Gwybodaeth i rieni a gofalwyr

Mae llawer o blant a phobl ifanc yn poeni am yr ysgol. Mae hyn yn normal iawn. Mae gorbryder yn rhan o fywyd ac mae dysgu sut i ddelio â hynny yn rhan o dyfu i fyny. Fodd bynnag, weithiau mae pryderon plant yn arwain at anawsterau wrth fynd i’r ysgol. Os oes gan eich plentyn lefelau uchel o orbryder ac arno ddim eisiau mynd i’r ysgol, efallai ei fod yn profi Osgoi’r Ysgol ar Sail Emosiwn (Emotionally Based School Avoidance (EBSA)).

Gall y rhain gynnwys:

• Ofn, gorbryder, pyliau o dymer ddrwg neu deimladau negyddol wrth wynebu’r disgwyliad o fynd i’r ysgol

• Cwyno am boen yn y bol, cur pen a dolur gwddf a dim arwydd o wir salwch corfforol

• Cwyno am symptomau gorbryder, sy’n cynnwys calon yn curo’n gyflym, cryndod, anawsterau anadlu, teimlo’n sâl neu gyfog, pinnau bach

Mae’r symptomau fel arfer yn waeth yn y boreau yn ystod yr wythnos, a ddim i’w gweld ar benwythnosau nac yn ystod gwyliau ysgol.

Un o’r pethau pwysicaf y gallwch chi ei wneud i gefnogi’ch plentyn ydi gwrando arno a chydnabod bod yr ofnau yn ofnau go iawn iddo. Atgoffwch eich plentyn pa mor bwysig ydi hi i fynd i'r ysgol a’i sicrhau y byddwch chi a’r ysgol yn gweithio efo fo i wneud yr ysgol yn lle hapus iddo.

Rhowch wybod i’r ysgol am unrhyw broblem cyn gynted â phosibl a gweithiwch mewn partneriaeth â’r ysgol i fynd i’r afael â hi. Dylid llunio cynllun gyda'r ysgol i helpu’ch plentyn. Ar ddechrau’r broses o roi’r cynllun ar waith, efallai y bydd eich plentyn yn fwy anhapus ac fe ddylech chi baratoi’ch hun ar gyfer hynny.

Mae’n bwysig iawn bod pob oedolyn, gartref ac yn yr ysgol, yn cydweithio i gytuno ar ddull cadarn a chyson. Peidiwch â rhannu unrhyw bryder sydd gennych chi am y cynllun gyda’ch plentyn, ac rydym ni’n argymell eich bod chi’n ‘sefyll ynghyd’ yn gadarnhaol.

Mae anawsterau wrth weithredu’r cynllun, a chanfod datrysiadau, i'w disgwyl. Fe ddylech chi geisio bod yn optimistaidd; os ydi’ch plentyn wedi methu â mynd i’r ysgol un diwrnod, dechreuwch eto’r diwrnod canlynol.

Mae hefyd yn bwysig cofio y bydd mynd i'r ysgol ar ôl gwyliau ysgol, cyfnod o salwch neu ar ôl y penwythnos, yn debygol o fod yn anoddach.

I’r rheiny sy’n ystyried newid ysgol, dengys ymchwil bod anawsterau yn debygol o ailgodi yn yr ysgol newydd ac oherwydd hynny, os yn bosibl, mae’n well ceisio datrys y broblem yn yr ysgol bresennol.

Yn olaf, fel rhiant, gall gweld eich plentyn yn anhapus fod yn anodd iawn. Gwnewch yn siŵr bod gennych chithau hefyd rywun i siarad ag o. Gall fod yn ffrind, yn aelod o’r teulu neu’n sefydliad.

• Gwrando’n ofalus arnoch chi a’ch plentyn. Fe ddylen nhw gydnabod yr heriau y mae’ch plentyn yn eu hwynebu a chithau fel ei riant a’r ysgol

• Cadw mewn cysylltiad agos gyda chu a'ch plentyn, hyd yn oed yn ystod cyfnodau estynedig o absenoldeb. Dylai bod aelod cytunedig o staff yn cael ei enwi fel eich person cyswllt

• Gweithio mewn partneriaeth efo chi a’ch plentyn i ganfod beth ydi’r anawsterau y mae’ch plentyn yn eu profi ac i ganfod ffyrdd i wneud yr ysgol yn lle hapusach ac i wella presenoldeb

• Cynnal cyfarfodydd i lunio cynllun efo chi a’ch plentyn. Dylai’r cynllun cynnwys y camau nesaf ac amserlen

• Ymateb i unrhyw angen yn yr ysgol fel cymorth academaidd, delio gyda bwlio neu gymorth gyda pherthnasoedd cymdeithasol

• Ystyried y gefnogaeth a all fod ar eich plentyn ei angen wrth gyrraedd yr ysgol. Fe all hyn gynnwys cwrdd â ffrind mewn man penodol, defnyddio gofod tawel i setlo cyn i’r ysgol ddechrau, cymryd rhan mewn gweithgaredd dewisol neu dderbyn cyfrifoldeb fel rôl monitor

• Os bydd yr anawsterau’n parhau, bydd yr ysgol yn trefnu i gael sgwrs gyda chi ynglŷn â’ch atgyfeirio at asiantaethau eraill i gael cymorth ychwanegol.  Gall y gwasanaethau hyn archwilio’r anawsterau ymhellach a'ch helpu i adnabod y pethau sy’n achosi EBSA, a sut y gallwch chi a’r ysgol fod yn rhan o’r cylch. Yna, gallant gynnig cyngor a chymorth i chi a’r ysgol er mwyn helpu eich plentyn gyda’r trefniadau pontio o’r cartref yn ôl i’r ysgol

• Dylai’r ysgol gyfeirio at ddogfen ganllawiau Osgoi’r Ysgol ar Sail Emosiwn Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy

Canolfannau Teuluoedd Conwy

Mae yna 5 canolfan deuluoedd yng Nghonwy sy’n darparu cyngor a chymorth i deuluoedd gan weithio efo nhw i nodi a diwallu anghenion.

Anfonwch neges i canolfannauteuluoedd@conwy.gov.uk i holi ynghylch eich canolfan deuluoedd agosaf.

https://www.youtube.com/watch?v=OvcQykb7m1w&feature=emb_title

Mind Conwy

Mae Mind yn elusen iechyd meddwl cenedlaethol sy’n darparu cyngor ar anghenion a hawliau pobl sydd mewn gofid yn feddyliol a’u teuluoedd.

https://conwymind.org.uk/

Youngminds

Dyma elusen sy’n hyrwyddo lles ac iechyd meddwl pobl ifanc. Mae ganddyn nhw lawer o wybodaeth i rieni, yn ogystal â llinell gymorth. Mae’r galwadau yn rhad ac am ddim a’r llinell ar agor ddydd Llun i ddydd Gwener o 9:30am tan 4pm. Y rhif ffôn ydi 0808 802 5544.

Gwefan: https://youngminds.org.uk/find-help/for-parents/

Gwasanaeth Addysg

Cysylltwch â Gwasanaethau Addysg Conwy i gael mwy o gyngor a chymorth. Ffôn: 01492 575031 (Dydd Llun – Dydd Iau 9-5pm; dydd Gwener 9-4.45pm)

Gwefan: https://www.conwy.gov.uk/cy/Resident/Education-and-Families/Contact-us.aspx

Solihull Online Learning for Parents

Mae hwn yn gwrs ar-lein ar gael i rieni plant o’r beichiogrwydd i 19 oed. Mae’r cwrs yn cynnwys amrywiaeth o bynciau, mae’n hyblyg ac am ddim i deuluoedd yng Ngogledd Cymru.

Gwefan: https://www.conwy.gov.uk/en/Resident/Social-Care-and-Wellbeing/Children-and-families/assets/documents/Flashcard-1v1.jpg

SNAP Cymru

Yn darparu gwybodaeth, cyngor a chymorth i rieni, plant a phobl ifanc sydd ag anghenion dysgu ychwanegol neu anableddau.

Gwefan: https://www.snapcymru.org/

Gweithredu dros Blant

Yn darparu cyngor i rieni ar amrywiaeth o bynciau.

Gwefan: https://parents.actionforchildren.org.uk/?_ga=2.37093280.1870612471.1614259508-925271718.1598282442

Cruse  

Gwefan: https://www.cruse.org.uk/

0808 808 1677

Barnardo’s

Gwefan: https://www.barnardos.org.uk/what-we-do/helping-families

TGP Cymru

Gwefan: https://www.tgpcymru.org.uk/who-we-are/