De vier dimensies van burgerschap

Studenten in het mbo krijgen niet alleen vakkennis aangeleerd om te worden klaargestoomd voor een beroep of vervolgopleiding. Ook worden ze voorbereid op hun rol in de samenleving. Het kernvak bij dit aspect van het mbo is Burgerschap. Aan de hand van vier dimensies ontwikkelen studenten alle belangrijke burgerschapsvaardigheden om actief mee te doen in de maatschappij.

De sociaal-maatschappelijke, politiek-juridische en economische dimensie en de dimensie vitaal burgerschap. Deze vier dimensies vormen de ruggengraat van het vak burgerschap in het mbo, de basis van de lesstof.

Handleiding uitwerking opdrachten burgerschap

We leven een zeer dynamische wereld. Maatschappelijke ontwikkelingen, in uiteenlopende zin, volgen elkaar snel op. Deze ontwikkelingen raken ons, direct en indirect, in de persoonlijke levenssfeer, maar ook in ons werk.

In de lessen Burgerschap houden we ons bezig met maatschappelijke ontwikkelingen en werken we aan verschillende opdrachten, die betrekking hebben op de vier burgerschapsdimensies, die hieronder staan vermeld in de volgorde waarop ze in het lesjaar worden aangeboden:

1. Sociaal- maatschappelijke dimensie;

2. Economische dimensie;

3. Politiek - juridische dimensie;

4. Vitaal burgerschap.

In ons dagelijks leven hebben we dagelijks op verschillende manieren met de bovengenoemde onderwerpen te maken. We zijn ons er niet altijd van bewust, maar ze “raken” ons op het gebied van wonen, leven, recreëren en werken.

Zo begint bijvoorbeeld mijn dag, de dag van een docent, ’s morgens met het lezen van een landelijke krant en het kijken naar het ontbijtnieuws op televisie. Onderweg naar mijn werk luister ik in de auto naar radio één, de nieuwszender. Eenmaal op m’n werk probeer ik wat er actueel aan de hand is op enigerlei wijze het klaslokaal in te brengen en jullie er mee te confronteren.

Het doel ervan is om jullie kritischer te laten kijken naar de wereld om je heen, de wereld waarin jij (samen-) leeft/ woont en werkt met anderen en je bewust(er) te laten worden van de invloed ervan op jou, maar ook de invloed die jij zelf er op hebt of kunt hebben.

Doel is ook om scherp te kijken naar wat er gezegd of beweerd wordt: iets ergens van vinden is een kwestie van gevoel, smaak, stemming, maar ook checken of “het klopt”. Soms zit het net iets anders in elkaar dan je denkt. Tegenwoordig met alle soorten sociale media is het best lastig, er wordt van alles beweerd, maar er is veel nieuws wat “opgeklopt” is of wat helemaal niet op feiten berust!

Het gaat om feiten, dat wat je kunt checken, dat wat je kunt aantonen, zonder dat dit “gemanipuleerd is”. Helaas is manipulatie van feiten de orde van de dag. Hier moet je door heen kijken en niet dat wat er “langs komt” voor zoete koek aannemen. Denk hierbij aan Facebook. Veel mensen gaan er vanuit dat wat daar staat, dat datgene waar is. Helaas…..!

Kortom: deze lessen “maken” we samen, waarbij de onderwerpen en de bijbehorende opdrachten in de reader een leidraad zijn. De actualiteit staat voorop.

Werkwijze

De opdrachten verschillen per dimensie, maar hebben direct of indirect te maken met je werk, je doelgroep, jouw beroep en jou al mens!.

De opdrachten sluiten aan bij de werkprocessen uit de kerntaken van je opleiding en dus aan de werkprocessen die er bij horen worden, zowel van het basis-, profiel- als keuzedeel.

De onderwerpen zijn en algemeen en specifiek.

De algemene gedachte erachter is dat je kritisch(-er) kijkt en oordeelt:

o naar en over de wereld om je heen;

o naar en over je werk, naar en over anderen;

o maar vooral ook naar en over je zelf!

Dus: niet “zo maar” iets voor zoete koek aannemen, van wie of wat dan ook, maar je een mening vormen en die onderbouwen!

Voor de verschillende onderdelen (dimensies) worden opdrachten uitgewerkt, thuis, tijdens de lessen of op de bpv. De opdrachten staan in deze reader.

Per dimensie lever je de uitgewerkte opdrachten in per mail bij je docent en je zorgt ervoor dat je de opdrachten per dimensie zelf in je digitaal portfolio zet. Maak op je schijfruimte op de server van het Drenthe College een map Burgerschap aan.

Het resultaat: voldoende of onvoldoende wordt nadat de docent de opdracht heeft nagekeken, in Magister gezet. Wanneer alle dimensies met een voldoende zijn afgerond, vind je dit terug in je toetsoverzicht in Magister.

Het gaat om de volgende onderwerpen:

§ Maatschappij

§ Werken en kritisch consumeren

§ Politiek – rechtsstaat

§ Gezond leven – bevorderen van gezond gedrag

Alle onderwerpen hebben direct te maken met je werk, het gaat om jou als mens en als beroepsbeoefenaar. Jullie werken met mensen in een sector die qua financiën direct afhankelijk is van de besluitvorming in de politiek. De ruimte en de mogelijkheden die jullie op je werk hebben, is dus direct of indirect. Daarnaast gaat het om jou, hoe jij invulling geeft aan je rol en taak als werknemer, je voorbeeldfunctie, je leefstijl. De wijze waarop je hiermee omgaat heeft direct weer invloed op je werk, op de doelgroep, maar ook op je collega’s.

In periode 3 gaan we in de maand maart op een dinsdag ( leerjaar 2) met de trein naar Den Haag, waar we een bezoek brengen aan de Tweede Kamer, aan ProDemos, Huis voor Democratie en Rechtsstaat en aan het Humanity House.

Inlevereisen

1. Format

De opdrachten lever je bij voorkeur in via Drive, je deelt het document met je docent.

De volgende onderdelen moeten in ieder verslag terugkomen:

voorblad met een aantal vervolgbladen, afhankelijk van het aantal opdrachten en het reflectieverslag.

Je moet een bepaalde volgorde hanteren voor het verwerken van de opdracht:

1. Voorblad: bladzijde 1 is het voorblad.

Hierop staan de volgende gegevens:

o Naam van de betreffende dimensie:

1 sociaal-maatschappelijke dimensie;

2 economische dimensie;

3 politiek-juridische dimensie;

4 vitaal burgerschap.

o Naam: jouw voor- en achternaam;

o Opleiding: MZ 3 of 4/ PW 3 of 4 of OA

o Cohort: 2021 ( het jaar waarin bent gestart met je opleiding)

o Crebocode: zie onderwijsovereenkomst

o Datum: datum van inleveren (dd-mm-jjjj)

o Docent: naam docent

2. Vervolgbladen:

Vervolgens komen de uitgewerkte opdrachten.

Hier is het van belang duidelijk aan te geven welke opdracht het is.

Dus het nummer van de opdracht, zoals dat in de reader staat, vermelden en een korte titel bedenken.

3. Algemene opdracht – specifieke opdrachten

Iedere dimensie heeft een algemene opdracht of een toelichting op de specifieke opdrachten.

4. Eén of meerdere opdrachten

Soms bestaat de algemene opdracht uit meerdere opdrachten.

5. Specifieke opdrachten

Dit onderdeel bestaat sowieso uit meerdere opdrachten.

6. Reflectieverslag

Het laatste onderdeel is het reflectieverslag, wat in de volgende paragraaf verder wordt uitgewerkt.

2. Reflectie

Iedere dimensie wordt afgesloten met een persoonlijk reflectieverslag van één A-4tje, waarin je onderbouwt en motiveert:

a. Hoe je aan de opdrachten hebt gewerkt;

b. Op welke manier jij in je werk te maken hebt of te maken krijgt met de onderdelen die in de dimensie zijn behandeld;

c. Wat heb van de betreffende de dimensie in relatie tot jouw werk als SAW-er geleerd? ( Wat kun je er mee in je werk??)

Let wel:

In de uitwerking gaat het vooral om:

jouw ONDERBOUWDE persoonlijke visie, mening, mens- en beroepsbeeld en reflectie.

Dus niet:

“Dat vind ik!” of “Het is zo” of “Zo vind ik het goed”,

Nee, het gaat erom dat je uitlegt waarom of waarvoor:

voor jezelf, voor je werk, voor anderen, enz.

3. Het inlevermoment

Het inlevermoment van de opdrachten van de dimensie is de laatste lesweek van de betreffende periode. Wanneer je dit niet redt, om wat voor reden dan ook, overleg je met de docent of er uitstel mogelijk is.

Kortom: de regel is: inleveren per mail (of fysiek), in de laatste lesweek van de periode. Zo niet, dan heb je een herkansing! Alleen in overleg met de docent is vanwege dringende redenen uitstel mogelijk.

Na inlevering worden de opdrachten beoordeeld: voldoende of niet voldoende, het resultaat zet de docent in Magister.

Niet inleveren in de laatste lesweek en niet communiceren over uitstel, betekent automatisch niet voldoende, dus herkansing.

Voor het moment van herkansing geldt het daaropvolgende inlevermoment, uiterlijk de laatste lesweek van de daaropvolgende periode!

Als de situatie zich zou voordoen, dat je de opdrachten ook op dat moment niet inlevert, heb je de twee mogelijkheden gemist. Voor een 3^e mogelijkheid, moet schriftelijk een aanvraag ingediend worden, via de opleidingsmanager, bij de examencommissie.

Wanneer dat onverhoopt het geval is, vraag je aan je LOB-er of die in samenwerking met jou het formulier “Digitaal aanvraag herkansingen voor de examencommissie” wil invullen.

Je zult vervolgens horen of je hier al dan niet voor in aanmerking komt.

De reactie op je verzoek moet je bij de in te leveren opdrachten voegen!

4. Beoordeling

Nadat je de opdrachten hebt ingeleverd duurt het maximaal twee weken, voordat je resultaat zichtbaar is in Magister.

Wanneer er iets bijgesteld moet worden, krijg je hierover bericht van de betreffende docent.

Burgerschap is een verplicht onderdeel binnen de opleiding.

Je moet alle onderdelen met een voldoende resultaat hebben afgerond om aan het eind van het opleidingstraject je diploma in ontvangst te kunnen nemen.