น้ำหนังควาย
ภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่น กลิ่นอายความเป็นพื้นบ้าน...
น้ำหนังควาย...บ้านห้วยไซ
น้ำหนัง เป็นอาหารท้องถิ่นที่หาทานได้ทั่วไปในเขตชุมชนบ้านห้วยไซ ตำบลห้วยยาบ อำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน ที่มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนาน น้ำหนังนั้นเป็นอาหารที่ทำมาจากหนังควาย ชาวบ้านบ้านห้วยไซจึงเรียกว่า “น้ำหนังควาย” และเป็นการแปรรูปอาหารที่สามารถเก็บไว้ได้นานยิ่งขึ้นซึ่งน้ำหนังควายนั้นถือเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านที่ทำมาตั้งแต่อดีตและมีการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน แต่ก็เริ่มพบเห็นได้น้อยลงจากเดิมเป็นอย่างมาก..
ปราชญ์ชาวบ้าน
ผู้อยู่คู่กับน้ำหนังควายมานานกว่า 40 ปี
นางบัวยอน อินตายวง อายุ 81 ปี ชาวบ้านบ้านห้วยไซ ที่อยู่ 174 หมู่ที่ 15 หมู่บ้านห้วยไซสุขสวัสดิ์ ตำบลห้วยยาบ อำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน
คุณยายบัวยอนเป็นบุคคลที่ถือว่าเป็นผู้สืบทอดภูมิปัญญาการทำน้ำหนังควาย และมีแหล่งผลิตน้ำหนังควายเพื่อส่งขายให้แก่ร้านค้าต่างๆ คุณยายบัวยอนเล่าว่า เมื่อก่อนรุ่นปู่ย่ามักทำน้ำหนังควายเพื่อมากินกับอาหารต่างๆ เช่น ทานกับข้าวเหนียว น้ำพริกน้ำผัก น้ำพริก แกงต่างๆ น้ำหนังควายมีกรรมวิธีการทำค่อนข้างนานหลายวัน เลยไม่มีคนในหมู่บ้านทำกันมากนัก แต่ในปัจจุบันน้ำหนังถือว่าค่อนข้างจะหาทานยากเพราะว่าคนรุ่นใหม่ไม่ค่อยให้ความสนใจในการผลิตน้ำหนังมาขายกันมากนัก หลงเหลืออยู่เพียงแห่งเดียวในพื้นที่ของบ้านห้วยไซ แต่น้ำหนังควายยังคงเป็นที่ต้องการต้องการของตลอด มีผู้ที่สนใจนำน้ำหนังควายไปขายอยู่เป็นจำนวนมาก เพื่อเป็นการรักษาภูมิปัญญาทางด้านอาหาร คุณยายบัวยอนจึงได้ให้ลูกหลานมาช่วยกันเรียนรู้ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญา และสืบทอดกันต่อไป...
วิธีการทำน้ำหนังตามแบบฉบับพื้นบ้าน
นำหนังควายไปหั่นเป็นแผ่นเล็กๆ ไปต้มเพื่อลอกขนออก นำไปเผาไฟ และต้มอีกรอบเพื่อลอกขนออกให้เกลี้ยงเกลา
จากนั้นนำหนังควายมาตากแดด 1 วัน
ต้มหนังควายจนเริ่มละลาย วันรุ่งขึ้นแล้วนำไปปั่นให้ละเอียด
ละเลงน้ำหนังที่ได้ไปราดบนแผ่นพลาสติกใสเป็นวงกลม หรืออาจจะใช้เป็นใบตองก็ได้
นำมาผึ่งลมให้แห้ง
ลอกแผ่นน้ำหนังออกจากแผ่นพลาสติกหรือใบตอง แล้วนำไปตากแดดอีก 1 วัน
" ย่างไฟ สีสวย กลิ่นหอม ชวนลิ้มลอง "
วิธีการรับประทาน คือ ต้องนำแผ่นน้ำหนังควาย ไปปิ้งกับไฟ เพิ่มรสชาติด้วยการโรยเกลือลงไปเล็กน้อย ปิ้งจนน้ำหนังพองสีเหลืองสวย กรอบ ก็สามารถนำมารับประทานได้แล้ว
ราคา (แห้ง) : แผ่นละ 2 บาท
ราคา (สุก) : แผ่นละ 4-7 บาท
ข้อมูลการติดต่อ : นางบัวยอน อินตายวง (ยายบัวยอน)
โทรศัพท์ : 083-7609601
ที่อยู่ : 174 หมู่ที่ 15 ตำบลห้วยยาบ อำเภอบ้านธิ
จังหวัดลำพูน 51180
ข้อมูลเนื้อหา โดย นางบัวยอน อินตายวง
เรียบเรียงเนื้อหา โดย นางสาวชัญญามญ เสืออินทร์
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวชัญญามญ เสืออินทร์