ไม้จริง หรือไม้เนื้อแข็งที่ผ่านการเจาะรูด้วยเครื่องมือช่าง แบ่งเป็นที่นิยมหลายประเภทไม้ จากประสบการณ์ตรงของผมเอง พอจะสรุปได้ดังนี้
1. ไม้สัก ไม้สักเป็นไม้สีสวยอ่อนๆ ขลุ่ยในภาพนี้ให้เครดิตช่างโสภณครับ นุ่มละมุน มีเสียงที่อ่อนหวาน เสียงออกจะเบา ทุ้ม เหมาะกับการเป่าคนเดียวในที่ทึบ เป่านอกบ้านเสียงหายหมด ข้อเสียคือตรงจุดนี้นั่นแหละ ไม่อาจนำไปเป่าร่วมกับวงได้ เพราะเสียงเบาเกิน แต่หลังจากที่ได้ทำการทดสอบ เสียงเบาหรือดังอยู่ที่ช่างทำขลุ่ยด้วยเช่นกัน ขลุ่ยของช่างหลายท่านที่ฝีมือติดความนิยม ไม้สักเสียงดังเช่นกัน เช่น ไม้สักท่านโสภณ เป็นต้น ผมจึงย้ำเสมอว่าอยู่ที่ช่างมากกว่าที่ไม้
2. ไม้ชิงชัง เป็นไม้เนื้อแข็งมาก เสียงค่อนข้างหวานกระด้าง สำหรับคนที่ชอบเป่าแนวลูกทุ่ง ผมแนะนำตัวนี้เลย
3. ไม้ดำดง ไม้ชนิดนี้สวยงามมาก ส่วนตัวชอบแบบติดลายเหลืองๆ มาด้วย เสียงขลุ่ยจะหวานมาก นุ่มมาก แต่ไม่ทุ้ม (ปล. ส่วนตัวผมชอบไม้ชนิดนี้ครับ)
4. ไม้มะริด เสียงจะอยู่ตรงกลางระหว่างไม้ชิงชักกับไม้สัก อันนี้ด้วยความเข้าใจของผมนะครับ เสียงมันจะหวานก็ไม่หวาน จะแข็งก็ไม่แข็ง อยู่กลางๆ แต่ผมชอบลายไม้มะริดครับ
5. ไม้มะเกลือดำ เสียงออกแข็งดุๆ ส่วนตัวเคยทำมาใช้ 2 เลา แตกง่ายมาก อยู่ๆ ก็ลั่นแตกไปดื้อๆ ตรงส่วนนี้ไม่แน่ใจเหมือนกันว่าเป็นที่ผมเองหรือว่าไม้มันลั่นง่าย
6. ไม้มะเกลือเลือด ในภาพประกอบเป็นเครดิตคุณเติ้ลครับ ผมเคยลองใช้อยู่แต่เป็นของคนอื่น ไม่ใช่ของคุณเติ้ลนะ เสียงนุ่มแหลม ใช้ได้เลย แต่พอขึ้นเสียงสูงจะแหบๆ ตรงจุดนี้ไม่แน่ใจว่า เป็นที่ช่างหรือตัวไม้
7. ไม้พญางิ้วดำ เสียงออกด้านๆ แต่ใสกังวาร ฟังไปฟังมาคล้ายขลุ่ยพีวีซี
8. ไม้กระพี้เขาควาย เสียงคล้ายชิงชัน แต่หวานกว่า
9. ไม้รัก เสียงออกเบาๆ ส่วนตัวผมไม่ชอบครับ เพราะจะหวานก็ไม่หวาน จะดุก็ไม่ดุ ถ้าเป็นรักแดงบางชนิด จะมีพิษ คนแพ้อาจผิวอักเสบได้ต้องระวัง
10. ไม้รวก ผมให้คะแนนไม้รวกเป็นอันดับ 1 ครับ ข้อเสียคือพกไปไหนมาไหนลำบาก ผมเคยใส่กล่องอย่างดิบดีบินไปอเมริกา พอเปิดกล่องแตกตั้งแต่หัวยันหางขลุ่ย T^T
ข้อเสียของไม้ลวก คือ โคนใหญ่ปลายเรียว ทำเสียงคีย์สากลไม่ตรงหรือตรงยากมาก และเสี่ยงต่อการชำรุดง่าย
11. พีวีซี ภาพนี้เครดิตภาพช่างวิรัตน์ ส่วนตัวผมมองว่าเสียงดีกว่าไม้บางเลานะครับ แถมเสียงไม่ค่อยตกเวลาอากาศเปลี่ยน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับช่างด้วย เพราะมี 3 ท่อนที่สามารถปรับจูนเสียงได้ โดยการขยับเลาให้ยาวขึ้นทั้งหัวท้ายให้เท่ากันนั่นเอง โดยที่เมื่อขลุ่ยยาวขึ้น เสียงจะต่ำลง ใช้ปรับในกรณีที่อากาศร้อนที่ทำให้ขลุ่ยเสียงสูงขึ้น
12. ไม้ตะแบกขาว เสียงคล้ายไม้สักมาก แต่จะดุกว่า และหวานน้อยกว่า
13. ไม้ตะแบกลาย บางพื้นที่เรียก ไม้ตะแบบพญาเสือโคร่ง เสียงออกแข็งกว่า ดังกว่า และ กังวาลกว่าไม้ตะแบกเผือก แต่เสียงอ่อนหวานน้อยกว่า
14. ไม้ตะแบกเลือด ไม้ที่น้ำหนักเยอะลายงดงาม ดุขลัง เสียงจะออกหวานทุ่มๆ ลึกๆ ส่วนตัวผมชอบทำเป็นคีร์ Bd ครับ
15. ไม้มะขาม เสียงใสกังวาลดัง แต่แข็งกร้าว ไม่เหมาะเอามาเล่นเพลงเศร้านัก
16. ไม้แก้วเจ้าจอม บางพื้นที่ เช่น นครนายก เรียกว่า ไม้องค์อิน เป็นไม้เนื้อแข็งแต่ผิวเนื้อละเอียดจับดูคล้ายกระจก เนื้อไม้มีน้ำมันเยอะมากจึงไม่สามารถเคลือบได้ ผู้ใช้ต้องหมั่นดูแลเนื้อไม้โดยการใช้น้ำมันถนอมไม้พวกน้ำมันอามอลทาสักเดือนละครั้ง เสียงของไม้ดีมาก เป็นเอกลักษณ์ คือ มีเสียงโน๊ตอื่นที่หางเสียง เช่น เป่าโด คล้ายมีเสียงซอลที่หางเสียงทำให้ไพเราะมาก เสียงใสสะอาด พุ่งทะยานไม่มีแตกแหบพล่า ถ้าคนชอบแบบเสียงแหบนิดๆ แบบขลุ่ยไม้สมัยก่อน ผมไม่แนะนำ แต่ถ้าชอบเสียงเฟอเฟค สะอาดๆ ผมแนะนำตัวนี้เลย ส่วนตัวผมว่าเพราะกว่างิ้วดำอีก
ไม้องค์อิง แต่เดิมมีสีเหลือง พอเอามาทำขลุ่ยตากแดด สีจะเปลี่ยนเป็นหลายสีแบบสุ่ม นิยมมาก คือ สีเขียว กับสีแดง
17. ไม้แอฟริกันแบ็คหวูด (African Blackwood) ชื่อก็บอกแหล่งที่มา เป็นไม้ตระกูลพยุง สีดำของไม้พอส่องกับแสงจะออกสีทองปนเหลืองส้ม เสียงคล้ายคลึงไม้พยุงมาก แต่ใสและกังวาลกว่า ส่วนความนุ่มน้อยกว่าไม้พยุงนิดหน่อย เสียงคล้ายไม้แก้วเจ้าจอม แต่สะอาดน้อยกว่า แต่ได้ความนุ่มสุภาพมาแทน ส่วนตัวผมแนะนำเอาไม้นี้ทำคีร์ Bd จะใช้ได้เลย
18. ไม้พยุงทอง ไม้พยุงมีหลายสีหลายเกรด ที่เห็นสีแดงส่วนมากเกิดจากการที่ไม้ฝังดินเป็นเวลานานจะมีสีแดงเหลือง เนื่องด้วยอาจเจอน้ำเจอชื้น ไม้พยุงที่เสียงขลุ่ยดีๆ ผมยกให้พยุงทองมากกว่าพยุงเกรดอื่น เสียงออกมีแหบปลายเสียง ส่วนตัวชอบมากๆ เลย บางคนเอารากพยุงมาทำขลุ่ย สีสันสวยงาม แต่ส่วนตัวไม่แนะนำ มวลไม้มันน้อยไปนิด เสียงจะโพล่งๆ
19. ขลุ่ยไม้ประดู่หิน ไม้หนักปานกลาง สีสันสดมากสวยงาม น้ำเสียงออกสว่างๆ กระจายๆ หวานกลางๆ ส่วนตัวชอบมากเวลาเป่าเข้าไมค์กลางเวที ไม้ชนิดนี้ดูจะเสียงออกไมค์สดใสกังวาลดีแท้
20. ไม้ปุ่มมะคำ ลายงดงาม เนื้อไม้เบา หาช่างทำเสียงดีๆ ได้ยาก เสียงละม้ายคล้ายตะแบกเผือก ขลุ่ย 3 ท่อนในภาพเครดิสช่างวิรัตน์ครับ
21. ไม้เลือด หรือไม้โลหิต หรือบัทวูท ไม้ตระกูลไม้แดงที่สวยงามมาก น้ำเสียงจะออกหวานแหลม พุ่งๆๆ เหมาะกับการทำครี ที่ไว้เล่นเพลงพระราชนิพนธ์ หรือไว้เล่น กับเครื่องดนตรียุโรป น้ำเสียงสู้เครื่องดนตรีดีมากๆ
ปล. ทั้งนี้ทั้งนั้นเสียงจะดีกว่าที่เขียนไว้ หรือใช้งานได้มากกว่าที่เขียนไว้หรือไม่ ขึ้นอยู่กับความเก่ง ของช่างที่ทำขลุ่ย ส่วนตัวผมเองเคยเห็นกับตาแล้วว่าช่างเก่งๆ สามารถทำให้เสียงไม้แต่ละชนิดดีขึ้นอย่างผิดตา ได้จริงๆ