruggebracht naar 3%) en omdat bij het verplaatsen van de genua naar bakboord of stuurboord beide lijnen eerst als trekkende en dan als niet trekkende lijn dienst doen kan er geen veer "tussen" de lijnen gezet worden. Als m.n. "de niet trekkende lijn" niet strak gehouden wordt en/of niet goed naar de servotrommel wordt geleid dan is de kans groot dat deze lijn van de trommel afloopt.
Dyneema lijn 50 kg met rek percentage van 3% besteld bij vliegershop "de paddestoel" via https://www.depaddestoel.nl/Dyneema-per-meter


Principe rondlooplijn

Linker schema:

Omdat beide lijnen om de beurt als trekkende en dan weer als vierende lijn dienst doen moeten de lijnen (om niet van de trommel af te lopen) ieder apart strak gehouden worden. (zie details verderop)

Rechter schema:

Op het rechter schema worden de lijnen ieder apart door elastiek strak gehouden. Nadeel is dat de elastieken in de loop van de tijd vervangen moeten worden, snel moeten reageren en voldoende trekkracht moeten hebben om de weerstanden van rondlooplijn, katrollen en dekdoorgangen op te vangen om de lijnen strak te houden.

Dit houdt ook in dat de servo extra weerstand van de elastieken ondervindt dus meer belast wordt. In de plaats van elastieken kan ook een badgehouder met koord van voldoende lengte gebruikt worden.

Zelf gebruik ik altijd een een rondlopende lijn omdat die in principe geen onderhoud nodig heeft.

Lijnen strak houden door een verende katrol.

Een andere manier om de rondlopende lijn strak te houden is te bereiken door op een centrale plaats een compleet blok met een veer heen en weer te bewegen. Het filmpje van Dirk van Berkel geeft een goed beeld hoe dit werkt. Door de beperkte ruimte en de bijzonder korte unit kon ik dit zelf niet (meer) toepassen dus moest er iets anders verzonnen worden. Zie hieronder..

Lijngeleiding achter de trommel van de servo aangebracht. Tevens twee verende geleide ogen gemaakt die de lijnen naar binnen toe drukken en daardoor strak houden. De opstanden van de trommel zijn hoger gemaakt en om de lijnen netjes naast elkaar te laten lopen is de scheidingswand in het midden verwijderd.

Het is een hele constructie geworden maar tot nu toe werkt het wel.

Veren houden de verende geleide ogen strak.

Om het wiel niet voor een tweede keer uit te vinden heeft een van de leden ook gekozen voor het maken van de uitneembare unit. Ook voor hem was het van de trommel aflopen van de lijnen een probleem. (hetzelfde geld overigens ook voor de leden die voor een andere oplossing gekozen hebben) De rondlooplijn van zijn genua is aangepast door gebruik te maken van een oude klokkenveer om de lijnen strak te houden door ze naar beneden te drukken. Ook hier is gebruik gemaakt van Dyneema lijn met een rek percentage van 3%.

Omdat het aanschaffen van de vele (KDH) blokken nogal in de papieren liep is het plan opgevat om deze op kogellagers lopende blokken zelf te maken.

Gestart met het maken van boormallen in precies dezelfde vorm en maat als de KDH blokken.

De perspex plaatjes via een mal geboord en op maat geslepen.

Omdat de schijfdikte en diameter exact gelijk moest worden zijn de schijven afgestoken met een samengestelde beitel van 3 afsteekmessen van 1,5 mm breed. Om aan de exacte schijfhoogte van 2 mm te komen zijn de afsteekmessen opgevuld met plaatjes van 0,3 mm (iets ruimer voor het nabewerken).

Gemaakte beitelhouder voor het afsteken van de schijven. Hier moeten de vulplaatjes voor de wanden nog aangebracht worden.

Gemaakte onderdelen met RVS kogeltjes 2 mm gereed om gemonteerd te worden.

De afsteekmessen zijn los verkrijgbaar bij HBM machines in Moordrecht via onderstaande link.

www.hbm-machines.com/producten/gereedschap-en-toebehoren/afsteekhouders

Voor het aanbrengen van het dek gekozen voor essen latjes van 1300 x 7 x 2,5 mm met als tussenruimte rechtopstaand fineer met een dikte van 1,3 mm. Om de latjes goed aan te spannen zijn er per spant ronde elastieken banden aangebracht. De onderlaag en latjes zijn met Bison professionele watervaste houtlijm (extra) aangebracht. Alvorens de latten aan te brengen zijn ze een nacht in een buis met water gezet, nat opgespannen en een dag en nacht laten drogen. De volgende dag de voorgevormde lat aangebracht.
Door het elastiek over het dek te spannen en het hulpstuk aan te brengen wordt de lat door het hulpstuk op het dek gedrukt. Door het elastiek uit te rekken en te borgen met de mini zeilklemmen wordt de lat netjes tegen de vorige lat aangedrukt. De voorbereiding is best heftig maar wordt ruimschoots goedgemaakt door het gemak waarmee de onderlaag en de latjes over de hele lengte naar alle kanten aangedrukt wordt. In ieder geval geen gehannes met stukjes lood, allerlei aandruk gereedschappen, spelden, lijmtangen of andere losse hulpmiddelen.

Per spant elastieken spanbanden rond 6 mm aangebracht.

Aanbrengen onderlaag vliegtuig triplex 0,8 mm

Onderlaag middendeel aanbrengen

Hulpstuk voor aandrukken en spannen van de essen latjes.

Eerste lat met Bison professionele watervaste houtlijm (extra) aangebracht

Halfronde afwerklat rondom aangebracht.

Dek afgelakt met epifanes blanke bootlak en mat geschuurd met een schuursponsje.