ตอนที่ 1 การหลอกล่อ (Fake and Feint)

การหลอกล่อ ในการเล่นบาสเกตบอลเป็นรูปแบบหนึ่งที่สร้างสีสัน ให้การแข่งขันดูสนุกสนานตื่นเต้น และยังสามารถกำหนดได้ว่าทีมใดน่าจะชนะในการแข่งขัน เพราะฉะนั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้เล่นทุกคนจะต้องเรียนรู้ เข้าใจวิธีการหลอกล่ออย่างถูกวิธี และสามารถนำมาใช้ในการแข่งขันได้เป็นอย่างดี

ความหมายของการหลอกล่อ

การหลอกล่อ หมายถึง การปฏิบัติของฝ่ายรุก ที่ทำให้ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามเข้าใจผิดในทิศทางที่จะเคลื่อนที่ไป หรือการกระทำให้ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามเกิดความเข้าใจผิด หรือหลงทาง เพื่อให้ผู้หลอกล่อสามารถเล่นลูกบาสเกตบอลได้โดยสะดวก

หลักการของการหลอกล่อ

เทพประสิทธิ กุลธวัชวิชัย (2541 : 101) ได้สรุปหลักการหลอกล่อไว้ดังนี้

1. ควรมีทักษะพื้นฐานในกีฬาบาสเกตบอลที่ดี ได้แก่ การทรงตัว การเคลื่อนที่ การหยุด การครอบครองลูกบอล การเลี้ยงลูกบอล การรับ – ส่งลูกบอล การยิงประตู

2. มีความเร็ว และความคล่องแคล่วว่องไว

3. รู้จักจังหวะการเคลื่อนไหว เช่น การถ่ายน้ำหนัก การหยุด การเปลี่ยนทิศทาง

4. มีความแม่นยำในทักษะนั้น ๆ เช่น การยิงประตู การรับ – ส่งลูกบอล การเลี้ยงลูกบอล

5. มีไหวพริบดี เช่น รู้จักจังหวะว่าเวลาไหนควรหลอกล่อ และเวลาไหนควรทำจริง

1.1.2 การหลอกล่อด้วยการหมุนตัวกลับ มีวิธีปฏิบัติดังนี้

ถ้าหมุนตัวกลับแล้วรับลูกบาสเกตบอลทางซ้ายมือให้ปฏิบัติดังนี้

1.1.2.1 ก้าวเท้าซ้ายเข้าหาคู่ต่อสู้เฉียงขึ้นทางขวามือ

1.1.2.2 ใช้เท้าซ้ายเป็นจุดหมุนพลิกตัวหันหลังให้คู่ต่อสู้พร้อมก้าวเท้าขวาตาม

1.1.2.3 ยื่นมือออกไปรับลูกบาสเกตบอล

หมายเหตุ ถ้าหมุนตัวกลับแล้วรับลูกบาสเกตบอลทางขวามือ ให้ปฏิบัติในลักษณะเช่นเดียวกัน ต่างกันที่ใช้เท้าขวาเป็นจุดหมุนโดยการก้าวเท้าขวาเข้าหาคู่ต่อสู้ เฉียงขึ้นทางซ้ายมือ

1.1 การหลอกล่อเพื่อไปกำบังให้เพื่อนร่วมทีมให้เป็นอิสระ

การหลอกล่อเพื่อไปกำบังให้เพื่อนร่วมทีมให้เป็นอิสระ มีวิธีปฏิบัติดังนี้

1.2.1 ให้ (1) , (2) เป็นผู้เล่นฝ่ายรุก และ X1 , X 2 เป็นผู้เล่นฝ่ายรับ

1.2.2 (1) หลอกล่อ X 1 แล้วเคลื่อนที่ไปกำบัง X 2

1.2.3 (2) หลอกล่อ X 2 แล้วเคลื่อนที่หลบหลีก X 2 ไป

ในการเล่นบาสเกตบอล ผู้เล่นฝ่ายรุกจะมีฝ่ายป้องกันคอยจับตามองอยู่ตลอดเวลา ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของฝ่ายรุกที่จะทำให้ฝ่ายคู่ต่อสู้เสียหลัก หรือเสียโอกาสในการป้องกัน เพื่อที่จะให้ฝ่ายรุกได้เกิดมีที่ว่าง และมีความเป็นอิสระที่จะเล่นในโอกาสต่อไป การหลอกล่อขณะที่ไม่ได้ครอบครองลูกบาสเกตบอลอาจทำอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างดังต่อไปนี้

1. หลอกด้วยสายตาหรือศีรษะแล้วเคลื่อนที่ไปอีกทางหนึ่ง

2. หลอกด้วยลำตัวโดยการโยกลำตัวไปทางซ้ายแล้วเคลื่อนที่กลับไปทางขวา

3. หลอกด้วยลำตัวโดยการโยกลำตัวไปทางขวาแล้วเคลื่อนที่กลับไปทางซ้าย

4. หลอกด้วยการใช้เท้าหลอกไปทางซ้ายแล้วเคลื่อนที่เปลี่ยนทิศทางไปทางขวา

5. หลอกด้วยการใช้เท้าหลอกไปทางขวาแล้วเคลื่อนที่เปลี่ยนทิศทางไปทางซ้าย

6. หลอกด้วยการหมุนตัวไปทางซ้ายแล้วเคลื่อนที่เปลี่ยนทิศทางไปทางขวา

7. หลอกด้วยการหมุนตัวไปทางขวาแล้วเคลื่อนที่เปลี่ยนทิศทางไปทางซ้าย

การหลอกล่อในลักษณะต่าง ๆ ดังกล่าว ถ้าฝ่ายป้องกันเกิดการเสียหลัก หรือเสียจังหวะในการเล่น ก็เป็นโอกาสที่ทำให้เกิดที่ว่างสำหรับฝ่ายรุก เพื่อจะได้เคลื่อนที่ไปหาที่ว่าง เพื่อที่จะมีโอกาสได้รับลูกบอลได้โดยสะดวก และทำให้เป็นการง่ายที่จะทำให้ผู้ส่งลูกบอลไปให้ผู้รับ

2. การหลอกล่อคู่ต่อสู้ขณะครอบครองลูกบาสเกตบอล

การหลอกล่อคู่ต่อสู้ของผู้เล่นฝ่ายรุกขณะครอบครองลูกบาสเกตบอลเป็นกลวิธีที่จำเป็นและสำคัญที่ผู้เล่นจะต้องนำมาใช้ขณะแข่งขันซึ่งมีหลายวิธีดังนี้

1.1 การหลอกล่อคู่ต่อสู้ขณะครอบครองลูกบาสเกตบอลด้วยการก้าวเท้าข้ามด้านหน้า

สุนทร กายประจักษ์ (2536 : 113) ได้เรียบเรียงการหลอกล่อคู่ต่อสู้ด้วยการก้าวเท้าข้ามด้านหน้าไว้พอสรุปได้ดังนี้

1.1.1 ให้ผู้เรียนจับลูกบาสเกตบอลและให้เท้าทั้งสองลงสู่พื้น พร้อมกันในท่าทรงตัว หันหน้าเข้าหาคู่ต่อสู้

2.1.2 เริ่มต้นด้วยการก้าวเท้าใดเท้าหนึ่งเข้าไปทางด้านใดด้านหนึ่งของคู่ต่อสู้(เท้าอีกข้างหนึ่งเป็นเท้าหลัก)

2.1.3 ก้าวเท้าที่เข้าหาคู่ต่อสู้ยาว ๆ ข้ามมาทางด้านหน้าของผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามไปยังอีกด้านหนึ่ง

2.1.4 ขณะที่ก้าวเท้าผ่านไปนั้น ให้เลี้ยงลูกบาสเกตบอลไปด้วย เพื่อหลบหลีกคู่ต่อสู้ หรือขึ้นยิงประตูหรือส่งลูกบาสเกตบอลให้เพื่อนร่วมทีมต่อไป

2.2 การหลอกล่อคู่ต่อสู้ด้วยการหมุนตัวกลับ

ถาวร วิบูลยศรินทร์ (2539 : 151) ได้เรียบเรียงการหลอกด้วยการหมุนตัวกลับไว้พอสรุปได้ดังนี้

2.2.1 ให้ผู้เรียนจับลูกบาสเกตบอลและให้เท้าทั้งสองลงสู่พื้นพร้อมกันและยืนห่างกันประมาณ 1 ช่วงไหล่ หันด้านหลังให้ห่วงประตู

2.2.2 งอเข่า ย่อตัวให้สะโพกต่ำ หลอกล่อคู่ต่อสู้โดยการก้าวเท้าแยกไปทางด้านข้าง (ข้างใดข้างหนึ่ง) เท้าอีกข้างเป็นเท้าหมุน พร้อมกับโยกศีรษะและลำตัวตามไปด้วย

2.2.3 หมุนตัวกลับโดยการถ่ายน้ำหนักตัวมาที่เท้าหลัก (เท้าหมุน) อย่างรวดเร็ว พร้อมกับก้าวเท้าที่แยกไปทางด้านข้างมาข้างหน้า แล้วเลี้ยงลูกบาสเกตบอลออกไปเพื่อยิงประตู หรือส่งให้เพื่อนร่วมทีมต่อไป

2.3 การหลอกล่อคู่ต่อสู้ว่าจะยิงประตูแล้วเลี้ยงลูกบาสเกตบอลเข้ายิงประตู

เมื่อผู้เล่นฝ่ายรุกที่ถือลูกบาสเกตบอลเผชิญหน้ากับฝ่ายป้องกัน ให้หยุดรอโดยใช้เท้าขวาอยู่ข้างหน้า ทำท่ายกลูกบาสเกตบอลขึ้นหลอกจะยิงประตู ผู้ป้องกันจะเข้าใจว่าผู้เล่นฝ่ายรุกยิงประตูจะเขย่งปลายเท้าและยกมือขึ้นป้องกัน ผู้เล่นฝ่ายรุกจะใช้โอกาสที่ผู้ป้องกันเขย่งเท้ายกมือขึ้นป้องกัน ด้วยการก้าวเท้าให้ยาวแล้วเลี้ยงลูกบาสเกตบอลหลบเข้าไปยิงประตู

ธงชัย เจริญทรัพย์มณี (2538 : 139) ได้เรียบเรียงการหลอกล่อขณะครอบครองลูกบาสเกตบอลไว้พอสรุปได้ดังนี้

การหลอกล่อขณะครอบครองลูกบาสเกตบอลเป็นการหลอกเพื่อให้ผู้ครอบครองบอลปฏิบัติการในการส่ง การยิงประตู และการเลี้ยงลูกบอลหลบหลีกฝ่ายป้องกันได้สะดวก ผู้ที่ครอบครองบอลต้องตระหนักอยู่เสมอว่า สิ่งที่จะทำต่อไปนั้นก่อให้เกิดความสะดวกอย่างไร การหลอกล่อ

ขณะครอบครองลูกบาสเกตบอลมีวิธีการกระทำได้ดังนี้

1. หลอกด้วยวิธีดังกล่าวแบบเดียวกับขณะที่ไม่ได้ครอบครองลูกบาสเกตบอล เพื่อที่จะส่งลูกบอล แล้วส่งลูกบอลให้ฝ่ายเดียวกันตามแบบต่าง ๆ

2. หลอกด้วยวิธีดังกล่าวแบบเดียวกับขณะที่ไม่ได้ครอบครองลูกบาสเกตบอล เพื่อที่จะเลี้ยงลูกบอล แล้วเลี้ยงลูกบอลไปยังทิศทางที่ต้องการ

3. หลอกด้วยวิธีดังกล่าวแบบเดียวกับขณะที่ไม่ได้ครอบครองลูกบาสเกตบอล เพื่อที่จะยิงประตู แล้วยิงประตูตามแบบต่าง ๆ ที่ต้องการ