การทำยาหม่องสมุนไพร และ ลูกประคบ

ประเภท ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ

นางจรรยา ตันสุริยวงศ์ อยู่บ้านเลขที่ 24 ถ.คอกช้าง-บัวทอง ต.แม่หวาด อ.ธารโต จ.ยะลา เริ่มเป็น อสม. เมื่อปี พ.ศ. 2545 เป็นเวลา 18 ปี เมื่อปี พ.ศ. 2554 ก็ได้อบรมหลักสูตรผู้ช่วยแพทย์แผนไทย 372 ชม. ของศูนย์ฝึกอบรมผู้ช่วยแพทย์แผนไทย ส่วนภูมิภาค เขต 8 ตามโครงการพัฒนาศักยภาพด้านการท่องเที่ยว กลุ่มจังหวัดยะลา ปัตตานี นราธิวาส สงขลา และสตูล ระหว่างวันที่ 10 กรกฎาคม - 17 สิงหาคม 2554 ในการอบรมก็ได้มีการนวด การทำยาหม่องการทำพิมเสน การทำลูกประคบ และได้เรียนรู้การใช้พืชสมุนไพรใกล้ตัวด้วย

หลังจากอบรมกลับมาก็ได้ทำยาหม่องใช้เอง ลองผิดลองถูกอยู่หลายครั้งก็คิดทำจนสำเร็จ ได้ใช้เองและจำหน่ายในชุมชนซึ่งได้เป็นของฝากในกลุ่มชาวบ้านที่นิยมใช้ด้วย ส่วนลูกประคบมีบางครั้งชาวบ้านต้องการเพื่อนำไปใช้ก็จะจัดทำให้คิดเงินบ้างนิดหน่อย ส่วนยาสมุนไพรก็ทำกินเองที่บ้าน มาระยะหลังก็เริ่มมาทำขาย ชาวบ้านที่สนใจและรักสุขภาพก็จะหาซื้อไปใช้กัน

การนวดส่วนมากมักจะมีชาวบ้านมาใช้บริการนวดที่บ้าน ส่วนมากจะนวดผ่อนคลาย ซึ่งในการอบรมในครั้งนี้ก็พอมีความรู้เพื่อดูแลสุขภาพตัวเองและคนใกล้ชิด ในปี พ.ศ. 2558 ยาหม่องสมุนไพรก็ได้จดทะเบียนเป็นสินค้า (OTOP) อำเภอธารโต จังหวัดยะลา