Klasa 7
8 czerwiec
Lekcja 1 - wykonaj dzisiaj
Energia kinetyczna
1, Energia kinetyczna
Oglądnij film i odpowiedz na pytania.
Pytanie 1.
Jakie ciała się poruszały?
Pytanie 2.
Jaki był skutek poruszających się ciał?
Pytanie 3.
Dzięki czemu wymienione przez ciebie ciała się poruszały?
Odpowiedzi:
Poruszały się: a) woda b) powietrze (wiatr) c) samochód
Skutki ich ruchu: a) ruch koła młyńskiego b) ruch wiatraka c) zderzenie i odkształcenie samochodu i przeszkody
Woda, powietrze, samochód miały energię czyli były zdolne do wykonania pracy.
Energia kinetyczna to energia związana z ruchem (z greckiego kinema znaczy ruch)
2. Od czego zależy energia kinetyczna.
a) energia kinetyczna a masa
Z pewnej wysokości wprawiamy w ruch deskorolkę
Deskorolka zjechała i przesunęła pudełko - wykonała pracę
Na deskorolce ustawiamy dodatkowy ciężarek (zwiększamy masę) i wprawiamy ją w ruch
Deskorolka z ciężarkiem zjechała i przesunęła pudełko dalej - wykonała większą pracę
Wniosek: Energi kinetyczna jest proporcjonalna do masy ciała
b) energia kinetyczna a szybkość
Zwiększamy wysokość, z której zjeżdża deskorolka - bardziej stromy zjazd, dwukrotnie krótsza droga
Deskorolka zjechała szybciej i przesunęła pudełko dalej - wykonała większą pracę
Wniosek: Energia kinetyczna zależy od szybkości ciała - im większa szybkość tym większa
Oglądnij film i zapis wnioski.
3. Wzór na energię kinetyczną
energię kinetyczną obliczamy z następującego wzoru:
Ek – energia kinetyczna
m - masa ciała
v - szybkość ciała
Jednostką energii kinetycznej podobnie jak potencjalnej oraz pracy jest dżul - 1J
NIEOBOWIĄZKOWE:
Dla zainteresowanych poniżej znajduje się wyjaśnienie skąd wziął się ten wzór:
Zadania o energii kinetycznej
Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie 1 tony, który jedzie z szybkością 10 m/s - zobacz rozwiązanie
Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie 1 tony, który jedzie z szybkością 20 m/s - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie 1 tony, który jedzie z szybkością 30 m/s - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie 2 tony, który jedzie z szybkością 10 m/s - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię kinetyczną samochodu o masie 3 tony, który jedzie z szybkością 10 m/s - rozwiąż samodzielnie
Pod przykładowym rozwiązaniem są wnioski dla energii kinetycznej
Rozwiązanie zadania 1.
Dane: m = 1 t = 1000 kg
v = 10 m/s
Wzór:
Ek = mv2 / 2
Obliczenia:
Ek = 1000 · 102 / 2 = 1000 · 100 / 2 = 50000 J
Odpowiedź: Samochód ma energię kinetyczna równą 50000 J
Przeczytaj krótką analizę a wnioski zapisz w zeszycie
Wyniki:
zad. 1. Ek = 50000J
zad. 2. Ek = 200000J
zad. 3. Ek = 450000J
zad. 4. Ek = 100000J
zad. 5. Ek = 150000J
Jeśli zwiększymy szybkość dwa razy nie zmieniając masy to energia kinetyczna wzrosła 4 razy
Jeśli szybkość zwiększymy 3 razy nie zmieniając masy to energia kinetyczna wzrośnie 9 razy
WNIOSEK 1: Energi kinetyczna jest proporcjonalna do kwadratu szybkości.
Pytanie kontrolne:
Ile razy wzrośnie energia kinetyczna jeśli szybkość zwiększy się 4 raz, 5 razy itd.?
Energia wzrośnie odpowiednio 16 razy bo 42 =16, 25 razy bo 52 =25, itd.
Jeśli masę zwiększymy dwa razy nie zmieniając szybkości to energia kinetyczna wzrośnie dwa razy.
Jeśli masę zwiększymy trzy razy nie zmieniając szybkości to energia kinetyczna wzrośnie trzy razy.
WNIOSEK 2: Energi kinetyczna jest wprost proporcjonalna do masy.
Pytanie kontrolne:
Ile razy wzrośnie energia kinetyczna jeśli masa zwiększy się 4 raz, 5 razy itd.?
Energia wzrośnie odpowiednio 4 razy, 5 razy, itd.
Zadania o energii potencjalnej
Oblicz energię potencjalną książki o masie 1 kg postawionej na półce na wysokości 1 metra względem podłogi - zobacz rozwiązanie
Oblicz energię potencjalną książki o masie 2 kg postawionej na półce na wysokości 1 metra względem podłogi - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię potencjalną książki o masie 3 kg postawionej na półce na wysokości 1 metra względem podłogi - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię potencjalną książki o masie 1 kg postawionej na półce na wysokości 2 metrów względem podłogi - rozwiąż samodzielnie
Oblicz energię potencjalną książki o masie 1 kg postawionej na półce na wysokości 3 metrów względem podłogi - rozwiąż samodzielnie
Rozwiązanie zadania 1
Dane:m = 1 kg
h = 1 m
g = 10 m/s2
Wzór:
Ep = m · g · h
Obliczenia:
Ep= 1 · 10 · 1 = 10 J
Odpowiedź; Książka ma energię potencjalną względem podłogi równą 10 J.
Wyniki:
zad. 1. Ep= 10 J
zad. 2. Ep= 20 J
zad. 3. Ep= 30 J
zad. 4. Ep= 20 J
zad. 5. Ep= 30 J
Jeśli zwiększymy masę dwukrotnie to energia potencjalna wzrośnie też dwukrotnie.
Jeśli zwiększymy masę trzykrotnie to energia potencjalna wzrośnie też trzykrotnie.
Wniosek 3: Energia potencjalna jest wprost proporcjonalna do masy
Pytanie kontrolne: Ile razy wzrośnie energia potencjalna jeśli masę zwiększymy 4 razy , 5 razy?
Jeśli wysokość zwiększymy dwukrotnie to energia potencjalna wzrośnie też dwukrotnie.
Jeśli wysokość zwiększymy trzykrotnie to energia potencjalna wzrośnie też trzykrotnie.
Wniosek 4: Energia potencjalna jest wprost proporcjonalna do wysokości
Pytanie kontrolne: Ile razy wzrośnie energia potencjalna jeśli wysokość zwiększymy 4 razy , 5 razy?
Lekcja 2 - wykonaj do końca tOblicz energię potencjalną książki o masie 1 kg postawionej na półce o wysokości 1 metra.
odnia
Energia potencjalna i kinetyczna - zadania
Informacje przydatne do poniższych zadań:
36 km/h=10 m/s
Ep=m·g·h - wzór na energię potencjalną
Ek=m·v2/2 wzór na energię kinetyczną
W zeszycie zapisz rozwiązania do poniższych zadań. Nie przepisuj treści tyko znaki, słowa, które stanowią rozwiązanie. Przy każdym postaraj się odpowiedzieć dlaczego taka odpowiedź!
Energia potencjalna
1. W puste miejsca wpisz odpowiednio znak: > lub <, wskazujący, które z podkreślonych ciał ma większą, a które mniejszą energię potencjalną.
a) Ptaszek siedzi na gałęzi na wysokości 2m > mucha siedzi na lampie na wysokości 15m.
b) Książka leży na stoliku _______ książka o takiej samej masie leży na półce na wysokości 2m.
c) Czereśnia wisi na drzewie na wysokości 1m _______ jabłko wisi na drzewie na wysokości 1m.
d) Klucze wiszą na wysokości 70 cm ________ klucze o takiej samej masie wiszą na wysokości 50 cm.
e) Piłka leży na trawie ________ biedronka siedzi na krzaku czarnej jagody.
2. Uzupełnij zdania jednym ze sformułowań: wzrosła lub nie zmieniła się lub zmalała.
a) Książkę przeniesiono z półki znajdującej się na wysokości 2m na stolik. Jej energia potencjalna__________
b) Płytę betonową podniesiono z ziemi na wysokość 7m. Jej energia potencjalna __________
c) Biedronka przefrunęła z jednego parapetu okna na drugi parapet będący na tej samej wysokości. Jej energia potencjalna__________
d) Samolot wzbił się z powierzchni ziemi na wysokość kilku kilometrów. Jego energia potencjalna __________
Energia kinetyczna
3. W puste miejsca wpisz odpowiednio znak: > lub < wskazujący, które z podkreślonych ciał ma większą energię kinetyczną.
a) Idący słoń ________ biegnący żółw.
b) Lecący samolot ________ lecący wróbel.
c) Tir o masie m jadący z szybkością 15m/s _________ tir o masie m jadący z szybkością 36 km/h.
4. Uzupełnij zdania jednym ze sformułowań: wzrosła lub nie zmieniła się lub zmalała.
a) Samochód zwiększył swoją szybkość dwukrotnie. Jego energia kinetyczna ______________ _______razy.
b) Jadący rowerzysta zatrzymał się przed znakiem STOP. Jego energia kinetyczna __________ do _________.
c) Przez godzinę samolot leciał ze stałą szybkością. Jego energia kinetyczna ___________
Energi potencjalna i kinetyczna
5. Dokończ poniższe zdania.
a) Jeżeli ciało przeniesiemy z pewnej wysokości na wysokość dwa razy większą, to jego energia potencjalna ______________________ _____ razy.
b) Jeżeli szybkość ciała zmniejszymy cztery razy, to jego energia kinetyczna ______________________ ______ razy.
c) Jeżeli dwa ciała leżą na tej samej wysokości, przy czym masa drugiego ciała jest cztery razy większa od masy ciała pierwszego, to drugie ciało ma energię potencjalną ______ razy __________________ od energii potencjalnej pierwszego ciała.
d) Jeżeli energia kinetyczna ciała wzrosła 64 razy, to jego szybkość __________________ _____ razy.
e) Jeżeli energia kinetyczna pierwszego ciała jest pięć razy większa od energii kinetycznej drugiego ciała i jednocześnie ciała te po ruszają się z tą samą szybkością, to oznacza, że masa pierwszego ciała jest ______ razy ______________ od masy drugiego ciała.
f) Jeżeli energia potencjalna ciała I jest 6 razy większa od energii potencjalnej ciała II będącego na tej samej wysokości co ciało I, to oznacza, że masa ciała I jest _______ razy ____________________ od masy ciała II.
Zadania do obliczenia
6. Skrzynia o masie m = 0,4 t została podniesiona podniesiona na wysokość 15 m nad ziemię. Oblicz jej energię potencjalną.
7. Jaką pracę wykonała Ziemia przyciągając spadający z wysokości 10 m kamyk o masie 50 dag?
Trzeba obliczyć energię potencjalną jaką miał kamyk przed upadkiem bo praca wykonana przez siły grawitacji jest równa stracie energii potencjalnej przez kamyk
8. Oblicz Energię kinetyczną pszczoły o masie ok. 0,1 g i szybkości 2 m/s. Zamień gramy na kilogramy!
9. Samochód o masie 1 tony rozpędził się w czasie 10 s od szybkości 10 m/s do szybkości 108 km/h.
Skorzystaj z odpowiednich wzorów i oblicz:
a) Początkową energię kinetyczną samochodu.
b) Energię kinetyczną jaką uzyskał samochód po czasie 10 s. (trzeba km/h zamienić na m/s)
c) O ile wzrosła energia kinetyczna samochodu w czasie 10 s?
d) Ile razy wzrosła energia kinetyczna samochodu?