ฝักมีดก้านตาล

ในสมัยก่อนนั้น ไม่มีการกั้นเขตแดนที่ดินที่ชัดเจน ในพื้นที่ตำบลห้วยยาบผู้คนจึงปลูกต้นตาลเพื่อกั้นเขตแดนพร้อมทั้งลักษณะดินในตำบลห้วยยาบนั้นสามารถปลูกต้นตาลได้เป็นจำนวนมาก ทำให้มีวัสดุที่เกิดจากต้นตาลเป็นจำนวนมาก ด้วยความเป็นนักประดิษฐ์ของคนสมัยก่อนจึงได้นำเอาก้านตาลที่มีอยู่มากมายนั้นมาทำเป็น ฝักมีดก้านตาล เพื่อใช้วัสดุที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุด โดยเกิดจากการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น และมาถึงยุคปัจจุบันนั้นได้ทำการสานภายใต้ ของกลุ่มจักสานฝักมีดก้านตาล บ้านป่าลาน ตำบลห้วยยาบ จังหวัดลำพูน

ในบรรดาเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ ในครัวเรือน โลหะมีคมนานาชนิด เช่น มีด พร้า ขวาน เคียว ดูจะเป็นของใช้ไม่กี่อย่างที่มีการผลิตและจำหน่ายมาอย่างต่อเนื่องจนปัจจุบัน ทั้งยังมีการพัฒนานวัตกรรมการผลิตให้มีความคมกริบ แข็งแรง ทนทาน อยู่เสมอตามเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าขึ้นในแต่ละยุค

ชาวบ้านรู้จักการใช้พร้าและมีดในการทำงานต่าง ๆ มานาน เช่น ใช้ถากต้นไม้ ตัดฟืน ตัดหญ้า หั่นเนื้อสัตว์ ปาดตาล หรือแม้กระทั่งป้องกันตัวจากสัตว์ร้าย

ด้วยเป็นอุปกรณ์มีคม หากไม่ระมัดระวังจะเกิดอันตรายได้โดยง่าย แม้ในขณะที่ไม่ได้ใช้งานก็ตาม ดังนั้น ชาวบ้านจึงคิดทำปลอกขึ้นเพื่อความปลอดภัย ทั้งยังสะดวกในการพกพาไปทำงานตามเรือกสวนไร่นาหรือแขวนเหน็บเก็บไว้ที่บ้านเรือน

ปลอกมีด หรือฝักมีด หรือแปมพร้าของภาคเหนือ มักทำจากไม้ หนังสัตว์ โลหะ ตอกไม้ไผ่ ก้านตาลหรือหวาย โดยก้านตาลเป็นวัสดุที่นิยมนำมาทำมากกว่าชนิดอื่น การทำปลอกมีดด้วยก้านตาล

ในการใช้งาน หากเป็นการพกพา ชาวบ้านจะเหน็บมีดพร้าพร้อมปลอกไว้ที่เอว โดยผูกกับเชือกหรือผ้าขาวม้าก็แล้วแต่สะดวก ช่วยเพิ่มความปลอดภัยระหว่างการทำงานได้เป็นอย่างดี