γνώση ζωής
Το αυταπόδεικτο της ύπαρξης του Θεού
Βλέπεις γύρω σου τραπέζια, τηλεοράσεις,αυτοκίνητα. Όλα αυτά έγιναν τυχαία ή τα έφτιαξε κάποιος δημιουργός; Δέχεσαι, υποθέτω, ότι τα παραπάνω είναικατασκευάσματα ενός δημιουργού, δηλαδή τουανθρώπου.
Βλέπεις γύρω σου τραπέζια, τηλεοράσεις,αυτοκίνητα. Όλα αυτά έγιναν τυχαία ή τα έφτιαξε κάποιος δημιουργός; Δέχεσαι, υποθέτω, ότι τα παραπάνω είναικατασκευάσματα ενός δημιουργού, δηλαδή τουανθρώπου.
Ίσως κάποτε να συγκρούστηκε το αυτοκίνητό σου και να διαλύθηκε. Το άφησες παράμερα, σε μια γωνιά, ένα μήνα, ένα χρόνο, είκοσι (20) χρόνια. Μήπως επανήλθε στην προτέρα κατάσταση μόνο του, τυχαία,ή χρειάστηκε κάποιος φανοποιός, δηλαδή ένας δημιουργός, για να το επισκευάσει και να τοεπαναφέρει στην προτέρα κατάσταση; Μήπως είδες επίσης κάποιο τραπέζι ( ή καρέκλα ή τηλεόραση ) να γίνεται, να δημιουργείται μόνο του, τυχαία; Άρα συμφωνείς, υποθέτω, ότι τίποτε δεν γίνεται τυχαία, αλλά μόνο ύστερα από την επέμβαση ενός δημιουργού.
Βλέπεις γύρω σου δέντρα, βουνά, ζώα, ανθρώπους. Όλα αυτά έγιναν τυχαία ή τα έφτιαξε κάποιος δημιουργός; Δέχεσαι, υποθέτω, ότι τα παραπάνω δεν είναι κατασκευάσματα του ανθρώπου, αλλά ενός υπέρτατου δημιουργού, δηλαδή του Θεού. Άρα συμφωνείς, υποθέτω, ότι κάθε τι που υπάρχει σ' αυτόν τον κόσμο δεν έγινε μόνο του, τυχαία, αλλά ύστερα από την επέμβαση του δημιουργού, τουτέστιντου Θεού. Άρα η ύπαρξη του Θεού είναι αυταπόδεικτη !
Συμπληρωματικά αναφέρω και το εξής:Οι επιστήμονες γνωρίζουν όλα τα συστατικά
από τα οποία αποτελείται ένα κουκούτσι αμυγδάλου. Ωστόσο αδυνατούν να δημιουργήσουν από αυτά τα συστατικά το κουκούτσι, να το φυτέψουν και να φυτρώσει η αμυγδαλιά.
Συμπληρωματικά αναφέρω και το εξής:Οι επιστήμονες γνωρίζουν όλα τα συστατικά
από τα οποία αποτελείται ένα κουκούτσι αμυγδάλου. Ωστόσο αδυνατούν να δημιουργήσουν από αυτά τα συστατικά το κουκούτσι, να το φυτέψουν και να φυτρώσει η αμυγδαλιά.
Εσύ όμως δέχεσαι την άποψη ότι αυτά
τα συστατικά τα οποία δεν μπόρεσαν να ενώσουν οι επιστήμονες και να δημιουργήσουν το εν λόγω κουκούτσι, μπόρεσαν - άκουσον, άκουσον - και ενώθηκαν τυχαία κι έτσι δημιουργήθηκε το κουκούτσι της αμυγδαλιάς ! ! !
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
τα συστατικά τα οποία δεν μπόρεσαν να ενώσουν οι επιστήμονες και να δημιουργήσουν το εν λόγω κουκούτσι, μπόρεσαν - άκουσον, άκουσον - και ενώθηκαν τυχαία κι έτσι δημιουργήθηκε το κουκούτσι της αμυγδαλιάς ! ! !
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Ο μύθος της σεξουαλικής ανάγκης
Γνωρίζεις, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος έχειπάμπολλες ανάγκες (επιθυμίες) στη ζωή του. Η ικανοποίηση μερικών από αυτές τις ανάγκες είναι απολύτως απαραίτητη για την επιβίωσή του. Ξεχωρίζουν τέσσερις ανάγκες (επιθυμίες) που είναι φυσικές και η ικανοποίησή τους είναι απολύτως απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου. 1) Η τροφή (χωρίς αυτή ο άνθρωπος ζει λίγες μόνο μέρες).
Γνωρίζεις, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος έχειπάμπολλες ανάγκες (επιθυμίες) στη ζωή του. Η ικανοποίηση μερικών από αυτές τις ανάγκες είναι απολύτως απαραίτητη για την επιβίωσή του. Ξεχωρίζουν τέσσερις ανάγκες (επιθυμίες) που είναι φυσικές και η ικανοποίησή τους είναι απολύτως απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου. 1) Η τροφή (χωρίς αυτή ο άνθρωπος ζει λίγες μόνο μέρες).
2) Το νερό (χωρίς αυτό ο άνθρωπος ζει ελάχιστες μέρες).
3) Η στέγη (χωρίς την προφύλαξή της ο άνθρωπος μπορεί να γίνει θύμα των ασθενειών, των εντόμων, των ζώων ή των καιρικών φαινομένων).
4) Η ενδυμασία (χωρίς την προφύλαξή της ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κυρίως θύμα των ασθενειών π.χ. κρυολογήματα, κρυοπαγήματα).
Γνωρίζεις, υποθέτω, ότι υπάρχει και μία ακόμη φυσική ανάγκη, όπως και η ανάγκη της τροφής, του νερού, της στέγης, της ενδυμασίας και δεν είναι άλλη παρά η σεξουαλική ανάγκη (επιθυμία). Σε αντίθεση όμως προς τις ανωτέρω φυσικές ανάγκες αυτή δεν είναι καθόλου απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου. Επιπλέον υπάρχουν ανάγκες (επιθυμίες) - αμέτρητες θα έλεγα - οι οποίες δεν είναι ούτε φυσικές ούτε απαραίτητες για την επιβίωση του ανθρώπου. Αυτές τις λέμε ανάγκες πολιτισμού, γιατί δεν δόθηκαν από τη φύση, αλλά προέκυψαν από την εξέλιξη του πολιτισμού. Τέτοιες ανάγκες είναι π.χ. οι επιθυμίες μας να γίνουμε βουλευτές, γιατροί, δικηγόροι ή να αποκτήσουμε αυτοκίνητο, τηλεόραση ή ηλεκτρονικό υπολογιστή. Εάν, λοιπόν, δεν αποκτήσεις τηλεόραση, είναι βέβαιον ότι θα εξακολουθείς να ζεις.
Συμφωνείς, υποθέτω, με βάση όσα εξέθεσα ανωτέρω, ότι υπάρχουν τρεις κατηγορίες αναγκών (επιθυμιών): Α) Οι φυσικές και απολύτως απαραίτητες για την επιβίωση του ανθρώπου. Β) Οι φυσικές, αλλά μη απαραίτητες για την επιβίωση του ανθρώπου, όπως οι σεξουαλικές ανάγκες. Γ) Οι ανάγκες (επιθυμίες) πολιτισμού, οι οποίες δεν είναι ούτε φυσικές ούτε απαραίτητες για την επιβίωσή μας.
Γιατί η σεξουαλική ανάγκη (επιθυμία) δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου Άκουσες, υποθέτω, και μάλιστα από ανθρώπους που θεωρούνται πρότυπα ή είδωλα ότι "η ερωτική σχέση είναι η ωραιότερη σχέση μεταξύ των δύο φύλων". Ας υποθέσουμε ότι η σεξουαλική (ερωτική) επαφή εξακολουθεί να γίνεται ακριβώς, όπως σήμερα, αλλά χωρίς την ηδονή τηνπροερχόμενη από την επαφή αυτή. Πιστεύεις ότι, αν η ερωτική επαφή πλέον γίνεται με αυτά τα δεδομένα, θα εξακολουθήσει να υφίσταται η ανωτέρω αντίληψη πως "η ερωτική σχέση είναι η ωραιότερη σχέση μεταξύ των δύο φύλων" ή η ερωτική πράξη θα καταντήσει αγγαρεία έτσι που θα χρειάζεται μαστίγιο για να φέρουμε σε ερωτική σχέση δυο ανθρώπους του αντιθέτου φύλου; Άκουσες, υποθέτω, ότι "ο έρωτας είναι το παν στη ζωή μας" από τα χείλη των ίδιων προτύπων ή ειδώλων που αναφέραμε παραπάνω. Ας υποθέσουμε ότι οι έχοντες την ανωτέρω αντίληψη βρίσκονται στο δίλημμα να επιλέξουν μία από τις παρακάτω περιπτώσεις: Περίπτωση πρώτη. Μπορούν στον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τους να έχουν τον οποιοδήποτε ερωτικό σύντροφο της επιλογής τους και να ικανοποιούν την ερωτική τους ανάγκη, αλλά τουλάχιστον για ένα μήνα δεν θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν ούτε τροφή ούτε νερό. Περίπτωση δεύτερη. Μπορούν στον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τους να απολαμβάνουν οποιαδήποτε τροφή συμπεριλαμβανομένου και του νερού, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα έχουν την δυνατότητα να ικανοποιήσουν την ερωτική τους ανάγκη. Πιστεύεις, λοιπόν, ότι αυτοί που διατείνονται ότι "ο έρωτας είναι το παν στη ζωή μας", δηλαδή ότι η ικανοποίηση της ερωτικής ανάγκης προέχει πάσης άλλης ανάγκης, θα επιλέξουν την πρώτη περίπτωση; Δηλαδή θα επιθυμήσουν την αυτοκτονία; Άρα συμφωνείς, υποθέτω, ότι η σεξουαλική ανάγκη (επιθυμία) δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου, αλλά είναι απαραίτητη μόνο για την διαιώνιση του ανθρωπίνου είδους. Φαντάζομαι ότι έχεις παρατηρήσει και τις εξής περιπτώσεις μέσα στην κοινωνία μας.
1) Υπάρχουν άνθρωποι που μένουν παρθένοι σε όλη τη ζωή τους (π.χ. ασκητές), χωρίς να ικανοποιούν τις σεξουαλικές τους ανάγκες και όμως ζουν ως τα βαθιά γεράματα. 2) Πολλοί κάτοχοι σκύλων δεν επιτρέπουν σ' αυτά καμιά σεξουαλική επαφή με άλλα σκυλιά κι όμως αυτά εξακολουθούν να ζουν και φθάνουν στο υπέρτατο όριο ζωής αυτών των ζώων.
Γιατί η σεξουαλική ανάγκη (επιθυμία) δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου Άκουσες, υποθέτω, και μάλιστα από ανθρώπους που θεωρούνται πρότυπα ή είδωλα ότι "η ερωτική σχέση είναι η ωραιότερη σχέση μεταξύ των δύο φύλων". Ας υποθέσουμε ότι η σεξουαλική (ερωτική) επαφή εξακολουθεί να γίνεται ακριβώς, όπως σήμερα, αλλά χωρίς την ηδονή τηνπροερχόμενη από την επαφή αυτή. Πιστεύεις ότι, αν η ερωτική επαφή πλέον γίνεται με αυτά τα δεδομένα, θα εξακολουθήσει να υφίσταται η ανωτέρω αντίληψη πως "η ερωτική σχέση είναι η ωραιότερη σχέση μεταξύ των δύο φύλων" ή η ερωτική πράξη θα καταντήσει αγγαρεία έτσι που θα χρειάζεται μαστίγιο για να φέρουμε σε ερωτική σχέση δυο ανθρώπους του αντιθέτου φύλου; Άκουσες, υποθέτω, ότι "ο έρωτας είναι το παν στη ζωή μας" από τα χείλη των ίδιων προτύπων ή ειδώλων που αναφέραμε παραπάνω. Ας υποθέσουμε ότι οι έχοντες την ανωτέρω αντίληψη βρίσκονται στο δίλημμα να επιλέξουν μία από τις παρακάτω περιπτώσεις: Περίπτωση πρώτη. Μπορούν στον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τους να έχουν τον οποιοδήποτε ερωτικό σύντροφο της επιλογής τους και να ικανοποιούν την ερωτική τους ανάγκη, αλλά τουλάχιστον για ένα μήνα δεν θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν ούτε τροφή ούτε νερό. Περίπτωση δεύτερη. Μπορούν στον υπόλοιπο χρόνο της ζωής τους να απολαμβάνουν οποιαδήποτε τροφή συμπεριλαμβανομένου και του νερού, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα έχουν την δυνατότητα να ικανοποιήσουν την ερωτική τους ανάγκη. Πιστεύεις, λοιπόν, ότι αυτοί που διατείνονται ότι "ο έρωτας είναι το παν στη ζωή μας", δηλαδή ότι η ικανοποίηση της ερωτικής ανάγκης προέχει πάσης άλλης ανάγκης, θα επιλέξουν την πρώτη περίπτωση; Δηλαδή θα επιθυμήσουν την αυτοκτονία; Άρα συμφωνείς, υποθέτω, ότι η σεξουαλική ανάγκη (επιθυμία) δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου, αλλά είναι απαραίτητη μόνο για την διαιώνιση του ανθρωπίνου είδους. Φαντάζομαι ότι έχεις παρατηρήσει και τις εξής περιπτώσεις μέσα στην κοινωνία μας.
1) Υπάρχουν άνθρωποι που μένουν παρθένοι σε όλη τη ζωή τους (π.χ. ασκητές), χωρίς να ικανοποιούν τις σεξουαλικές τους ανάγκες και όμως ζουν ως τα βαθιά γεράματα. 2) Πολλοί κάτοχοι σκύλων δεν επιτρέπουν σ' αυτά καμιά σεξουαλική επαφή με άλλα σκυλιά κι όμως αυτά εξακολουθούν να ζουν και φθάνουν στο υπέρτατο όριο ζωής αυτών των ζώων.
Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι εξυψώσαμε και θεοποιήσαμε μιαν ανάγκη, η οποία, αν δεν ικανοποιηθεί, δεν επιφέρει κανένα αρνητικό κόστος στην επιβίωση του ανθρώπου.
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η ανυπαρξία της ανθρώπινης ευτυχίας
Δεν αγνοείς, ίσως, αυτό που ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν, ότι δηλαδή οποιαδήποτε συνειδητή ή ασυνείδητη ενέργεια ή πράξη του ανθρώπου αποβλέπει αποκλειστικά και μόνο στην ικανοποίησή του ή στην ευχαρίστησή του. Το χτένισμα, το παιχνίδι, η διασκέδαση, η συκοφαντία, η εξαπάτηση, η αγορά πραγμάτων, η δωροδοκία, η διακωμώδηση, η βρώση, η δολοφονία, η ερωτική πράξη και όποια άλλη ενέργεια ή πράξη μπορεί να βάλει ο νους σου εκεί στοχεύει, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση, τουτέστιν στην ευτυχία. Επομένως ο άνθρωπος δεν προβαίνει ποτέ σε ενέργειες που θα του προκαλέσουν πόνο, δυσαρέσκεια, δυστυχία. Εδώ προβάλλεις, όμως, δυο ενστάσεις. Πρώτη ένσταση. Η εργασία είναι δυσάρεστη, κουραστική, επώδυνη πολλές φορές, κι όμως ο άνθρωπος την ασκεί.Η εργασία, βεβαίως, είναι δυσάρεστη, αλλά αποτελεί το μέσον, για να πετύχει την απόλαυση, την ικανοποίηση, την ευχαρίστηση. Και το επιτυγχάνει αυτό με τα χρήματα που αποκομίζει από την εργασία του. Αλλιώς θα την απέφευγε, ακριβώς επειδή είναι δυσάρεστη. Δεύτερη ένσταση. Ο αυτόχειρας αυτοκτονώντας διαπράττει το μεγαλύτερο κακό - το πλέον επώδυνο - στον εαυτό του, στρέφεται εναντίον του εαυτού του και αφαιρεί την ίδια τη ζωή του ! Όντως έτσι είναι. Συμφωνείς, όμως, υποθέτω, ότι η ψυχή του αυτόχειρα πληρούται από τα πιο δυσάρεστα και πιο έντονα αρνητικά συναισθήματα που καθιστούν τη ζωή του ανυπόφορη, αβίωτη. Πασχίζει, λοιπόν, να βρει τρόπο να αδειάσει τα δυσάρεστα συναισθήματα από την ψυχή του, να τα εξαλείψει και να περάσει έτσι στην ευαρέσκεια, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση. Η αυτοκτονία, όμως, τελικά, είναι η μόνη ενέργεια, ο μόνος τρόπος, η μοναδική διέξοδος που τον απαλλάσσει από τη δυστυχία του. Άρα και η ενέργεια αυτή εκεί αποβλέπει, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση, στη μετάβαση από τη δυστυχία στην ευτυχία.Γιατί δραστηριοποιείται ο άνθρωπος Συμφωνείς, υποθέτω, ότι τρία είναι τα στοιχεία που κινητοποιούν τον άνθρωπο. Α) Οι επιθυμίες (ανάγκες) Β) Τα συναισθήματα Γ) Τα ένστικτα (ορμέμφυτα)Οι επιθυμίες Η επιθυμία εμφανίζεται, μόνον όταν σου λείπει κάτι (ή νομίζεις ότι σου λείπει). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι η έλλειψη προκαλεί πάντοτε αρνητικά, δυσάρεστα συναισθήματα.
Προκύπτει π.χ. η ανάγκη (επιθυμία) αγοράς αυτοκινήτου. Όσο καιρό η επιθυμία παραμένει ανεκπλήρωτη, νιώθεις την έλλειψη του αυτοκινήτου, αισθάνεσαι δυσαρέσκεια. Όταν όμως το αγοράσεις, διαπιστώνεις ότι η έλλειψη μετατρέπεται σε πληρότητα και βιώνεις πλέον την ικανοποίηση. Το ανωτέρω παράδειγμα μαρτυρεί τρία πράγματα. 1) Η επιθυμία (= ανάγκη, έλλειψη) ωθεί τον άνθρωπο στη δραστηριοποίηση. Αν δεν εμφανιζόταν η επιθυμία, δεν θα εκινητοποιείτο, δεν θα προέβαινε στην αγορά του αυτοκινήτου. 2) Η θεραπεία, η εκπλήρωση της επιθυμίας προκαλεί πάντοτε ικανοποίηση. 3) Το ανεκπλήρωτο της επιθυμίας προκαλεί διαρκή δυσαρέσκεια. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι η εκπλήρωση μιας επιθυμίας κομίζει πρόσκαιρη μόνον ικανοποίηση, γιατί καθημερινά προκύπτουν αμέτρητες ανάγκες (επιθυμίες), έτσι ώστε να εναλλάσσονται τα ευάρεστα και δυσάρεστα συναισθήματα, ανάλογα με το σχήμα έλλειψης - εκπλήρωσης. Συμβαίνει, λοιπόν, το εξής. Πολλές φορές, όταν θεραπεύουμε μιαν ανάγκη (επιθυμία), προκύπτουν άλλες, πολύ περισσότερες. Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία της αγοράς του αυτοκινήτου. Αμέσως προβάλλει η ανάγκη χώρου στάθμευσης, συναγερμού, συσκευής ήχου και εικόνας, καλύμματος καθισμάτων, καυσίμου, λαδιού, ανταλλακτικών, επισκευών κ. ά.
Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία αγοράς ενός ενδύματος. Αμέσως προκύπτει η ανάγκη αγοράς υποδημάτων, τσάντας, ζώνης, καπέλου ή ενωτίων, γιατί αν συνδυασθούν κατάλληλα, θα προσδώσουν ένα εναρμονισμένο σύνολο στην όλη εμφάνιση.
Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία αγοράς κατοικίας. Οι ανάγκες που θα ξεφυτρώσουν θα είναι ατέλειωτες (έπιπλα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, πολυτελής στολισμός, κοινόχρηστα, συντήρηση κ.λ.π.). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος βιώνει διαρκώς και αδιαλείπτως το κενό, την έλλειψη που προκαλεί τη δυσαρέσκεια.Τα συναισθήματα Το δεύτερο στοιχείο που δραστηριοποιεί, κινητοποιεί τον άνθρωπο είναι τα συναισθήματα. Κάθεσαι μιαν ημέρα αμέριμνος στην αυλή του σπιτιού σου και ξαφνικά αντικρίζεις ένα φίδι. Ο φόβος, που νιώθεις, σε ωθεί ή να εγκαταλείψεις τον χώρο και να καταφύγεις σε ασφαλές μέρος ή να επιτεθείς στον αναπάντεχο επισκέπτη, για να τον απομακρύνεις ή για να τον εξοντώσεις. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το συναίσθημα (ο φόβος) ήταν αυτό που σε κινητοποίησε. Αλλιώς, θα εξακολουθούσες να παραμένεις αδρανής.
Ίσως έτυχε, κάποτε, να μείνεις ώρες ατέλειωτες μόνος, χωρίς παρέα, στην οικία σου. Θα ένιωσες, φαντάζομαι, πλήξη, ανία, μοναξιά. Το δυσάρεστο αυτό συναίσθημα ίσως σε παρακίνησε ή στο άνοιγμα της τηλεόρασης ή στην ανάγνωση ενός βιβλίου ή σε κάποιο τηλεφώνημα προς αναζήτηση παρέας και διασκέδασης. Συμφωνείς και πάλι, υποθέτω, ότι το συναίσθημα, η μοναξιά αυτή τη φορά, σε κινητοποίησε. Αλλιώς, θα παρέμενες αδρανής.Τα ένστικτα Το τρίτο στοιχείο που κινητοποιεί τον άνθρωπο είναι τα ένστικτα (πάντοτε προς την κατεύθυνση της ευχαρίστησης). Προέχουν δύο στη ζωή μας. 1) Το ένστικτο της αναπαραγωγής (ερωτική επιθυμία) 2) Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης (τάση διατήρησης στη ζωή). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το ένστικτο της αναπαραγωγής, όταν βέβαια ξυπνήσει, ωθεί τον άνθρωπο στην ερωτική σχέση, στον γάμο, στην γέννηση των παιδιών, στον αυνανισμό, στην παιδεραστία, στον βιασμό, στις ομοφυλοφιλικές σχέσεις, στον σαδισμό κ. ά. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης κινητοποιεί τον άνθρωπο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες διατρέχει κίνδυνο η ζωή του. Εάν π.χ. βρισκόμαστε στο σπίτι μας και συμβεί μια σεισμική δόνηση ή εκδηλωθεί μια πυρκαϊά, είναι βέβαιον ότι δεν θα παραμείνουμε αδρανείς, αλλά θα κάνουμε οτιδήποτε για να σωθούμε και να αποφύγουμε το δυσάρεστο. Μερικοί, μάλιστα, σε τέτοιες περιπτώσεις, πηδούν από υψηλούς ορόφους και κατακρημνίζονται στο έδαφος.Ο ρόλος και οι δυνατότητες της λογικής Γνωρίζεις, υποθέτω, ότι η ανθρώπινη λογική σε καμιά περίπτωση δεν δραστηριοποιεί τον άνθρωπο. Ο ρόλος της είναι περιορισμένος. α) Ελέγχει τις επιθυμίες, τα συναισθήματα, τα ένστικτα. Άλλοτε τα χαλιναγωγεί και άλλοτε τα επιτρέπει να εκδηλωθούν ελεύθερα.
Εάν π.χ. επιθυμήσεις να αγοράσεις ένα πολυτελές αυτοκίνητο, θα "συζητήσει" μαζί σου και ενδεχομένως θα σε παροτρύνει: "Πάψε να το επιθυμείς, γιατί δεν έχεις τις δυνατότητες να το αγοράσεις" ή "Προτίμησε να αγοράσεις ένα μικρό και φθηνό αυτοκίνητο σύμφωνα με τις δυνατότητές σου". Πρόσεξε, όμως. Εάν η επιθυμία σου (το συναίσθημα, το ένστικτο) φουντώσει, φουσκώσει και δυναμώσει υπερβολικά, η λογική δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να σε ελέγξει. Όταν ο θυμός σου είναι οξύς και έντονος, ενεργείς παράδοξα ή μπορεί να διαπράξεις ακόμη και φόνο, πράγματα για τα οποία μετανοιώνεις, όταν πλέον περάσει η μπόρα του θυμού. Άρα η λογική αδυνατεί να ελέγξει, να χαλιναγωγήσει τα πολύ έντονα συναισθήματα, επιθυμίες ή ένστικτα (γι' αυτό παρατηρούνται φαινόμενα, όπως ο βιασμός ή ο φόνος). Αυτό συμβαίνει, γιατί λογική και συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο) είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα. Αυξάνεται το συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο), ελαττώνεται (αδυνατίζει) η λογική. Αυξάνεται η λογική, ελαττώνεται το συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο). Άρα, όταν ο άνθρωπος είναι νηφάλιος (υπερτερεί δηλαδή η λογική), μπορεί να καταστείλει ευκόλως το οποιοδήποτε συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο) εν τη γενέσει του. β) Η λογική προγραμματίζει τον χώρο, τον τρόπο ή τον χρόνο κατά τον οποίο θα ικανοποιηθεί η επιθυμία ή το ένστικτο.Το ανέφικτο της ευτυχίας Συμφωνείς, υποθέτω, ότι οι άνθρωποι είναι ατελή όντα. Εάν ήταν τέλεια, τότε θα ήσαν θεοί. Άρα όλοι οι άνθρωποι, μηδενός εξαιρουμένου, έχουν κάποιο ελάττωμα (έλλειψη) ή στο πνεύμα ή στην ψυχή ή στο σώμα Άρα όλοι οι άνθρωποι βιώνουν την έλλειψη, τουτέστιν την δυστυχία. Με βάση όσα αναφέραμε προηγουμένως προκύπτει το εξής. Εάν οι άνθρωποι δεν είχαν ανάγκες, αν δηλαδή βίωναν την πληρότητα, τουτέστιν την ευτυχία, θα έμεναν αδρανείς. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει. Σου λείπει η τροφή;Κινητοποιείσαι, δραστηριοποιείσαι, για να την αποκτήσεις. Είσαι άρρωστος;Τρέχεις σε γιατρούς, νοσοκομεία, κλινικές. ΕπομένωςΔυστυχία = έλλειψη = δραστηριοποίησηΕυτυχία = πληρότητα = αδρανοποίηση Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι σ' αυτόν τον γήινο κόσμο δεν υπάρχει ευτυχία. Εν τούτοις ο καθένας από μας νομίζει ότι οι άλλοι, οι γύρω από μας και μάλιστα οι τραγουδιστές, οι ηθοποιοί, οι σπουδαίοι ποδοσφαιριστές, οι ζάπλουτοι, είναι ευτυχισμένοι ή τρισευτυχισμένοι ! Αυτό συμβαίνει, γιατί ο καθένας από μας γνωρίζει τη δική του δυστυχία, τη δυστυχία που βιώνει ο ίδιος. Τη δυστυχία όμως π.χ. του ζάπλουτου ή του ηθοποιού δεν είναι σε θέση να τη γνωρίζει, γιατί απλούστατα δεν τη βιώνει ο ίδιος, αλλά ο άλλος, ο ζάπλουτος ή ο ηθοποιός, ο οποίος όχι μόνο δεν σου ανακοινώνει τη δυστυχία του, αλλά την κρύβει κιόλας επιμελώς, για να μη χαλάσει η ωραία εικόνα που σχημάτισες εσύ γι' αυτόν. Μερικές φορές όμως πληροφορούμεθα για τη δυστυχία τους και μένουμε άναυδοι. Πόσοι από αυτούς που θεωρούσες ευτυχισμένους ή τρισευτυχισμένους δεν αυτοκτόνησαν; (Αντιλαμβάνεσαι, υποθέτω, ότι αυτοκτονεί μόνο εκείνος που η ζωή του είναι αφόρητη, λόγω της έντασης των δυσάρεστων συναισθημάτων). Πόσοι, επίσης, από αυτούς που θεωρούσες ευτυχισμένους ή τρισευτυχισμένους δεν κατέφυγαν στα ναρκωτικά, για να βιώσουν την ευτυχία, που στερούνται στη ζωή, μέσα από τις ψευδαισθήσεις των απαγορευμένων ουσιών; (Αντιλαμβάνεσαι, υποθέτω, ότι στα ναρκωτικά καταφεύγει μόνο εκείνος που στη ζωή του βιώνει την ένταση της δυστυχίας). Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Δεν αγνοείς, ίσως, αυτό που ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν, ότι δηλαδή οποιαδήποτε συνειδητή ή ασυνείδητη ενέργεια ή πράξη του ανθρώπου αποβλέπει αποκλειστικά και μόνο στην ικανοποίησή του ή στην ευχαρίστησή του. Το χτένισμα, το παιχνίδι, η διασκέδαση, η συκοφαντία, η εξαπάτηση, η αγορά πραγμάτων, η δωροδοκία, η διακωμώδηση, η βρώση, η δολοφονία, η ερωτική πράξη και όποια άλλη ενέργεια ή πράξη μπορεί να βάλει ο νους σου εκεί στοχεύει, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση, τουτέστιν στην ευτυχία. Επομένως ο άνθρωπος δεν προβαίνει ποτέ σε ενέργειες που θα του προκαλέσουν πόνο, δυσαρέσκεια, δυστυχία. Εδώ προβάλλεις, όμως, δυο ενστάσεις. Πρώτη ένσταση. Η εργασία είναι δυσάρεστη, κουραστική, επώδυνη πολλές φορές, κι όμως ο άνθρωπος την ασκεί.Η εργασία, βεβαίως, είναι δυσάρεστη, αλλά αποτελεί το μέσον, για να πετύχει την απόλαυση, την ικανοποίηση, την ευχαρίστηση. Και το επιτυγχάνει αυτό με τα χρήματα που αποκομίζει από την εργασία του. Αλλιώς θα την απέφευγε, ακριβώς επειδή είναι δυσάρεστη. Δεύτερη ένσταση. Ο αυτόχειρας αυτοκτονώντας διαπράττει το μεγαλύτερο κακό - το πλέον επώδυνο - στον εαυτό του, στρέφεται εναντίον του εαυτού του και αφαιρεί την ίδια τη ζωή του ! Όντως έτσι είναι. Συμφωνείς, όμως, υποθέτω, ότι η ψυχή του αυτόχειρα πληρούται από τα πιο δυσάρεστα και πιο έντονα αρνητικά συναισθήματα που καθιστούν τη ζωή του ανυπόφορη, αβίωτη. Πασχίζει, λοιπόν, να βρει τρόπο να αδειάσει τα δυσάρεστα συναισθήματα από την ψυχή του, να τα εξαλείψει και να περάσει έτσι στην ευαρέσκεια, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση. Η αυτοκτονία, όμως, τελικά, είναι η μόνη ενέργεια, ο μόνος τρόπος, η μοναδική διέξοδος που τον απαλλάσσει από τη δυστυχία του. Άρα και η ενέργεια αυτή εκεί αποβλέπει, στην ικανοποίηση, στην ευχαρίστηση, στη μετάβαση από τη δυστυχία στην ευτυχία.Γιατί δραστηριοποιείται ο άνθρωπος Συμφωνείς, υποθέτω, ότι τρία είναι τα στοιχεία που κινητοποιούν τον άνθρωπο. Α) Οι επιθυμίες (ανάγκες) Β) Τα συναισθήματα Γ) Τα ένστικτα (ορμέμφυτα)Οι επιθυμίες Η επιθυμία εμφανίζεται, μόνον όταν σου λείπει κάτι (ή νομίζεις ότι σου λείπει). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι η έλλειψη προκαλεί πάντοτε αρνητικά, δυσάρεστα συναισθήματα.
Προκύπτει π.χ. η ανάγκη (επιθυμία) αγοράς αυτοκινήτου. Όσο καιρό η επιθυμία παραμένει ανεκπλήρωτη, νιώθεις την έλλειψη του αυτοκινήτου, αισθάνεσαι δυσαρέσκεια. Όταν όμως το αγοράσεις, διαπιστώνεις ότι η έλλειψη μετατρέπεται σε πληρότητα και βιώνεις πλέον την ικανοποίηση. Το ανωτέρω παράδειγμα μαρτυρεί τρία πράγματα. 1) Η επιθυμία (= ανάγκη, έλλειψη) ωθεί τον άνθρωπο στη δραστηριοποίηση. Αν δεν εμφανιζόταν η επιθυμία, δεν θα εκινητοποιείτο, δεν θα προέβαινε στην αγορά του αυτοκινήτου. 2) Η θεραπεία, η εκπλήρωση της επιθυμίας προκαλεί πάντοτε ικανοποίηση. 3) Το ανεκπλήρωτο της επιθυμίας προκαλεί διαρκή δυσαρέσκεια. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι η εκπλήρωση μιας επιθυμίας κομίζει πρόσκαιρη μόνον ικανοποίηση, γιατί καθημερινά προκύπτουν αμέτρητες ανάγκες (επιθυμίες), έτσι ώστε να εναλλάσσονται τα ευάρεστα και δυσάρεστα συναισθήματα, ανάλογα με το σχήμα έλλειψης - εκπλήρωσης. Συμβαίνει, λοιπόν, το εξής. Πολλές φορές, όταν θεραπεύουμε μιαν ανάγκη (επιθυμία), προκύπτουν άλλες, πολύ περισσότερες. Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία της αγοράς του αυτοκινήτου. Αμέσως προβάλλει η ανάγκη χώρου στάθμευσης, συναγερμού, συσκευής ήχου και εικόνας, καλύμματος καθισμάτων, καυσίμου, λαδιού, ανταλλακτικών, επισκευών κ. ά.
Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία αγοράς ενός ενδύματος. Αμέσως προκύπτει η ανάγκη αγοράς υποδημάτων, τσάντας, ζώνης, καπέλου ή ενωτίων, γιατί αν συνδυασθούν κατάλληλα, θα προσδώσουν ένα εναρμονισμένο σύνολο στην όλη εμφάνιση.
Εκπληρώνεται π.χ. η επιθυμία αγοράς κατοικίας. Οι ανάγκες που θα ξεφυτρώσουν θα είναι ατέλειωτες (έπιπλα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, πολυτελής στολισμός, κοινόχρηστα, συντήρηση κ.λ.π.). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος βιώνει διαρκώς και αδιαλείπτως το κενό, την έλλειψη που προκαλεί τη δυσαρέσκεια.Τα συναισθήματα Το δεύτερο στοιχείο που δραστηριοποιεί, κινητοποιεί τον άνθρωπο είναι τα συναισθήματα. Κάθεσαι μιαν ημέρα αμέριμνος στην αυλή του σπιτιού σου και ξαφνικά αντικρίζεις ένα φίδι. Ο φόβος, που νιώθεις, σε ωθεί ή να εγκαταλείψεις τον χώρο και να καταφύγεις σε ασφαλές μέρος ή να επιτεθείς στον αναπάντεχο επισκέπτη, για να τον απομακρύνεις ή για να τον εξοντώσεις. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το συναίσθημα (ο φόβος) ήταν αυτό που σε κινητοποίησε. Αλλιώς, θα εξακολουθούσες να παραμένεις αδρανής.
Ίσως έτυχε, κάποτε, να μείνεις ώρες ατέλειωτες μόνος, χωρίς παρέα, στην οικία σου. Θα ένιωσες, φαντάζομαι, πλήξη, ανία, μοναξιά. Το δυσάρεστο αυτό συναίσθημα ίσως σε παρακίνησε ή στο άνοιγμα της τηλεόρασης ή στην ανάγνωση ενός βιβλίου ή σε κάποιο τηλεφώνημα προς αναζήτηση παρέας και διασκέδασης. Συμφωνείς και πάλι, υποθέτω, ότι το συναίσθημα, η μοναξιά αυτή τη φορά, σε κινητοποίησε. Αλλιώς, θα παρέμενες αδρανής.Τα ένστικτα Το τρίτο στοιχείο που κινητοποιεί τον άνθρωπο είναι τα ένστικτα (πάντοτε προς την κατεύθυνση της ευχαρίστησης). Προέχουν δύο στη ζωή μας. 1) Το ένστικτο της αναπαραγωγής (ερωτική επιθυμία) 2) Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης (τάση διατήρησης στη ζωή). Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το ένστικτο της αναπαραγωγής, όταν βέβαια ξυπνήσει, ωθεί τον άνθρωπο στην ερωτική σχέση, στον γάμο, στην γέννηση των παιδιών, στον αυνανισμό, στην παιδεραστία, στον βιασμό, στις ομοφυλοφιλικές σχέσεις, στον σαδισμό κ. ά. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης κινητοποιεί τον άνθρωπο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες διατρέχει κίνδυνο η ζωή του. Εάν π.χ. βρισκόμαστε στο σπίτι μας και συμβεί μια σεισμική δόνηση ή εκδηλωθεί μια πυρκαϊά, είναι βέβαιον ότι δεν θα παραμείνουμε αδρανείς, αλλά θα κάνουμε οτιδήποτε για να σωθούμε και να αποφύγουμε το δυσάρεστο. Μερικοί, μάλιστα, σε τέτοιες περιπτώσεις, πηδούν από υψηλούς ορόφους και κατακρημνίζονται στο έδαφος.Ο ρόλος και οι δυνατότητες της λογικής Γνωρίζεις, υποθέτω, ότι η ανθρώπινη λογική σε καμιά περίπτωση δεν δραστηριοποιεί τον άνθρωπο. Ο ρόλος της είναι περιορισμένος. α) Ελέγχει τις επιθυμίες, τα συναισθήματα, τα ένστικτα. Άλλοτε τα χαλιναγωγεί και άλλοτε τα επιτρέπει να εκδηλωθούν ελεύθερα.
Εάν π.χ. επιθυμήσεις να αγοράσεις ένα πολυτελές αυτοκίνητο, θα "συζητήσει" μαζί σου και ενδεχομένως θα σε παροτρύνει: "Πάψε να το επιθυμείς, γιατί δεν έχεις τις δυνατότητες να το αγοράσεις" ή "Προτίμησε να αγοράσεις ένα μικρό και φθηνό αυτοκίνητο σύμφωνα με τις δυνατότητές σου". Πρόσεξε, όμως. Εάν η επιθυμία σου (το συναίσθημα, το ένστικτο) φουντώσει, φουσκώσει και δυναμώσει υπερβολικά, η λογική δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να σε ελέγξει. Όταν ο θυμός σου είναι οξύς και έντονος, ενεργείς παράδοξα ή μπορεί να διαπράξεις ακόμη και φόνο, πράγματα για τα οποία μετανοιώνεις, όταν πλέον περάσει η μπόρα του θυμού. Άρα η λογική αδυνατεί να ελέγξει, να χαλιναγωγήσει τα πολύ έντονα συναισθήματα, επιθυμίες ή ένστικτα (γι' αυτό παρατηρούνται φαινόμενα, όπως ο βιασμός ή ο φόνος). Αυτό συμβαίνει, γιατί λογική και συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο) είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα. Αυξάνεται το συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο), ελαττώνεται (αδυνατίζει) η λογική. Αυξάνεται η λογική, ελαττώνεται το συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο). Άρα, όταν ο άνθρωπος είναι νηφάλιος (υπερτερεί δηλαδή η λογική), μπορεί να καταστείλει ευκόλως το οποιοδήποτε συναίσθημα (επιθυμία, ένστικτο) εν τη γενέσει του. β) Η λογική προγραμματίζει τον χώρο, τον τρόπο ή τον χρόνο κατά τον οποίο θα ικανοποιηθεί η επιθυμία ή το ένστικτο.Το ανέφικτο της ευτυχίας Συμφωνείς, υποθέτω, ότι οι άνθρωποι είναι ατελή όντα. Εάν ήταν τέλεια, τότε θα ήσαν θεοί. Άρα όλοι οι άνθρωποι, μηδενός εξαιρουμένου, έχουν κάποιο ελάττωμα (έλλειψη) ή στο πνεύμα ή στην ψυχή ή στο σώμα Άρα όλοι οι άνθρωποι βιώνουν την έλλειψη, τουτέστιν την δυστυχία. Με βάση όσα αναφέραμε προηγουμένως προκύπτει το εξής. Εάν οι άνθρωποι δεν είχαν ανάγκες, αν δηλαδή βίωναν την πληρότητα, τουτέστιν την ευτυχία, θα έμεναν αδρανείς. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει. Σου λείπει η τροφή;Κινητοποιείσαι, δραστηριοποιείσαι, για να την αποκτήσεις. Είσαι άρρωστος;Τρέχεις σε γιατρούς, νοσοκομεία, κλινικές. ΕπομένωςΔυστυχία = έλλειψη = δραστηριοποίησηΕυτυχία = πληρότητα = αδρανοποίηση Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι σ' αυτόν τον γήινο κόσμο δεν υπάρχει ευτυχία. Εν τούτοις ο καθένας από μας νομίζει ότι οι άλλοι, οι γύρω από μας και μάλιστα οι τραγουδιστές, οι ηθοποιοί, οι σπουδαίοι ποδοσφαιριστές, οι ζάπλουτοι, είναι ευτυχισμένοι ή τρισευτυχισμένοι ! Αυτό συμβαίνει, γιατί ο καθένας από μας γνωρίζει τη δική του δυστυχία, τη δυστυχία που βιώνει ο ίδιος. Τη δυστυχία όμως π.χ. του ζάπλουτου ή του ηθοποιού δεν είναι σε θέση να τη γνωρίζει, γιατί απλούστατα δεν τη βιώνει ο ίδιος, αλλά ο άλλος, ο ζάπλουτος ή ο ηθοποιός, ο οποίος όχι μόνο δεν σου ανακοινώνει τη δυστυχία του, αλλά την κρύβει κιόλας επιμελώς, για να μη χαλάσει η ωραία εικόνα που σχημάτισες εσύ γι' αυτόν. Μερικές φορές όμως πληροφορούμεθα για τη δυστυχία τους και μένουμε άναυδοι. Πόσοι από αυτούς που θεωρούσες ευτυχισμένους ή τρισευτυχισμένους δεν αυτοκτόνησαν; (Αντιλαμβάνεσαι, υποθέτω, ότι αυτοκτονεί μόνο εκείνος που η ζωή του είναι αφόρητη, λόγω της έντασης των δυσάρεστων συναισθημάτων). Πόσοι, επίσης, από αυτούς που θεωρούσες ευτυχισμένους ή τρισευτυχισμένους δεν κατέφυγαν στα ναρκωτικά, για να βιώσουν την ευτυχία, που στερούνται στη ζωή, μέσα από τις ψευδαισθήσεις των απαγορευμένων ουσιών; (Αντιλαμβάνεσαι, υποθέτω, ότι στα ναρκωτικά καταφεύγει μόνο εκείνος που στη ζωή του βιώνει την ένταση της δυστυχίας). Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η τάση του "κοροϊδεύειν"
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το να κοροϊδεύει ο ένας τον άλλο είναι μια πολύ διαδεδομένη εκδήλωση συμπεριφοράς. Δύο είναι οι αιτίες της παραγωγής, συντήρησης και διάδοσης της ανωτέρω συμπεριφοράς. Πρώτη αιτία Ο άνθρωπος, επειδή, ως γνωστόν, δεν είναι τέλειος, έχει κάποιο ελάττωμα (κουσούρι, έλλειψη) είτε στο πνεύμα, είτε στην ψυχή είτε στο σώμα. Όταν, λοιπόν, συνειδητοποιεί την έλλειψή του, το ελάττωμά του, αισθάνεται μειονεκτικά έναντι των άλλων ανθρώπων. Δεύτερη αιτία Ο άνθρωπος νομίζει ότι οι συνάνθρωποί του, οι οποίοι υπάρχουν γύρω του ή μακριά απ' αυτόν, ζουν καλύτερα, ευρίσκονται σε καλύτερη μοίρα, γιατί στα μάτια του εμφανίζονται να υπερτερούν σε ευφυϊα, σε ομορφιά, σε κοσμική λάμψη, σε χρήμα, σε υγεία κ.λ.π.
Άρα ο άνθρωπος νιώθει μειονεκτικά έναντι των άλλων ανθρώπων (συναίσθημα ή κόμπλεξ κατωτερότητας). Μειονεξία σημαίνει ότι μας λείπει κάτι που το έχουν οι άλλοι άνθρωποι. Όταν, όμως, λείπει από μας οτιδήποτε, νιώθουμε στενοχώρια, θλίψη, δυσαρέσκεια, δυστυχία. Επομένως μειονεξία = έλλειψη = δυσαρέσκεια (δυστυχία) μόνιμη έλλειψη = μόνιμη δυσαρέσκεια (δυστυχία) Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το συναίσθημα της μειονεξίας αποτελεί διαρκή πηγή δυστυχίας για τον άνθρωπο. Η εκτόνωση του αρνητικού αυτού συναισθήματος γίνεται ασυνείδητα ως εξής: Εκστομίζεις, συνήθως, εναντίον του συνανθρώπου σου υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς π.χ. βλάκα, άχρηστε, μαμόθρεφτε, κοιλαρά, στραβοπόδη, τερατόμορφε, πόρνη κ.ά. Όταν, λοιπόν, υποτιμάς κάποιον, εξυπακούεται ότι τον υποβιβάζεις, τον καθιστάς κατώτερο, οπότε εσύ αναπνέεις τον αέρα της υπεροχής, καμαρώνεις το μεγαλείο σου και απαλείφεις, έστω και προσωρινά, το συναίσθημα της μειονεξίας που σου προκαλούσε τη δυσαρέσκεια.
Ο άνθρωπος που αισθάνεται μειονεκτικά (ο κομπλεξικός άνθρωπος), για να απαλλαγεί από το πρόβλημά του, δεν υποτιμά, δεν υποβιβάζει, δεν περιγελά, δεν κοροϊδεύει μόνο αυτούς που αντικειμενικά θεωρεί ανώτερους, αλλά οποιονδήποτε συνάνθρωπο, ακόμη και αυτούς που αντικειμενικά θεωρεί κατώτερους π.χ. διανοητικά καθυστερημένους, σωματικά ανάπηρους και γενικώς οποιονδήποτε παρουσιάζει ένα εμφανές σωματικό ή ψυχικό ελάττωμα. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι ο εν λόγω άνθρωπος αντλεί μεγάλη ικανοποίηση, όταν κοροϊδεύει, γιατί εξουδετερώνει, πρόσκαιρα βεβαίως, το μειονέκτημά του (την έλλειψη), το πρόβλημα που ασυνείδητα τον τυραννάει. Ίσως σου έτυχε, κάποτε, να σκοντάψεις, καθώς κατέβαινες τα σκαλοπάτια του Σχολείου σου, και να προσγειωθείς στο έδαφος. Διαπίστωσες τότε ότι οι ευρισκόμενοι γύρω σου ξεκαρδίστηκαν από τα γέλια. Τους χαροποίησε ακριβώς αυτό το γεγονός, το ότι εσύ βρέθηκες σε μειονεκτική θέση έναντι αυτών. Να, λοιπόν, ένας εύκολος, γρήγορος, άκοπος και ανέξοδος τρόπος για να γευθεί κανείς τη χαρά, την ικανοποίηση ! Άρα το αποτέλεσμα του "κοροϊδεύειν" είναι η χαροποίηση, η ικανοποίηση. Αντιλαμβάνεσαι τώρα, υποθέτω, γιατί οι άνθρωποι κοροϊδεύουν ή κακολογούν και μάλιστα με αδιάλειπτη συχνότητα ! Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το πρόβλημα δεν το έχει ο κοροϊδευόμενος, αλλά ο κοροϊδεύων. Όταν κοροϊδεύει,είναι σαν να διαλαλεί το πρόβλημά του,είναι σαν να διατυμπανίζει το πρόβλημά του, είναι σαν να κρεμάει κατάστηθα μιαν τεράστια πινακίδα, μιαν πελώρια ταμπέλα,που γράφει:"Εχω πρόβλημα μειονεξίας. Σε κοροϊδεύω, για να διασκεδάσω το πρόβλημά μου !"
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το να κοροϊδεύει ο ένας τον άλλο είναι μια πολύ διαδεδομένη εκδήλωση συμπεριφοράς. Δύο είναι οι αιτίες της παραγωγής, συντήρησης και διάδοσης της ανωτέρω συμπεριφοράς. Πρώτη αιτία Ο άνθρωπος, επειδή, ως γνωστόν, δεν είναι τέλειος, έχει κάποιο ελάττωμα (κουσούρι, έλλειψη) είτε στο πνεύμα, είτε στην ψυχή είτε στο σώμα. Όταν, λοιπόν, συνειδητοποιεί την έλλειψή του, το ελάττωμά του, αισθάνεται μειονεκτικά έναντι των άλλων ανθρώπων. Δεύτερη αιτία Ο άνθρωπος νομίζει ότι οι συνάνθρωποί του, οι οποίοι υπάρχουν γύρω του ή μακριά απ' αυτόν, ζουν καλύτερα, ευρίσκονται σε καλύτερη μοίρα, γιατί στα μάτια του εμφανίζονται να υπερτερούν σε ευφυϊα, σε ομορφιά, σε κοσμική λάμψη, σε χρήμα, σε υγεία κ.λ.π.
Άρα ο άνθρωπος νιώθει μειονεκτικά έναντι των άλλων ανθρώπων (συναίσθημα ή κόμπλεξ κατωτερότητας). Μειονεξία σημαίνει ότι μας λείπει κάτι που το έχουν οι άλλοι άνθρωποι. Όταν, όμως, λείπει από μας οτιδήποτε, νιώθουμε στενοχώρια, θλίψη, δυσαρέσκεια, δυστυχία. Επομένως μειονεξία = έλλειψη = δυσαρέσκεια (δυστυχία) μόνιμη έλλειψη = μόνιμη δυσαρέσκεια (δυστυχία) Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το συναίσθημα της μειονεξίας αποτελεί διαρκή πηγή δυστυχίας για τον άνθρωπο. Η εκτόνωση του αρνητικού αυτού συναισθήματος γίνεται ασυνείδητα ως εξής: Εκστομίζεις, συνήθως, εναντίον του συνανθρώπου σου υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς π.χ. βλάκα, άχρηστε, μαμόθρεφτε, κοιλαρά, στραβοπόδη, τερατόμορφε, πόρνη κ.ά. Όταν, λοιπόν, υποτιμάς κάποιον, εξυπακούεται ότι τον υποβιβάζεις, τον καθιστάς κατώτερο, οπότε εσύ αναπνέεις τον αέρα της υπεροχής, καμαρώνεις το μεγαλείο σου και απαλείφεις, έστω και προσωρινά, το συναίσθημα της μειονεξίας που σου προκαλούσε τη δυσαρέσκεια.
Ο άνθρωπος που αισθάνεται μειονεκτικά (ο κομπλεξικός άνθρωπος), για να απαλλαγεί από το πρόβλημά του, δεν υποτιμά, δεν υποβιβάζει, δεν περιγελά, δεν κοροϊδεύει μόνο αυτούς που αντικειμενικά θεωρεί ανώτερους, αλλά οποιονδήποτε συνάνθρωπο, ακόμη και αυτούς που αντικειμενικά θεωρεί κατώτερους π.χ. διανοητικά καθυστερημένους, σωματικά ανάπηρους και γενικώς οποιονδήποτε παρουσιάζει ένα εμφανές σωματικό ή ψυχικό ελάττωμα. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι ο εν λόγω άνθρωπος αντλεί μεγάλη ικανοποίηση, όταν κοροϊδεύει, γιατί εξουδετερώνει, πρόσκαιρα βεβαίως, το μειονέκτημά του (την έλλειψη), το πρόβλημα που ασυνείδητα τον τυραννάει. Ίσως σου έτυχε, κάποτε, να σκοντάψεις, καθώς κατέβαινες τα σκαλοπάτια του Σχολείου σου, και να προσγειωθείς στο έδαφος. Διαπίστωσες τότε ότι οι ευρισκόμενοι γύρω σου ξεκαρδίστηκαν από τα γέλια. Τους χαροποίησε ακριβώς αυτό το γεγονός, το ότι εσύ βρέθηκες σε μειονεκτική θέση έναντι αυτών. Να, λοιπόν, ένας εύκολος, γρήγορος, άκοπος και ανέξοδος τρόπος για να γευθεί κανείς τη χαρά, την ικανοποίηση ! Άρα το αποτέλεσμα του "κοροϊδεύειν" είναι η χαροποίηση, η ικανοποίηση. Αντιλαμβάνεσαι τώρα, υποθέτω, γιατί οι άνθρωποι κοροϊδεύουν ή κακολογούν και μάλιστα με αδιάλειπτη συχνότητα ! Συμφωνείς, υποθέτω, ότι το πρόβλημα δεν το έχει ο κοροϊδευόμενος, αλλά ο κοροϊδεύων. Όταν κοροϊδεύει,είναι σαν να διαλαλεί το πρόβλημά του,είναι σαν να διατυμπανίζει το πρόβλημά του, είναι σαν να κρεμάει κατάστηθα μιαν τεράστια πινακίδα, μιαν πελώρια ταμπέλα,που γράφει:"Εχω πρόβλημα μειονεξίας. Σε κοροϊδεύω, για να διασκεδάσω το πρόβλημά μου !"
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η δυστυχία στις ανθρώπινες σχέσεις
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι όλα τα αντικείμενα (φυτά, ζώα κ.λ.π.), εφόσον υποπίπτουν στην αντίληψή μας, προκαλούν ευαρέσκεια ή δυσαρέσκεια. Εάν το συναίσθημα θα είναι ευάρεστο ή δυσάρεστο, εξαρτάται από τη σχέση (επιθυμίας ή αποστροφής) που αναπτύσσουμε εμείς με τα αντικείμενα. Βρέχει. Εσύ επιθυμείς τη βροχή, άρα νιώθεις ευαρέσκεια.Εγώ, αντίθετα, δεν τη θέλω, δεν την επιθυμώ, άρα αισθάνομαι δυσαρέσκεια. Επομένως οι ίδιες ακριβώς συνθήκες δεν γεννούν κατ' ανάγκην τα ίδια συναισθήματα στις ψυχές των ανθρώπων. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο ανθρώπινο, στο κοινωνικό περιβάλλον.
Γνωρίζουμε τον Πέτρο. Εσύ επιθυμείς να συνευρίσκεσαι με τον Πέτρο όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο (σου προκαλεί ευάρεστο συναίσθημα). Εγώ, δεν θέλω, δεν επιθυμώ ούτε να τον αντικρίσω (μου προκαλεί δυσάρεστο συναίσθημα). Επομένως το ίδιο πρόσωπο μπορεί να προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα στους συνανθρώπους του.Τα συναισθήματα στις ανθρώπινες σχέσεις Συμφωνείς, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος, επειδή ακριβώς ζει σε κοινωνικό περιβάλλον, έχει επαφές, δημιουργεί, κατ' ανάγκην, σχέσεις. Δυστυχώς, όμως, οι σχέσεις αυτές προκαλούν δυσαρέσκεια μάλλον παρά ευαρέσκεια. Γιατί συμβαίνει αυτό; Θέλουμε να έχει ο συνάνθρωπός μας τις προδιαγραφές που εμείς επιθυμούμε, να είναι δηλαδή αρεστός σε μας και να μας προκαλεί την ευαρέσκεια (εξωτερική εμφάνιση, συμπεριφορά, αντιλήψεις, μόρφωση, ικανότητες, καταγωγή, περιουσία και πολλά άλλα). Παραδείγματα Αντικρίζεις ένα αγόρι με σκουλαρίκια στα αυτιά, αγανακτείς. Σου κλέβει στο ζύγι ο οπωροπώλης, οργίζεσαι. Δεν διαθέτει περιουσία η ερωμένη σου, απελπίζεσαι. Δεν είναι υπάκουο το παιδί σου, δυσαρεστείσαι. Σε απατά η σύζυγός σου, θυμώνεις. Δεν σε αμείβει αρκούντως ο εργοδότης σου, δυσφορείς. Ζητεί "φακελάκι" ο γιατρός σου, εξάπτεσαι. Δεν γεννά παιδιά η σύζυγός σου, απογοητεύεσαι. Δεν αποδίδει στο Σχολείο το παιδί σου, θλίβεσαι. Αρρωσταίνει η σύζυγός σου, στενοχωριέσαι. Σε επιπλήττει ο προϊστάμενός σου, σκυθρωπιάζεις. Επομένως, Όσες φορές συναντά κανείς ανθρώπους που δεν πληρούν τις προδιαγραφές της επιθυμίας του, κλονίζεται, συνθλίβεται από αρνητικά, από δυσάρεστα συναισθήματα. Άρα βιώνει τη δυστυχία. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι το να ανακαλύψεις μέσα στην κοινωνία ένα άτομο, όπως ακριβώς το επιθυμείς, είναι σχεδόν αδύνατο. Επομένως, Οι συγκρούσεις μεταξύ των ανθρώπων είναι αναπόφευκτες. Το κακό, όμως, είναι ότι αυτές παράγουν θλίψη, στενοχώρια, δυσαρέσκεια. Άρα ο άνθρωπος βιώνει και, δυστυχώς, θα βιώνει εσαεί τη δυστυχία σ' αυτόν τον επίγειο κόσμο.
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι καλόν είναι να έχει κανείς κατά νουν και το εξής. Οι άνθρωποι δεν είναι τέλειοι. Όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, έχουν ελλείψεις, ελαττώματα. Μην ψάχνεις, λοιπόν, να βρεις τον τέλειο άνθρωπο, γιατί και συ, ως άνθρωπος βεβαίως, δεν είσαι τέλειος, έχεις και συ ελαττώματα, όπως ακριβώς και εκείνος. Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι όλα τα αντικείμενα (φυτά, ζώα κ.λ.π.), εφόσον υποπίπτουν στην αντίληψή μας, προκαλούν ευαρέσκεια ή δυσαρέσκεια. Εάν το συναίσθημα θα είναι ευάρεστο ή δυσάρεστο, εξαρτάται από τη σχέση (επιθυμίας ή αποστροφής) που αναπτύσσουμε εμείς με τα αντικείμενα. Βρέχει. Εσύ επιθυμείς τη βροχή, άρα νιώθεις ευαρέσκεια.Εγώ, αντίθετα, δεν τη θέλω, δεν την επιθυμώ, άρα αισθάνομαι δυσαρέσκεια. Επομένως οι ίδιες ακριβώς συνθήκες δεν γεννούν κατ' ανάγκην τα ίδια συναισθήματα στις ψυχές των ανθρώπων. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο ανθρώπινο, στο κοινωνικό περιβάλλον.
Γνωρίζουμε τον Πέτρο. Εσύ επιθυμείς να συνευρίσκεσαι με τον Πέτρο όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο (σου προκαλεί ευάρεστο συναίσθημα). Εγώ, δεν θέλω, δεν επιθυμώ ούτε να τον αντικρίσω (μου προκαλεί δυσάρεστο συναίσθημα). Επομένως το ίδιο πρόσωπο μπορεί να προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα στους συνανθρώπους του.Τα συναισθήματα στις ανθρώπινες σχέσεις Συμφωνείς, υποθέτω, ότι ο άνθρωπος, επειδή ακριβώς ζει σε κοινωνικό περιβάλλον, έχει επαφές, δημιουργεί, κατ' ανάγκην, σχέσεις. Δυστυχώς, όμως, οι σχέσεις αυτές προκαλούν δυσαρέσκεια μάλλον παρά ευαρέσκεια. Γιατί συμβαίνει αυτό; Θέλουμε να έχει ο συνάνθρωπός μας τις προδιαγραφές που εμείς επιθυμούμε, να είναι δηλαδή αρεστός σε μας και να μας προκαλεί την ευαρέσκεια (εξωτερική εμφάνιση, συμπεριφορά, αντιλήψεις, μόρφωση, ικανότητες, καταγωγή, περιουσία και πολλά άλλα). Παραδείγματα Αντικρίζεις ένα αγόρι με σκουλαρίκια στα αυτιά, αγανακτείς. Σου κλέβει στο ζύγι ο οπωροπώλης, οργίζεσαι. Δεν διαθέτει περιουσία η ερωμένη σου, απελπίζεσαι. Δεν είναι υπάκουο το παιδί σου, δυσαρεστείσαι. Σε απατά η σύζυγός σου, θυμώνεις. Δεν σε αμείβει αρκούντως ο εργοδότης σου, δυσφορείς. Ζητεί "φακελάκι" ο γιατρός σου, εξάπτεσαι. Δεν γεννά παιδιά η σύζυγός σου, απογοητεύεσαι. Δεν αποδίδει στο Σχολείο το παιδί σου, θλίβεσαι. Αρρωσταίνει η σύζυγός σου, στενοχωριέσαι. Σε επιπλήττει ο προϊστάμενός σου, σκυθρωπιάζεις. Επομένως, Όσες φορές συναντά κανείς ανθρώπους που δεν πληρούν τις προδιαγραφές της επιθυμίας του, κλονίζεται, συνθλίβεται από αρνητικά, από δυσάρεστα συναισθήματα. Άρα βιώνει τη δυστυχία. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι το να ανακαλύψεις μέσα στην κοινωνία ένα άτομο, όπως ακριβώς το επιθυμείς, είναι σχεδόν αδύνατο. Επομένως, Οι συγκρούσεις μεταξύ των ανθρώπων είναι αναπόφευκτες. Το κακό, όμως, είναι ότι αυτές παράγουν θλίψη, στενοχώρια, δυσαρέσκεια. Άρα ο άνθρωπος βιώνει και, δυστυχώς, θα βιώνει εσαεί τη δυστυχία σ' αυτόν τον επίγειο κόσμο.
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι καλόν είναι να έχει κανείς κατά νουν και το εξής. Οι άνθρωποι δεν είναι τέλειοι. Όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, έχουν ελλείψεις, ελαττώματα. Μην ψάχνεις, λοιπόν, να βρεις τον τέλειο άνθρωπο, γιατί και συ, ως άνθρωπος βεβαίως, δεν είσαι τέλειος, έχεις και συ ελαττώματα, όπως ακριβώς και εκείνος. Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Αντιπάθεια και φθόνος
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι τα αρνητικά συναισθήματα που εξουσιάζουν σχεδόν όλους τους ανθρώπους είναι δύο.α) Η αντιπάθεια β) Ο φθόνος
Η αντιπάθεια
Η αντιπάθεια φυτρώνει στην ψυχή του ανθρώπου με εκπληκτική ταχύτητα και ευκολία: 1) Όταν ο συνάνθρωπός μας εκδηλώνει τέτοια συμπεριφορά απέναντί μας που δεν είναι ούτε φιλική ούτε αρεστή. 2) Όταν η εξωτερική εμφάνιση (φυσιογνωμία, ενδυμασία) είναι τέτοια που δεν τυχαίνει να είναι αρεστή σε μας. Εξυπακούεται ότι η αντιπάθεια είναι δυσάρεστο συναίσθημα, το οποίο βλάπτει εμάς και όχι εκείνον που αντιπαθούμε, γιατί εκείνος μπορεί ακόμη και να αγνοεί το γεγονός ότι εμείς τον αντιπαθούμε.
Όταν συνευρισκόμαστε με άτομο που αντιπαθούμε, τότε αντιλαμβανόμαστε πόσο αρνητικό, πόσο δυσάρεστο είναι το συναίσθημα που εμείς, οι αντιπαθούντες, βιώνουμε. Επομένως η αντιπάθεια αποτελεί πηγή δυστυχίας για μας.Ο φθόνος
Προκαλείται εξίσου γρήγορα και εύκολα στην ψυχή μας, όπως και η αντιπάθεια, όταν εντελώς αυθαίρετα και αδικαιολόγητα εξυψώνουμε κάποιους ανθρώπους, επειδή νομίζουμε ότι αυτοί ζουν καλύτερα από μας, ότι βρίσκονται σε ανώτερη μοίρα, ότι είναι ευτυχισμένοι. Ο φθόνος, όπως και η αντιπάθεια, είναι δυσάρεστο συναίσθημα, που βλάπτει εμάς μόνο, γιατί ο φθονούμενος αγνοεί παντελώς ότι εμείς τον φθονούμε, αλλά κι αν το γνώριζε, οπωσδήποτε ικανοποίηση θα ένιωθε, γιατί ακριβώς εμείς τον θεωρούμε ανώτερό μας. Ο φθόνος δημιουργεί αυτομάτως δύο "σχήματα"1) Της ανωτερότητας,στο οποίο εμπεριέχονται οι φθονούμενοι, οι θεωρούμενοι ως ανώτεροι άνθρωποι, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα πρότυπα και τα είδωλα (αστέρες του κινηματογράφου, του τραγουδιού, του ποδοσφαίρου,της ομορφιάς, του πλούτου κ. ά.).
2) Της κατωτερότητας,στο οποίο εμπεριέχονται οι φθονούντες, όσοι δηλαδή νομίζουν ότι ευρίσκονται σε υποδεέστερη μοίρα έναντι των προαναφερθέντων. Το ανωτέρω σχήμα, ανωτερότητας - κατωτερότητας, οδηγεία) στη μίμηση(δηλαδή στην αντιγραφή της συμπεριφοράς εκείνων που θεωρούμε ανώτερους - ποτέ δεν αντιγράφουμε συμπεριφορές κατώτερων).β) στη μειονεξία (κόμπλεξ κατωτερότητας), η οποία πολλές φορές μας ωθεί να λαμβάνουμε τα λεγόμενα αυτόγραφα από τους θεωρούμενους ως ανωτέρους. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι εκείνος που ζητεί αυτόγραφο, ουσιαστικά, ομολογεί ή διαλαλεί ή διατυμπανίζει την κατωτερότητά του έναντι του παρέχοντος ή υπογράφοντος το αυτόγραφο. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ύστερα από όσα εξέθεσα παραπάνω, ότι αντιπάθεια και φθόνος είναι δυσάρεστα συναισθήματα που αποτελούν διαρκή και αστείρευτη πηγή δυστυχίας για τον άνθρωπο.
Θεϊκή και ανθρώπινη σοφία
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι κατά παράδοξο τρόπο η ανθρώπινη σοφία εναντιώνεται στη θεϊκή. α) Η θεϊκή σοφία παροτρύνει:"Να αγαπάμε τον εχθρό μας",δηλαδή να εκμηδενίζουμε, να εξουδετερώνουμε, να εξαλείφουμε τα παντός είδους δυσάρεστα συναισθήματα που προκαλούνται από τις σχέσεις μας προς τον συνάνθρωπό μας και να βιώνουμε την ψυχική ευφορία που γεννάει η αγάπη(η προτροπή αυτή ήταν αδύνατο να εξέλθει από ανθρώπινα χείλη).
β) Η ανθρώπινη σοφία παρακινεί: "Να αντιπαθούμε και να φθονούμε τον συνάνθρωπό μας",δηλαδή να πληρούμε την ψυχή μας με αρνητικά, με δυσάρεστα συναισθήματα, να δυστυχούμε ! Καλόν και πρέπον θα ήταν, όμως, να αντικαταστήσουμε τους όρους "ανθρώπινη σοφία" με τους όρους "ανθρώπινη βλακεία" !
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
(Σκίτσα Γιώργου Αθανασίου)
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι τα αρνητικά συναισθήματα που εξουσιάζουν σχεδόν όλους τους ανθρώπους είναι δύο.α) Η αντιπάθεια β) Ο φθόνος
Η αντιπάθεια
Η αντιπάθεια φυτρώνει στην ψυχή του ανθρώπου με εκπληκτική ταχύτητα και ευκολία: 1) Όταν ο συνάνθρωπός μας εκδηλώνει τέτοια συμπεριφορά απέναντί μας που δεν είναι ούτε φιλική ούτε αρεστή. 2) Όταν η εξωτερική εμφάνιση (φυσιογνωμία, ενδυμασία) είναι τέτοια που δεν τυχαίνει να είναι αρεστή σε μας. Εξυπακούεται ότι η αντιπάθεια είναι δυσάρεστο συναίσθημα, το οποίο βλάπτει εμάς και όχι εκείνον που αντιπαθούμε, γιατί εκείνος μπορεί ακόμη και να αγνοεί το γεγονός ότι εμείς τον αντιπαθούμε.
Όταν συνευρισκόμαστε με άτομο που αντιπαθούμε, τότε αντιλαμβανόμαστε πόσο αρνητικό, πόσο δυσάρεστο είναι το συναίσθημα που εμείς, οι αντιπαθούντες, βιώνουμε. Επομένως η αντιπάθεια αποτελεί πηγή δυστυχίας για μας.Ο φθόνος
Προκαλείται εξίσου γρήγορα και εύκολα στην ψυχή μας, όπως και η αντιπάθεια, όταν εντελώς αυθαίρετα και αδικαιολόγητα εξυψώνουμε κάποιους ανθρώπους, επειδή νομίζουμε ότι αυτοί ζουν καλύτερα από μας, ότι βρίσκονται σε ανώτερη μοίρα, ότι είναι ευτυχισμένοι. Ο φθόνος, όπως και η αντιπάθεια, είναι δυσάρεστο συναίσθημα, που βλάπτει εμάς μόνο, γιατί ο φθονούμενος αγνοεί παντελώς ότι εμείς τον φθονούμε, αλλά κι αν το γνώριζε, οπωσδήποτε ικανοποίηση θα ένιωθε, γιατί ακριβώς εμείς τον θεωρούμε ανώτερό μας. Ο φθόνος δημιουργεί αυτομάτως δύο "σχήματα"1) Της ανωτερότητας,στο οποίο εμπεριέχονται οι φθονούμενοι, οι θεωρούμενοι ως ανώτεροι άνθρωποι, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα πρότυπα και τα είδωλα (αστέρες του κινηματογράφου, του τραγουδιού, του ποδοσφαίρου,της ομορφιάς, του πλούτου κ. ά.).
2) Της κατωτερότητας,στο οποίο εμπεριέχονται οι φθονούντες, όσοι δηλαδή νομίζουν ότι ευρίσκονται σε υποδεέστερη μοίρα έναντι των προαναφερθέντων. Το ανωτέρω σχήμα, ανωτερότητας - κατωτερότητας, οδηγεία) στη μίμηση(δηλαδή στην αντιγραφή της συμπεριφοράς εκείνων που θεωρούμε ανώτερους - ποτέ δεν αντιγράφουμε συμπεριφορές κατώτερων).β) στη μειονεξία (κόμπλεξ κατωτερότητας), η οποία πολλές φορές μας ωθεί να λαμβάνουμε τα λεγόμενα αυτόγραφα από τους θεωρούμενους ως ανωτέρους. Συμφωνείς, υποθέτω, ότι εκείνος που ζητεί αυτόγραφο, ουσιαστικά, ομολογεί ή διαλαλεί ή διατυμπανίζει την κατωτερότητά του έναντι του παρέχοντος ή υπογράφοντος το αυτόγραφο. Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ύστερα από όσα εξέθεσα παραπάνω, ότι αντιπάθεια και φθόνος είναι δυσάρεστα συναισθήματα που αποτελούν διαρκή και αστείρευτη πηγή δυστυχίας για τον άνθρωπο.
Θεϊκή και ανθρώπινη σοφία
Συμφωνείς, υποθέτω, ότι κατά παράδοξο τρόπο η ανθρώπινη σοφία εναντιώνεται στη θεϊκή. α) Η θεϊκή σοφία παροτρύνει:"Να αγαπάμε τον εχθρό μας",δηλαδή να εκμηδενίζουμε, να εξουδετερώνουμε, να εξαλείφουμε τα παντός είδους δυσάρεστα συναισθήματα που προκαλούνται από τις σχέσεις μας προς τον συνάνθρωπό μας και να βιώνουμε την ψυχική ευφορία που γεννάει η αγάπη(η προτροπή αυτή ήταν αδύνατο να εξέλθει από ανθρώπινα χείλη).
β) Η ανθρώπινη σοφία παρακινεί: "Να αντιπαθούμε και να φθονούμε τον συνάνθρωπό μας",δηλαδή να πληρούμε την ψυχή μας με αρνητικά, με δυσάρεστα συναισθήματα, να δυστυχούμε ! Καλόν και πρέπον θα ήταν, όμως, να αντικαταστήσουμε τους όρους "ανθρώπινη σοφία" με τους όρους "ανθρώπινη βλακεία" !
Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
(Σκίτσα Γιώργου Αθανασίου)
Όλα τα λεξικά του διαδικτύου εδώ
google ads