เรื่อง การมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 15

นายวีระศักดิ์ บุญญดิษฐ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ใช้ระเบียบการวิจัยเชิงผสานวิธี (Mixed Methods Research) มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ๑) เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู ๒) เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคของการมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู ๓) เพื่อศึกษาแนวทางการมีส่วนร่วมในการทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู ผู้ให้ข้อมูลสำคัญหลัก (Key Informant) ได้แก่ ผู้บริหาร ครู และบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๑๕ อันได้แก่ โรงเรียนเบญจมราชูทิศ จังหวัดปัตตานี โรงเรียนนราสิกขาลัย จังหวัดนราธิวาส และโรงเรียนสตรียะลา จังหวัดยะลาซึ่งคณะผู้วิจัยจะทำการสุ่มผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง (Purpose Sampling) ได้ตัวแทนทั้งสิ้นจำนวน ๒๔ คน โดยทำการสนทนากลุ่ม (Focus Groups Discussion) จำนวน ๓ ครั้ง เครื่องมือที่ใช้ได้แก่แบบสัมภาษณ์เชิงลึก การเก็บรวบรวมข้อมูลผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง เก็บข้อมูลภาคสนาม การสังเกตและการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก และการวิเคราะห์โดยใช้แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการบริหารแบบมีส่วนร่วม

ผลการวิจัยพบว่า ๑. การมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๑๕ โดยรวมและจำแนกตามวุฒิการศึกษา ประสบการณ์การทำงาน และระยะเวลาการอยู่ในพื้นที่ได้มีการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลโดยรวมและรายด้านทั้ง ๕ ด้านคือด้านการวางแผนกำลังคนด้านการธำรงรักษาบุคลากรด้านการสรรหาบุคลากรเข้าทำงานด้านการพัฒนาบุคลากรและด้านการประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากรในภาพรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าทุกด้านอยู่ในระดับมาก โดยที่ด้านการวางแผนกำลังคนมีค่า สูงกว่าค่าเฉลี่ยด้านอื่นๆ และด้านการสรรหาบุคลากรมีค่าต่ำกว่าค่าเฉลี่ยด้านอื่นๆ ๒. ผลการประมวลปัญหาอุปสรรคและแนวทางการมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู มีดังนี้ ๒.๑ พบว่ามีปัญหาเกี่ยวกับการการวางแผนกำลังคนพบว่าผู้บริหารขาดการจัดทำแผนอัตรากำลัง การจัดสรรอัตราตำแหน่ง และการจัดสรรอัตรากำลังครูส่วนใหญ่ไม่ตรงกับวิชาเอกที่ต้องการ ขาดอัตรากำลังโดยมีครูไม่เพียงพอ การย้ายหรือการสับเปลี่ยนตำแหน่งไม่ตรงกับสาขาวิชาที่ต้องการ ไม่ได้บุคลากรตรงตามสายงานและคุณวุฒิการศึกษา การพัฒนาบุคลากรพบว่า โดยส่วนร่วมในการกำหนดวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำแผนพัฒนาบุคลากรมาจากส่วนกลางมากกว่าตามนโยบายของกระทรวงหรือกรมฯ ทางโรงเรียนมีงบประมาณจำกัดในการส่งเสริมสนับสนุนให้อาจารย์เข้าศึกษา อบรม สัมมนา ตามโครงการที่โรงเรียนจัดขึ้นเอง การธำรงรักษาบุคลากรพบว่าผู้บริหารขาดการสร้างขวัญและให้กำลังใจในการปฏิบัติงาน บุคลากรไม่พอใจในต่อสวัสดิการ การฝึกอบรมและการพัฒนาไม่สม่ำเสมอและไม่ครบทุกฝ่าย ขาดแรงจูงใจในการปฏิบัติงาน สื่อและเครื่องมือการเรียนการสอนไม่เพียงพอและเหมาะสม และด้านประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากรในการพิจารณาเลื่อนขั้นเงินเดือนบุคลากรอย่างยุติธรรมและโปร่งใสไม่มีส่วนร่วมกำหนดหลักเกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติงานที่เหมาะสมและชัดเจนและขาดการจัดสวัสดิการให้บุคลากรอย่างเหมาะสม ๒.๒ ส่วนแนวทางการมีส่วนร่วมในการสร้างทักษะการเรียนรู้ของบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษาในด้านการบริหารงานบุคคลตามทัศนะของครู ได้แก่ ด้านการวางแผนกำลังคนคณะกรรมการสถานศึกษาควรมีส่วนร่วมในการจัดทำด้านการวางแผนกำลังคน กำกับและติดตามการดำเนินงานตามแผนกำลังคนของสถานศึกษาที่วางไว้ มีส่วนร่วมในการระดมทุน/จัดหาแหล่งทุนให้กับสถานศึกษา ในการจัดสรรงบประมาณและอัตราตำแหน่งให้เหมาะสม ควรให้โรงเรียนมีอำนาจในการพิจารณาครูบรรจุใหม่ให้ตรงกับสาขาที่โรงเรียนต้องการ และมีการกระจายอัตรากำลังครูตามความเหมาะสมควรต้องได้รับบุคลากรให้ตรงกับสายงานและคุณวุฒิการศึกษา ในด้านการพัฒนาบุคลากรคณะกรรมการสถานศึกษาต้องมีส่วนร่วมในการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาภายในสถานศึกษาเห็นควรได้รับจัดสรรงบประมาณมากขึ้นและให้อิสระแก่ผู้บริหารสถานศึกษาในการกำหนดนโยบายพัฒนาบุคลากรทางการศึกษาภายในสถานศึกษา ด้านการธำรงรักษาบุคลากร มีการแก้ปัญหาร่วมกันกำหนดแผนงานใหม่ๆ เพื่อสร้างความยั่งยืนในความสัมพันธ์การมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายออกระเบียบข้อบังคับ กฎหมาย สนับสนุนในการจัดสรรสวัสดิการด้านต่างๆคณะกรรมการสถานศึกษาต้องมีส่วนร่วมในการจัดสวัสดิการเพื่อสร้างขวัญเละกำลังใจแก่ครูและบุคลากรทางการศึกษาในเรื่องการประเมินผล คณะกรรมการสถานศึกษาต้องมีส่วนร่วมในการประเมินผลการปฏิบัติงานของครูและบุคลากรทางการศึกษา ควรมีการกำหนดมาตรฐาน หลักเกณฑ์การประเมินไปในทิศทางเดียวกันเพื่อความโปร่งใส ควรมีการประชุมปรึกษาหารือเรื่องขั้นเงินเดือนให้ชัดเจน ควรสรุปผลการปฏิบัติงานควบคู่กับคุณธรรมไม่ใช่เน้นแต่ผลงานอย่างเดียวจะทำให้ครูมีความเห็นแก่ตัวและไม่มีมาตรฐานการเลื่อนขั้นเงินเดือนที่ชัดเจน

คำสำคัญ: การมีส่วนร่วม, การบริหารบุคคล