วัดคอกช้าง ตั้งอยู่บ้านคอกช้าง หมู่ที่ 7 ตำาบลแม่หวาด อำาเภอธารโต จังหวัดยะลา สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย เป็นวัดราษฎร์วัดคอกช้าง ชาวบ้านเรียกว่า วัดคอกช้าง สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2523 ในที่ดินของนิคมสร้างตนเองธารโต ตั้งวัดเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2535 พระครูนิเทศสุตกิจ เป็นผู้ริเริ่มสร้างวัด ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 10 เดือน ตุลาคม พ.ศ.2550 เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 20 เมตร ยาว 40 เมตร

เดิมนั้นไม่ได้ตั้งอยู่ที่บ้านคอกช้าง แต่ตั้งอยู่ที่หมู่บ้านชื่อว่า บ้านโต ชื่อว่าวัดโตยธารสถิต เพราะตั้งอยู่ติดกับแม่น้ำ ที่ได้มาสร้างใหม่เพราะการไฟฟ้าแห่งประเทศไทย ได้มาสร้างเขื่อนบางลาง ทำให้มีน้ำท่วมเป็นจำนวนนับหมื่นไรรวมถึงที่ตั้งวัดเก่าด้วย ชาวบ้านจำได้อพยพมาสร้างวัดใหม่ เมื่อปีพ.ศ. 2523 และได้มีการขอที่ดินกับนิคมสร้างตนเองธารโต ตั้งเป็นที่พักสงฆ์ตามลำดับจนได้รับรองว่าเป็นวัดที่ถูกต้อง และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา ในปีพ.ศ.2535 เหตุที่ได้ชื่อว่าวัดคอกช้าง เพราะว่าบริเวณที่ตั้งของวัดเดิมเคยเป็นที่จับช้างได้ โดยทางราชการในสมัยก่อน

วัดคอกช้างมีพื้นที่ทั้งหมด 75 ไร่ บริเวณด้านทิศเหนือซึ่งเป็นที่ตั้งของพระอุโบสถของวัดด้วยอยู่ติดกับสันเขา ด้านทิศตะวันตกติดถนนเทศบาล 6และไม่ไกลออกไปนักทางทิศเหนือ เป็นที่ตั้งของหมู่บ้านคอกช้างที่เป็นชุมชนชาวพุทธใหญ่ที่สุดในอำเภอธารโต ส่วนทางด้านทิศตะวันออก และไต้ของวัดเป็นที่ดินของชาวบ้านพ่อท่านเนื่อง อริโย เดิมชื่อ เนื่อง สุขไธยะ เกิดที่ ตำบลแม่หวาด อำเภอธารโต จังหวัดยะลา(เดิมเป็นอำเภอบันนังสตา) ไม่ทราบ วัน เดือน ปี พ.ศ. อุปสมบท ณ พัทธสีมา วัดคงคานิมิตตำบลแม่หวาด หวาด (ปัจจุบันน้ำท่วมจากการปิดเขื่อนบางลาง) ท่านเป็นนักบุกเบิกพัฒนาวัดในเขตนั้นขึ้นหลายวัด เพราะในสมัยอดีต ยังมีคุกธารโตอยู่ ประชาชนมาประกอบทำมาหากินท่านจึงสร้างวัดให้เพราะเดิมนั้นมีเฉพาะวัดคงคานิมิต วัดเดียวเท่านั้นในเขตอำเภอธารโตนี้ด้วยความที่ท่านมีเมตตา ญาติโยมจึงสนับสนุนท่านช่วยสร้างวัดขึ้นหลายวัด เพื่อให้ชาวบ้านได้ประกอบบุญกุศล โดยเฉพาะส่วนตัวของท่าน เป็นพระที่พูดน้อยปฏิบัติธรรมมาก

เรื่องโดย : รัตนาภรณ์ วิเชียรศรี

เรียบเรียงโดย : อภิญญา ดำจันทร์