CHUYỂN ĐỘNG CỦA MẶT TRỜI

Hằng ngày chúng ta đều thấy Mặt Trời, Mặt Trăng và các ngôi sao trên bầu trời chuyển động theo hướng từ Đông sang Tây đó là vì Trái Đất đang tự quay quanh trục của nó theo chiều từ Tây sang Đông, nên ta thấy Mặt Trời mọc ở phía Đông và lặn ở phía Tây.

Mặt Trời được hình thành cách đây khoảng 4,57 tỉ năm khi đám mây phân tử hydro tích tụ dần lại, nằm gần rìa trong của nhánh Orion thuộc dải Ngân Hà.

Mặt Trời là ngôi sao ở trung tâm Hệ Mặt Trời, Trái Đất và các thiên thể khác như các hành tinh, tiểu hành tinh, thiên thạch, sao chổi, và bụi đều quay quanh Mặt Trời. Năng lượng Mặt Trời ở dạng ánh sáng hỗ trợ cho hầu hết sự sống trên Trái Đất thông qua quá trình quang hợp và điều khiển khí hậu cũng như thời tiết trên Trái Đất. Ánh sáng từ Mặt Trời cần 8 phút 19 giây để đến được Trái Đất.

Mặt Trời có nhiệt độ bề mặt gần 6000°C nên nó rất sáng, nhìn trực tiếp vào Mặt Trời rất có hại cho mắt. Mặt trời có màu vàng khi nhìn từ Trái Đất. Mặt trời tạo ra năng lượng bằng các phản ứng tổng hợp hạt nhân bên trong Mặt Trời. Có hơn 100 triệu ngôi sao giống như mặt trời trong dải Ngân Hà của chúng ta, trong đó mặt trời được coi là một ngôi sao nhỏ và khá tầm thường nhưng thực tế theo hiểu biết hiện tại, nó sáng hơn 85% các ngôi sao khác.

Quan sát Mặt Trời bằng các thiết bị thích hợp ta có thể quan sát thấy các vết đen trên Mặt Trời. Năm mặt trời hoạt động mạnh, sẽ xuất hiện nhiều vết đen và ngược lại. Số lượng của chúng không cố định mà thay đổi theo chù kỳ 11 năm hay còn gọi là chu kỳ Mặt Trời và có ảnh hưởng lớn đến khí hậu trên Trái Đất.

Mặt Trời hiện đã tồn tại được khoảng gần một nửa vòng đời của nó theo lý thuyết tiến hóa các sao. Các phản ứng tổng hợp hạt nhân trong lõi của nó biến hydro thành heli. Mỗi giây có hơn 4 triệu tấn vật chất trong lõi của Mặt Trời được chuyển thành năng lượng, với tốc độ này Mặt Trời sẽ mất tổng cộng khoảng 10 tỷ năm để kết thúc sự tồn tại của nó.

Ánh sáng từ Mặt Trời được xem là nguồn năng lượng chính cho Trái Đất. Ánh sáng Mặt Trời bị hấp thụ phần lớn bởi bầu khí quyển Trái Đất, nên chỉ có một phần nhỏ tới được bề mặt Trái Đất. Năng lượng này đặc biệt có ích đối với các quá trình tự nhiên hay nhân tạo. Cây xanh sử dụng ánh sáng mặt trời để chuyển đổi CO2 thành ôxy và hợp chất hữu cơ. Con người sử dụng nguồn nhiệt này làm nóng các bình đun nước dùng năng lượng Mặt Trời hay chuyển đổi chúng thành điện năng bằng các pin năng lượng Mặt Trời.

1. Chuyển động “nhìn thấy” và chuyển động “thực”

Khi tự quay quanh mình, ta nhìn thấy các vật xung quanh quay theo chiều ngược lại. Chuyển động quay của các vật quanh ta chỉ là chuyển động “nhìn thấy”, không phải là chuyển động thực. Chuyển động quay của ta mới là chuyển động thực.

2. Chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời

• Trái đất tự quay quanh trục của nó theo chiều từ Tây sang Đông.

• Hằng ngày, chúng ta thấy Mặt Trời mọc ở hướng Đông và “chuyển động” trên bầu trời dần về hướng Tây rồi lặn.

• Nguyên nhân của hiện tượng này là do Trái Đất chuyển động tự quay quanh trục của nó theo chiều từ Tây sang Đông.

3. Mặt Trời mọc và lặn

• Hình khối cầu của Trái Đất luôn được chiếu sáng một nửa sinh ra ngày và đêm.

• Khi Trái Đất quay, góc nghiêng giữa Mặt Trời và Trái Đất dần lớn lên. Đồng thời, nó tự quay quanh trục theo hướng từ Tây sang Đông, do đó ta có cảm giác Mặt Trời mọc từ thấp lên cao, mọc ở đằng Đông và lặn ở đằng Tây.

4. Phân biệt các thiên thể

Thiên thể là tên gọi chung các vật thể tự nhiên tồn tại trong không gian vũ trụ. Người ta phân biệt:

• Sao là thiên thể tự phát sáng, ví dụ Mặt Trời.

• Hành tinh là thiên thể không tự phát sáng quay quanh sao.

• Vệ tinh là thiên thể không tự phát sáng quay quanh hành tinh.

• Sao chổi là trường hợp đặc biệt. Tuy cũng là tiểu hành tinh, nhưng khác các tiểu hành tinh ở chỗ được cấu tạo chủ yếu bằng các khối khí đống băng và bụi vũ trụ; không có dạng hình cầu mà có hình dáng giống cái chổi.

• Chòm sao là tập hợp các sao mà đường tưởng tượng nối chúng với nhau có dạng hình học xác định.