Độc tố Botulinum tác động vào vị trí khớp nối thần kinh - cơ (NMJ), làm giảm bớt sự co thắt quá mức (22, 24, 26). Phương pháp điều trị bằng cách tiêm độc tố Botulinum loại A (Botox) đã được công nhận trên hơn 80 quốc gia và được xem như là phương pháp điều trị chuẩn cho rối loạn trương lực cơ cục bộ tại các vị trí như mí mắt, cổ. Nhờ làm giảm sự căng cơ quá mức mà phương pháp điều trị thông thường không thể làm được, nên phương pháp này có thể cải thiện được những khó khăn gây ra do căng cơ quá mức như, khó khăn khi mở miệng, bị đau, loạn vận ngôn, rối loạn nhai. Hiện nay, tại Nhật Bản, phương pháp tiêm độc tố Botulinum đã được áp dụng cho các loại bệnh như co thắt mi mắt (blepharospasm), rối loạn trương lực cơ cổ (spasmodic torticollis), co giật cơ mặt (co thắt hemifacial). Phương pháp điều trị Botulinum này không được bảo hiểm phần cơ bắp hay bộ phận bị tiêm, nên có trường hợp phải tự chịu chi phí phát sinh.
- Xét nghiệm điện cơ
Kiểm tra và chẩn đoán phần cơ có phát sinh co thắt quá mức giống như bên phương pháp điều trị MAB. Những phần cơ chính được tiêm như là, cơ cắn, cơ thái dương, cơ chân bướm ngoài, cơ chân bướm trong, cơ cằm lưỡi, cơ ức đòn chũm, cơ hàm dưới (hình 7). Dựa vào kết quả kiềm tra điện cơ và tình trạng bệnh nhân mà sẽ quyết định nên tiêm vào vùng cơ nào. Trước khi điều trị, những thông tin tự đánh giá như độ mở miệng, lực cắn, đau, sẽ được ghi chú lại.
- Tiêm thuốc
Theo dõi máy ghi điện đồ cơ để chắc chắn trước khi tiêm tại vùng cơ đó có sự co thắt quá mức, sau đó tiêm một lượng thích hợp Botox đã được pha loãng với nước muối vào một vài chỗ. Trong khi tiêm sẽ gây cảm giác đau nhẹ. Vì hiệu lực của thuốc rất khác nhau tùy mỗi cá nhân, nên lần tiêm đầu chỉ tiêm một lượng rất ít.
- Quá trình theo dõi
Hiệu quả sẽ thấy được sau khi tiêm khoảng 2, 3 ngày. Hiệu quả thông thường kéo dài từ 3-4 tháng, sau đó thì mất tác dụng. Thế nhưng cũng có những bệnh nhân hiệu quả thuốc vẫn còn tiếp tục kéo dài. Sau một thời gian điều trị, sẽ tiến hành xem xét lại lực cắn, độ mở miệng, và đánh giá khách quan hiệu quả của thuốc. Tùy theo quá trình điều trị mà cần thiết phải lặp đi lặp lại việc tiêm thuốc.
Video 4. Jaw closing dystonia before and after botulinum therapy
Video 5. Tongue protrusion dystonia before and after botulinum therapy
Hình 7. Những cơ có khả năng xảy ra cử động vô thức. Ngoài ra, tại các cơ như cơ mặt, cơ cằm lưỡi, cơ màng hầu cũng xuất hiện sự co thắt bất thường.
1: Cơ gò má to, 2: cơ vòng trong (môi), 3: cơ cằm, 4: cơ cắn, 5: cơ thái dương, 6: mỏm vẹt, 7: phần sau cơ hàm dưới, 8: phần trước cơ hàm dưới, 9: cơ mút, 10: cơ ức đòn chũm, 11: cơ thang, 12: cơ da cổ, 13: cơ chân bướm trong, 14: cơ chân bướm ngoài