Hướng dẫn lắp đặt và bảo dưỡng van điều khiển điện

Van điều khiển điện là thiết bị quan trọng trong hệ thống tự động hóa công nghiệp, đặc biệt khi cần điều tiết lưu lượng chất lỏng, hơi hoặc khí. Để thiết bị hoạt động ổn định và bền lâu, việc lắp đặt đúng kỹ thuật và bảo dưỡng định kỳ là rất cần thiết. Bài viết này hướng dẫn chi tiết quy trình lắp đặt van điều khiển điện và cách bảo dưỡng đúng chuẩn từ Van Miền Nam, giúp kéo dài tuổi thọ van và tối ưu hiệu suất vận hành.

1. Chuẩn bị trước lắp đặt

Kiểm tra sản phẩm: Xác nhận mã sản phẩm, đường kính DN, loại van (van bi, bướm, cầu), điện áp (AC 220V, DC 24V...), cấp IP, độ tương thích với hệ thống hiện có của nhà máy.

• Chuẩn bị dụng cụ: Bộ chìa vặn, keo ren PTFE, tua vít, đồng hồ đo vôn-ampe, bộ kiểm tra áp suất, găng tay bảo hộ.

• Đảm bảo điều kiện môi trường: Khu vực sạch sẽ, điều kiện khô ráo, nguồn điện ổn định và đất chống rò điện nếu cần.

2. Quy trình lắp đặt van điều khiển điện

2.1 Lắp đặt hệ van cơ khí

• Lắp van cơ khí vào đường ống theo chiều dòng lưu chất qua van (tuân theo ký hiệu mũi tên).

• Sử dụng keo ren PTFE hoặc gioăng thích hợp để đảm bảo kín, đặc biệt với môi trường áp suất cao.

• Vặn đều các đai ốc, đệm để tránh tình trạng lệch, áp lực không đều.

2.2 Gắn bộ truyền động điện (electric actuator)

• Đặt bộ truyền động đúng vị trí với van cơ khí, đảm bảo khớp trục (shaft) và trục van ăn khớp chính xác.

• Lắp bu‑long cố định và xiết đều theo thứ tự hình chữ X để đảm bảo lực siết đồng đều.

• Kiểm tra không bị cấn, lệch khi van hoạt động.

2.3 Kết nối điện, tín hiệu

• Kết nối nguồn điện (L, N, GND) theo sơ đồ nhà sản xuất, đảm bảo đúng điện áp yêu cầu.

• Nếu là van tuyến tính, kết nối dây tín hiệu analog (4‑20 mA hoặc 0‑10 V) tới bộ điều khiển, đồng thời dây cảm biến vị trí nếu cần.

• Đấu nối công tắc hành trình, tiếp điểm báo trạng thái (NO/NC) nếu cần kết nối vào PLC hoặc HMI.

2.4 Cài đặt ban đầu và kiểm tra

• Bật nguồn và cho van chạy thử đóng mở nhiều lần, kiểm tra công tắc hành trình.

• Với van tuyến tính, thử điều chỉnh từ 0% đến 100% để đảm bảo góc mở chính xác và tuyến tính.

• Kiểm tra rò rỉ, độ bền khít khi van ở trạng thái đóng.

• Sử dụng đồng hồ áp lực hoặc cảm biến kiểm tra lưu lượng nếu cần hiệu chỉnh thêm.

3. Bảo dưỡng định kỳ van điều khiển điện

3.1 Kiểm tra ngoại quan (mỗi 3‑6 tháng)

• Vệ sinh bụi bẩn, cặn bám, đặc biệt khu vực bộ điều khiển điện.

• Kiểm tra nguồn điện, cáp tín hiệu, dây nối đất.

• Kiểm tra độ phản hồi công tắc hành trình, mạch tín hiệu analog có trễ hay không.

3.2 Bôi trơn các kết nối cơ khí

• Với van cầu hoặc van bi, thỉnh thoảng bôi trơn trục van theo hướng dẫn kỹ thuật để giảm ma sát.

• Kiểm tra vòng đệm, gioăng có bị mòn, cứng hay rò hút không khí.

3.3 Kiểm tra và thay thế các bộ phận hao mòn

• Kiểm tra công tắc hành trình, cảm biến vị trí, bo mạch điều khiển.

• Nếu van hoạt động không chính xác hoặc đóng mở không chuẩn, có thể phải điều chỉnh lại hành trình hoặc thay thế bộ truyền động.

• Đối với môi trường ăn mòn, van thường dùng vật liệu inox hoặc teflon, nên kiểm tra bề mặt van và thay thế khi xuất hiện ăn mòn nghiêm trọng.

3.4 Kiểm tra hiệu quả hoạt động tổng thể

• Theo dõi biểu đồ, số liệu từ hệ SCADA/PLC để xem lưu lượng, áp suất, nhiệt độ có đúng như yêu cầu không.

• Nếu có dao động bất thường, thực hiện hiệu chuẩn lại van hoặc điều chỉnh PID (cho van tuyến tính).