เรื่อง การเสริมสร้างจิตสำนึกต่อสาธารณะและเครือข่ายการจัดการของชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย
พระมหาวิเชียร วชิรธมฺโม, ผศ.
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาจิตสำนึกความเป็นพลเมือง เพื่อปลูกฝังความเป็น พลเมือง และเพื่อเสริมสร้างเครือข่ายชุมชนสร้างสรรค์สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ผู้ให้ข้อมูล คือ ผู้เชี่ยวชาญ ผู้ทรงคุณวุฒิ ระดับจังหวัด ระดับท้องถิ่น ปราชญ์ชุมชน และนักวิชาการ ที่เกี่ยวข้องกับ การสร้างจิตสำนึกต่อชุมชนในสังคมไทย จำนวน ๑๕ รูป/คน ซึ่งคณะผู้วิจัยจะทำการสุ่มผู้ให้ข้อมูล แบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสนทนากลุ่ม เฉพาะ เพื่อเป็นการวิเคราะห์ผลจากแนวคิด หลักการ ความเป็นมา กระบวนการ และความสัมพันธ์ ที่ จะทราบถึงกระบวนการปลูกฝังความเป็นพลเมืองไทย จนออกมาเป็นคู่มือ
ผลการวิจัยพบว่า การเสริมสร้างจิตสำนึกต่อสาธารณะประกอบไปด้วย ๑) ด้านทักษะ บุคคล ๒) ด้านการมีส่วนร่วมชุมชนสังคม ๓) ด้านความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประชาธิปไตย ส่วนการ เสริมสร้างเครือข่ายการจัดการของชุมชนสร้างสรรค์ที่เด่นชัด คือ เครือข่ายระดับชุมชน ในส่วนขั้นตอน การเสริมสร้างเครือข่ายชุมชนสร้างสรรค์สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ๑) ตระหนักถึงปัญหาและสำนึก ในการรวมตัว ๒) การสร้างจุดร่วมของผลประโยชน์ ๓) การแสวงหาแกนนำที่ดีของเครือข่าย และ๔) การสร้างแนวร่วมของสมาชิกเครือข่าย โดยที่แนวทางการจัดการเครือข่ายมี ๑) การสร้างความเป็น องค์การเครือข่ายและการทำให้มั่นคง และ๒) การรักษาความต่อเนื่องของการเป็นองค์การเครือข่าย โดยผลที่เกิดจากการดำเนินกิจกรรมเครือข่ายของชุมชนมี ๑) ผลที่เกิดต่อประชาชน คือ ทำให้คนใน ชุมชนหรือสังคมมองเห็นคุณค่า เปลี่ยนทัศนคติในด้านลบที่มีต่อการพัฒนาชุมชน หรือสังคม ให้มองว่า เป็นสิ่งสำคัญเป็นสิ่งจำเป็นในด้านการพัฒนาจิตใจ ที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิต และการอยู่ ร่วมกันในสังคม และ๒) ผลที่เกิดต่อสังคมและชุมชน เป็นศูนย์รวมหรือแหล่งรวมตัวในการทำกิจกรรม ร่วมกันของคนในชุมชน อันก่อให้เกิดความรักความสามัคคีภายในชุมชน ทำให้ชุมชนเป็นชุมชนที่เข็ม แข็ง อยู่กันอย่างสงบสุขและเป็นสังคมที่พึงปรารถนาน่าอยู่ คำสำคัญ : การเสริมสร้างจิตสำนึกต่อสาธารณะ เครือข่ายการจัดการของชุมชนสร้างสรรค์ชุมชนสาม จังหวัดชายแดนภาคใต้
