ข้าวแต๋น อาชีพที่ทำรายได้ให้ชาวบ้านห้วยไซสุขสวัสดิ์
วันนี้ขอนำเสนออาชีพ ข้าวแต๋น อีกอาชีพหนึ่งที่ทำรายได้ให้ชาวบ้านห้วยไซสุขสวัสดิ์ในช่วงสงกานต์ ข้าวแต๋น เป็นขนมพื้นบ้านหรือเป็นอาหารว่างของชาวภาคเหนือที่นิยมนำมาเป็นของดำหัวให้กับผู้ใหญ่ในท้องถิ่นของเรา แสดงออกถึงเอกลักษณ์และภูมิปัญญาพื้นบ้านที่แสดงภูมิปัญญาพื้นบ้านที่แสดงถึง วัฒนธรรมของชาวพื้นเมืองที่บริโภคข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก และนำมาทำเป็นขนม พื้นบ้านเพื่อถนอมอาหาร บอกเล่ากันว่าเมื่อมีข้าวเหนียวที่เหลือกินจึงเสียดาย ก็นำมา ตากแดดแล้วทอด สามารถนำมาทานเล่นได้เป็นการประหยัด
นางประกายวัลย์ ไชยวรรณ
ประธานแม่บ้านหมู่ 15 บ้านห้วยไซสุขสวัสดิ์ ตำบลห้วยยาบ อำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน ได้เล่าว่า เป็นผู้คิดริเริ่มในการจัดตั้งกลุ่มแม่บ้านเพื่อหารายได้ให้กับคนในชุมชน จึงจัดตั้งกลุ่มทำข้าวแต๋นขึ้นมา เพื่อส่งเสริมอาชีพให้คนในกลุ่มและคนในชุมชน โดยทางประธานแม่บ้านได้หาตลาดในการรองรับสินค้า ทำให้คนในชุมชนมีรายได้ที่ดีขึ้น การดำรงชีวิตเป็นไปในทางที่ดีขึ้น
ข้าวแต๋นเป็นอาหารว่าง ที่หาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด แต่ ในทางกลับกันนั้นกลับหาผู้ที่จะสืบทอดการทำได้ยากเนื่องจากคนรุ่นใหม่ได้มีวิธีชีวิตที่เปลี่ยนไปตามสภาพแวดล้อมในปัจจุบันทำให้ความนิยมในการบริโภคข้าวแต๋นลดน้อยลงไปทุกที การสืบทอดการถนอมอาหารวิธีการนี้ ค่อยๆเลือนรางหายไป จึงจำเป็นจะต้องมีผู้สืบทอดจาก ปู่ ย่า ตา ยาย ของเราที่ร่วมกันสร้างมา จากคนรุ่นหลังเพื่อให้วิธีการถนอมอาหารอันเป็นเอกลักษณ์ของทางเหนือยังคงอยู่ต่อไป
วิธีการทำ ข้าวแต๋น
นำข้าวเหนียวไปซาวน้ำให้สะอาด จากนั้น นำไปแช่น้ำให้ข้าวเหนียวนิ่ม 5 – 6 ชั่วโมง เสร็จแล้ว กรองน้ำออก พักให้สะเด็ดน้ำ แล้วนึ่งข้าวเหนียวให้สุกด้วยไฟแรง ใช้เวลา 30 นาที เสร็จแล้ว ตักขึ้นพักให้เย็น
นำแตงโมหั่นชิ้นใส่เครื่องปั่น ตามด้วยน้ำเปล่า ปั่นให้ละเอียด เสร็จแล้ว กรองเอากากใยออก ให้ได้แต่น้ำแตงโมเข้มข้นใส่น้ำตาลทราย เกลือป่น ลงในน้ำแตงโม คนให้ละลายเข้ากัน
เตรียมชามผสม ใส่ข้าวเหนียวลงไป ตามด้วย น้ำแตงโม คลุกเคล้าทุกอย่างให้เข้ากันดี แล้วพักทิ้งไว้ ให้ข้าวเหนียวดูดน้ำเข้าไป 2 – 3 นาทีใส่งาดำคั่ว
คลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้น เตรียมถาด ตักข้าวเหนียวใส่พิมพ์รูปวงกลมลงไป แล้วนำไปตากแดด 1 วัน
ตั้งกระทะ ใส่น้ำมันลงไป วอร์มน้ำมันให้ร้อนได้ที่แล้ว ใส่ข้าวแต๋นลงไป ทอดให้มีสีเหลืองกรอบ เสร็จแล้ว ตักขึ้นพักให้สะเด็ดน้ำมัน
พักไว้ให้เย็น นำข้าวแต๋นที่ได้ มาบรรจุใส่ถุง
ติดโลโก้ของผลิตภัณฑ์เตรียมจำหน่ายได้ค่ะ
ส่วนผสม
ส่วนผสมข้าวแต๋น
ข้าวเหนียว 1 กิโลกรัม
น้ำแตงโมคั้น 250 มิลลิลิตร
น้ำตาลทราย 40 กรัม
เกลือป่น 3/4 ช้อนชา
งาดำคั่ว ตามชอบ
ส่วนผสมน้ำเชื่อมราดข้าวแต๋น
น้ำตาลมะพร้าว 400 กรัม
น้ำตาลทรายแดง 100 กรัม
เกลือป่น 1/2 ช้อนชา
น้ำเปล่า 3 ช้อนโต๊ะ
ชื่อเจ้าของภูมิปัญญา นางประกายวัลย์ ไซยวรรณ
ที่อยู่ บ้านห้วยไซสุขสวัสดิ์ หมู่ที่ 15 ตำบลห้วยยาบ อำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน
ข้อมูลเนื้อหา โดย นางประกายวัลย์ ไชยวรรณ
เรียบเรียงเนื้อหา โดย นางสาววณิชยา พลับพลา
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาววณิชยา พลับพลา