Paracetamol poisoning
QxDxRx:
LAB
1.CBC, LFT, PT, INR
2.Paracetamal level เจาะที่ 4 และ 15 ชั่วโมง
RX
3.กินไม่เกิน 2 ชั่วโมง ทำ gastric lavage นานกว่านี้ไม่ต้อง
4.กินไม่เกิน 4 ชั่วโมง ให้ activate charcoal 50 gm ครั้งเดียวพอ นานกว่านี้ไม่ต้องให้
5.ให้ Antidote เมื่อ paracetamal level
4hr > 150-200 mcg(150มีโอกาสเกิดพิษ , 200 มีโอกาสเกิดพิษ 60%)
8hr > 100 mcg
15hr > 30 mcg
ให้รักษาด้วย N-Acetylcystein ได้ผลดีที่สุดใน 10-12 ชั่วโมง
ขนาดยา NAC
1.แบบกิน
Loading dose 140 mg/kg then 70 mg/kg q 4 hr * 17 ครั้ง
2.แบบฉีด
Loading dose 150 mg/kg iv drip 60-120 min then 50 mg/kg iv in 4 hr
Then 100mg/kg iv in 16 hr
อาการ
กินพาราเซตามอลเกินขนาด จะเกิดพิษต่อตับ 1-3 วันหลังกินยา
24 ชั่วโมงแรก : คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร หรือไม่มีอาการ
24-48 ชั่วโมง : ไม่มีอาการ แต่ transaminase เริ่มสูง
หลัง 48 ชั่วโมง : อาการตับอักเสบ คลื่นไส้ เบื่ออาหาร ไม่รุนแรงหายเอง ถ้ารุนแรง จะมีตับวาย hepatic encephalopathy เสียชีวิตได้
การวินิจฉัย
paracetamal overdose คือ ได้รับพารา > 150 mg/kg ภายใน 24 ชั่วโมง
ตัวอย่างเช่น
ผู้ป่วยหนัก 50 kg ขนาดที่ได้รับยาเกินคือ 150*50 = 7,500 mg
เท่ากับยา paracetamal(500mg/tap)*15tab
ดังนั้นหากรับประทานยา จำนวน 15 เม็ดขึ้นไป จะมีโอกาสที่จะเกิดพิษต่อร่างกายได้
นอกจากนี้การจะพิจารณาว่าผู้ป่วยรายใดควรจะได้รับการรักษา ดังนี้
1. กินครั้งเดียวมากกว่า 200 mg/kg
2. กินมากไม่ทราบจำนวน
3. กินซ้ำกันหลายๆครั้งมากกว่า 100mg/kg/day
ยกเว้นหากผู้ป่วย มีปัจจัยเสี่ยง :
alcoholism, ทุพโภชนา, โรคตับ, กินยา enzyme inducer(carbamazepine, phenobarbital, rifampicin, phenytoin)
ผู้ป่วยกลุ่มนี้ให้ใช้ ระดับยาเกินขนาดที่ 75 mg/kg(50kg=7tab)
การรักษา
Single acute ingestion
ข้อบ่งชี้การรักษา ได้รับ >150-200mg/kg or unknown dose
1. Post ingestion : < 4 hrs
Check : paracetamal level ตรวจที่ 4 hrs. Plot on nomogram, treat if indicated
2. Post ingestion : 4-8 hrs
Check : immediate paracetamal level. Plot on nomogram, treat if indicated
3. Post ingestion : > 8 hrs
Treatment : ให้ NAC ทันที
Check : paracetamal level. + ALT Plot on nomogram, continue or crease depend on treatment line
Multiple supratherapeutic ingestion
ข้อบ่งชี้การรักษา paracetamal เกินดังนี้
1.> 200mg/kg over 1 day or
2.> 150 mg/kg/day over 2 days or
3.> 100 mg/kg/day over severaldays
Check : paracetamal level and ALT
1.No risk : if ALT normal, paracetamal level<120 micromol/l
2.Risk : High ALT and/or High paracetamal level : commence NAC and consult specialist
ข้อแนะนำ
1.ตรวจ paracetamal level ที่ 4 ชั่วโมงหลังกิน ตรวจก่อนไม่มีประโยชน์
2.กินเกิน 8 ชั่วโมง หรือมีอาการ คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ให้ NAC ก่อนเลย แล้วค่อยดูผลว่าจะให้ยาต่อหรือหยุดยา
3.กินมาไม่เกิน 8 ชั่วโมง รอผลตรวจก่อนได้
ref.