Van bi 3 ngã là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng thực tế

Van bi 3 ngã (tiếng Anh: 3-way ball valve) là một trong những loại van công nghiệp được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống đường ống hiện nay. Với thiết kế đặc biệt có ba cửa kết nối, van bi 3 ngã không chỉ đảm nhiệm vai trò đóng – mở lưu chất mà còn điều hướng dòng chảy theo nhiều hướng khác nhau. Đây là một giải pháp tối ưu cho những hệ thống có yêu cầu phân phối hoặc trộn dòng chất lỏng hoặc khí. 

Sự linh hoạt trong cấu tạo và kiểu hoạt động giúp van bi 3 ngã trở thành lựa chọn lý tưởng trong các ngành công nghiệp như hóa chất, dầu khí, thực phẩm, cấp thoát nước và hệ thống HVAC. Với nhiều loại vật liệu chế tạo như inox, gang, nhựa hay thép, van đáp ứng tốt các điều kiện làm việc khắc nghiệt. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, phân loại và ứng dụng của van bi 3 ngã, đồng thời giới thiệu đến bạn một địa chỉ uy tín chuyên cung cấp dòng van này chất lượng caocao.

1. Cấu tạo của van bi 3 ngã

Van bi 3 ngã có cấu tạo tương tự như các loại van bi thông thường, tuy nhiên điểm đặc biệt nằm ở phần quả bi và số lượng cửa kết nối. Van bao gồm các bộ phận chính:

• Thân van (Body): Thường được làm từ inox, thép, gang hoặc nhựa. Đây là bộ phận chịu áp lực chính của dòng chảy và môi trường làm việc.

• Quả bi (Ball): Là bộ phận điều khiển dòng chảy, được khoét lỗ theo dạng chữ T hoặc chữ L tùy mục đích sử dụng.

• Trục van (Stem): Kết nối giữa tay gạt hoặc bộ điều khiển và quả bi, cho phép người vận hành điều khiển hướng dòng chảy.

• Gioăng làm kín (Seat/Gasket): Làm từ PTFE hoặc cao su, giúp van kín hoàn toàn khi đóng.

• Tay gạt hoặc bộ điều khiển: Dùng để vận hành van bằng tay hoặc tự động (điện, khí nén).

2. Nguyên lý hoạt động của van bi 3 ngã

Van bi 3 ngã hoạt động dựa trên chuyển động xoay 90 độ của quả bi bên trong thân van. Tùy vào dạng lỗ khoét trên quả bi (chữ L hoặc chữ T), dòng chảy sẽ được điều khiển theo các hướng khác nhau:

• Dạng bi chữ L: Cho phép dòng chảy đi từ một cửa vào và ra một trong hai cửa còn lại, dùng để chuyển hướng dòng.

• Dạng bi chữ T: Cho phép dòng chảy đi qua cả ba cửa cùng lúc hoặc chia dòng từ một cửa ra hai cửa còn lại.

Người vận hành chỉ cần xoay tay gạt hoặc tín hiệu điều khiển sẽ làm xoay quả bi, từ đó thay đổi hướng dòng chảy theo thiết kế.

3. Phân loại van bi 3 ngã

Van bi 3 ngã được phân loại theo nhiều tiêu chí như:

a. Theo hình dạng khoét của bi:

• Bi chữ T (T-Port): Thích hợp với các hệ thống cần chia dòng hoặc trộn dòng.

• Bi chữ L (L-Port): Dùng trong hệ thống cần chuyển dòng từ một đầu sang hai đầu khác nhau.

b. Theo vật liệu chế tạo:

• Inox 304/316: Chống ăn mòn tốt, dùng trong thực phẩm, hóa chất.

• Gang: Giá thành rẻ, dùng cho nước sạch, PCCC.

• Nhựa PVC, UPVC: Nhẹ, chống hóa chất, dùng cho môi trường có độ ăn mòn cao.

• Thép WCB: Chịu nhiệt và áp cao, dùng trong dầu khí, công nghiệp nặng.

c. Theo phương thức kết nối:

• Kết nối ren: Dùng cho hệ thống nhỏ, dễ lắp đặt.

• Kết nối mặt bích: Dùng cho hệ thống lớn, yêu cầu độ chắc chắn cao.

d. Theo kiểu vận hành:

• Van bi 3 ngã tay gạt: Điều khiển bằng tay, thích hợp hệ thống đơn giản.

• Van bi 3 ngã điều khiển điện/khí nén: Tự động hóa, dùng trong nhà máy, xưởng công nghiệp.

4. Ứng dụng của van bi 3 ngã

Van bi 3 ngã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ khả năng điều phối dòng chảy linh hoạt:

• Ngành xử lý nước: Dùng để chia dòng hoặc dẫn dòng nước đến nhiều khu vực khác nhau.

• Ngành thực phẩm và đồ uống: Sử dụng van inox để đảm bảo an toàn vệ sinh, phân phối nguyên liệu lỏng.

• Ngành hóa chất: Chịu được môi trường hóa chất mạnh, dùng để trộn hoặc phân dòng hóa chất.

• Ngành dầu khí: Dùng cho đường ống cao áp, nhiệt độ cao.

• Hệ thống HVAC: Dẫn dòng nước nóng/lạnh đến các khu vực khác nhau trong tòa nhà.

Van bi 3 ngã là thiết bị quan trọng không thể thiếu trong các hệ thống đường ống hiện đại, mang lại giải pháp điều hướng dòng chảy tối ưu, tiết kiệm không gian và nâng cao hiệu suất vận hành. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm và hiệu quả sử dụng lâu dài, việc lựa chọn đơn vị cung cấp uy tín là điều hết sức quan trọng.

Van Miền Nam tự hào là đơn vị chuyên cung cấp các loại van công nghiệp, đặc biệt là van bi 3 ngã với đầy đủ chủng loại, kích thước, chất liệu và phương thức điều khiển. Sản phẩm tại Van Miền Nam được nhập khẩu chính hãng, có đầy đủ chứng chỉ CO/CQ, bảo hành dài hạn và hỗ trợ tư vấn kỹ thuật miễn phí. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực thiết bị công nghiệp, Van Miền Nam cam kết mang đến cho khách hàng giải pháp tối ưu với chi phí hợp lý nhất. Liên hệ ngay với Van Miền Nam để được tư vấn và báo giá van bi 3 ngã phù hợp với hệ thống của bạn!