Horst

ALGEMEEN:

Straat:

Oppervlakte: 4 morgen, 17 roeden

Waterbevoorrading:

Oudste vermelding: Oprichtingsjaar:

Terreinkenmerken:

Coördinaten: X: Y:

HISTORISCH:

Een van de bastions rond het kasteel van Horst had een toevluchtsfunctie voor de omwonenden: het bastion staat op oude kaarten als 'Schans". Nu zijn het tennisbanen, voorheen werd het Schansewei genoemd.

Het resolutieboek stelt: "Item te weten, dat den hooge welgeboren heere Wilhelm, Vincent baron Van Wittenhorst onzen gen. heere, bij den aankoop dezer zijner vrijheerlijkheid Horst, ook den gebruik der plaatse genoemt de Schans, achter zijn kasteel en grachten aenpalende entwaffend heeft, voor zoo lang het peïs en vrede zijn mogt en met dier bescheidenheid, dat als wanneer (’t geene Godt almagtig lange vermijden wil) de landen is kryg en oorloge weder gebracht mochten syn‚ dat alsdan den Heere dese plaetse sal verlaeten en die geheelicke tot gebruik en bevrydinge naberen wederom overlaeten, om gedurende den oorlog dieselve tot eene... plaetse schans te appropriëren, daartoe ook de rempars of de wallen in effe gehouden sullen worden en niet gesligt, aan ‘t welk syn gen. aen dese gemeente aanverloofd en versproken heeft, van alsulks pryselyk alsoe ’t zy by hem of zyne nakomelingen achtervolgt te sullen worden".

Na 1721 werd de schans niet meer als vluchtplaats gebruikt. De toenmalige heer van Horst, de graaf van Frezin sloot dan een overeenkomst af met de gemeente waarin ter vervanging van de schans de voorhof van het kasteel beschikbaar werd gesteld: "ten tweeden sal het aen alle d'inwoonderen van Horst zijn geoorlooft, in tijdt van noodt met hunne haeve ende goederen te vluchten op den voorhoff van het huijs Horst, waertegens den heere Graeve van Frezin schattvrij sal blijven besitten het stuck landts genoemt de schansse...".

In Horst is ook van het kerkhof beweerd dat het als vluchtplaats zou dienen. Daartoe zouden de muren van schietgaten voorzien zijn.

TOPONYMIE: Schans

FOTO'S - KAARTEN: Google+

  • WatWasWaar (NL)
  • Jos Wassink en Wiel Nouwen, Boerenschansen, verscholen voor staatsen en Spanjaarden, Stichting Weerter Historie, 2008.
  • Michel Lascaris en Hans Renis, Vluchtschansen in Midden-Limburg, Boerenschansen uit de 16de en 17de E als schuilplaatsen voor de plattelandsbevolking, Bulletin KNOB, 2007/6, pag. 248-262
  • H.G.Ter Voert, Horst, artikel in Ons Heem, 7de jg. 1958, pag. 70-75.