เรื่อง ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคมของ พระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้

พระครูสุตกิจสโมสร

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคม ของพระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้ ใช้เทคนิคการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับปัจจัยที่ส่งผลปัญหาและอุปสรรคต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์ของพระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ พระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้ ประกอบด้วย เจ้าคณะจังหวัด รองเจ้าคณะจังหวัด ที่ปรึกษาเจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะตำบล เจ้าอาวาส รองเจ้าอาวาสและผู้ช่วยเจ้าอาวาสซึ่งคณะผู้วิจัยได้ทำการเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง รวมจำนวนทั้งสิ้น ๒๔ รูป เก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่ม จำนวน ๓ ครั้ง ครั้งละ ๘ คน ครั้งที่ ๑ จังหวัดนราธิวาส ครั้งที่ ๒ จังหวัดยะลา ครั้งที่ ๓ จังหวัดปัตตานี เพื่อให้ได้ข้อมูลในเชิงลึกถึงการบริหารกิจการคณะสงฆ์ และ การพัฒนาสังคมของพระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้เก็บข้อมูลภาคสนาม การสังเกตและ การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก และการวิเคราะห์โดยใช้แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการบริหารตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้อย่างครบถ้วน ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัจจุบันต้องมีการชี้แจงกฎระเบียบและกติกาต่าง ๆ ของวัดพระภิกษุ สามเณรไม่สนใจในการศึกษาเท่าที่ควรหรือเต็มกำลังสติปัญญาความสามารถของตนเอง การสนับสนุนอุปกรณ์การศึกษาเล่าเรียนที่จำเป็นยังคลาดแคลนอยู่พบว่าคณะพระวิทยากร มีจำนวนน้อย ทำให้ปฏิบัติหน้าที่ไม่เต็มที ยังขาดแคลน งบประมาณจากสำนักงานพุทธศาสนา ในการเผยแผ่ ไม่มีเอกสารในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างเพียงพอ

ผลการวิจัย ๑. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อศึกษาการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคม ของพระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดน พบว่า ผลการวิจัยพบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคมของพระสังฆาธิการ ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าทุกด้านอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าทุกด้านอยู่ในระดับมาก โดยที่ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา มีผลต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคมสูงกว่าค่าเฉลี่ยด้านอื่น ๆ และด้านการศึกษาสงเคราะห์ มีผลต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์และการพัฒนาสังคมต่ำกว่าค่าเฉลี่ยด้านอื่น ๆ และเมื่อแยกพิจารณาในแต่ละด้านเป็นรายข้อ ๒. จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าปัญหาและอุปสรรคต่อการบริหารกิจการคณะสงฆ์ และ การพัฒนาสังคมของพระสังฆาธิการในสามจังหวัดชายแดนใต้ คือ ขาดการประชุมพูดคุยอบรมดูแล พระลูกวัดและขาดการเอาใจใส่ชุมชน ด้านการศึกษาก็ขาดการส่งเสริมที่จริงจังและไม่ขยายการศึกษาพุทธศาสนาสู่ประชาชนให้ทั่วถึง ขาดการประชาสัมพันธ์ข่าวสารข้อมูลให้พระรับทราบได้อย่างทั่วถึง ระบบการบริหารคณะสงฆ์ไม่สอดคล้องกับภาครัฐ ในบางที่ตั้งผู้บริหารไม่เหมาะกับงานทำให้การบริหารไม่เป็นไปด้วยความเรียบร้อย ควรมีการประชุมคณะสงฆ์และชุมชนร่วมกันการพัฒนาบริหารวัด และศาสนาตามลำดับ

คำสำคัญ : การบริหารกิจการคณะสงฆ์, สามจังหวัดชายแดนใต้