2.1 สภาพปัญหาการบริหารจัดการสถานศึกษาและคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา 

      ตามที่กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศนโยบายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 – 2568 โดยมุ่งหวังให้ผู้เรียนทุกช่วงวัยได้รับการพัฒนาในทุกมิติ ทั้งด้านโอกาส ความเท่าเทียม ความเสมอภาค คุณภาพและสมรรถนะที่สำคัญจำเป็นตามบริบทของประเทศและสังคมโลก โดยเน้นให้ผู้เรียน “เรียนดี มีความสุข” ใช้หลักการมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาทุกภาคส่วน ดังที่กล่าวไว้ว่า “จับมือไว้ แล้วไปด้วยกัน” เพื่อเป็นแนวทางให้ทุกหน่วยงานในสังกัดและในกำกับของกระทรวงศึกษาธิการนำไปใช้ในการขับเคลื่อนนโยบาย ในข้อที่ ๒ ลดภาระนักเรียนและผู้ปกครอง (๒.๓) พัฒนาระบบการแนะแนวการเรียน (coaching) และเป้าหมายชีวิตให้เป็นรูปธรรม และตามนโยบายและจุดเน้นประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 ข้อที่ ๓ การสร้างโอกาส ความเสมอภาค และความเท่าเทียมทางการศึกษาทุกช่วงวัย (๓.๑) พัฒนาระบบข้อมูลสารสนเทศของนักเรียนเป็นรายบุคคล เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลในการติดตามและส่งต่อไปยังสถานศึกษาในระดับ ที่สูงขึ้นรวมทั้งแก้ปัญหาเด็กตกหล่นและออกกลางคัน และ (๓.๓) พัฒนาข้อมูลและทางเลือกที่หลากหลายให้กับผู้เรียนกลุ่มเป้าหมายพิเศษ และกลุ่มเปราะบาง รวมทั้งกลุ่มเยาวชนอายุ 15-24 ปี ที่ไม่ได้อยู่ในระบบการศึกษา การทำงาน หรือการฝึกอบรม (Not in Education, Employment or Training : NEETs) ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนในโรงเรียนเป็นกระบวนการทางการศึกษาที่เกี่ยวกับการส่งเสริม การป้องกันและแก้ไขปัญหา ที่มุ่งเน้นส่งเสริมให้ผู้เรียนมีคุณภาพตามความแตกต่างระหว่างบุคคล โดยรู้จักค้นพบและพัฒนาศักยภาพของคน มีทักษะการดำรงชีวิต มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ มีคุณธรรมจริยธรรม รู้จักคิดตัดสินใจและดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และกระทรวงสาธารณสุข โดยกรมสุขภาพจิตได้ร่วมกันวางรากฐานเพื่อการพัฒนาคุณภาพนักเรียนที่เป็นระบบที่เหมาะสมกับการพัฒนาป้องกันและแก้ไขปัญหานักเรียนในยุคปัจจุบัน ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนเป็นกระบวนการดำเนินงานที่มีองค์ประกอบสำคัญ 5 ด้าน คือ ด้านการรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล ด้านการคัดกรองนักเรียน ด้านการส่งเสริมและพัฒนานักเรียน ด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหา และด้านการส่งต่อนักเรียน ซึ่งครูที่ปรึกษาถือเป็นบุคลากรหลักในการดำเนินงานตามระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ซึ่งจะต้องได้รับความร่วมมือจากบุคลากรทุกคน รวมทั้งการสนับสนุนจากทางโรงเรียน โดยการดำเนินการให้ครูที่ปรึกษาเป็นผู้ให้คำปรึกษาเบื้องต้นแก่นักเรียน เพื่อแก้ปัญหาต่าง ๆ ของนักเรียน ซึ่งควรดำเนินการอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ ดังนั้นโรงเรียนรัฐราษฎร์อุปถัมภ์ จึงได้นำนโยบายและจุดเน้นมาขับเคลื่อนในการแก้ไขและป้องกันปัญหานักเรียนกลุ่มเสี่ยง ขาดเรียนต่อเนื่อง และหลุดออกนอกระบบ ด้วยรูปแบบ CONDPA MODEL โดยใช้การผสมผสานข้อมูลโดยนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการแก้ไขและป้องกันนักเรียนกลุ่มเสียง ให้มีพฤติกรรมที่ดีขึ้น โดยเน้นกระบวนการ 6 ขั้นตาม เข้ามาใช้ในงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของนักเรียนให้ดีขึ้น เนื่องจากในปัจจุบันนักเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย เป็นช่วงวัยรุ่น เนื่องจากเป็นวัยที่มีภาวะทางอารมณ์แปรปรวนสูง วุฒิภาวะทางอารมณ์   ไม่สมบูรณ์ มีความสับสนในการวางบทบาทของตนเองในสังคม ขาดทักษะและประสบการณ์ในการเผชิญกับปัญหา เกิดความวิตกกังกลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย และสับสนในการปฏิบัติต่อเพื่อน จึงมีพฤติกรรมและการแสดงออกที่ไม่เหมาะสม เช่น การมาโรงเรียนสาย การขาดเรียนต่อเนื่องดดยไม่ทราบสาเหตุ และการหลุดออกนอกระบบการศึกษา เป็นต้น บางส่วนมีพฤติกรรมที่ขัดต่อสังคมของเด็กไทย เช่น การหนีเรียน หรือเสี่ยงต่อพฤติกรรมยาเสพติด การทะเลาะวิวาท ซึ่งหากปัญหาเหล่านี้ไม่ได้รับการป้องกันและแก้ไขอย่างเหมาะสม อาจจะก่อให้เกิดปัญหาที่รุนแรงตามมาในอนาคตได้ ซึ่งจากสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นบางส่วนเกิดจากปัญหาครอบครัว บิดา มารดาหย่าร้างกัน แยกกันอยู่ ปัญหาด้านเศรษฐกิจ บิดา มารดาอยู่ต่างจังหวัด นักเรียนต้องอาศัยอยู่กับปู่ ย่า ตา ยาย หรือญาติพี่น้องหรืออยู่ตามลำพัง ซึ่งสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ อาจจะส่งผลกระทบกับนักเรียนจนส่งผลให้นักเรียนมาโรงเรียนอย่างไม่มีความสุข ไม่มีสมาธิในการเรียน ขาดความอบอุ่น ผลการเรียนตกต่ำ และอาจจะถูกชักจูงไปในทางที่ไม่ดี เช่น การใช้สารเสพติด หรือไปเที่ยวเตร่ ดังนั้นปัญหาต่าง ๆ 

   โรงเรียนจึงต้องหานวัตกรรมในการติดตามนักเรียนรายบุคคล เพื่อลดปัญหานักเรียนกลุ่มเสียง ขาดเรียนต่อเนื่องและหลุดออกนอกระบบ ด้วยรูปแบบ CONDPA MODEL โรงเรียนรัฐราษฎร์อุปถัมภ์ ออกมาตรการในการดูแลและป้องกัน เพื่อช่วยเหลือ และป้องกันปัญหาต่าง ๆ เพื่อให้นักเรียนเรียนอย่างมีความสุข และจบการศึกษาตามเกณฑ์การศึกษาภาคบังคับ และการศึกษาขั้นพื้นฐาน ต่อไป ทางโรงเรียนจึงได้ดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ด้านการส่งเสริมพฤติกรรมที่ดีของนักเรียน เพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหาลุกลามมากขึ้น และไม่สร้างความเหลื่อมล้ำให้เกิดขึ้นกับนักเรียน ซึ่งกระบวนการนี้สามารถส่งเสริมให้ผู้เรียนมีคุณภาพการศึกษา สอดคล้องตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 ฉบับปรับปรุงแก้ไข พ.ศ. 2566 และพระราชบัญญัติการศึกษา พ.ศ.2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2562 เพื่อส่งเสริมพัฒนาผู้เรียนให้เป็นบุคคลที่มีคุณภาพทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความสามารถ มีคุณธรรมจริยธรรม และมีวิถีชีวิตที่เป็นสุข เหมาะสมกับบริบทของผู้เรียนโรงเรียนโพธาวัฒนาเสนี ให้มีการจัดการศึกษาที่ดีมีคุณภาพ และสอดรับตามนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)