Co to jest PRL 

PRL w SkróCIE – Co charakteryzuje PRL

System obłudy 

PRL to okres obłudy i iluzji. Władze poprzez m.in. propagandę stwarzały iluzję demokracji, wolności i dobrobytu, podczas gdy w rzeczywistości było zupełnie na odwrót.

Nie było demokracji, gdyż władzę sprawowała tylko jedna partia, PZPR (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza), a inne, bardzo drobne partie istniały tylko po to, by stworzyć iluzję demokracji i pluralizmu politycznego (istnienie różnych partii politycznych reprezentujących różne poglądy i programy). Tak naprawdę, obywatele nie mieli wpływu na to, kto nimi rządzi, a otwarte sprzeciwianie się władzy było zabronione i karalne.

Nie było wolności, bo np. nie było wolności słowa. Była cenzura, surowo zabrionone było krytykowanie władzy, komunizmu lub Stalina. Nie można było swobodnie wyrażać swoich poglądów, a także zakładać niezależnych organizacji. Nie można było również strajkować, a głośne wyrażanie sprzeciwu często kończyło się aresztowaniem, zaś protesty i strajki kończyły się starciami z milicją i wojskiem. Nie można było nawet swobodnie podróżować do innych krajów, gdyż uzyskanie pozwolenia na paszport lub wizę było bardzo trudne. 

Nie było dobrobytu, gdyż przez bardzo długi czas brakowało w Polsce podstawowych towarów, znaczna część ludności żyła w biedzie oraz bez możliwości rozwoju i poprawienia jakości swojego życia. Powodem biedy było to, że polska gospodarka była centralnie planowana, czyli całkowicie kontrolowana przez rząd, który w zły sposób kierował produkcją i zarządzał zasobami kraju. 

Inna przyczyną wielu lat zastoju, biedy i braku rozwoju w Polsce było to, że ZSRR odciął Polskę od Planu Marshalla, czyli programu USA mającemu na celu odnowę gospodarek europejskich po II wojnie światowej. Przez to Polska nie mogła otrzymać od państw zachodu olbrzymiego finansowego wsparcia na rozwój. Wiele zachodnich państw europejskich mogły szybko podnieść się na nogi po wojnie dzięki Planowi Marshalla, a Polska niestety została od tego odcięta i pozostała na długo w tyle.

Kluczowe pojęcia

PRL — Polska Rzeczpospolita Ludowa, nazwa państwa polskiego z okresu 1952-1989.

PZPR — Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Komunistyczna partia, która rządziła przez cały okres PRL.

ZSRR — Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, tak nazywała się Rosja w latach 1922-1991.

socjalizm, komunizm — o tym dowiesz się w rozdziale 3. Założenia komunizmu

centralne planowanie — o tym dowiesz się w rozdziale 3. Założenia komunizmu

Plan Marshalla — plan USA mający służyć odbudowie gospodarek krajów Europy Zachodniej po II wojnie światowej. W ramach tego programu państwa dostawały m.in. surowce mineralne, produkty żywnościowe, potężne wsparcie finansowe i inwestycje zachodnich firm. Polska miała brać udział w tym programie, lecz ZSRR zmusił sterowany przez siebie polski rząd do wycofania się z niego.