WINDMOLENS in NEDERLAND
DEN HAAS - Bolwerk 1 - ZIERIKZEE
ronde stenen stellingmolen - korenmolen
Eigenaar: Gemeente Schouwen-Duiveland
De molen staat op het Bolwerk, aan de zuidzijde van de stad ten noorden van de haven.
Rond 1600 werd op het Bolwerk een standerdmolen gebouwd, die in 1723 is gesloopt.
Willem van Schelven en Gysbregt Blom waren de eerste eigenaren van de in 1727 gebouwde stenen korenmolen Den Haas.
Tot 1953 werd nog regelmatig gemalen.
DE HOOP -- ZIERIKZEE
ronde stenen stellingmolen - korenmolen - 3 koppel maalstenen
gebouwd in 1850 -- eigendom van de gemeente Schouwen-Duiveland
Aan de Lange Nobelstraat steekt een zeer hoge ronde stenen stellingmolen boven de stadsbebouwing uit.
De bouwvallige houten korenmolen van 1788 moest op last van het gemeentebestuur worden gesloopt.
In 1850/51 verrees 30 m. naar achteren de huidige ronde stenen molen.
Nadat de gemeente de molen in 1977 voor FL. 1,- had gekocht, onderging deze een grondige restauratie en kreeg nieuwe roeden. In november 1982 is De Hoop weer feestelijk in gebruik genomen. Molenaar Teun van der Bok paste het inwendige van de molen aan om er vanaf 1993 een full-time ambachtelijk korenmolenaarsbedrijf te kunnen exploiteren.
d' ORANGEMOLEN - WILLEMSTAD
ronde stenen korenmolen
Noord-Brabant - aan het Hollands Diep
in de vestingstad Willemstad
De voorganger van de huidige molen was een standerdmolen. Deze voorganger werd in 1584 elders in Willemstad gebouwd en circa 1589 naar deze huige plaats gebracht. D'Orangemolen werd in 1734 gebouwd in opdracht van de Nassause Domeinraad ter vervanging van de standerdmolen.
DE ADRIAAN - HAARLEM
stadsmolen - 8-kantige stellingmolen
In 1963 wordt de Gemeente Haarlem eigenaar en neemt op zich de herbouw van de molen te verzorgen. De feestelijke opening van de molen vond plaats op 23 april 2002, hij kreeg een educatieve en toeristische functie en is momenteel in beheer van de stichting Molens Zuid-Kennemerland. Deze laat m.b.v. vrijwillige molenaars elke zaterdag en op bizondere dagen draaien.
DE HERDER - MEDEMBLIK
Al op de stadskaart van Medemblik van 1560 staat bij de Westerpoort een standerdmolen. Deze werd vervangen door een achtkante baliemolen op de Zuiderzeedijk, welke in ieder geval al in 1730 aanwezig was. Vanwege de aanwezigheid van de molen was de Zuiderzeedijk ter hoogte van de molen zelfs van ijsbrekers voorzien.
De molen was vrij zwaar gebouwd met 24m vlucht, drie koppel stenen en een buil.
Rond 1930 wordt de Wieringermeer drooggemaakt. Daartoe werd de streek van elektriciteit voorzien, wat o.a. leidde tot het stilzetten van de molen, die daarna in verval raakte en uiteindelijk in 1946 werd gesloopt.
Rond 1984 rijpte in Medemblik het plan om de verdwenen molen te reconstrueren. De plaats was nog steeds leeg en de fundering zat nog in de dijk. Zo werd in 1985 de Stichting De Medemblikker Meelmolen opgericht, die al vrij snel daarna de onttakelde molen De Herder in Willeskop bij Oudewater wist te verwerven.
In 1987 werd met de opbouw van de molen in Medemblik begonnen. Het poortwachtershuis bij de molen werd ook gereconstrueerd. Op 9 mei 1990 werd de molen in bedrijf gesteld, sindsdien wordt hij door vrijwilligers bemalen.
AEOLUS - DREISCHOR
Schouwen - Duiveland
ronde stenen grondzeiler
korenmolen
2 koppel maalstenen
gebouwd in 1739
Rijksmonument nr. 11161
De molen is vernoemd naar Aeolus, de god van de wind. Dat is echter niet altijd zo geweest, want een poos had de molen de naam 'De Koekoek'. In 1971 werd de oude goddelijke naam weer in ere hersteld. Daarvoor droeg hij ook de naam 'Oostmolen', omdat westelijk van Dreischor op de dijk een andere molen stond.
Aankoop door de gemeente Schouwen-Duiveland in 2000 bracht uiteindelijk uitkomst voor het behoud van deze molen. In dat jaar werd meteen met een restauratie begonnen. De laatste restauratie hiervoor van de molen was in 1953.
De molen kon in het najaar van 2001 weer draaien en is weer van een maalwerk voorzien.
MOLEN van RETRANCHEMENT - SLUIS
Bouwjaar: (1846) - 1818 - 1948
Eigenaar: Gemeente Sluis
Open standerdmolen - Koren- en pelmolen
Maalvaardig
Even ten noordoosten van de dorpskern staat op een molenberg van 2,5 m. een open standerdmolen die mogelijk van 1643 dateert. De molenkast is steenrood geschilderd met een witte bies op de hoeken en rust op vier gele bakstenen teerlingen. In beide zijwanden van de molenkast zitten vier spie-luikjes die zijn versierd met een witte zespuntige ster.
STADSMOLEN -- HULST
Zeeuws-Vlaanderen
Bouwjaar: 1792 - Eigenaar: Gemeente Hulst
Ronde stenen stellingmolen - Korenmolen
De nooit bewoonde molen telt vijf zolders. Op de Stadsmolen hebben diverse molenaarsgeslachten gemalen, waaronder de familie Lybaart van 1850 tot 1879 en vervolgens tot 1931 de familie Mariman. De familie Helsland was tussen 1946 en 1954 de laatste particuliere eigenaar, waarna de gemeente Hulst de molen aankocht. Naast bezoek aan de molen kan een een circa 5 km lange stadswandeling over de wallen rond de stad worden gemaakt.
De voorzijde is beschoten met eiken schaliën en de zij- en achterkanten met een verticale bebording. Aan de achterzijde is een luiluifeltje aangebouwd. Onderaan de staart is een kruirad aangebracht om de gehele molenkast op de wind te zetten. Het ingehakte jaartal 1818 in de console op de borstnaald onder de windpeluw verwijst naar de herbouw nadat de molen in dat jaar omwoei. Bij het herstel van de oorlogsschade in 1948 is op 4,70 m hoogte een galerij geplaatst, die later is verwijderd. Tevens kwamen toen de wieken van een molen uit Oostburg, het bovenwiel uit Lamswaarde, de trap werd gezaagd van aangespoeld hout. (Er was geen geld, maar de molen moest malen.) Helemaal boven is nog steeds een gat van granaatscherven te zien. De zwart beklede kap heeft witte windveren aan de achterzijde en een windvaantje in de vorm van een zeepaard. In 2000 was het noodzakelijk een houten versterking (onderstempeling) onder de wankele molenkast aan te brengen. In 2002 werd de molen verder gerestaureerd.
Alle moleneigenaars hebben tot 1963 uitsluitend bedrijfsmatig op windkracht graan gemalen voor veevoeder en menselijke consumptie. Het malen van graan gebeurt thans op vrijwillige basis.
