Laar

HISTORISCH:

De best herkenbare schansen in Weert zijn die van Laar en Boshoven. Hoewel de wal is verdwenen, bestaat in beide gevallen de gracht nog.

Op 06.02.1637 kregen Thijs Naus, Jan Caris en Peter Hoeten met hun buren officieel toestemming om een schans op te richten. In 1683 vinden we de schans opnieuw vermeld, als de schansmeesters van de schans van Laer en de inwoners van de heerschappe Laer met succes aan de magistraat van Weert verzoeken om, net als de andere schansen, vrijstelling van belasting ('schat').

De dorpsgemeenschap bouwde op de schans, dus op haar eigen grond, de dorpsschool, die in ieder geval in 1801 bestond. In 1942 schonken de dorpsbewoners het land op de schans aan de parochie als bouwplaats voor een nieuw te bouwen kerk. Op de schans van Laar werd nog in 1949 de parochiekerk gebouwd. De schenking is ondertekend door 64 pachters die recht hadden op gebruik van de schans. Op dat moment was het land binnen de gracht als akkerland in gebruik en was van de vroegere wal waarschijnlijk niets meer te zien. De steile oever was begroeid met gras en werd gebruikt als hooiland.

Uit discussies over de kerk krijgen we de indruk dat het behoud van de resten van de schans in die tijd al min of meer vanzelfsprekend was. De gracht werd gebruikt als viswateren ijsbaan, maar werd ook als landschapselement gewaardeerd. De gracht groeide langzaam dicht en werd regelmatig weer uitgegraven. Tegelijk met zijn vraag om de weg te verleggen, vroeg de pastoor de gemeente ook om de gracht uit te diepen. Uiteindelijk werden de grachten in 1950 uitgegraven en wederom op hun vroegere breedte gebracht. Een dragline heeft, staande op de schans, de zuidoost-, zuidwest- en een deel van de noordwestkant van de schans uitgebaggerd. Het materiaal uit de gracht werd op de schans geworpen, met als resultaat de wal en de heuvel die er nu nog liggen. In 1985 blijkt de Laarderschans opnieuw vervallen. De watertoevoer was afgesloten bij de aanleg van de Ringbaan Noord, waardoor de watergeul droog kwam te staan en de slootkanten dichtgroeiden.

Op verzoek van de dorpsraad van Laar heeft de gemeente daarop de gracht opnieuw in de oude staat teruggebracht. Veel materiaal is op de schans niet gevonden. Aardewerk scherven uit die tijd, musketkogels en twee muntjes zijn op de akkers ernaast gevonden.

FOTO'S - KAARTEN: Google+