Aandoeningen
Hieronder vindt u de meest belangrijke of frequente aandoeningen van pols & hand.
Carpal tunnel syndroom
Hierbij treedt er compressie op van de nervus medianus in de carpale tunnel . De patiënt klaagt van pijn en tintelingen over de duim, wijsvinger, middelvinger en een gedeelte van de ringvinger. Bij langdurige compressie treedt ook krachtsverlies op en verlies van fijne motoriek.De diagnose wordt klinisch gesteld doch wordt best op EMG bevestigd daar de zenuw ook op andere plaatsen kan ingekneld zijn. De initiële behandeling is meestal conservatief. Vaak kan geprobeerd worden om met een corticoid infiltratie de inflammatie rond de zenuw te verminderen. Bij blijvende overdruk op de n. medianus wordt die echter best operatief vrijgemaakt. Dit gebeurt via een kleine incisie waarbij het transverse ligament wordt doorgenomen om de overdruk te verwijderen. Een endoscopische techniek met een iets kleinere incisie is ook mogelijk doch wordt afgeraden gezien het grote risico van zenuwbeschadiging.
Trigger finger of springvinger
Dit wordt veroorzaakt door een lokale nodule of inlammatie op de plooipees van de vingers. Daardoor kan die niet meervlot onder de "pulley" doorglijden. Deze pulley is belangrijk om de pees te begeleiden in de plooibeweging van de vinger. De patiënt klaagt van een vinger die na het plooien blijft staan of slechts traag terug"springt". Dit gaat gepaard met een duidelijk voelbare of hoorbare klik.De diagnose wordt duidelijk klinisch gesteld. Verdere onderzoeken zijn overbodig.Als eerste behandeling kan een corticoid infiltratie worden overwogen bij een acute triggering. Bij falen van conservatieve therapie of bij chronische gevallen wordt best een operatieve release uitgevoed. Hierbij wordt de pulley longitudinaal gekliefd. Recidief na een operatieve ingreep is mogelijk doch zeldzaam.
Malletvinger
Een malletvinger ontstaat na een trauma t.h.v. het laatste kootje. Bij een acute flexie terwijl de strekpees opgespannen staat kan deze pees afscheuren met of zonder stukje bot. Dit letsel komt vaak voor bij balsporten. De diagnose wordt klinisch gesteld. De initiële behandeling is meestal conservatief en bestaat uit immobilisatie in een vingerspalk continu gedurende 6 weken. Sommige gevallen vergen ook heelkundig ingrijpen.Skiduim / gamekeeper's thumb
Zoals de naam zelf zegt komen deze letsels vaak voor tijdens het skiën of bij balsporten. Door een aBductie trauma ter hoogte van het eerste metacarpophalangeaal gewricht scheurt het ligament af.De diagnose wordt anamnestisch & klinisch gesteld doch een echografie & radiografie is aan te raden om botletsels uit te sluiten en een zogenaamd Stener letsel. Bij dit laatste is spontane heling quasi onmogelijk en is heelkundig ingrijpen aangewezen.De behandeling is afhankelijk van het onderliggende letsel. Beperkte letsels kunnen met een vlindersplint behandeld worden. Instabiele letsels dienen steeds geopereerd te worden.
Ziekte van Dupuytren
Deze ziekte komt frequenter bij mannen dan bij vrouwen voor. Er is een duidelijke
genetische factor en wordt in de volksmond ook wel de "Keltische klauw" genoemd. Deze ziekte zou afkomstig van de vikingen. De patiënt klaagt eigenlijk nooit van pijn doch van harde knobbels en strengen in de handpalm. De ziekteprogressie is ook sneller bij diabetes mellitus. Door de strengvorming treedt er progressieve pijnloze contractuur op van de vingers (zie figuur). De diagnose wordt overduidelijk klinisch gesteld. Deze knobbels of nodules kunnen zich ook op andere plaatsen manifesteren zoals de voetzool (ziekte van Ledderhose) of de penis (ziekte van Peyronie). Zolang er geen duidelijk functieverlies is wordt er geen behandeling ingesteld. Bij een duidelijk geïsoleerde palmaire streng kan een percutane release worden uitgevoerd. Vergevorderde gevallen worden best operatief geëxciseerd. Langdurige contracturen van het eerste vingergewricht (proximal interphalangeal = PIP) zijn vaak irreversibel. Aldus is tijdelijke aanpak aan te raden.
Polscyste
Een polscyste is een verzwakking van het polskapsel. Dit gebeurt vaak na een mineur of
majeur trauma vaak vele jaren geleden zonder dat de patiënt dit zich nog bewust is. De cyste kan zowel dorsaal als palmair gesitueerd zijn. De diagnose wordt klinisch gesteld, in zeldzame gevallen is een echografie nuttig om te differentiëren tussen een klassieke cyste of andere ruimte innemende processen. Voor een eerste maal kan men als behandeling een punctie en corticoid infiltratie proberen. Vaak blijkt dit onvoldoende en is een operatieve resectie aangewezen. Enkele dagen immobilisatie beschermt tegen lokaal recidief wat toch frequent kan zijn.
De Quervain tendinitis
Dit is een peesontsteking van de duimpezen. De oorzaak is overbelasting. Hierdoor raken de 2 pezen: extensor pollicis brevis & abductor pollicis longus geïnflammeerd.De diagnose wordt klinisch gesteld. Echografie kan dit bevestigen doch is zelden noodzakelijk.Als behandeling wordt eerst conservatief gestart met immobilisatie, ijsapplicatie, ontstekingsremmers, kinesitherapie en zo nodig een infiltratie.Operatieve release wordt uitgevoerd in hardnekkige gevallen of als er een duidelijk argument is voor een anatomische variant.Arthrose van het duimgewricht (rhizarthrose)
Daar de duim de belangrijkste vinger is van de hand wordt deze intensief gebruikt. Net als bij alle gewrichten kan hier dan ook arthrose optreden op lange termijn. De patiënt klaagt van pijn bij gebruik van de duim. De diagnose wordt klinisch gesteld en radiografisch bevestigd.De initiële behandeling is conservatief. Er wordt gestart met een "vlinderspalk" in combinatie met ontstekingsremmers en/of infiltraties. Op termijn is operatief ingrijpen noodzakelijk. Afhankelijk van het probleem wordt gekozen voor een resectie arthroplastie dan wel voor een prothese oplossing (zie chirurgie).