Naar aanleiding van de mededeling van het college van Burgemeester en wethouders om af te zien tijdelijke opvang van asielzoekers op de locatie Essenkade hebben de oppositiepartijen gevraagd om een debat in een beeld- en oordeelsvormende vergadering, dat zal plaatsvinden op 2 december 2025 van 21:00 tot 23:00 uur. Ter voorbereiding van dit debat hebben zij een aantal vragen opgesteld. > Zie links naar stukken en nieuws onderaan dit blog.
Volgens de VVD-fractie heeft deze raadsvergadering een wat vreemd karakter, omdat er alleen gedebatteerd kan worden en geen nieuw besluit genomen. De VVD benadrukt dat het besluit van het college om het onderzoek naar tijdelijk opvang stop te zetten een collegebevoegdheid is. Voor de VVD had dit debat niet gehoeven.
Mijn commentaar. Volgens mij is een debat over het collegebesluit om niet langer te kijken naar tijdelijke asielopvang helemaal niet zo vreemd. Wel vraag ik mij af waarom dit een 'beeld- en oordeelsvormende vergadering' wordt genoemd - met vragen gericht 'aan de vergadering' - in plaats van zoals gebruikelijk een 'interpellatiedebat' (ook wel 'spoeddebat' geheten), waarin raadsleden vragen stellen aan het college. De oppositie stelt ook vragen aan de coalitiefracties, die daar kennelijk niet zo'n behoefte aan hebben. Een interpellatie (vragendebat) ligt voor de hand, omdat het college kennelijk - mogelijk op goede gronden - niet langer de aangenomen motie 29 van 13 juni 2024 uitvoert, waarin het college wordt opgedragen in gesprek te gaan met het COA over tijdelijke opvang ter overbrugging van de periode waarin wordt gewerkt aan structurele opvang van vluchtelingen. Deze motie zou zijn afgehandeld met de raadsinformatie van 28 maart 2025, waarin het college aangeeft dat uit een inventarisatie drie zoeklocaties zijn voortgekomen: De Molen 48 (Grontmij), Hofspoor 1-9 (Rabo) en Essenkade 2 (Wegener). Nu alle drie locaties zijn afgevallen voor tijdelijke asielopvang is het niet onlogisch om na te gaan of en hoe de motie 'Vluchtelingen kunnen niet wachten' nog wordt uitgevoerd. Als daar onduidelijkheid over is, kan de raad desgewenst in een nieuwe motie of anderszins daar uitspraak over doen. Op 9 december is er weer een reguliere besluitvormende raad.
Brondocument * * * Agenda en stukken raadsvergadering
Aan: beeld- en oordeelsvormende vergadering
Van: de fracties PvdA, D66, HA!, CU en CDA
Betreft: stopzetten onderzoek tijdelijke opvang Essenlocatie
Aanleiding
In de Raadsinformatiebrief van 12 november 2025 ‘Voortgang opvang asielzoekers op de Essenkade 2’ deelt het college haar besluit over het stopzetten van het onderzoek naar tijdelijke opvang op de Essenkade. Het college geeft aan (1) dat ze voorzieningen en veiligheid op een tijdelijke opvang niet kunnen realiseren. (2) Dat uit de participatie is gekomen dat inwoners geen tijdelijke, of helemaal geen, opvang van vluchtelingen willen. En (3) dat er onzekerheid en onduidelijkheid is vanuit het rijk over de opvang van vluchtelingen. Dit besluit is verassend en roept diverse vragen op. In de bijpraat met het college op 18 september, in aanwezigheid van COA, werd een tijdelijke opvang op de Essenkade nog als een goede manier gepresenteerd om invulling te geven aan de aangenomen raadsmotie van 13 juni 2024 ”Vluchtelingen kunnen niet wachten”.
Doel van agendering
De agenderende fracties hebben als doel het gesprek te voeren, en informatie te vergaren, over het besluit van het college tot het stopzetten van het onderzoek naar tijdelijke opvang op de Essenkade. De urgentie om bij te dragen aan de opvangcrisis in Nederland is immers onverminderd hoog en het realiseren van een duurzame opvang gaat in Houten nog enkele jaren in beslag nemen. Met deze agendering willen wij het gesprek voeren hoe wij als Houten een bijdrage kunnen blijven leveren aan de (tijdelijke) opvang van vluchtelingen.
Vragen aan college
1. Wat is er aan informatie tot u gekomen, en door wie, waardoor het beeld dat een tijdelijke opvang op de Essenkade een goede en realistische oplossing zou zijn is
gekanteld sinds de bijpraat in september? Specifiek gericht op:
- Aard van de tijdelijke huisvesting (gebouw)
- Omvang van de tijdelijke opvanglocatie
- Mogelijke veiligheidsvoorzieningen op de locatie (door COA)
- Mogelijke veiligheidsmaatregelen buiten de locatie (door gemeente)
- Overige voorzieningen nodig voor tijdelijke opvang (COA en gemeente)
2. Deelt het COA de bezwaren van het college en staat ze daarmee achter het besluit van het college?
3. De gesprekken met COA zouden een concrete planning opleveren voor de realisatie van opvang op deze locatie. Hoe ziet die eruit?
4. Welke risico's loopt de gemeente door niet te voldoen aan de opgave uit de spreidingswet en hoe heeft het college deze risico’s meewogen in dit besluit?
5. Welke sancties of (dwang-)middelen hebben het COA en de overheid om ons te laten voldoen aan de spreidingswet?
6. Hoe heeft u de voor- en tegenstemmen over opvang uit de participatie tegen elkaar afgewogen in dit besluit?
7. Wat maakt dat u nu anders kijkt naar de (intrinsieke en wettelijke) verplichting van Houten om vluchtelingen op te vangen en solidair te zijn naar andere
gemeentes ten opzichte van de onzekerheden op landelijk niveau?
8. Hoeveel kosten zijn er sinds 2021 gemaakt om in Houten tot een duurzame vluchtelingenopvang te komen?
9. Welke invulling gaat u nu geven aan de aangenomen motie ”vluchtelingen kunnen niet wachten” waarin het college wordt opgeroepen:
a. Te inventariseren welke locaties en opvangmogelijkheden op korte termijn te realiseren zijn in Houten voor (crisis-)noodopvang van vluchtelingen; en
b. daarover in gesprek te gaan met het COA ter overbrugging van de periode waarin wordt gewerkt aan de realisatie van een meer structurele opvang van vluchtelingen in Houten.
Vragen aan fracties
10.Welke mogelijke bezwaren of zorgen zijn er bij fracties ten aanzien van tijdelijke opvang, zodat de raad samen op zoek kan gaan naar oplossingen hiervoor?
11. Zouden fracties een tijdelijke noodopvang, met voldoende voorzieningen, een goede optie vinden om naar duurzame opvang toe te groeien in Houten?
12.Wilt u als raad in overleg met COA een bezoek te brengen aan een tijdelijke opvanglocatie in de regio?
13. Hoe zien we toekomstige besluitvorming (gezien de genoemde 6 maanden) over dit onderwerp in een periode dat collegevorming plaatsvindt in Houten?
Raadsstukken
13-06-2024 Motie 029-2024 'Vluchtelingen kunnen niet wachten'
13-06-2024 Uitslag en afhandeling motie 029-2024 'Vluchtelingen kunnen niet wachten'
21-01-2025 Raadsvergadering agpt 4 Invullen restopgave Spreidingswet
28-03-2025 Raadsinformatiebrief Restopgave asiel
12-11-2025 Raadsinformatiebrief Voortgang opvang asielzoekers op de Essenkade 2
17-11-2025 Vragen aan de beeld- en oordeelsvormende vergadering over stopzetten onderzoek tijdelijke opvang Essenlocatie --- zie hier/gemeente of hier/eigen archief
02-12-2025 Agenda en stukken raadsvergadering 02-12-2025
VVD
30-11-2025 VVD Houten
Extra raadsvergadering over stopzetten onderzoek naar tijdelijke opvang aan de Essenkade
Media
Houtens Nieuws 't Groentje 12-11-2025 Er komt geen tijdelijke opvang van asielzoekers in Houten, misschien wel een duurzame
Gemeente Houten 12-11-2025 Geen tijdelijke opvang voor vluchtelingen aan de Essenkade
Het college van burgemeester en wethouders heeft dinsdag 11 november 2025 besloten geen medewerking te verlenen aan een tijdelijke opvanglocatie van 2 tot 2,5 jaar aan de Essenkade.
Omroep Lekstroom
12-11-2025 Tijdelijke opvang asielzoekers aan de Essenkade gaat niet door
12-11-2025 Actiegroep Geen AZC blij verrast, al zijn de zorgen nog niet helemaal weg
13-11-2025 Voorstanders AZC teleurgesteld: 'Snel meer plek nodig'
13-11-2025 Coa baalt, maar: 'Duurzame opvang Essenkade blijft het plan'
13-11-2025 'Niet het gevoel dat de gemeente ons écht serieus neemt'
AD 25-11-2025 Oppositie eist in extra raadsdebat tekst en uitleg over afblazen tijdelijk AZC in Houten: 'Gebrek aan politieke moed'