Grondboek Vosselaar 1757-1808

De bestuurders van Vosselaar gaven in de 18de eeuw tweemaal de opdracht om een grondboek op te stellen. Daarin registreerden zij de bedesettinghen of de coninckx beden voor de landbezitters of -gebruikers in hun gemeente.

In 2016 gaf ‘Familiekunde Vlaanderen, Regio Kempen v.z.w.’ het grondboek van Vosselaar opgesteld in 1712 uit. Nu stellen we zijn opvolger uit 1758 voor: ‘Register, Quohiere, ofte grontboeck Des Dorps Ende Heerlijckhijdt van Vosselaer’ 1758.’ De registraties lopen van 1758 tot en met 1808. Het document volgt het zelfde stramien als die van zijn voorganger. Ook dit werk mengt 2 soorten vastleggingen: een primitief kadaster van de gronden gekoppeld aan een bedesettinghe voor de grondeigenaar of -gebruiker.

De percelen van elke bedeplichtige zijn onder zijn of haar naam in eenzelfde rubriek beschreven die vervolgens onder zijn of haar woonplaats -een gehucht te Vosselaar- zijn ingeschreven.

Meestal behelst de beschrijving van het perceel één of meerdere van de volgende onderdelen:

• de aard van het land;

• de naam van het perceel;

• een nader genoemde ligging te Vosselaar;

• een medegebruiker van het landstuk;

• de grootte van de oppervlakte in roeden;

• de aanslagvoet per 100 roeden;

• de eigenlijke aanslag of bedesettinghe;

• de overdracht van het perceel naar een andere bedeplichtige;

• enkele andere details zoals sociale status, verblijfplaats buiten Vosselaar, …;

• de geburen volgens de hoofd(wind)streken.

De transcriptie bevat een zo getrouw mogelijke overname van de beschrijving van de 687 percelen. Een onderzoek van het grondboek leidt deze transcriptie in. De doorlichting zelf is niet doorgedreven, maar ze maakt het mogelijk dat men lezersvragen volgens thema’s binnen de gemeente Vosselaar kan situeren. Achtereenvolgens worden de bedeplichtigen, de percelen en de bedezettingen besproken. De bijlagen bevatten een overzicht van de bedeplichtigen e.a. op verschillende manieren alfabetisch gesorteerd.