GUDA ETA ABANGOARDIAK
Abangoardiak errealitateaz haratago igaro diren arte, literatura eta kultura mugimenduak dira, artearen mugak ikusmolde berritzaile, original eta apurtzaileen bidez zabaltzen zituztenak.
Ugari dira era batean zein bestean abangoardiek bere sormen lanean uztartu zituzten egileak, une haietan bizi eta sentitzen zutena islatzeko era legez. Gu, historiako margolari eta idazlerik ospetsuenak biltzen diren talde txiki batetara mugatuko gara, bere arte ibilbidearen uneren baten edo bestean mugimendu hauekin harremanetan izan baitziren.
Zuen lana, gero ahozko azalpen baten oinarri izango den azalpen testu idatzia eta PPT aurkezpena sortzea izango da. Abangoardia plastiko eta literarioen ezaugarri, sortzaile eta sormen lanak uztartu, erakutsi eta azalduko dituzue, zuen iruzkin eta iritzien bidez honako arlo hauek landuz:
1º- Abangoardiak: Definizioa, zer diren, zer dela eta sortzen diren...
2º- Abangoardia manifestuak . Manifestuak
3º Aukera ezazue honako abangoardia bikoteetako bat:
a) Futurismoa - Kreazionismoa eta Ultraismoa
b) Espresionismoa - Dadaismoa
c) Kubismoa - Surrealismoa
Eta bakoitzari loturiko arte sortzaile bat: margolaria irudigilea...
Jar ezazue artegilearen izena.
Bere lanaren izenburua eta deskribapen ala iruzkin laburra.
Lanaren irudia.
4º Aukeratu idazleak (bat edo bi abangoardia mugimendu bakoitzeko).
Jar ezazue mugimendu bakoitzarekin loturiko testu adibideak eta horien iruzkin laburra.
5º Mugimendu bakoitzeko testu baten birsorkuntza
ABANGOARDIA MUGIMENDUAK
FUTURISMOA
DADAISMOA
KUBISMOA
KREAZIONISMO ETA ULTRAISMOA
ESPRESIONISMOA
SURREALISMOA
ABANGOARDIAKO SORTZAILE PLASTIKOAK
Salvador Dalí
Joan Miró
René Magritte
Giorgio de Chirico
Nikolas Lekuona
Picasso
Braque
J. Gris
Carra
Marineti
Balla
Max Ernst
J. Arp
Duchamp
Paul Klee
M. Chagal
Alberto Giacometti
Ignazio Zuloaga
Ensor
Munch
Klimt
Schiele
Kokoschka
V. Kandinsky
ABANGOARDIA IDAZLEAK
Futuristak:
Marinetti, Maiakovsky, Lauaxeta.
Espresionistak:
F. Kafka, G. Trakl, J. Joyce, B. Nretch, S. Beckett, R. Valle-Inclán, B. Gandiaga, J. Sarrionandia,
Dadaistak:
T.Tzara, J. A. Artze, B. Atxaga
Kubistak:
G. Apollinaire, M. Jacob, Jean Cocteau, J.A. Artze.
Surrealistak:
A. Breton, L. Aragon, P. Eluard, J.M. Lekuona, B. Atxaga, I. Borda, K. Izagirre, I. Aranbarri, R. Alberti, F. Gª Lorca, J. Larrea, L. Cernuda.
Kreazionistak eta Ultraistak:
V. Huidobro, R. Cansinos Asens, G. de Torre, J. L. Borges, P. Reverdy,
Hemen dituzue zuen aurkezpena prestatzeko argibide helbide batzuk:
Bada zuen azalpena eta PPt aurkezpena antolatzeko garaia! Horretarako gidoi bat osatu behar duzue, zenbat ataletan banatuko duzuen erabaki eta atal bakoitzeko zenbat gardenki erabiliko dituzuen argitu. Diapositiba bakoitzaren antolaketa ere kontutan izan behar duzue, testuz gainezka ez jarri...
HONA HEMEN LANA GARATZEKO GIDOIA
GIDOI TEKNIKOA
Gardenki zenbakia,
Estiloa (zutabeka ala ez, izenbururik, irudirik duen...).
Testu laburra
1. Gard:
2.-Gard: Estiloa:
Irudirik-testurik
3. Gard: Estiloa:
Irudirik-Testurik
4. Gard: Estiloa:
Titulua, Irudirik, Testua
5. Gard: Estilioa:
Titulua:
Irudia:
Testu laburra:
6. Gard:
IDATZIZKO-AHOZKO GIDOIA
AHOZKO TESTUAREN OINARRI IZANGO DEN AZALPEN TESTUA ATALKA
1.- Izenburua
2.- Hasiera atala: Pasadizo bat, norbaiten oroitzapenak, aipamena ala galdera erretorikoak gai orokorrari buruz...
3.- ZER DIRA ABANGOARDIAK? : Definizioa, manifestuen garrantzia aipatu, aukeratutako abangoardia biak zehaztu eta arrazoiak eman, ahal bada.
4.- Aukeratutako lehen abangoardiaren azalpen laburra, data, sortzailea, ezaugarri nagusiak, (manifestuaren laburpena edota audioa zuzenean?)
5.- Abangoardia horretako adibidetzat har daitekeen artista plastiko bat aukeratu. Data, jatorria, lanen ezaugarri eta aipamen laburrak (Gardenkiaren irudi nagusi bezala bere margo lan ala irudia jar daiteke, bere ezaugarriak gainean idatziz eta abangoardiako ezaugarriekin lotuz).
6.- ABANGOARDIA honetaz loturiko idazle esanguratsu bi aipatu; bat atzerritarra edo sortzailea, bestea, gazteleraz ala euskaraz idazten duena. Beraien jatorri eta jaiotza-heriotza datak eta lan esanguratsuren bat aipatu.
7.- Aipatutako idazleen testu/poema bana adibidetzat jarri eta testu komentario laburtxoa egin abangoardiarekiko dituzten loturak azpimarratuz
Aipatu abangoardia estilo horretan idatzi zuten euskal idazleren batzuk, obraren bat eta zein datatan.
8.- Aukeratutako bigarren abangoardiaren sortzailea, data, azalpen laburra, ezaugarri nagusiak, (manifestuaren laburpena edo audioa zuzenean?)
9.- Bigarren abangoardia horretako adibidetzat artista plastiko bat aukeratu. Data, jatorria lanen ezaugarri eta aipamen laburrak (Gardenkiaren irudi nagusi bezala bere margo lan ala irudia jar daiteke, bere ezaugarriak gainean idatziz eta abangoardiako ezaugarriekin lotuz).
10.- Bigarren abangoardiaz loturiko idazle esanguratsu bi aipatu; bat atzerritarra edo sortzailea, bestea, gazteleraz ala euskaraz idazten duena. Beraien jatorri eta jaiotza-heriotza datak eta lan esanguratsuren bat zehaztu.
11.- Aukeratutako idazleen testu/poema bana adibidetzat jarri eta testu komentario laburtxoa egin abangoardiarekiko dituzten loturak azpimarratuz
Aipatu abangoardia estilo horretan idatzi zuten euskal idazleren batzuk, obraren bat eta zein datatan.
12.- Aukeratutako abangoardia mota bakoitzeko testu baten sorkuntza egin behar duzue.