วัดบ้านดงหลวง
วัดบ้านดงหลวง ตั้งอยู่เลขที่ ๔๒๖ หมู่ที่ ๕ ตำบลวังผาง อำเภอเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ปัจจุบันมี พระครูสุตกัลยาณกิจ เป็นเจ้าอาวาส และเลขานุการเจ้าคณะอำเภอเวียงหนองล่อง
วัดบ้านดงหลวง อ.เวียงหนองล่อง จ.ลำพูน
ความเป็นมาของหมู่บ้านดงหลวง
บ้านดงหลวง หรือ บ้านดงสบลี้ เหตุที่เรียกเช่นนี้ เพราะในอดีตสภาพที่ตั้งเป็นพื้นที่ที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นป่าดงทึบมีต้นไม้ขนาดใหญ่ปกคลุมทั่วบริเวณหมู่บ้าน เมื่อนำชื่อหมู่บ้านมาแยกคำออกจากกันจะทำให้ทราบถึงความหมาย ของชื่อหมูบ้านที่ชัดเจนขึ้น
คำว่า “ดง” หมายถึง ป่า ที่มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นหนาแน่น
คำว่า “หลวง” เป็นภาษาพื้นเมือง หมายถึง ใหญ่
เมื่อคำสองคำมารวมกัน จึงหมายถึงพื้นที่ที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ที่ปกคลุมไปด้วยต้นไม้นานาพันธุ์
ส่วนชื่อ “บ้านดงสบลี้” เป็นอีกชื่อหนึ่ง ที่ใช้เรียกชื่อหมสู่บ้าน
คำว่า ดง (ตามความหมาย ที่ได้อธิบายแล้วข้างต้น) คำว่า “สบ” เป็นภาษาพื้นเมือง ความหมาย การบรรจบ ส่วนคำว่า “ลี้” หมายถึง ชื่อของสาบแม่น้ำ ชื่อว่า แม่น้ำลี้
ดังนั้นลักษณะของพื้นที่บ้านดงหลวง มีแม่น้ำสองสาย คือ สายน้ำปิง และสายน้ำลี้ โดยสายน้ำลี้ไหลมาบรรจบสายแม่น้ำปิงบริเวณท้ายหมู่บ้าน จึงเรียกอีกชื่อว่า “บ้านดงสบลี้”
การบริหารและการปกครอง
วัดดงหลวง มีเจ้าอาวาสปกครอง เท่าที่ทราบนาม คือ
รูปที่ ๑ พระอธิการวงศ์ษา หรือ ครูบาวงศ์ (ไม่ทราบฉายา และปี พ.ศ.ที่แน่นอน)
รูปที่ ๒ พระอธิการปัญญา หรือ ครูบาปัญญา (ไม่ทราบฉายา และปี พ.ศ.ที่แน่นอน)
รูปที่ ๓ ครูบาคำ คนฺธิโย หรือ ครูบาคำ (มรณภาพปี พ.ศ. ๒๕๒๒ รวมอายุ ๘๔ ปี พรรษา ๖๔)
รูปที่ ๔ พระครูจันทร์ ฉนฺทโสภี ปี ๒๕๒๒ – ๒๕๓๖ มรณภาพ ๒๕๓๖ อายุ ๕๓ ปี พรรษา ๓๓)
รูปที่ ๕ พระอธิการศรี สิริธมฺโม ปี ๒๕๓๖ – ๒๕๕๐ มรณภาพ ๒๕๕๐ อายุ ๕๖ ปี พรรษา ๓๖)
รูปที่ ๖ พระครูถวิล สุจิณฺโณ ปี ๒๕๕๐ – ๒๕๕๓
รูปที่ ๗ พระมหาจำลอง กลฺยาณสิริ ปี ๒๕๔๔ – ปัจจุบันเป็น พระครูสุตกัลยาณกิจ เลขานุการเจ้าคณะอำเภอเวียงหนองล่อง
ประเพณีแห่ไม้ค้ำโพธิ์บ้านดงหลวง
การแห่ไม้ค้ำสะหลี หรือการแห่ไม้ค้ำต้นโพธิ์ โดยคำว่า 'สะหลี' เป็นภาษาล้านนา มาจากคำว่า 'ศรี' หมายถึงศรีมหาโพธิ์อันหมายถึงพระศรีมหาโพธิ์ เป็นพิธีกรรมการนำไม้ค้ำไปค้ำที่ต้นโพธิ์ ไม้ค้ำดังกล่าวอาจได้มาจาก ไม้ง่ามที่ใช้ในพิธีสืบชาตาหรือไม้ค้ำที่จัดหา ขึ้นเป็นพิเศษ เนื่องในการถวายทานในเทศกาลสงกรานต์ การที่ได้นำเอาไม้ค้ำไปค้ำที่ต้นโพธิ์นี้ อาจจัดเป็นสัญลักษณ์หมายความว่าผู้นั้นมีส่วนในการค้ำชูพระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นประเพณีที่หลงเหลืออยู่เพียงไม่กี่จังหวัดทางภาคเหนือ ซึ่งจะทำกันในช่วงปีใหม่เมือง (วันที่ 17 เมษายน ของทุกปี) หรือวันสงกรานต์เป็นประเพณีที่ประชาชนตำบลวังผางทำกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ
การตั้งหมู่บ้าน สันนิษฐานว่าประมาณ ปี พ.ศ. ๒๓๗๔ ได้มีราษฎรจากจังหวัดเชียงใหม่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานเพื่อทำมาหากิน ต่อมามีราษฎรจากอำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ เข้ามาจับจองที่ดินเพิ่มขึ้นอีกด้วยความอุดมสมบูรณ์ที่มีแม่น้ำไหลผ่านหมู่บ้านถึงสองสาย เหมาะแก่การเกษตรกรรม จึงมีผู้คนเข้ามาอยู่อาศัยมากขึ้น จนกลายเป็นหมู่บ้านที่มีประชากรหนาแน่นตามลำดับ ปัจจุบันบ้านดงหลวงอยู่ในเขตรับผิดชอบของสำนักงานเทศบาลตำบลวังผาง อำเภอเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน
ประวัติวัดบ้านดงหลวง
เมื่อวันที่ ๘ ธันวาคม ๒๔๑๘ ได้มีการก่อตั้งวัด โดยตั้งชื่อว่า “วัดบ้านดงหลวง” ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ ๑๒ ไร่ ๒ งาน ๓๑ ตารางวา มีที่ธรณีสงฆ์ จำนวน ๒ แปลง เนื้อที่ ๙ ไร่ ๙๕ ตารางวา เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๕๙ คณะศรัทธาชาวบ้านได้ทำการสร้างอุโบสถขึ้น โดยมีท่านครูบาอภิวงษ์ เป็นเจ้าอาวาสวัดบ้านดงหลวงในสมัยนั้นได้ร่วมกัยสร้างขึ้น
คลิปวิดีโิอวัดบ้านดงหลวง
เเผนที่
วัดบ้านดงหลวง
เสนาสนะ ปูชนียวัตถุสำคัญ
อาคารเสนาสนะ ประกอบไปด้วย วิหาร ศาลาการเปรียญ กุฏิสงฆ์ ศาลาทรงไทย หอระฆัง หอมณฑป ธาตุเจดีย์
ปูชนียวัตถุสำคัญ พระประธานในวิหารเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น และมีพระประธานในศาลาทรงทยเป็นพระพุทธรูปเนื้อโลหะ
อ้างอิง
เรียบเรียงเรื่องเล่า โดยนายนราวิชญ์ คำมะเข
ภาพถ่าย https://pukmudmuangthai.com/
ข้อมูล เทศบาลตำบลวังผาง