პატარა პრინცი 

ნინი გიოშვილი

ანტუან დე სენტ-ეგზიუპერის "პატარა უფლისწული" არის განსაკუთრებული წიგნი, რომელიც უყვარს ყველა ასაკის ადამიანს მთელს მსოფლიოში. ის პირველად 1943 წელს გამოიცა და პოპულარული დარჩა მისი მომხიბვლელი ისტორიებისა და მნიშვნელოვანი გაკვეთილების გამო.


სიუჟეტი პატარა უფლისწულზეა, რომელიც მოგზაურობს სხვადასხვა პლანეტებზე და გზაში მნიშვნელოვან რამეებს იგებს. ის იწყება იმით, რომ უდაბნოში ჩარჩენილი პილოტი ხვდება პატარა უფლისწულს. როდესაც პილოტი ასწორებს თავის თვითმფრინავს, პატარა უფლისწული უზიარებს თავის თავგადასავლებს და ასწავლის ძვირფას გაკვეთილებს ცხოვრების შესახებ.


მოთხრობაში ერთი მნიშვნელოვანი იდეაა სამყაროს ბავშვის თვალით დანახვა. პატარა უფლისწული ყველაფერს უდანაშაულოდ ხედავს და აინტერესებს, რატომ ზრუნავენ უფროსებს ასე ფულზე და სხვა უმნიშვნელო ნივთებზე. პერსონაჟები, რომლებსაც ის ხვდება, ისევე როგორც ამაო ვარდი და მელა, ახსენებს მკითხველს, რომ ისიამოვნონ მარტივი ნივთებით და დაამყარონ რეალური კავშირები.


სიუჟეტის განსაკუთრებული ნაწილია ვარდი, რომელიც სიმბოლოა სიყვარულისა და უნიკალურობის. პატარა უფლისწული სწავლობს იმაზე ზრუნავს, რაც უყვარს, აჩვენებს სიყვარულის დელიკატურ ბუნებას და მნიშვნელოვანი კავშირების საჭიროებას.


სენტ-ეგზიუპერის ნაწერი შეიძლება მარტივი ჩანდეს, მაგრამ ღრმა აზრები აქვს ცხოვრებაზე. ცნობილი ციტატა, ,,On ne voit bien qu'avec le cœur. L'essentiel est invisible pour les yeux" (,,ადამიანი ნათლად ხედავს მხოლოდ გულით. რაც არსებითია უხილავია თვალისთვის"), გვეუბნება, რომ გავიხედოთ გარეგნობის მიღმა.


წიგნის ნახატები, ასევე სენტ-ეგზიუპერის მიერ, კიდევ უფრო მომხიბვლელს ხდის მას. მხიარული ილუსტრაციები აცოცხლებს გმირებს და ადგილებს, რაც ამბავს ყველასთვის სასიამოვნოს ხდის. ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ილუსტრაცია, რომელიც შეიძლება განიმარტოს როგორც სპილო გველის შიგნით ან ქუდი. მთხრობელი, მფრინავი, ხატავს სურათს, რათა შეამოწმოს, შეუძლიათ თუ არა მოზარდებს სამყაროს ისეთივე წარმოსახვითი პერსპექტივით დანახვა, როგორც ბავშვი. ის ჯერ გველს ხატავს, რომელმაც სპილო გადაყლაპა. თუმცა, როცა ის ნახატს უფროსებს უჩვენებს, ყველა მას ქუდად აღიქვამს.


მიუხედავად იმისა,  წიგნს წაიკითხავთ, როგორც საბავშვო მოთხრობა თუ ბრძნული გაკვეთილი, "პატარა უფლისწულს" აქვს მარადიული სიბრძნე, რომელიც რჩება თქვენთან ერთად. ეს არის მოგზაურობა, რომელიც ხანგრძლივ გავლენას ტოვებს ყველა ადამიანის გულსა და გონებაზე, ვინც მას კითხულობს.



როგორ ასახავს პატარა უფლისწულის მოგზაურობა პლანეტიდან პლანეტაზე ადამიანის ქცევისა და საზოგადოების სხვადასხვა ასპექტს?


პატარა უფლისწულის მოგზაურობა პლანეტიდან პლანეტამდე ანტუან დე სენტ-ეგზიუპერის მოთხრობაში ასახავს სხვადასხვა ნაწილს, თუ როგორ მოქმედებენ ადამიანები და როგორ მუშაობენ საზოგადოებები.


მეფის პლანეტა: პირველ პლანეტაზე მეფე სუბიექტების გარეშე წარმოადგენს ავტორიტეტს და ძალაუფლების სურვილს. მეფე ისე იქცევა, თითქოს კონტროლი აქვს, მაგრამ არაფერს მართავს. ზოგიერთი ლიდერი უფრო მეტად ზრუნავს თავის ავტორიტეტზე, ვიდრე იმ ადამიანებზე, რომლებსაც ისინი ხელმძღვანელობენ.


ამაო ვარდის პლანეტა: პატარა უფლისწულის შეხვედრა ვარდთან გვიჩვენებს ამაოებისა და საკუთარი თავის მნიშვნელოვნების საკითხს. ვარდი მიიჩნევს, რომ ის არის სამყაროს ცენტრი და სურს მუდმივი ყურადღება. თუ როგორ შეიძლება ზოგიერთ ადამიანს რეალურ ცხოვრებაში ზედმეტად აინტერესებდეს საკუთარი კეთილდღეობა.


ბიზნესმენის პლანეტა: ბიზნესმენის პლანეტაზე ყველაფერი ვარსკვლავების დათვლასა და ფლობაზეა. ეს ეხება მატერიალიზმს და იმას, თუ როგორ ამახვილებს ყურადღებას ბევრი ქონებასა და სიმდიდრეზე.


ლამპის გამნათებელი: მაშუქებელის მუდმივი და უაზრო მუშაობა წარმოადგენს ერთფეროვნებას და მიზნის ნაკლებობას ზოგიერთ სამუშაოში. გვიჩვენებს, თუ როგორ ჩერდებიან ადამიანები ხანდახან რუტინაში, რომელსაც არ მოაქვს მათთვის სიხარული ან კმაყოფილება.


გეოგრაფის პლანეტა: გეოგრაფი თავის დროს ატარებს იმის წერაში, რაც არასდროს უნახავს. ასახავს თეორიული ცოდნის იდეას პრაქტიკული გამოცდილების გარეშე, ხაზს უსვამს, თუ როგორ ამახვილებს ყურადღებას ზოგიერთი პიროვნება თეორიებსა და ფაქტებზე რეალური სამყაროს გაგების გარეშე.


დედამიწა: პატარა უფლისწულის დრო დედამიწაზე გულისხმობს მელასთან შეხვედრას და ურთიერთობებისა და კავშირების მნიშვნელობის გაცნობას. ეხმიანება სიყვარულის საკითხსა და აზრს, რომ მნიშვნელოვანი კავშირები აუცილებელია სრულფასოვანი ცხოვრებისთვის.


,,პატარა უფლისწული’’ ეხება ადამიანის ქცევისა და საზოგადოების სხვადასხვა ასპექტს, რაც მკითხველს აძლევს შესაძლებლობას იფიქროს ამ ასპექტებზე საკუთარ ცხოვრებაში. მოთხრობა მოგვიწოდებს დავფიქრდეთ იმაზე, რაც ნამდვილად მნიშვნელოვანია და შევიცნოთ სამყარო ბავშვის გონებითა და ცნობისმოყვარეობით. ეს არის წიგნი, რომელსაც გამუდმებით ხელახლა წავიკითხავ მთელი ჩემი ცხოვრების განმავლობაში და განსაკუთრებით კარგია წასაკითხად, როცა ზედმეტად გრძნობ ზრდასრულობის პერიოდს. პირადად ჩემთვის, ეს წიგნი არის საუკეთესო გასაქცევი, როცა გამოცდები იწყება. ასევე არის ის ნებისმიერი პიროვნებისთვის, ვინც გადის ძნელ პერიოდს თავის ცხოვრებაში და სჭირდება პატარა წიგნი რათა გონება გაუფანტოს.



Გურამ დოჩანაშვილი - “სამოსელი პირველი” 

Განხილვა 

Ქართულ ლიტერატურაში ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ადგილი  უკავია გურამ დოჩანაშვილის ნაწარმოებს,,სამოსელი პირველი”, რომელიც 1975 წელს გამოიცა. Ის მწერლის შემოქმედებიდან ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და გამორჩეული რომანია. Გურამ დოჩანაშვილისთვის წიგნის შთაგონების წყარო გახდა ბიბლიური იგავი ,,უძღები შვილი”. Ერთი შეხედვით, ,,სამოსელი პირველი” სოფელში მცხოვრები ბიჭის, დომენიკოს, თავგადასავლზე გვიამბობს. გმირი მამის სახლიდან მიდის და ვრცელ მოგზაურობას იწყებს. Მკითხველი ამ ნაწარმოებს ცხოვრების წიგნს უწოდებს, რადგან აქ კარგადაა ასახული ადამიანის გასავლელი წუთისოფლის გზა და თავგადასავლით ნასწავლი ფილოსოფია ისეთივე ცნებებით, როგორიცაა: სიკეთე, ბოროტება, სიყვარული, მეგობრობა, რწმენა, იმედგაცრუება, სიმამაცე, სინანული და მრავალი სხვა. 

დომენიკო მამასთან ცხოვრობს და ჰყავს ძმა,  გვეგვე. Მათი ყოფა არაფრით გამოირჩევა. Მამა სოფლის ბატონია, რომელიც მთელ დროს მიწათმოქმედებაში ატარებს.მათ რუტინულ ცხოვრებაში მოულოდნელად ჩნდება ლტოლვილი, რომელიც დომენიკოში ადამიანის განვითარების პირველ ნაპერწკალს აღვივებს და სურვილს უჩენს მონათხრობიდან გამორჩეული ადგილები მოინახულოს. Დომენიკო თავგადასავალს ლამაზი-ქალაქიდან იწყებს. . Ამის შემდეგ, ის კამორაში მიდის, ქალაქში, სადაც ყველაფერი ლამაზი ქალაქის საპირისპიროდაა. მოგზაურობის მიწურულს მთავარი გმირი ქალაქ კანუდოსში აღმოჩნდება.

   ,,Სამოსელი პირველი” თითოეული ადამიანის ყოფიერებისა და წუთისოფლის ამსახველი წიგნია. Ჩემი აზრით, ეს ნაწარმოები კარგად აღწერს ნებისმიერი ჩვენგანის ცხოვრების გზასა და განვლილ ეტაპებს. წიგნი გვეხმარება დავუფიქრდეთ ცხოვრებას, ჩავუღრმავდეთ საკუთარ მეს და ვეძებოთ  ჩვენი საკუთარი ქალაქი, მდინარე და ხე, სანამ მათ არ მივაგნებთ.   

       Ჩვენ ცხოვრების გზაზე   უამრავ ადამიანს ვხვდებით, რომელთაგან თითოეული მათგანი შეიძლება რაიმეს მომცემი და სამაგალითო პიროვნება იყოს. Ასევეა ,,სამოსელ პირველშიც”. რომანის მსვლელობისას ვეცნობით უამრავ გმირს, რომელთა უმეტესობის ნამდვილი ვერსია რეალურ ცხოვრებაშიც  შეგვხვედრია. ჩემი აზრით, “სამოსელი პირველის” ერთ-ერთი უდიდესი ხიბლი სწორედ ნამდვილი პერსონაჟებია, რომელთაგან თითოეული მათგანის ცხოვრება გამორჩეულია და რომანის კითხვასაც სასიამოვნოს ხდის. 

დაბოლოს, მიმაჩნია, რომ ,,სამოსელი პირველი” წუთისოფლის გასაღებია, რომლის წაკითხვის შემდეგაც ვიგებთ, თუ რა არის ჩვენი ყოფა. Ეს გენიალური ნაწარმოები ხშირად დამხმარებია ცხოვრების არაერთ ეტაპზე. Რომანის წაკითხვა გამოსადეგი და სასიამოვნოა ნებისმიერი ასაკისა თუ თაობის წარმომადგენელისთვის. Ამ ყველაფრის გათვალისწინებით , რომანმა არაერთხელ დაიპყრო მკითველის გული და გახდა მათთვის ე.წ ცხოვრების წიგნი.



ლოგოსის მოსწავლეების მოთხრობები

ნინი ნასარიძე

• დათუნა, დე, დილის 1საათია უკვე, ჩაი მზადაა

• 5 წუთში ავდგები რა

• დედა გენაცვალოს, გამოდი მალე სულ ცხელ-ცხელი საუზმეა მზად

• ღვეზელი გამომიცხე?

• კი დედი, შენ რო გიყვარს ისეთი

• კაი ხო ავდგები

• პირის დაბანა არ დაგავიწყდეს, დედა შემოგევლოს

დათუნა გაიზმორა, თვალები მოიფშვნიტა და წამოჯდა. მიმოიხედა თავის პატარა ოთახში. გასაშლელ ტახტზე ეძინა. ტანსაცმელი მიმოყრილი იყო სკამზე და იატაკზე, როგორც ჩანს დღეს მზიკო ოთახში არ შესულა. ერთიც გაიზმორა და წამოდგა. უყვარდა დათუნას ესეთი დილა, თავისი საყვარელი ღვეზელის სუნი რომ ტრიალებდა მთელ სახლში. როგორც დედამ უთხრა, აბაზანაში შევიდა, ხელ-პირი დაიბანა და სამზარეულოში მთქნარებით შევიდა. ნერწყვები მოადგა ღვეზელის დანახვისას და აღარც მოუცდია თეფშის დადებისთვის, ეგრევე დასტაცა ხელი და მოლხენას შეუდგა.

• უხ რა გემრიელი ღვეზელებია

• ჭამე, ჭამე ჩემი მსუნაგი ბიჭი

• იფ იფ

სიჩუმეა, მხოლოდ დათუნას გაშმაგებული ღეჭვის ხმა ისმის.

• ისე დედი, იმ დღეს მაიკოსთან ვიყავი, ბიჭი დანიშნული ყოლია და ქორწილი აქვთ შაბათს

• მერე?

• არა ისე უბრალოდ... დაგვპატიჟეს ჩვენც

• ააა კარგია, ეგ ის ბიჭი არაა, წრეში ბურთის თამაშისას სულ რომ ტიროდა

• კი ეგაა, მაგანაც კი მოიყვანა ცოლი

• ღმერთმა მშვიდობაში მოახმაროს

უხერხული სიჩუმე ჩამოვარდა, ჰაერი არ იძვროდა და დაიძაბა სიტუაცია. ორივე ხვდებოდა შემდეგი რა კითხვაც იქნებოდა... სიჩუმე კვლავ დედამ დაარღვია

• და... შენ არ ფიქრობ?

• ოოო კარგი დედა რაააა - აგრესიულად უთხრა დათუნამ დედას, თან ღვეზელი თეფშზე დაანარცხა და ხელები გაბრაზებულმა შეიწმინდა ტანსაცმელზე - კიდე რამდენჯერ უნდა გვქონდეს ერთი და იგივე დიალოგი! - გამოტენილი პირით ჩხუბობს - ყელშია უკვე რა! მაგ ლაქლაქს ჯობია კომპოტი დამისხა! - ხელი აიქნია და თავისთვის ჩაიბურტყუნა - რამე სასარგებლოს მაინც იზავ 

• კარგი დედი მაპატიე, შენ ოღონდაც ბედნიერი იყავი...

 დათუნა მორჩა ჭამას, კომპოტიც დააყოლა და წამოდგა მაგიდიდან. 

• დღეს ალბათ ექვსამდე ვიმუშავებ, ვნახოთ საწვავი რამდენსაც გამატარებს 

ოთახში შევიდა და პირველი რომელი პერანგიც მოხვდა ხელში ის აიღო და ჩაიცვა.

• ჯერ კიდე არ გაურეცხია ჩემი ტანსაცმელი - ჩაიბურტყუნა გაღიზიანებულმა

 შარვალიც ამოიცვა, თმაზე ერთხელ გადაისვა ხელი და ოთახიდან გავიდა.

• დათუჩა, რომ მოხვალ, ცოტა კიტრი და პომიდორი ამომიტანე რა, საღამოსთვის მჭადს და სალათს გავაკეთებ

• მე არვიცი რამდენად მოვახერხებ... მამას არ დაერიცხა პენსია?

• კი, დღეს დილას წავიდა გამოსატანად

• ხოდა მაგას დაავალე

• კარგი დედი

დათუნამ თასმები შეიკრა, კარები გამოაღო და გასძახა

• საღამოს შეიძლება მე და ბიჭები გავიდეთ, გვიან თუ მოვედი არ ამიკლო ზარებით

• კარგი დე, ბედნიერი დღე

დათუნა გავიდა და კარები ზურგს უკან მოიხურა. კიბეები ჩაიარა და სადარბაზოდან გამოსული ცოტახანი შეჩერდა, გახსნა სიგარეტის კოლოფი და ნახა რომ სულ ორი ღერიღა ჰქონდა დარჩენილი. შეკვრა საგულდაგულოდ შეინახა ჯიბეში, ბიჭებს ექნებათ სიგარეტი და იმათ გამოართმევს. გეზი „ბირჟისკენ“ აიღო, სადაც ტიპიურად ბესეტკა იდგა და შუახნის კაცები მთელ დღეს მანდ ატარებდნენ. ზოგი დომინოს თამაშობდა, ზოგი ნარდს, ზოგიც კიდევ უბრალოდ სიგარეტს ეწეოდა და ლუდს აყოლებდა...

პირველი სართულის აივანზე, რომელიც „ბესეტკას“ გადაჰყურებდა, ორი ქალი ისხდა, ნამცხვარს მიირთმევდნენ, ყავას აყოლებდნენ და თან თვალს ადევნებდნენ ყველაფერს.

• ეს ბიჭები, ისევ დილიდან საღამომდნე ამ უბედურ ბესეტკაში უნდა ისხდენენ.

• არ თქვა. ისე არიან დილიდან საღამომდე, ყოველდღე ერთი და იგივეთი დაკავებულები, გეგონება დისერტაციას იცავენ! რაღაცა ძაან საქმიანები არიან რა!  

• არა თან იმაზე ვიცინი ჩემო მაიკო, რომ მერე საღამოს სახლში მივლენ, დედას ან ცოლს, თუ ჰყავთ რათქმაუნდა თხოვენ საჭმლის მომზადებას და თავს ისე მოაჩვენებენ, ვითომ ძალიან რთული დღე ჰქონდათ და დარჩენილი დრო სიმშვიდეში, ტელევიზორის წინ წამოკოტრიალებულებმა უნდა გაატარონ! მაგათ ხომ არ ეკადრებათ რამის გაკეთება, არა ყველაფერი დედიკომ უნდა უკეთოს.

ამ დროს დათუნამ ჩაიარა, და ერთ-ერთმა გასძახა

• დათუნა შვილო, როგორ ხარ?

• კარგად ლამარა დეიდა, თქვენ?

• მეც არამიშავს. საით გაგიწევია?

• აქვე ბიჭებთან მივდივარ ცოტახნით

• კარგი გენაცვალე, აღარ მოგაცდენთ

• დროებით.

გაეცალა დათუნა და ქალებმა განაგრძეს ჭორაობა:

• ამ კაცების არ იყოს, არც დათუნაა ნაკლები.

• ეგა თქვი შენ. ვითომ და მუშაობს ბიჭი, „ტაქსაობს“, მაგრამ არი რო ეგ მუშაობა?! როცა უნდა მაშინ იღვიძებს, როცა უნდა მაშინ მიდის სამუშაოდ და რამდენსაც უნდა იმდენს მუშაობს.

• მართვის მოწმობაც თურმე მზიკომ უყიდა, ალბათ იმითაც არ შეიწუხა თავი რომ ცოტა ესწავლა და თავისით აეღო მართვის მოწმობა.

• იმ დღეს იყო მზიკო ჩემთან, ლევანის ქორწილის ამბები მოვუყევი. თვითონ ისეთი დამწუხრებული იყო... ყველაფერს ვუკეთებ არარ ვიცი რა ვქნაო, დათუნას არც გოგო უნდა და თან სულ ამ სამუშაოთია უკმაყოფილო და წუწუნებსო.

• მზიკოც მეცოდება ამის ხელში, მაგრამ ცოტა თვითონაც ხო უნდა უჯიკოს?! ბოლოს და ბოლოს 37 წლის კაცია. აღარ უნდა ჭირდებოდეს დედას მოვლა.


***


დათუნა „ბირჟას“ რომ მიუახლოვდა, ერთ-ერთმა გამოსძახა:

• რას შვრები დათუჩ?

• რავი ბიჭო, ვარ რა

• საქმეები როგორ გაქვს?

• ისევ ისე, ნელა-ნელა...

• ძაან კაი, რამე ახალი ამბავი ხომ არაა?

• ისეთი არაფერი... დედაჩემი ისევ დილიდან ტვინს მიჭამს ამ ცოლებზე, რა ჯანდაბად მინდა ეს ცოლი, მიდი და ეხა მაგას უარე და სდიე, გეგონება მშობლების მიხედვა არ მყოფნიდეს...

• ვახ, რთულ დღეში ყოფილხარ ძმაო

• რა ვქნა აბა, რაც შემიძლია კი ვაკეთებ...

• მოდი დომინო ვაჭახუნოთ, გულსაც გადააყოლებ ცოტას

• ერთი-ორ ხელს ვითამაშებ, მერე წასასვლელი ვარ საქმეებზე...

• მოდი ერთი რა, რა დროს საქმეებია, აგერ ლუდი და მზესუმზირა, მეტი რაღა გინდა

• ...დაიწყე ეხა თუ იწყებ


5 საათი ხდება... დათუნა ისევ ბირჟაზეა ბიჭებთან ერთად, წესით მთელი ეს დრო „მუშაობით“ უნდა ყოფილიყო დაკავებული... უკვე ისე გაერთო თამაშით და ლაპარაკით, ყველაფერი გადაავიწყდა. ოთხი ბოთლი ლუდიც დალია, ერთი შეკვრა სიგარეტიც ჩაცალა, მზესუმზირაც მიაყოლა, აღარაფერი ადარდებს... 

სადარბაზოდან ორი გოგო გამოდის, ალბათ 25 წლისები იქნებიან. ბიჭებს რათქმაუნდა არ გამორჩენიათ, რასაც ამდენიხანი ელოდებოდნენ. თითქოს ქალის უნახავები ყოფილიყვნენ, ისე გატრიალდა ყველა წყვილი თვალი მათკენ. 

• ვაა გოგონებო - გასძახა ერთ-ერთმა

გოგონებმა ერთმანეთს რაღაც გადაუჩურჩულეს და ჩაიკისკისეს

• მოდით, მზესუმზირაზე და ლუდზე დაგვეწვიეთ

• არა, მადლობა - ყალბი ღიმილით უთხრეს

• სადმე წასვლა ხოარ გინდათ გოგოებო, მანქანით გაგიყვანთ არაა პრობლემა. ან თუ გინდათ უბრალოდ გავისეირნოთ მანქანით... - დათუნამ შესთავაზა

გოგოებმა გადახედეს ერთმანეთს, თითქოს წამიერად დათუნას იმედი მიეცა, როგორც იქნა გოგოს „იშოვიდა“, საცოლედ არა, მაგრამ გასართობად მაინც გამოდგებოდა. 

• არაა, აქვე მაღაზიაში გავდივართ, თორემ დიდი სიამოვნებით - ჩაიცინეს

• თუ რამე იქნება არ მოგერიდოთ ლამაზებო

• მჰმ - თვალები ააბრიალეს და გაეცალნენ

დათუნას სიცარიელის შეგრძნება დაეუფლა... ეგონა ამჯერად მაინც მიაღწევდა რამეს, თუმცა უშედეგოდ. უცბად იდაყვი მოარტყეს და გამოფხიზლდა ფიქრებიდან

• ჰა ეხა გელოდებით, შენი ჯერია  

დათუნამ საათს დახედა, ექვსის ნახევარია. გაიაზრა რომ ახლა დომინოთი კი არა, „ტაქსაობით“ უნდა ყოფილიყო დაკავებული, მაგრამ უკვე სამი ბოთლი ლუდი ჰქონდა დალეული და ნასვამი ხომ ვერ დაჯდებოდა საჭესთან. მოიშორა ეს საფიქრალიც და განაგრძო თამაში...

მოსაღამოვდა. ცამ ფერი შეიცვალა, თუმცა ბესეტკაში ისევ იგივე ხდებოდა. ბიჭები და დათუნა ისევ დომინოს აჭახუნებდნენ. ლუდი ჩაცალეს, თუმცა ჯიბის ფულებით შეაგროვეს ლუდის ფული და მარაგიც შეივსეს. თამაშისას დათუნა ხვდება, რომ ცოტა არ იყოს შეთვრა. უჭირს დომინოს ქვებზე რიცხვების ამოცნობა და შედარებით დიდხანს ანდომებს სვლის გაკეთებას. დათუნა ერთადერთი არ ყოფილა, სხვებიც დათვრნენ და „ბირჟა“ ჩვეულებრივზე მეტად ახმაურდა. ამ ყველაფერს არ შეუჩერებია დათუნა და კვლავ განაგრძობდა დალევასა და თამაშს. 

უკვე დაბნელდა, ქუჩები განათდა, ბესეტკაშიც ერთი ცალი ჩამოკიდებული ნათურა აანთეს. ხალხი ნელ-ნელა სახლებში მიდიოდა. თამაშისგან და დალევისგან დაღლილი კაცებიც სახლში მიდიოდნენ. დროის მატებასთან ერთად, იკლებდა გარეთ მყოფი ადამიანების რაოდენობა. დათუნას საათისთვის არც კი შეუხედავს, უბრალოდ იცის რომ ღამეა. მთელი დღეა ერთსა და იმავე ადგილასაა. ზოგჯერ წამოდგებოდა ხუთი წუთი გაივლიდა, სიგარეტს მოწევდა და ისევ თამაშს აგრძელებდა. 

ბირჟაზე სამნიღა დარჩნენ. დომინოსაც ვეღარ თამაშობდნენ, არ იყვნენ საკმარისი რაოდენობის, თან სურვილიც აღარ ჰქონდათ. დღეისთვის დაკმაყოფილდნენ და დათუნას გარდა, ყველა სახლში წავიდა. ლუდს უკვე თავისი საქმე გაეკეთებინა, სახლში ასვლის თავიც კი აღარ ჰქონდა. ხელები მაგიდაზე შემოაწყო და შიგ თავი ჩარგო. არ იცის რამდენი ხანი იყო ასე, თუმცა ამ მდგომარეობიდან ვიღაცის ხმამ გამოაღვიძა

• რომელი ხარ შენ?

დათუნამ თავი ამოწია, ძლივს იხედებოდა თვალებიდან, გაჭირვებით მოახერხა ბესეტკისკენ მომავალი ვანო ძიას ცნობა. ვანო ძია 60 წლის კაცი იყო, მოპირდაპირე კორპუსში მცხოვრები, რომელიც დედას და დას შეხიზნებოდა. 

• გაუმარჯოს ვანო ძია

• ოჰ, შენა ხარ დათო?

• კი ვანო ძია მე ვარ

• ამ შუაღამეს მარტოს რა გინდა აქ?

• რავიცი აბა...

ვანო ძია ბესეტკასთან მივიდა და დათუნას მოპირისპირედ, სკამზე ჩამოჯდა.

• აბა როგორ ხარ?

დათუნა დუმს

• საქმეები როგორაა?

დათუნა კვლავ დუმს

• დათო შვილო, ხომ კარგად ხარ?

• ეჰ ვანო ძია...

• მართლაც ეჰ ჩემო დათო, შენ კი გეკითხები, მაგრამ მეთვითონ რას ვაკეთებ ამ შუაღამეს გარეთ ქუჩაში...

• ოჯახი როგორ გყავს ვანო ძია

• ოჯახი... - ჩაფიქრდა ცოტახანი ვანო ძია - ხომ... დედა და და კარგად არიან, მაგრამ...

სიჩუმე. ვანო ძიას თითქოს სევდის ტალღამ დაუარა, სახე დაუსევდიანდა, მხრები ჩამოეყარა და თვალები აუწყლიანდა. ეს დათუნამ რომ შეამჩნია ჰკითხა:

• ვანო ძია, ყველაფერი კარგადაა?

• მენატრებიან.

• ვინ?

ისევ სიჩუმე... ქუჩაში არავინაა, კორპუსები ჩაბნელდა, მიყოლებით ქვრებოდა ფანჯრებში შუქი...ბოლოს სასოწარკვეთილი ამბობს

• ვნანობ ჩემო დათო, ძალიან ვნანობ, თუმცა უკვე გვიანია, ვეღარაფერს გავაწყობ... უნდა გამომეყენებინა ყველა შესაძლებლობა, უნდა მეცადა ყველაფერი, მაგრამ სულელი აღმოვჩნდი... ყველაზე ძვირფასი რამ დავკარგე, როცა შემეძლო ახლა გვერდით მყოლოდა. ჩემი ბრალია ეს ყველაფერი, ზედმეტად დამოკიდებული ვიყავი რაღაცებზე, შოშია ვიყავი ჩემო დათო, შოშია...მენატრებიან ბავშვები... რას შვრებიან და როგორ არიან, ვიცი განა?... ნეტა საერთოდ ვახსენდები? ძალიან გული მწყდება, რომ მეტი არ გავაკეთე და დავკარგე რაც დასაკარგი არ იყო... რა გითხრა შვილო აბა. შეცვლა რომ შემეძლოს, კი დავიწყებდი თავიდან, მარა...

დათუნა ჩუმად იყო და გაფართოებული თვალებით უსმენდა ვანო ძიას. გული დაუმძიმდა, გონება დაებინდა და გაშეშდა. არ იცოდა რა ექნა, თმა ყალყზე დაუდგა და თვალებში წყალი ჩაუდგა. ვანო ძია ჰაერში იყურებოდა... თითქოს თავისი გონების ყველაზე მიმალულ ადგილებს იკვლევდა და სადღაც შორს იყო მისი მზერა... ამოიოხრა და თქვა

• საკმარისია ჩემზე ლაპარაკი, შენ რას შვრები ჩემო დათო?

დათუნა ხმას ვერ იღებდა. ყელი დაეჭიმა და აცრემლიანებულმა თვალებმა ხედვა დაუბინდა. უცბად დათუნამ სახე ხელებში ჩარგო და გაირინდა. თავი ცხადად წარმოუდგა ვანოს ადგილას. ვანო ძია ვერ მიხვდა რა ხდებოდა, არ იცოდა რა გაეკეთებინა და სევდიანი თვალებით უყურებდა დათუნას.

• დათო შვილო, რა მოხდა?

• კაი, დავიშალოთ ვანო ძია...



***

• დათუნა, დე, დილის 1საათია უკვე, ჩაი მზადაა

გათენდა, დათუნა ჩუმადაა და ჭერს შესცქერის.

• დედა გენაცვალოს, გამოდი მალე სულ ცხელ-ცხელი საუზმეა მზად

კვლავ უპასუხოდ ტოვებს და პოზას არ იცვლის

• დათუნა, დე გესმის?

დათუნამ ნელა გაატრიალა თავი და დედას ჩაწითლებული, სევდიანი, სასოწარკვეთილი თვალებით შეხედა, თუმცა არაფერი უთქვამს.

• დათუნა, დე, დილის 1საათია უკვე, ჩაი მზადაა



 გიორგი გაისაშვილი

,,მეუღლე“

ოთახში საშინელი ალკოჰოლის და სიგარეტის შეზავებული სუნი იდგა, ისეთი შეგრძნება გაგიჩნდებოდა, გეგონება, იაფფასიანი მეძავებით სავსე ბარში შესულხარ, ყოველღამე, რომ ძლივს ნაშოვნი ფულით ნაყიდ სპირტით დამთვრალი მუშების და მათხოვრების ჩხუბი იწევა. უკანა კუთხეში ერთი საწყალი საწოლი იდგა, დაგლეჯილი მატრასით და დაჟანგებული  ჩარჩოთი, საკუთარი თავი ძლივს რომ ეჭირა და წუთიწუთზე, რომ შეიძლება ერთი ფეხი გასძრომოდა. საწოლზე კი მამა შვილი იწვა, იწვა რა, ცდილობენ დაწოლას იმიტომ, რომ ერთ- ადგილიანია ეს საწოლი და ერთმანეთში იხლართებოდნენ, რომ ძილის დროს ერთად არ გადმოცვენილიყვნენ. კედლებზე და საწოლზე მიწიწსქვეშა გადასასვლელში ბებიისგან ნაყიდი ორ ლარიანი ,,სტიკერებია’’ მიწეპებული, რომლებსაც საკუთარი თავი საწოლივით ძლივს უჭირავთ, რომ არ ჩამოცვივდნენ. მამა ისე ხვრინავდა გეგონება ტკბილად სძინავსო, უცბად ხროტინი უვარდება და ისეთ ხმას გამოსცემს, ბავშვს ეღვიძება, ის კი ისევ აგრძელებს ხვრინვას. ბავშვი ადგა, ძლივსძლივობით გადმოაბობღდა მამამისს და ჩამოხტა საწოლიდან, ჩაიცვა ჩუსტები, ოთახის კარს დაუწყო ჯაჯგური  და ბოლოს ძლივს გააღო; და ოთახის მოსაზღვრე კედელთან  სამ ხატთან და ერთ ჯვართან მივიდა,  ერთი წაქცეული ხატი გაასწორა და კედელს მიაყუდა კიდევ, რომ არ წაქცეულიყო, პირჯვარი გადაიწერა და ,,მამაო ჩვენოს’’ თქმას შეუდგა, ნელ ნელა, იმიტომ რომ შიგადაშიგ ავიწყდებოდა. როცა მორჩა სამზარეულოში გავიდა. მაცივრიდან თითქმის ჩაცლილი რძე გამოიღო, ჯამს წყალი გამოავლო და შიგნით რძე ჩაასხა. სკამი აიღო რომ, იქნებ თაროზე შემოდებული ერთი თვის ,,ხლოპიებს“ მიწვდომოდა, მაგრამ ვერ მიწვდა, რის გამოც შებრუნდა ოთახში და მამამისის გაღვიძებას შეეცადა:

• მამა, მამა

თან შეანჯღრია და ცოტათი ხმამაღლა დაიწყო ძახილი:

• მამა...... მამა

მამამ ამოისუნთქა და ხმამაღლა, გულგახეთქილმა გაიღვიძა, გეგონება მართლა შეაშინესო:

• რა იყო, რა გინდა რა გამიტრაკე საქმე ვაა, აღარ გამიგია ყოველდილა ჩემი გაღვიძება როგორ არ გეზარება, ეს დედააფეთქებული....

• მა, საჭმელი გამიკეთე, მე ვერ ვწდები თაროზეა მაღლა ხლოპიები.

• ვაახ, საჭმელებიც მე უნდა გიკეთო არა?........ გადი და გამოვალ, ხო....... ისა დღეს გააქ სკოლა?

• კი, მა, ოთხშაბათია, დღეს.

• ხო, კაი, მიდი, გადი.

ბავშვი ოთახიდან გავიდა. მამამ სიგარეტს მოუკიდა, მერე ნოკია აიღო და ღილაკებს დაუწყო ჯაჯგური, იქნებ ნომერი აეკრიფა და დიდი შრომის შედეგად ზარის გასაშვებად დარეკა. გარეთ აივანზე გავიდა ტრუსების და ბრეტელებიანის ამარა და იტალიურ ეზოს გადახედა სადაც თვალწინ სურათი გადაეშალა: ბავშვებმა როგორ გაარტყეს ბურთი მანქანას და მეზობელი დედის გინებით ავსებს ბავშვებს. ადრესატი არ იღებს, კიდევ ცდილობს დარეკოს, მარა უშედეგოდ.

გამწარებული შევიდა სამზარეულოში, როცა კარზე კაკუნი გაიგო, გაჩერდა............. შებრუნდა და კარი გააღო. კარის მეორე მხარეს შავი ფეხსაცმელებით, შავ ჯინსსა და შავი პერანგით 30-35 წლის ჩასხმული აღნაგობის ტიპი დახვდა, თან ხელში ,,ბეემვეს“  გასაღებს ატრიალებდა და თავზე შავი რეიბანები წამოეცვა, ორი წამით გაჩერებული ხელით კარის ჩარჩოზე მიყრდნობილი, გასწორდა და იმავ ხელით კაცი შიგნით, სამზარეულოში შეათრია და სანამ ღრიალს დაიწყებდა ბავშვი დაინახა, გაკვირვებული, მაგრამ თან შეშინებული თვალებით, რომ იჯდა მაგიდის ბოლოში:

• მამა, ეს ვინ არის?

• არავინ შვილო, ერთი ჩემი მეგობარია, ძველი, და უნდა დაგველია ეხლა ერთად..

შავებში ჩაცმული ტიპი ბავშვზე მიუთითებს და ანიშნებს, რომ გავიდეს, ირაკლი ადგა და ნელი ნაბიჯებით სამზარეუოდან გავიდა და თან მამამისზე ანერვიულებული, თვალს ვერ აცილებდა უცნობ კაცს.:

• სად გდიხარ ბიჭო, რო გირეკავ, გუშინ სამჯერ ვიყავი მოსული, კარი არავინ გააღო, დღეს გეყო ერთი ადგილი რომ გაგეღო კარი, შე, მართლა ჩმორო, ჰა? ფული სად არის?

მამა ჩუმად იდგა და ხმას ვერ იღებდა. 

• ფული სად არის-თქო! - ყვირის და ხელს გვერდით მდგომ მაცივარს ურტყამს.

• რა გაღრიალებს ბიჭო, გუშინ ვიყავი ბანკში და რაღაც პრობლემა შეიქმნა და ვერ გამოვიტანე, დღეს უეჭველი გამოვიტან და ხვალ მოგცემ.

• და ეს ხვალ მოგცემ ძაააან რო მოგიხშირდა ატყობ ხო?!!

• ნუ ყვირი, რა!.

• რა  ნუ ვყვირი, ეხა ჩაქუჩით არ გაგიხეთქო თავი, ძაან ხო არ გაგივიდა ჩემთან ბაზარი ბიჭო? კაროჩე, გურამ, ხვალ არ მოიტან და......

• კაი გავიგე.. - სურდა გაეგრძელებინა მაგრამ სტუმარმა არ დაასრულებინა

 მევალე უკან გაბრუნდა და ცოტა ხნით შეჩერდა:

• აი, მადლობა თქვი, რომ შენი შვილი დამხვდა დღეს აქ, თორე ესე რბილად არ დაგიმთავრებდი შე, სი**. - გავიდა და სახლის კარი მიიჯახუნა.

        შვილი გამოვიდა ოთახიდან და ფრთხილად და მშვიდად, მაგიდაზე თავჩადებულ მამას ჰკითხა:

• მამა, შეგიძლია ის ხლოპები ჩამომი....

• აუ... მიდი შენთვითონ გაიკეთე, მართლა მართლა შენ რაღა... - არ ამთავრებინებს და ყვირის, გარეთ გადის, ისევ იტალიური ეზოს აივანზე და გამწარებული კრეფს ნომერს, ამჯერად კი ნომერი პასუხობს. - აუ ძლივს რა, რატო არ პასუხობ ტელეფონს, ქალო, ხო არ გაბანძგვალებს ჰა? სად აგდიხარ?

• რა იყო გურამ, რა გაყვირებს, ჩემს მოხუცს ვაჭმევდი და ტელეფონი მეორე ოთახში მქონდა. რაზე მირეკავდი.

• რაზე და მოკითხვა მინდოდა შენი, - ცინიკურად ეუბნება, -რაზე უნდა დამერეკა, აბა, შენი აზრით?!

• მართლა ჩემი მოკითხვა გინდოდა?!

• შენი მოკითხვა, არა, ბებიაშენისამ კიდე, ფული რატო არ ჩამირცხე გუშინ?

• უი, ხო, გუშინ რომ დავაძინე მოხუცი და ბანკში გავედი დაკეტილი დამხვდა, დღესაც არამგონია ადრე გამოვიდე, ცოტა შეუძლოდ არის საწყალი და ხვალ  საღამოს გადმოგირიცხავ უეჭველად

• რა ხვალ, ქალო, შენ ხო არ გამოშტერდი საერთოდ.

• რა იყო რა გეჩქარება, რა მნიშვნელობა აქ, ირაკლის ხო აქვს ცოტა ყულაბაში და იმით იყიდე საჭმელი.

• რაის ირაკლის ყულაბაში ფული მშივრები ვართ მე და შენი შვილი

• ვაიმე, როგორ არის ბავშვი, ხო კარგადაა?!

• ნუ კივი რა, ნუ კივი!..... -უყვირის და ორი წამით ჩუმდება, - ანუ დღეს შანსი არ გაქ ხო რო გადმომირიცხო? - ხმაზე ნერვიულობა ემჩნევა

• რა იყო, გურამ, რამე მოხდა? რატო გეჩქარება ასე? -ორი წამით ჩუმდება, - ვაიმე დედა, ეხლა არ მითხრა კიდე, ვალებში ვარო, გურამ! - ხმას უწევს და გურამის პასუხს ელოდება, გურამი კი ჩუმად არის - ვაიმე დედა შენ მიშველე, - უკვე კივილს იწყებს, - ხომ გთხოვე, ვალები არ აიღო-მეთქი, ხო, გემუდარე, რაში არ გყოფნიდა ეს ფული, თუ გულავი და კაზინო მოგინდა, ჰა?

• ნუ კივი მეთქი! და რაის გულავი....

• რა გინდოდა, ისევ ის გინდა განმეორდეს?! შენ შვილზე მაინც არ ფიქრობ. შენი თავი თუ სულ ფეხებზე გკიდია იკა მაინც შეიცოდე. საერთოდ სხვა რამესაც  ხო არ გაუსინჯე გემო?!

• შენ, ქალო, ხო არ გაგაბერინა მაგ მოხუცმა საბოლოოდ?! გაჩუმდი და ნუღა კივი მეთქი 

ყურმილიდან ტირილის ხმა გამოვიდა და ჩურჩულიც მოისმა:

• რა გინდოდა, ღმერთო, რომ მაჩენდი საერთოდ, ვაიმე დედა ირაკლის რა ეშველება, თორე შენ სულაც კისერი გიტეხია!! სულაც მოგკლან საერთოდ და ჩაგასამარონ იმ შენმა მევალეებმა

• შენი დ......., ვაფშე, - უთიშავს. უცბად  ანერვიულებული კარის მეზობელი გამოდის

• ვაიმე, გურამ, შვილო, ხო მშვიდობაა, თინიკოს ელაპარაკე? იჩხუბეთ, ხო?.. არაუშავს, შვილო, ესე არის ცოლ-ქმარში, მთავარია კაცი შენ ხარ და უნდა დაგითმოს, შვილო,

• აუ, ქალბატონო ლამზირა თქვენღა მაკლიხართ რა.- გურამი არ ამთავრებინებს - მოსცლია ამასაც, - ჩაიბურტყუნა და ზურგი აქცია მოხუცს

• отвращение, უზრდელი - ლამზირამ რუსული აქცენტით ჩაილაპრაკა და შეურაცხყოფილი შებრუნდა სახლში.

  ანერვიულებული გურამი სკამზე დაჯდა, ირაკლის პირდაპირ. ფეხს ათამაშებდა ნერვიულობის გამო და თან ისე სწრაფად, რომ შეგრძნება გაგიჩნდებოდა მალე გასკდებაო. ცოტა ხანში შედარებით დამშვიდდა და ტელევიზორის ჩართვა  გადაწყვიტა, სადაც ერთ-ერთი წარმატებული ბიზნესმენის ინტერვიუ დახვდა, რაზეც საბოლოოგ გადაირია:

• აი, შვილო, ესეთი ნაბიჭვრების ბრალია, ჩვენ რომ ასეთ დღეში ვართ, დედაშენი, სადღაც ტ***ში როა გადახვეწილი და ვიღაც  ჩაჯმულს პამპერსს უცვლის, და ფულის გამოგზავნის საშუალებასაც, რო არ აძლევენ, მე კიდე გუშინ დანატოვარი ნახევარი სიგარეტის ამარა რო ვარ დარჩენილი. ესენი იკავებენ ჩვენს ადგილს, მამამისის მაყუთით რაღაცა ბიზნესი დაიწყო და აქვს ეხლა ფულები და არც არაფერი სანერვიულო და წარმატებულ ,,ბიზნესმენს“ ეძახის საკუთარ თავს, ეს ს***.


• მამა.....სკოლაში მაგვიანდება

• აუ, შენ და შენი სკოლა, ვაფშე, რა.. - ისევ იტალიური ეზოს აივანზე გავიდა და იქვე მჯდომ კაცს გადასძახა. - ნოდარ, ნოდარ! რავა ხარ? - კაცმა დომინოს თამაში შეწყვიტა და მაღლა ამოიხედა.

• კარგად, ბიჭო, შენა?

• რავი, ნიჩივო, ნელა-ნელა, ისა, ნოდარ, ნიკუშა კოლაში ხო არ მიდის?

• აუ, მოიცა, ნიკა!.. ნიკა!.... ნიკა-მეთქი!!.. - ყვირის.....

• ხო, მაა

• მიდიხარ, შვილო, დღეს სკოლაში?

• კი, მაა, და მაგვიანდება!

• აუ, ნოდარ გეხვეწები ირაკლიც წაიყოლე, რაღაც საქმე გამომიჩნდა და ვერ ვასწრებ, რა.

• კი, მიდი, კაცო, ჩამოვიდეს  უთხარი, ოღონდ მალე, რა, გვაგვიანდება.

       გურამი სამზარუელოში ბრუნდება:

• მიდი ჩაიცვი და ჩადი ნიკას მამა წაგიყვანს.

ირაკლიც გავიდა მაიკა გამოიცვალა უცბად, შარვალი ამოიცვა, ფეხზეც ჩაიცვა და წინა დღით ჩალაგებული ჩანთა მოიკიდა და კიბეებზე ჩაირბინა. გურამმა კიდევ ერთხელ გადაიხედა აივნიდან, საძინებელში შევიდა, საწოლზე ჩამოჯდა და ორი წუთი სრულიად ჩუმად იჯდა, ისე რომ სუნთქვის ხმასაც ძლივს გაიგებდით. უცბად ერთი წვეთი ჩამოუგორდა თვალიდან ლოყაზე, თან ისეთი უხეში წვეთი, მიხვდა რაც ხდებოდა, მოიწმინდა ცრემლი, ცრემლმა ცრემლობა გეგონება აღარ გაჩერდებაო, თან სასტიკად სრუტუნებდა, ვეღარ იჩერებდა ტირილს, თუმცა თითქოს არც სურდა, თითქოს ხვდებოდა, რომ ამ ტირილით თავისი მთლიანი ბრაზის, ზიზღის, წყენის და ჯავრის ამოღება შეეძლო, თან იმხელა ხმაზე ტიროდა, ქალბატონი ლამზირას ყურადღებაც მიიქცია. აღარ შეეძლო ამდენის ატანა, ადგა და საწოლის ჩარჩოს დაუწყო ფეხის რტყმა, ურტყამდა იქამდე სანამ ერთი ფეხი არ გასძვრა ბოლოს, როცა ენერგია გამოელია და ქოშინი მოაწვა ძლივს ძლივობით და თან ქოშინით, გადმოიღო მატრასი წაქცეული ჩარჩოდან, ზემოდან პირქვე გაწვა, ამოტრიალდა და გაშტერებული შეაცქერდა ჭერს.



  ბოლოს ორივე კვდება

„ბოლოს ორივე კვდება“ არის ამერიკელი ავტორის, ადამ სილვერას, ნაწარმოები და გამოქვეყნდა 2017 წლის 5 სექტემბერს. ბოლო დროს სოციალურ მედიაში ამ წიგნმა საკმაოდ დიდი პოპულარობა მოიპოვა ახალგაზრდა მკითხველებს შორის. 

ალბათ, სათაურიც მიგვანიშნებს წიგნის შინაარსზე და ზოგმა შეიძლება იფიქროს, რომ ეს ერთგვარი მინიშნებაა („სპოილერი“), თუმცა ვეთანხმები ავტორს და ვფიქრობ, რომ ნაწარმოების არსი დასასრულში არ ცხადდება.

რომანში გაცოცხლებულია თინეიჯერების ცხოვრება. ავტორი სათქმელის გადმოცემას ახერხებს განსანსაკუთრებული გადმოცემის მანერით. ერთი საკითხის მიმართ ერთმანეთისგან განსხვავებული პერსონაჟების ხედვებს წარმოაჩენს. მკითხველმა შეიძლება თავისი თავი რომელიმე პერსონაჟში ამოიცნოს, რაც ამძაფრებს კავშირს ნაწარმოებსა და მკითხველს შორის. 

ადამ სილვერა არაერთ ემოციურსა და მნიშვნელოვან ცხოვრებისეულ საკითხს განიხილავს. ესენია სიყვარული, მეგობრობა, ოჯახური ურთიერთობები, შიში, სიკვდილი... 

ნაწარმოებს საკმაოდ საინტერესო სიუჟეტი აქვს. მოვლენები ვითარდება სამყაროში, სადაც არსებობს სიკვდილის უწყება. ეს უკანასკნელი ერთი  დღით ადრე უკავშირდება „მგზავრს“ (ასე მოიხსენიება მოქალაქე, რომელსაც ეხმიანება) და აცნობებს მისი გარდაცვალების შესახებ. მთავარი პერსონაჟები არიან ორი თინეიჯერი ბიჭი, მატეო ტორესი და რუფუს ემეტერიოსი, რომლებიც 5 სექტემბრის ღამეს, სიკვდილის უწყებისგან ზარს იღებენ და გებულობენ, რომ 24 საათზე ნაკლები დარჩათ. ისინი ერთმანეთისთვის სრულიად უცნობები არიან, თუმცა სიკვდილის ცნობით გამოწვეული პირადი მიზეზების გამო ეძებენ მეგობარს, ამისთვის კი არსებობს აპლიკაცია „უკანასკნელი მეგობარი“, რომლის დახმარებითაც თავიანთი სიცოცხლის ბოლო დღეს ერთმანეთს შეხვდებიან. მათ უკანასკნელ წუთებს საინტეროსოს სწორედ ის ხდის, რომ ისინი რადიკალურად განსხვავდებიან.

ნეტავ აქ რომ არსებობდეს სიკვდილის უწყება, ჩვენ რას მოვიმოქმედებდით? ამ წიგნის კითხვისას, დავფიქრდი,  მათ ადგილას რომ ვყოფილიყავი, რა გადაწყვეტილებას მივიღებდი და მხოლოდ ფიქრმაც კი ამაღელვა. ალბათ, რაღაც მხრივ, კარგი იქნებოდა ერთი დღით ადრე, ჩემი გარდაცვალების შესახებ გამეგო, ისეთ რაღაცებს გავაკეთებდი, რასაც ჩვეულებრივ დღეს ვერ გავბედავდი, მაგრამ სწორედ ეს ხდის ამ ცხოვრებას საინტერესოს. „იქნებ ერთი დღით გონზე მოსვლა, თვალის გახელა და ბედნიერების შეგრძნება მთელი ცხოვრების ფუჭად გატარებაზე უკეთესიცაა.“(გვ.261) კი, ამის გათავისება დამზაფვრელია, თუმცა სიმართლეა და მას თვალი უნდა გავუსწოროთ, არავინ იცის სიკვდილი როდის მოგვადგება კართან: „მაშინაც კი, როცა იცი, რომ ახლოსაა, სიკვდილი მაინც მოულოდნელად მოდის“(გვ.262). და შეიძლება ამაზე ნერვიულობასა და ფიქრში იმდენი დრო დავკარგოთ ფუჭად, რომ ცხოვრების არსი და მთავარი ნაპერწკალი ჩვენამდე ვერც მოვიდეს. ნაწარმოებმა გამიჩინა შეკითხვა: უნდა იცოდეს თუ არა ადამიანმა გარდაცვალების თარიღი? რა შედეგებს გამოიწვევს მისი ცოდნა? 

ჩემი აზრით, ადამიანმა მისი გარდაცვალების თარიღი არ უნდა იცოდეს. ცხოვრების ხიბლი ზუსტად ისაა, რომ არ ვიცით მომავალი რას გვიმზადებს და რა მოხდება ხვალ. თუ ჩვენ გვეცოდინება დრო, რომელიც დარჩენილი გვაქვს არსებობის ბოლო დღემდე, ამას ძალიან დიდი გავლენა ექნება ჩვენს ცხოვრებასა და მიღებულ გადაწყვეტილებებზე. ცხოვრებით ტკბობის ნაცვლად, ამან შეიძლება გამოიწვიოს შფოთვა და დეპრესია, რაც დაგვაკარგვინებს მოტივაციას. 

ამ წიგნის წაკითხვის შემდეგ, გავიაზრე, თუ რაოდენ მნიშვნელოვანია ყოველი დღის დაფასება. ადამიანმა არსებობასთან ერთად, უნდა იცოცხლოს (იცხოვროს აქტიურად), თორემ ისე რა აზრი აქვს ყოფას? ამიტომ როცა არჩევნის წინაშე ვდგები, მეც ჩემს თავს ვეკითხები - „ასე რომ არ მოქცეულიყავი, სიკვდილის წინ ინანებდი?“( გვ.283 ) 


ავტორი: ნინი ნასარიძე


 ინტერნეტის გავლენა ლიტერატურაზე და სოციალური მედიის საშუალებით გავრცელებული წიგნები  

წიგნი საუკუნეების განმავლობაში იყო სიამოვნებისა და ცოდნის წყარო. ტექნოლოგიების გამოჩენასთან ერთად ის უფრო ხელმისაწვდომი გახდა, ვიდრე ოდესმე. ბოლო წლებში ინტერნეტმა დიდი გავლენა იქონია საგამომცემლო ინდუსტრიაზე, შეცვალა წიგნების მარკეტინგის, გავრცელებისა და კითხვის წესი. წინამდებარე სტატია განიხილავს ინტერნეტის გავლენას ლიტერატურაზე და ბოლო დროის ზოგიერთ ყველაზე პოპულარულ ნაწარმოებზე.


ინტერნეტმა გამოიწვია რევოლუცია საგამომცემლო ინდუსტრიაში, უზრუნველყო პლატფორმა მწერლებისთვის გლობალურ აუდიტორიასთან მისაწვდომად და მკითხველებისთვის ხელთ არსებული წიგნების გაუთავებელი მარაგისთვის. ონლაინ საცალო ვაჭრობებმა, როგორიცაა Amazon და Barnes & Noble, უფრო ადვილი გახადა წიგნების შეძენა, ხოლო ციფრულმა გამომცემლობამ, როგორიცაა Kindle და Nook, ხელი შეუწყო წიგნების წაკითხვა სხვადასხვა მოწყობილობებით, მათ შორის ტელეფონებსა და პლანშეტების მეშვეობით.


ვირტუალურმა სივრცემ ასევე გაუადვილა ავტორებს უფრო ფართო აუდიტორიის შეძენაში რომლებიც თავად აქვეყვებდნენ ნაწარმოებს. ისინი აღარ შემოიფარგლებიან გამოქვეყნების ტრადიციული შესაძლებლობებით, რომებიც შეიძლება იყოს ნელი, ძვირი და ძალიან რთული მისაღწევი. ახლა მწერლებს შეუძლიათ თავიანთი ნამუშევრების გამოქვეყნება ონლაინ გლობალურ აუდიტორიაში, საგამომცემლო ინდუსტრიის გვერდის ავლით.


უფრო მეტიც, ინტერნეტმა მკითხველს საშუალება მისცა ნაწარმოების შესახებ ინფორმაციის მიღება და გაზიარებისა ისე, როგორც არასდროს. სოციალური მედიის პლატფორმებმა, ბლოგებმა და ონლაინ წიგნების კლუბებმა მკითხველს საშუალება მისცა დაუკავშირდნენ და განეხილათ თავიანთი საყვარელი ავტორები სხვებთან. ამან განაპირობა აყვავებული ონლაინ წიგნის კულტურის შექმნა, სადაც მკითხველებს შეუძლიათ იპოვონ რეკომენდაციები, მიმოხილვები და სადისკუსიო ჯგუფები, რომლებიც ორიენტირებულია მათ საყვარელ ჟანრებზე.


ქვემოთ მოცემულია ლიტერატურის რამდენიმე მაგალითი, რომლებიც პოპულარული გახდა ინტერნეტის საშვალებით:


ენდი უეირის „მარსიანი": სამეცნიერო ფანტასტიკური რომანი, რომელიც პირველად გამოქვეყნდა ელექტრონული წიგნის სახით, მოგვითხრობს მარსზე ჩარჩენილ ასტრონავტზე, რომელმაც უნდა გამოიყენოს თავისი ჭკუა და მარაგი გადარჩენისთვის. ნაწარმოების შესახენ ვერბალური დისკურსიები იმართებოდა  და მკითხველთა დადებითი მიმოხილვით სოციალურ მედიაში, საბოლოოდ მიიპყრო ტრადიციული გამომცემლების ყურადღება, რომლებმაც შესთავაზეს მისი ხელახლა გამოცემა ბეჭდვითი. მარსიანელი მას შემდეგ გადაიღეს ფილმად და გახდა ბოლო დროის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული სამეცნიერო ფანტასტიკური რომანი.



ჯეფ კინიის „წრიპა ბიჭის დღიური":  გრაფიკული რომანის სერიაა,რომელიც  მოგვითხრობს სკოლის მოსწავლეზე , პოპულარული გახდა ინტერნეტის საშუალებით, რადგან მკითხველებმა ამ წიგნისადმე  სიყვარული სოციალურ მედიაში  და ონლაინ წიგნის კლუბები გააზიარეს. მას შემდეგ, სერია გახდა ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული საბავშვო წიგნების სერია და გადაკეთდა წარმატებულ ფილმად.


ჯორჯ რ. მარტინის „ყინულისა და ცეცხლის სიმღერა": ეს ეპიკური ფანტასტიკური სერიალი, რომელიც საფუძვლად უდევს სატელევიზიო შოუს Game of Thrones, პოპულარული გახდა ინტერნეტში. Ამ წიგნმა შთააგონა უამრავი დისკუსია, მიმები და ფანების თეორიები ინტერნეტში.


ჯეიმს დაშნერის „ლაბირინთში მორბენალი":სამეცნიერო ფანტასტიკური რომანი, რომელიც არის სერიის პირველი წიგნი, პოპულარული გახდა ინტერნეტის დახმარებით, რადგან ფანები აკეთებდნენ ამ წიგნის„ ედითებს” მიმიმებს და განიხილავდნენ მომხდარ სიტვაციებს.


ამრიგად ინტერნეტის გავლენა წიგნებზე მნიშვნელოვანი იყო, ის მწერლებს უქმნის პლატფორმას გლობალური აუდიტორიისთვის, ხოლო მკითხველებისთვის წიგნების შესახებ ინფორმაციის წვდომა და გაზიარების საშუალებას სოციალური მედიისა თუ ონლაინ წიგნის კლუბების მეშვეობით, ინტერნეტი დაეხმარა ბევრ ნაწარმოებს გახდეს პოპულარული და  მილიონობით მკითხველისთვის საყვარელი მთელს მსოფლიოში.


ავტორი: სოფო სულავა