1. Objawy ruchów mimowolnych i innych dolegliwości
Jama ustna i żuchwa pełnią bardzo ważną funkcję w wielu procesach fizjologicznych, takich jak jedzenie, żucie, połykanie oraz mowa. Jednakże poddanie mięśni poruszających żuchwą oraz ustami nadmiernym, mimowolnym skurczom może spowodować szereg problemów. Należą do nich niezdolność żucia pokarmu (zaburzenia żucia), niezdolność do otwierania ust (szczękościsk) lub ich zamykania, mimowolne ruchy ust, języka i/lub warg, drżenie, bóle mięśni, boczne przesunięcie żuchwy (odchylenie żuchwy) oraz trudności w połykaniu (dysfagia) lub mówieniu (dyzartria, upośledzenie mowy). Symptomy te mogą być spowodowane przez dystonię ust i/lub żuchwy (kurcz mięśni dolnej części twarzy), zaburzenia funkcjonowania stawu skroniowo-żuchwowego, dyskinezę ustną, mimowolne zaciskanie zębów (bruksizm), fibromialgię, zaburzenia ruchów psychogennych i/lub przerost mięśnia żuciowego. Objawy mogą być spowodowane jedną z wymienionych chorób, jednak mogą one również współwystępować ze sobą. W układzie stomatognatycznym mogą pojawiać się różne typy ruchów mimowolnych, z których większość diagnozowana jest nieprawidłowo. Częste są przypadki błędnego diagnozowania kurczu mięśni dolnej części twarzy jako zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego, choroby psychogennej, mimowolnego zaciskania zębów lub zesztywnienia stawu skroniowo-żuchwowego. Większość pacjentów zdiagnozowanych przez dentystów i chirurgów szczękowych, w początkowej fazie zostaje poddanych leczeniu przy użyciu aparatu nazębnego. Osiemdziesiąt procent naszych pacjentów z dystonią zamykania żuchwy, najczęściej występującym typem kurczu mięśni dolnej części twarzy, początkowo udało się do stomatologa lub chirurga ustnego i szczękowego. W żadnym z tych przypadków nie zdiagnozowano dystonii. W efekcie pacjenci nie byli poddani koniecznemu leczeniu, a ich stan uległ pogorszeniu. Ponadto studenci stomatologii nie są uczeni na temat ruchów mimowolnych innych niż dyskineza ustna i mimowolne zaciskanie żebów (bruksizm) i jest to prawdopodobnie powód, dla którego zazwyczaj nie rozpoznają oni objawów dystonii.
2. Etiologia i przyczyny
Ruchy mimowolne są definiowane jako takie, które nie są kontrolowane przez świadomość. Zaburzenia ruchowe są schorzeniami neurologicznymi, które wpływają na szybkość, płynność, jakość i łatwość swobodnego ruchu. Nieprawidłowa ciągłość lub szybkość ruchu może objawiać się nadmiernymi lub mimowolnymi ruchami, lub spowolnić, czy też doprowadzić do zaniku ruchów świadomych. Istnieją różne rodzaje ruchów mimowolnych, takich jak dyskineza, dystonia, tiki, drżenie, atetoza, miokimia, skurcze miokloniczne mięśni oraz pląsawica. Przyczyny ruchów mimowolnych pozostają niejasne. Jednakże przyczyn dystonii upatruje się w funkcjonalnych zaburzeniach zwojów nerwowych, które kontrolują ruchy oraz postawę i może rozwinąć się także u pacjentów, którzy przez długi okres czasu przyjmowali doustne leki psychiatryczne. Objawy dystonii często obserwowane są po zabiegach stomatologicznych (takich jak wstawianie protez, usuwanie zębów itp.) lub po urazach obszaru szczęk lub ust. Niemniej jednak, pomimo faktu, że zabiegi dentystyczne mogą powodować chorobę, nie są one jej bezpośrednią przyczyną. Pacjenci z dystonią, mający objawy związane z jamą ustną, spowodowane przez niekontrolowane skurcze mięśni żuchwy i /lub języka, zwłaszcza przy próbach mówienia, często reprezentują profesje wymagające regularnego, częstego mówienia, takich jak recepcjoniści, sprzedawcy, nauczyciele czy spikerzy. Mówienie w stresie przez długi okres czasu może przyczynić się do rozwoju dystonii i być traktowane jako rodzaj dystonii zawodowej, która jest takim jej typem, gdzie ten sam ruch jest powtarzany zbyt często/nadmiernie podczas określonych czynności, na przykład przez muzyków czy rzemieślników, powodując skurcze mięśni.
3. Historia badań klinicznych i naukowych
Nadzorowałem terapię botulinotoksyną od 1992 roku, oraz leczyłem wielu pacjentów. Ponadto prowadziłem badania z profesorem Jun Kimurą i profesorem Hiroshim Shibasaki na Wydziale Neurologii Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Kioto (Department of Neurology, Faculty of Medicine, Kyoto University). Wykonywałem również badania kliniczne ruchów mimowolnych, takich jak dystonia, jako współpracownik (PD) Japońskiego Towarzystwa Promocji Nauki (the Japan Society for the Promotion of Science) z dr Ryuji Kaji (Utano National Hospital) w jego laboratorium elektrofizjologicznym na Uniwersytecie w Kioto. W tym samym laboratorium pracowały również inne osoby uważane za autorytety w kwestii ruchów niekontrolowanych i dystonii: dr Takahiro Mezaki (Sakakibara Hakuho Hospital), dr Nagako Murase (Nara Medical Center, Department of Neurology), dr Toshiaki Suzuki (Kansai Medical University), dr Takashi Sakamoto (National Center of Neurology and Psychiatry), dr Shinichi Matsumoto (Osaka Neurological Institute, Department of Neurology), dr Takenori Abe (Nakamura Memorial Hospital, Department of Neurology).
Na Wydziale Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Centrum Medycznego w Kioto (Department of Oral and Maxillofacial Surgery at Kyoto Medical Center) specjalizujemy się w mimowolnych ruchach żuchwy i okolic twarzy. Stosujemy szeroki zakres ich leczenia, w tym leki, zastrzyki środkiem miejscowo znieczulającym (MAB) lub toksyną botulinową (Botox), jak również operacje. Nasz wydział jako jedyny specjalizuje się w ruchach niekontrolowanych układu stomatognatycznego. Wskutek tego, pacjenci z mimowolnymi ruchami tego układu są do nas odsyłani z wielu szpitali. Ponadto, gdy pacjenci wymagają neurologicznego, neurochirurgicznego czy psychiatryczneego leczenia lub badania, mogą zostać przebadani w wydziałach neurologii, psychiatrii czy neurochirurgii naszego szpitala. Z powodu tych korzyści otrzymujemy wiele zapytań z całej Japonii, a wielu pacjentów przyjeżdża do nas na leczenie także zza granicy.