ข้อตกลงในการพัฒนางาน
ที่เสนอเป็นประเด็นท้าทาย

ประเด็นท้าทาย 

1.1 สภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้และคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน 

      กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ เป็นหนึ่งสาระในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ที่กล่าวว่า เป็นกลุ่มสาระที่ช่วยพัฒนาให้ผู้เรียนมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีจินตนาการทางศิลปะ ชื่นชมความงาม มีสุนทรียภาพ ความมีคุณค่า ซึ่งมีผลต่อคุณภาพชีวิตมนุษย์ กิจกรรมทาศิลปะช่วยพัฒนาผู้เรียนทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์ สังคม ตลอดจนการนำไปสู่การพัฒนาสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความเชื่อมั่นในตนเอง อันเป็นพื้นฐานในการศึกษาหรือประกอบอาชีพ (หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551, 2551: 182.)

       สาระทัศนศิลป์ เป็นหนึ่งในสาระของกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ ที่ช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ และความคิดสร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์ วิจารณ์คุณค่างานทัศนศิลป์ ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่องานศิลปะอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน รวมทั้งเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างทัศนศิลป์ ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม เห็นคุณค่างานทัศนศิลป์ที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทยและสากล

จากการให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง การ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม พบว่านักเรียนยังขาดความเข้าใจในประเภทของการ์ตูน แตกต่างของการ์ตูน ทักษะการวาดการ์ตูน ผู้สอนจึงคิดว่าควรมีการแก้ปัญหาเกี่ยวกับการขาดทักษะเกี่ยวกับความรู้เรื่อง การ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม ของนักเรียน โดยเฉพาะนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนในเนื้อหา การ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม

ครูผู้สอนจึงได้นำรูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามแนวความคิดของดิวอี้ (John Dewey) อาศัยแนวคิดหลักของการเรียนรู้ แบบลงมือปฏิบัติ (learning by doing) หรือการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning) ที่มุ่งเน้นทักษะปฏิบัติเป็นกระบวนการแสวงหาความรู้เพื่อให้ได้มาซึ่งความรู้หรือข้อค้นพบใหม่ เป็นการพัฒนาให้ผู้เรียนมีความใฝ่เรียนรู้สามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง ยังช่วยเพิ่มพูนคุณภาพการเรียนรู้ที่ถาวร และตอบสนองการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ที่ผู้เรียนค้นพบความรู้ด้วยตนเอง และเพิ่มการ มีทักษะการถ่ายโยงความรู้ (Transferable Skills)

         ดังนั้น ข้าพเจ้าจึงได้นำรูปแบบการสอนตามแนวความคิดของดิวอี้ (John Dewey) ตามแนวคิดหลักของการเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติ (learning by doing) หรือการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning) มาใช้ในการพัฒนาศักยภาพของนักเรียนด้านทักษะการวาดภาพการ์ตูน  รายวิชาศิลปะ 2 รหัสวิชา ศ31102 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนโนนสูงศรีธานี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566

1.2 วิธีดำเนินการ (วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล ให้แนบร่องรอยหลักฐานที่แสดงถึงการดำเนินการในแต่ละขั้นตอน เพื่อดูพัฒนาการความก้าวหน้า ไม่น้อยกว่าร้อยละ 50)

ระยะที่ 1 (1 พฤศจิกายน – 3 พฤศจิกายน 2566)

       2.1 ศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขึ้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

       2.2 ศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนโนนสูงศรีธานี กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระที่ 1 ทัศนศิลป์ มาตรฐาน  ศ.1.1 (1) วิเคราะห์การใช้ทัศธาตุ และหลักการออกแบบในการสื่อความหมายในรูปแบบต่างๆ (5) ออกแบบงานทัศนศิลป์ได้เหมาะกับโอกาสและสถานที่

       2.3 ศึกษาแนวทางการจัดกระบวนการเรียนการสอน โดยใช้รูปแบบลงมือปฏิบัติ (learning by doing)

ระยะที่ 2 (6 พฤศจิกายน – 24 พฤศจิกายน 2566)

       2.4 ออกแบบหน่วยการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และแผนการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมทักษะการคิด วิเคราะห์ โดยกระบวนการเรียนรู้รูปแบบลงมือปฏิบัติ (learning by doing)

       2.5 เปิดชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ PLC (Professional Learning Community) โดยครูในกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ ช่วยกันตรวจสอบความถูกต้องในการออกแบบหน่วยการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้ สะท้อนผลเพื่อนำมาปรับปรุงแก้ไข ให้เหมาะสมกับบริบทของห้องเรียน ผู้เรียน และโรงเรียน

       2.6 ครูผู้สอนนำหน่วยการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้ มาแก้ไขตามคำแนะนำของคณะครูในกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ โรงเรียนโนนสูงศรีธานี

       2.7 ครูผู้สอนสร้างแบบทดสอบ โดยตรวจสอบความเที่ยงตรงของแบบทดสอบ ด้วยค่าความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับวัตถุประสงค์ (IOC) ด้วยผู้เชี่ยวชาญ และปรับปรุงแก้ไขตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ

       2.8 ครูผู้สอนสร้างแบบวัดทักษะการคิด วิเคราะห์ เสนอชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ PLC (Professional Learning Community) ช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง ค่าความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับวัตถุประสงค์ (IOC) ด้วยผู้เชี่ยวชาญและปรับปรุงแก้ไขตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ

       2.9 ครูสร้างแบบประเมินความพึงพอใจ ตามรูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบแฮร์บาร์ต (Herbart Method) เสนอชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ PLC (Professional Learning Community) ช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง ด้วยผู้เชี่ยวชาญ และปรับปรุงแก้ไขตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ

ระยะที่ 3 (1 ธันวาคม 2566– 5 มกราคม 2567)

       2.10 จัดกิจกรรมการเรียนการสอน เรื่อง การ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม มีขั้นตอน ดังนี้

         - ครูทบทวนความรู้เมื่อชั่วโมงที่ผ่านมา เรื่อง เทคนิคและกระบวนการสร้างสรรค์งานศิลปะ เพื่อเป็นการวิเคราะห์ความรู้พื้นฐานของนักเรียน และเป็นแนวทางในการออกแบบหรือปรับกระบวนการการจัดการเรียนรู้ของครู ให้เหมาะสมและสอดคล้องกับความรู้ความสามารถของนักเรียน

              - จัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบลงมือปฏิบัติ (learning by doing) มีขั้นตอน ดังนี้

                การสำรวจ (Explore) การสำรวจเป็นการสำรวจหรือค้นคว้า เริ่มจากตนเองว่ามีความสนใจในเรื่องใด ระหว่างที่มีการสำรวจก็จะได้ค้นพบกับสิ่งใหม่มากมาย ทำให้เด็กๆ ได้พยายามเรียนรู้ ทำความเข้าใจในเรื่องราวนั้นๆ เพิ่มเติม ไปจนถึงการได้รับรู้เรื่องราวที่เกิดขึ้นจากรอบตัวและเรื่องราวในชีวิตประจำวัน ถือเป็นการสำรวจอย่างหนึ่งเช่นกัน

การทดลอง (Experiment) การทดลอง เป็นการนำสิ่งต่างๆ ที่ได้จากขั้นตอนการสำรวจมาเพื่อปรับใช้ไปในรูปแบบที่ต่างออกไป เพื่อให้เห็นผลลัพธ์ใหม่ๆ ซึ่งอาจจะเป็นผลลัพธ์ที่ถูกต้องหรือผิดพลาดก็ได้ ถือเป็นการเก็บเกี่ยวประสบการณ์ นำมาเป็นความรู้กักเก็บไว้ในสมองต่อไป

การเรียนรู้จากการกระทำ (Learning by Doing) การเรียนรู้จากการกระทำ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากการสำรวจ ทดลอง โดยจะต้องลงมือทำ ผ่านการปฏิบัติกิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อให้ได้รับการเรียนรู้ผ่านการกระทำนั้นๆ จนสามารถสร้างเป็นองค์ความรู้ของตนเองขึ้นมาได้

ระยะที่ 4 (8 มกราคม – 19 มกราคม 2567)

       2.11 ผู้เรียนนำความรู้จากเนื้อหาในบทเรียน ไปใช้ในการวาดภาพการ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม

       2.12 นำผลงานการวาดภาพการ์ตูนและภาพล้อเลียนกับการสร้างสรรค์สังคม ไปเผยแพร่ต่อไป