XA - τα αγαλματα της αθηνας
==========
https://www.lifo.gr/print/urban_life/195094/ta-deka-oraiotera-glypta-tis-athinas
Urban life Τα δέκα ωραιότερα γλυπτά της Αθήνας Ιστορίες γνωστών και άγνωστων αγαλμάτων στο κέντρο της πόλης. Πηγή: www.lifo.gr
Urban life Τα δέκα ωραιότερα γλυπτά της Αθήνας Ιστορίες γνωστών και άγνωστων αγαλμάτων στο κέντρο της πόλης. Το άγαλμα του Απόλλωνα στη δεξιά πλευρά του κεντρικού κτιρίου της Ακαδημίας Αθηνών είναι κατασκευασμένο από τον Λεωνίδα Δρόση. Πηγή: www.lifo.gr
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ 6.1.2020 | 09:15 Η υπαίθρια γλυπτική είναι μια τέχνη του δρόμου και αποτελεί ένα πεδίο επικοινωνίας με την πόλη. Στις καθημερινές μας διαδρομές συναντάμε σε δημόσιους χώρους στήλες, προτομές, ανδριάντες, ανάγλυφα, συνθέσεις και συμπλέγματα προερχόμενα από ποικίλες τεχνοτροπίες και καλλιτεχνικά ρεύματα, τα οποία κοσμούν πάρκα, πλατείες, πεζοδρόμια ή προαύλια κτιρίων. Ανεγείρονται προκειμένου να τιμήσουν ιστορικά γεγονότα, σπουδαίες προσωπικότητες, εθνικούς ευεργέτες, ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών που φέρουν τη σφραγίδα της εποχής τους. Βασικός τους στόχος είναι η απεικόνιση της σύγχρονης Ιστορίας, η αναβίωση της συλλογικής μνήμης, η αντανάκλαση της πολιτιστικής κληρονομιάς ώστε το παρελθόν να συνομιλεί με το παρόν, αλλά ταυτόχρονα λειτουργούν σε συνάρτηση με το αστικό τοπίο. Μια μορφή επικοινωνίας και ένα δείγμα καλλιτεχνικής έκφρασης απόλυτα συνδεδεμένα με τον πολεοδομικό ιστό της πρωτεύουσας. Αθήνα, Απόλλων Ακαδημία Τα αγάλματα της Αθηνάς και του Απόλλωνα ξεχωρίζουν στη δεξιά πλευρά του κεντρικού κτιρίου της Ακαδημίας Αθηνών Τα αγάλματα της Αθηνάς και του Απόλλωνα ξεχωρίζουν στη δεξιά πλευρά του κεντρικού κτιρίου της Ακαδημίας Αθηνών, ευρισκόμενα πάνω σε κίονα ιωνικού ρυθμού ύψους 10 μέτρων, στον υπαίθριο χώρο του σημαντικού νεοκλασικού οικοδομήματος του Χάνσεν. Διακρίνουμε το δόρυ και την ασπίδα της θεάς Αθηνάς, η οποία είναι από ορείχαλκο, ενώ στο άγαλμα του Απόλλωνα παρατηρούμε τη λύρα στο αριστερό του χέρι. Και τα δύο γλυπτά είναι κατασκευασμένα από τον Λεωνίδα Δρόση. Ρήγας Φεραiος Προπύλαια Πανεπιστημίου Ο συγκεκριμένος ανδριάντας ήταν ο πρώτος που στήθηκε στην πόλη μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Έξω από τον πολύπαθο χώρο των Προπυλαίων στέκει επιβλητικά ο ανδριάντας του Ρήγα Φεραίου, ένα έργο που ανατέθηκε από τη σύγκλητο του πανεπιστημίου στον γλύπτη Ιωάννη Κόσσο το 1869. Η μορφή του Ρήγα Φεραίου αποδίδεται σε μέγεθος μεγαλύτερο του κανονικού, όρθια, με το κεφάλι στραμμένο ελαφρά αριστερά και το δεξί πόδι προτεταμένο. Το βλέμμα του κατευθύνεται μπροστά και μακριά, αποτυπώνοντας με αυτό τον τρόπο τον οραματισμό του Φεραίου. Επίσης, τα τμήματα της σπασμένης αλυσίδας που βρίσκονται χαμηλά στα πόδια του τονίζουν το ιδανικό της ελευθερίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος ανδριάντας ήταν ο πρώτος που στήθηκε στην πόλη μετά την ανακήρυξη της Αθήνας σε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης Πλατεία Κολοκοτρώνη Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, παριστάνεται έφιππος έξω από το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο. Η ηγετική μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, παριστάνεται έφιππος έξω από το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο. Το κύριο χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου γλυπτού θεωρείται το δεξί τεντωμένο χέρι με τον δείκτη στραμμένο προς μια ορισμένη κατεύθυνση. Το κεφάλι γέρνει προς τα πίσω ώστε συνολικά να δίνεται η εικόνα της μάχης εναντίον του εχθρού. Ο γλύπτης Λάζαρος Σώχος ήθελε να δείξει την κίνηση του σπουδαίου στρατηγού και να τον απεικονίσει ως αεικίνητο πολεμιστή. Πάντως, για την πιο πιστή απόδοση της μορφής του ηγέτη των Ελλήνων ο γλύπτης μελέτησε επισταμένα τα απομνημονεύματα του ήρωα, την ενδυμασία αλλά και τον οπλισμό του. Έρωτας Τοξοθραύστης Κήπος Ζαππείου Ο Έρωτας, γυμνός και καθισμένος σε βράχο, προσπαθεί να σπάσει το τόξο του. Στο Ζάππειο από το 1924 στέκει αθόρυβα ο Έρωτας Τοξοθραύστης. Ο Έρωτας, γυμνός και καθισμένος σε βράχο, προσπαθεί να σπάσει το τόξο του. Φιλοτεχνήθηκε από τον Γεώργιο Βρούτο στα τέλη του 19ου αιώνα, ενώ είχε αποσπάσει και βραβείο σε έκθεση στο Παρίσι. Χαρίλαος Τρικούπης Παλαιά Βουλή Ο ανδριάντας του Χαριλάου Τρικούπη είναι φιλοτεχνημένος από τον Θωμά Θωμόπουλο Στον προαύλιο χώρο της Παλαιάς Βουλής υπάρχει και ο ανδριάντας του Χαριλάου Τρικούπη, φιλοτεχνημένος από τον Θωμά Θωμόπουλο. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 26 Ιανουαρίου του 1920 και ο πολιτικός αποδίδεται σε περήφανη στάση, όρθιος, με τα χέρια πίσω και το αριστερό πόδι σε προβολή. Είναι εντυπωσιακό ότι στο κάτω μέρος του μνημείου απεικονίζεται καθιστός και γυμνός ένας φτερωτός άγγελος που συμβολίζει τη «Δόξα», με το δεξί χέρι να ακουμπά στα πόδια του, ενώ το αριστερό να είναι υψωμένο διαγώνια, ακολουθώντας το βλέμμα του. Ο ίδιος ο γλύπτης είχε δηλώσει ότι «τίποτα το περιττό δεν ήθελα να στολίσει το βάθρον του. Ευθυτενής, ωσάν μια αρχαϊκή στήλη, άνευ ακαλαίσθητων ρητορικών κινήσεων». Ξυλοθραύστης Ζάππειο Η ιστορία του Ξυλοθραύστη έχει απασχολήσει πολύ στο παρελθόν, αφού, πριν μεταφερθεί στη σημερινή του θέση το 1958, υπήρξε θύμα πολλών βανδαλισμών Στον περιβάλλοντα χώρο του Ζαππείου συναντάμε τον Ξυλοθραύστη, ένα έργο του γλύπτη Δημήτρη Φιλιππότη. Ένας γυμνός άνδρας βάζει όλη τη δύναμη στα χέρια του προκειμένου να κόψει ένα ξύλο. Αυτό που προκαλεί το ενδιαφέρον είναι η ρεαλιστική απόδοση του ολόσωμου αγάλματος, είτε στην ανατομία του σώματος είτε στην έκφραση του προσώπου, που καταδεικνύει τη μεγάλη προσπάθεια. Το μοντέλο του γλύπτη ήταν ο γυμναστής του Πανελλήνιου Αθλητικού Συλλόγου Β. Γιαννούλης. Όμως η ιστορία του Ξυλοθραύστη έχει απασχολήσει πολύ στο παρελθόν, αφού, πριν μεταφερθεί στη σημερινή του θέση το 1958, υπήρξε θύμα πολλών βανδαλισμών: το 1910, το 1912, οπότε το ακρωτηρίασαν για λόγους σεμνοτυφίας, και το 1914, διά λιθοβολισμού. Θησεύς σώζων την Ιπποδάμειαν Πλατεία Βικτωρίας Ανήκει στα σημαντικότερα γλυπτά της Αθήνας, αφού δεν δημιουργήθηκε ποτέ κάτι αντίστοιχο. Στο συγκεκριμένο γλυπτό της πλατείας Βικτωρίας απεικονίζεται ο Θησέας που σώζει την Ιπποδάμεια από τον Κένταυρο Ευρυτίωνα και στο σύμπλεγμα διακρίνουμε τέσσερις μορφές. Εκτός του Κενταύρου, του Θησέα και της Ιπποδάμειας, υπάρχει και μια δεύτερη γυναικεία μορφή χαμηλά στη σύνθεση. Επίσης, παρατηρούμε τον Κένταυρο να κρατά στο δεξί του χέρι μια πέτρα, με την οποία ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τον Θησέα, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατά σφιχτά την Ιπποδάμεια. Αντίστοιχα, ο Θησέας κρατά με το ένα χέρι το κεφάλι και με το άλλο το πόδι του Κενταύρου, προσπαθώντας να ελευθερώσει την Ιπποδάμεια. Το γλυπτό ολοκληρώθηκε το 1906 και κάποτε κοσμούσε την πλατεία Συντάγματος. Το 1938 μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση. Ανήκει στα σημαντικότερα γλυπτά της Αθήνας, αφού δεν δημιουργήθηκε ποτέ κάτι αντίστοιχο. Δρομέας Βασιλίσσης Σοφίας Το γνωστό ολόσωμο γλυπτό του Κώστα Βαρώτσου «Ο Δρομέας» Στην κατηγορία της σύγχρονης τέχνης ανήκει το γνωστό ολόσωμο γλυπτό του Κώστα Βαρώτσου «Ο Δρομέας». Το συναντάμε απέναντι από το ξενοδοχείο Χίλτον και το βασικό του υλικό είναι το γυαλί. Η μορφή του Δρομέα αποδίδεται εν κινήσει, ενώ οι αιχμηρές απολήξεις συμβολίζουν την ταχύτητα, την ορμή και τη δύναμη. Το 1988 τοποθετήθηκε αρχικά στην πλατεία Ομονοίας, ενώ το 1994 ολοκληρώθηκε η διαδικασία μεταφοράς του στην πλατεία της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Κοιμωμένη Α' Νεκροταφείο Το πιο γνωστό έργο του κορυφαίου Έλληνα γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά είναι αναμφίβολα η «Κοιμωμένη», που είναι τοποθετημένη πάνω στον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α' Νεκροταφείο. Το πιο γνωστό έργο του κορυφαίου Έλληνα γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά είναι αναμφίβολα η «Κοιμωμένη», που είναι τοποθετημένη πάνω στον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α' Νεκροταφείο. Το άγαλμα της «Κοιμωμένης», ύστερα από παραγγελία της οικογένειάς της στον διακεκριμένο γλύπτη, αναπαριστά τη Σοφία Αφεντάκη σε λευκό μάρμαρο. Είναι ξαπλωμένη σε ένα ανάκλιντρο, στο οποίο διακρίνονται τα τσαλακωμένα σεντόνια. Το κεφάλι της γέρνει απαλά σε ένα πλούσια διακοσμημένο με κεντήματα μαξιλάρι, έχει λυτά μαλλιά, λυγισμένα πόδια, ενώ ο σταυρός που κρατά στο ένα χέρι προσδίδει μια ιερατική μορφή στο έργο. Τέλος, το άλλο της χέρι ακουμπά κι αυτό απαλά στα σεντόνια, ενώ το ένα της πόδι είναι ελαφρά ανασηκωμένο. Τάφος Μιχάλη Τοσίτσα Α' Νεκροταφείο Το ταφικό μνημείο του Έλληνα εθνικού ευεργέτη Μιχαήλ Τοσίτσα ανήκει σε εκείνα των οποίων η κατασκευή είναι εμπνευσμένη από τον αιγυπτιακό πολιτισμό Το ταφικό μνημείο του Έλληνα εθνικού ευεργέτη Μιχαήλ Τοσίτσα ανήκει σε εκείνα των οποίων η κατασκευή είναι εμπνευσμένη από τον αιγυπτιακό πολιτισμό. Πρόκειται για έναν μεγαλοπρεπή τάφο που συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία στην Ελλάδα. Αποτελείται από μια πλατιά ημικυκλική εξέδρα, στο κέντρο της οποίας ορθώνεται μια στήλη, στην κορυφή της οποίας βρίσκεται ο καθιστός ανδριάντας του Μιχαήλ Τοσίτσα. Πιθανολογείται ότι οι δύο ολόγλυφες στιβαρές σφίγγες με γυναικείο κεφάλι και λεοντόσχημο πτερωτό σώμα που στέκουν εκατέρωθεν του μνημείου σχετίζονται με τη ζωή του Τοσίτσα στην Αίγυπτο. Κι αυτό διότι υπήρξε ο πρώτος γενικός πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια και θεωρείται ο πατέρας του ελληνισμού της Αιγύπτου. Τέλος, το σχέδιο ανήκει στον φίλο του Τοσίτσα, Λύσανδρο Καυτατζόγλου, και υλοποιήθηκε από τους γλύπτες Φυτάληδες το 1860. Πληροφορίες και υλικό από το βιβλίο της Ζέτας Αντωνοπούλου «Τα γλυπτά της Αθήνας», εκδόσεις Ποταμός. Πηγή:www.lifo.gr
==========
==========
https://www.lifo.gr/articles/athens_articles/192259/epta-oxi-kai-toso-gnosta-parka-tis-athinas
Αθήνα Επτά όχι και τόσο γνωστά πάρκα της Αθήνας Μικρές ή μεγάλες οάσεις δροσιάς και ησυχίας μέσα στην πόλη ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ 13.5.2018 | 10:28 Μέσα στην απεραντοσύνη του μπετόν καλούμαστε να ανακαλύψουμε οάσεις δροσιάς, ησυχίας και πρασίνου. Πηγή: www.lifo.gr
Πολλές φορές η ζωή στην πόλη είναι κουραστική. Αφόρητοι ρυθμοί, χαοτικοί δρόμοι, γκρίζα κτίρια, διαρκής κίνηση και ο θόρυβος έχουν αναγάγει την ανάγκη για ζωτικούς χώρους σε πολυτέλεια. Είναι γεγονός ότι ζούμε σε μια ευρωπαϊκή μητρόπολη η οποία έχει περιορισμένη σύνδεση με τη φύση. Έτσι, μέσα στην απεραντοσύνη του μπετόν καλούμαστε να ανακαλύψουμε οάσεις δροσιάς, ησυχίας και πρασίνου. Σημεία που να συμβαδίζουν με το φυσικό περιβάλλον και να προσφέρονται για ενδοσκόπηση, στάση και χαλάρωση. Μπορεί, βέβαια, να μη διαθέτουμε ένα Hyde Park ή ένα Central Park, αλλά σε κοντινή απόσταση από το κέντρο της Αθήνας μπορεί ο καθένας να αναζητήσει πράσινους «πνεύμονες» ως αντίδοτο στους ρυθμούς της καθημερινότητας. Μικρούς ή μεγαλύτερους χώρους που τώρα που πλησιάζει το καλοκαίρι μπορεί να τους επισκεφθεί για ανάσες διαφυγής και ξεκούρασης. Advertisement: 0:13 Άλσος Παγκρατίου Τα τριάντα στρέμματα πρασίνου αποτελούν ένα ιδανικό δασύλλιο για μια κοντινή βόλτα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Σε μια πυκνοδομημένη γειτονιά, τα τριάντα στρέμματα πρασίνου αποτελούν ένα ιδανικό δασύλλιο για μια κοντινή βόλτα. Εκτείνεται ανάμεσα στις οδούς Ξενοκλέους και Σπύρου Μερκούρη και διαθέτει παιδική χαρά, γήπεδο μπάσκετ, πανύψηλα δέντρα, πολλά παγκάκια, πλακόστρωτα δρομάκια και αρκετά σκαλάκια. Η ιστορία του Άλσους Παγκρατίου ξεκίνησε το 1908. Τότε, με τη φροντίδα της πριγκίπισσας Σοφίας και της Φιλοδασικής Εταιρείας, φυτεύτηκαν τα πρώτα πεύκα. Το 1936 η Φιλοδασική Εταιρεία παραχώρησε την έκταση του άλσους στον Δήμο Αθηναίων, για να λειτουργήσει ως ελεύθερος δημόσιος χώρος αναψυχής, και μέχρι τη γερμανική κατοχή φιλοξενούσε και ζωολογικό κήπο. Τα πρώτα χρόνια της μετεμφυλιακής περιόδου εκεί λειτούργησε το θέατρο «Άλσος». Παράλληλα, στο πάρκο λειτούργησε θερινός κινηματογράφος, καφενείο, περίπτερο και παιδική χαρά. Όλα αυτά κατεδαφίστηκαν ως αυθαίρετα το 1981. Λίγο αργότερα ολοκληρώθηκε η διαμόρφωση του χώρου κι έτσι το Άλσος Παγκρατίου απέκτησε τη σημερινή του μορφή. Άλσος Καισαριανής Πρόκειται για έναν σημαντικό αστικό πνεύμονα πρασίνου και βλάστησης. Πρόκειται για έναν σημαντικό αστικό πνεύμονα πρασίνου και βλάστησης. Οριοθετείται δυτικά από την οδό Ν. Εφέσσου, βορειοανατολικά από τις οδούς Ερ. Σταυρού και Σολομωνίδου (πίσω μέρος Νήαρ Ηστ) και νότια από την οδό Ηρώς Κωνσταντοπούλου που συνορεύει με το σχολικό συγκρότημα λυκείων και γυμνασίων της Καισαριανής. Η πρόσβαση είναι από την οδό Διστόμου και την οδό Κάλχαντος. Πεύκα, έλατα, κυπαρίσσια, ξύλινα παγκάκια, παιδική χαρά κι ένα μέρος που αποτελεί ιδανικό τόπο για πικνίκ και ποικίλες δραστηριότητες. Αττικό Άλσος Ένας μεγάλος χώρος αναψυχής και ψυχαγωγίας αλλά και μια έκταση οικολογικής αξίας. Ένας μεγάλος χώρος αναψυχής και ψυχαγωγίας αλλά και μια έκταση οικολογικής αξίας, η οποία περιέχει δασύλλια με κυπαρίσσια, πεύκα και άλλα είδη δέντρων, καθώς κι ένα σπήλαιο. Το καλοκαίρι γίνονται πολλές συναυλίες, ενώ διαθέτει υπαίθριο θέατρο, γήπεδα τένις, βόλεϊ, μπάσκετ, θερινό κινηματογράφο, αναψυκτήρια, καθώς και όμορφα σημεία για να απολαύσεις τη θέα στην πόλη. Πάρκο Χωροφυλακής Το πάρκο της Χωροφυλακής δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του '80 και συνορεύει με τις εγκαταστάσεις της Αστυνομικής Ακαδημίας. Το Άλσος της Σχολής Χωροφυλακής βρίσκεται επί της Μεσογείων, λίγο πριν φτάσουμε στη διασταύρωση με την Κατεχάκη, απέναντι από το νοσοκομείο «Ερρίκος Ντυνάν». Δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του '80 και συνορεύει με τις εγκαταστάσεις της Αστυνομικής Ακαδημίας. Ένας υπέροχος, κατάφυτος χώρος με μικρά, πλακόστρωτα δρομάκια κι ένα ιδανικό περιβάλλον για τους λάτρεις της προπόνησης, του περπατήματος και του τζόκινγκ. Άλσος Στρατού - Γουδί Τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία για καφέ, πικνίκ και χαλάρωση. Τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία για καφέ, πικνίκ και χαλάρωση. Είναι εύκολα προσβάσιμο, αφού, για να φτάσουμε, διασχίζουμε τη λεωφόρο Κατεχάκη και στρίβουμε στο φανάρι που οδηγεί στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Θέατρο Badminton ή, εναλλακτικά, από τον ομώνυμο σταθμό του μετρό στην Κατεχάκη. Πρόκειται για μια έκταση 150 στρεμμάτων με δρομάκια, αρκετό γρασίδι, γλυπτά, μεγάλα δέντρα που χρησιμεύουν για σκιά, παιδική χαρά και θέα προς τον Υμηττό. Στον χώρο αυτό βρίσκεται το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης, η Εθνική Γλυπτοθήκη, όπου κάποτε στεγάζονταν οι βασιλικοί στάβλοι, ενώ σε ένα από τα εγκαταλελειμμένα κτίρια φιλοξενούνταν το Στρατιωτικό Αρτοποιείο Αθηνών. Άλσος Νέας Σμύρνης Πεύκα, μουριές, ακακίες, χαρουπιές, θάμνοι, κυπαρίσσια και ευκάλυπτοι προσφέρουν οάσεις δροσιάς και οι μυρωδιές που αναδύονται είναι η ιδανική αφορμή για τζόκινγκ. Σε πολύ κοντινή απόσταση από το κέντρο της Αθήνας βρίσκεται ένα από τα ωραιότερα πάρκα της πρωτεύουσας που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του '20. Πρόκειται για μια έκταση πολλών στρεμμάτων με εύκολη πρόσβαση. Πεύκα, μουριές, ακακίες, χαρουπιές, θάμνοι, κυπαρίσσια και ευκάλυπτοι προσφέρουν οάσεις δροσιάς και οι μυρωδιές που αναδύονται είναι η ιδανική αφορμή για τζόκινγκ. Επίσης, υπάρχει παιδική χαρά, αθλοπάρκο, το οποίο περιλαμβάνει διάφορα όργανα γυμναστικής διαθέσιμα για τους επισκέπτες, και αναψυκτήριο, ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φιλοξενούνται θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, μουσικά αφιερώματα, κινηματογραφικές προβολές και παιδικό θέατρο. Δημοτικό Άλσος Αιγάλεω - Μπαρουτάδικο Συγκαταλέγεται στους σημαντικούς πνεύμονες πρασίνου της Δυτικής Αττικής και έχει ιστορική αξία, αφού στον χώρο του, για περίπου εκατό χρόνια (από το 1874 έως και το 1965), βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις της Εταιρείας Ελληνικού Πυριτιδοποιείου. Χρησιμοποιώντας το μετρό, βρίσκεσαι σε ελάχιστα λεπτά σ' ένα πολυσύχναστο σημείο το οποίο διαθέτει χώρους αναψυχής, σημεία για περιπάτους ή ποδηλασία καθώς και άλλες αθλητικές δραστηριότητες, όπως γήπεδα μπάσκετ, ποδοσφαίρου και τένις. Συγκαταλέγεται στους σημαντικούς πνεύμονες πρασίνου της Δυτικής Αττικής και έχει ιστορική αξία, αφού στον χώρο του, για περίπου εκατό χρόνια (από το 1874 έως και το 1965), βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις της Εταιρείας Ελληνικού Πυριτιδοποιείου. Μάλιστα, την εποχή της ακμής του ήταν μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες της χώρας. Πέντε χρόνια μετά το τέλος της λειτουργίας του (1970) η έκταση περιήλθε στην ιδιοκτησία του Δημοσίου, με αποτέλεσμα να κατεδαφιστούν τα κτίρια και να κατασκευαστούν σχολεία, αθλητικά κέντρα, καθώς και το Τεχνολογικό Ίδρυμα Αθηνών. Το μόνο που κρατήθηκε από το παλαιό Μπαρουτάδικο είναι η μεγάλη υψικάμινος που αποτελεί διατηρητέο κτίσμα και στέκει ακόμα ως εμβληματικό σημείο στη μέση του άλσους. Πηγή:www.lifo.gr
==========
https://www.lifo.gr/articles/athens_articles/96764/o-mystikos-paradeisos-toy-ymittoy-mia-ksenagisi
Αθήνα Ο μυστικός παράδεισος του Υμηττού: μια ξενάγηση Ο Νίκος Πάγκας, δασολόγος και περιβαλλοντολόγος, στέλεχος της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών, μας ξεναγεί στο πανέμορφο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής. Πηγή: www.lifo.gr
ΜAΡΙΝΑ ΠΕΤΡΙΔΟΥ 24.4.2019 | 08:00 Είναι όνειρο ζωής για κάθε παρατηρητή πουλιών να ζήσει την ανακάλυψη ενός νέου είδους και πριν από μερικά χρόνια αυτό συνέβη στον Υμηττό, πέντε λεπτά από το κέντρο της Αθήνας! Ο νανοφυλλοσκόπος ήταν το 444ο καταγεγραμμένο είδος στην Ελλάδα και πρόκειται για ένα μικρό, πανέμορφο αποδημητικό πουλί που πέταξε από τη μακρινή Σιβηρία για να ξεχειμωνιάσει κάπου ζεστά. «Διάλεξε τον Υμηττό και συγκεκριμένα το Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής. Εδώ βρήκε τροφή, νερό και το κατάλληλο περιβάλλον για να περάσει το καλοκαίρι του» μας λέει ο Νίκος Πάγκας, δασολόγος και περιβαλλοντολόγος, στέλεχος της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών, που μας ξενάγησε στο πανέμορφο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής. Ο Υμηττός εκτείνεται από την Aγία Παρασκευή και τα Γλυκά Νερά μέχρι την Ηλιούπολη και τη Γλυφάδα. Το Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής είναι ένα από τα πιο όμορφα σημεία του και το ονομάζουν «σαλόνι του Υμηττού». Το δάσος είναι τεχνητό και δημιουργήθηκε την περίοδο 1946-1988. Σήμερα είναι πολύ πλούσιο σε βλάστηση, πανίδα και χλωρίδα. «Πιο παλιά το βουνό ήταν εντελώς γυμνό, είχε μόνο δύο κυπαρίσσια που παραδόξως υπάρχουν μέχρι σήμερα» λέει ο κ. Πάγκας. «Είχε καταντήσει έτσι εξαιτίας της εκμετάλλευσης, της πυρκαγιάς και της βοσκής. Κατά την περίοδο της Κατοχής είχαν βγάλει ακόμη και τις ρίζες και δεν είχε μείνει τίποτα. Το έδαφος ήταν πολύ πετρώδες. Το 1978 έφυγε ο τελευταίος βοσκός με πολύ δυσκολία. Τον εκτόπισαν στην Καρδίτσα, λεγόταν Πενταροκοίλης Μήτσος και τα γίδια του έβοσκαν την αναδασωμένη περιοχή!». Στον Υμηττό υπάρχουν 700 περίπου καταγεγραμμένα είδη φυτών από όλη την Ελλάδα και, εκτός από αυτά που μπορείς να βρεις άγρια στο δάσος, η Φιλοδασική Εταιρεία έχει δημιουργήσει φυτώριο και βοτανικό πάρκο ανοιχτά για το κοινό. Ο Υμηττός εκτείνεται από την Aγία Παρασκευή και τα Γλυκά Νερά μέχρι την Ηλιούπολη και τη Γλυφάδα. Το Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής είναι ένα από τα πιο όμορφα σημεία του και το ονομάζουν «σαλόνι του Υμηττού». Το δάσος είναι τεχνητό και δημιουργήθηκε την περίοδο 1946-1988... Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Καθοριστική ήταν η δράση της Καίτης Αργυροπούλου, συζύγου Έλληνα διπλωμάτη, που, όταν, μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, επέστρεψε στην Ελλάδα, πετώντας πάνω από τον Υμηττό με μια Ντακότα (ελικοφόρο αεροπλάνο), είδε τη Μονή Καισαριανής κατεστραμμένη και τον Υμηττό γεμάτο πέτρες. Το έβαλε σκοπό της ζωής της να αναγεννήσει το βουνό. Το δάσος ανακηρύχθηκε «αισθητικό» και το 1946 ξεκίνησε η αναστήλωση του μοναστηριού και η αναδάσωση της γύρω περιοχής. «Η Αργυρόπουλου αναβίωσε τον ελαιώνα που υπήρχε από την εποχή που λειτουργούσε το μοναστήρι. Φύτεψε κυπαρίσσια και έκανε το δάσος μεικτό. Ήταν πολύ πετυχημένη η αναδάσωση και μέσα σε τρία χρόνια άρχισε να παίρνει τη σημερινή του μορφή» λέει ο κ. Πάγκας. «Δούλευαν πολύ σκληρά, μέσα στην παγωνιά και στο λιοπύρι. Η πρωτοβουλία ήταν αποκλειστικά της Αργυροπούλου και επειδή το κράτος δεν είχε πόρους, έγινε με την ταυτότητα της Φιλοδασικής Εταιρείας, παλιό σωματείο από 1899. Το δάσος παραχωρήθηκε στη Φιλοδασική Εταιρεία με την προϋπόθεση να το φροντίζει. Η Αργυροπούλου είχε βάλει επίτηδες μελίσσια στον Υμηττό για να φτιάχνει μέλι και να το πουλάει χρυσό στους πλούσιους των βορείων προαστίων. Διοργάνωνε και "tea party" για να μαζεύει χρήματα για την αναδάσωση». Νίκος Πάγκας, δασολόγος και περιβαλλοντολόγος, στέλεχος της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών. Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Κατά τις δεκαετίες '50-'60 , το αναδασωμένο κομμάτι του Υμηττού έφτανε μέχρι το Χίλτον. Το 1968, την εποχή της δικτατορίας, αποφασίστηκε να χτιστεί η πανεπιστημιούπολη του πανεπιστημίου Αθηνών και ένα μεγάλο μέρος του δάσους απαλλοτριώθηκε. «Το 1968 γυριζόταν στον Υμηττό μια ταινία, "Η Κύπρος στις φλόγες". Είχαν βάλει φωτιά στο δάσος και την άφησαν να εξελιχθεί για να την κινηματογραφήσουν. Κάηκε τότε ένα μεγάλο μέρος του δάσους. Το 1988 μια ακόμη μεγάλη φωτιά έκαψε σχεδόν όλη την αναδασωμένη περιοχή. Μια νέα αναδάσωση ξεκίνησε την ίδια χρονιά και ήταν από τις πιο πετυχημένες που έχουν γίνει ποτέ. Από τότε το δάσος πάει πολύ καλά. Στον Υμηττό υπάρχουν 700 περίπου καταγεγραμμένα είδη φυτών από όλη την Ελλάδα και, εκτός από αυτά που μπορείς να βρεις άγρια στο δάσος, η Φιλοδασική Εταιρεία έχει δημιουργήσει φυτώριο και βοτανικό πάρκο ανοιχτά για το κοινό. Με ένα συμβολικό αντίτιμο μπορείς να πάρεις ό,τι αρωματικό μπορείς να φανταστείς από διάφορα μέρη της Ελλάδας. «Προτιμάμε τα ελληνικά φυτά γιατί είχε επικρατήσει η μανία με τα ξένα φυτά στους κήπους και στις αυλές − αυτά θέλουν περισσότερο νερό και περισσότερη φροντίδα. Εδώ είναι Μεσόγειος και θέλουμε ο επισκέπτης να παίρνει την ανάλογη αίσθηση. Με μια βόλτα στον Υμηττό μπορείς να πεις ότι περπάτησες τη μισή Ελλάδα. Έχουμε ελιές, ακόμη και αμπελώνα. Διαλέξαμε την ποικιλία Ασύρτικο, από τις πιο παλιές ποικιλίες που βγαίνει στη Σαντορίνη». Foraging (συλλογή άγριας τροφής) στον Υμηττό Φυτρώνουν πολλά αγριόχορτα που, αν ξέρεις να τα διακρίνεις, μπορείς να φτιάξεις σαλάτες από αυτά, ακόμη και χορτόπιτες... Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Τα αρωματικά φυτά φυτρώνουν άφθονα, ανάλογα με την εποχή, και μπορείς να πάρεις και από το φυτώριο, σε γλάστρες... Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Στον Υμηττό, πέρα από το να απολαύσεις το τοπίο και την πλούσια βλάστηση, μπορείς να κόψεις πράγματα –με μέτρο πάντα– και να τα φας εκείνη τη στιγμή ή να τα πάρεις σπίτι σου για να τα χρησιμοποιήσεις στη μαγειρική. Τα αρωματικά φυτά φυτρώνουν άφθονα, ανάλογα με την εποχή, και μπορείς να πάρεις και από το φυτώριο, σε γλάστρες. Φυτρώνουν πολλά αγριόχορτα που, αν ξέρεις να τα διακρίνεις, μπορείς να φτιάξεις σαλάτες από αυτά, ακόμη και χορτόπιτες. Ο ελαιώνας είναι το μεγάλο καμάρι του Αισθητικού Δάσους της Καισαριανής. Δημιουργήθηκε με βάση τις χαλκογραφίες ενός Ρώσου ζωγράφου που ταξίδευε στην Ευρώπη και ζωγράφιζε μονές. Κάθε χρόνο, υπάλληλοι της Φιλοδασικής, παιδιά από σχολεία και υπάλληλοι των τραπεζών που είναι χορηγοί σε μια πανηγυρική εκδήλωση μαζεύουν ελιές από τις οποίες φτιάχνουν λάδι και το δίνουν σε διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα. Το λάδι που βγαίνει είναι εξαιρετικής ποιότητας. Έχει ροδιές, κουμαριές και χαρουπιές. Ο καρπός της γκορτσιάς (άγρια αχλαδιά) είναι λίγο πικρός και στυφός, αλλά πολύ νόστιμος και στον Υμηττό μπορείς να βρεις πολλές. Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Η πανίδα του Υμηττού Έχει και ένα γαϊδουράκι σαράντα χρόνων, τον Βαγγέλη... Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Εκτός από τον σπάνιο νανοφυλλοσκόπο, στον Υμηττό υπάρχουν 104 είδη πτηνών από τα 444 που έχει συνολικά όλη η Ελλάδα. Τους αρέσει η ποικιλία των βιότοπων που έχει ο Υμηττός και το στοιχείο του νερού. Είναι παράδεισος για τους παρατηρητές πουλιών. Έχει αλεπούδες, σκαντζόχοιρους, ασβούς και πολλούς λαγούς, κυρίως προς τον Βύρωνα. Πολλά είδη ερπετών ζούνε στον Υμηττό, από χελώνες μέχρι σαύρες και οχιές. Έχει και ένα γαϊδουράκι σαράντα χρόνων, τον Βαγγέλη. Πόσο σημαντικός είναι κλιματολογικά ο Υμηττός για την Αθήνα; Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φαίνεται ότι είναι πάρα πολύ. Ο Υμηττός είναι προσανατολισμένος στον άξονα Βορρά-Νότου και δεν δυσκολεύει την κίνηση των ανέμων. Ο δίαυλος του Μπογιατίου στο Τατόι, σε συνδυασμό με τον Υμηττό και κάποιους άλλους χώρους πρασίνου στην Αθήνα, διατηρεί τη θερμοκρασία σε ανεκτά επίπεδα, αλλιώς θα πνιγόμασταν. Στη δυτική Αθήνα οι θερμοκρασίες είναι αισθητά πιο υψηλές. Δεν είναι μόνο η απόλυτη τιμή που παίρνεις αλλά και η αίσθηση που έχεις κοντά στην περιοχή του Υμηττού, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο μυστικός κήπος του Υμηττού Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Στο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής υπάρχει ένας κήπος που είναι παράρτημα του βοτανικού πάρκου και είναι άγνωστος στο ευρύ κοινό. Απευθύνεται σε ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος και κάποιος μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο με ραντεβού. Πρόκειται για ένα παραδεισένιο μέρος με λουλούδια, φυτά και δέντρα, όλα σκόρπια στον χώρο και φυτεμένα ακριβώς όπως μπορούν να ζήσουν στη φύση. Έχει και πολύ σπάνια φυτά, όπως το «αιθιόνημα», ένα από τα πιο απειλούμενα φυτά στον κόσμο. Υπάρχουν μόνο 55 στη Σκύρο και πουθενά αλλού. Ο χώρος είναι ιδανικός για παρατήρηση πουλιών και εντόμων. Στον χώρο του κήπου έχει τοποθετηθεί μια συσκευή που αναγνωρίζει τη διάθεση των πουλιών και των εντόμων με ειδικό λογισμικό. Μπορεί να αναγνωρίσει μια ακρίδα «σε πανικό», για παράδειγμα. Ο Μάιος είναι μια καλή εποχή για επίσκεψη στον βοτανικό κήπο, γιατί θα δεις πολλά εντυπωσιακά ανθισμένα φυτά. Στο τέλος της διαδρομής η βλάστηση αραιώνει για να χαλαρώσει ο επισκέπτης, μετά τον βομβαρδισμό των εικόνων. Το καλοκαίρι λειτουργεί και ρυάκι και το τοπίο γίνεται αριστουργηματικό. Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Μονή Καισαριανής Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Αν και η μονή δεν λειτουργεί και έχει κηρυχθεί αρχαιολογικό μνημείο από το 1923, κάθε χρόνο πραγματοποιείται εκεί η περιφορά του επιταφίου και είναι από τις πιο εντυπωσιακές περιφορές στην Αθήνα. Το 50 μ.Χ. μερικοί πιστοί έχτισαν μια μικρή εκκλησία στα ερείπια ενός αρχαίου ναού, η οποία κάηκε. Αργότερα, μοναχοί έχτισαν μια καινούργια εκκλησία, στην οποία πρόσθεσαν και μία βασιλική. Το 1180 η μονή είχε πλέον έναν λουτρώνα, μία τραπεζαρία και κελιά για τους μοναχούς. Ο λουτρώνας ακολουθούσε το ρωμαϊκό σύστημα − σώζονται μόνο 2-3 τέτοια σε όλη την Ελλάδα. Τον χάλασαν για να κάνουν το ελαιοτριβείο της μονής. Σήμερα, στη μονή υπάρχει ένας ναός αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου και πρόκειται για αρχιτεκτονικό στολίδι που προσελκύει τουρίστες, ερευνητές και αρχιτέκτονες από όλο τον κόσμο. Οι τοιχογραφίες στον παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου που βρίσκεται ακριβώς δίπλα είναι από τον 17ο αιώνα. «Οι Αθηναίοι γνωρίζουν πολύ καλά την ύπαρξη του Υμηττού και ξέρουν ότι αν έρθουν, θα περάσουν σίγουρα καλά. Η καθημερινότητα, όμως, καμιά φορά καταδυναστεύει τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να μην έχουν βάλει ως προτεραιότητα να πάνε στο βουνό» λέει ο κ. Πάγκας. «Ο Υμηττός έχει πολλές προσβάσεις, ειδικά από την ανατολική πλευρά και το 1/3 του πληθυσμού της Αθήνας μπορεί να απολαύσει τον Υμηττό, παρότι η Ηλιούπολη κάηκε πέρσι το καλοκαίρι από αμέλεια κάποιων μελισσοκόμων και η περιοχή της Γλυφάδας είναι κατεστραμμένη. Η Πάρνηθα έχει καταστραφεί και δεν νομίζω ότι θα επανέλθει, εκτός από το πευκοδάσος. Το κομμάτι του ελατοδάσους το έχουμε χάσει ανεπιστρεπτί και ακόμη και σε 200 χρόνια είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να δημιουργηθεί κάτι καινούργιο εκεί. Η Πεντέλη βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση. Ο Υμηττός δεν είναι ένα μονοσήμαντο μέρος, έχει πολλές πλευρές και ελπίζουμε να τις συνδυάσουμε καλά. Είναι πολύ κοντά στο κέντρο και μπορεί κανείς να κάνει τόσο πολλά: να απολαύσει τη θέα και τη φύση, ένα πικνίκ, να βγάλει βόλτα τον σκύλο του, να διασχίσει τα μονοπάτια, να κάνει ποδηλατάδα στους ειδικά διαμορφωμένους ποδηλατοδρόμους, να απολαύσει έναν καφέ ή ένα μεσημεριανό στο αναψυκτήριο της Καλοπούλας, να συμμετάσχει σε διάφορες δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα που διοργανώνουμε κατά καιρούς ειδικά για παιδιά». Ο Υμηττός είναι εξαιρετικός και συνδυάζει τη φύση με τον πολιτισμό. Οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει από τη Φιλοδασική Υπηρεσία είναι πολύ διακριτικές, αποφεύγονται τα τεχνητά στοιχεία και έχουν κάνει μεγάλο αγώνα για να μη φαίνονται ούτε τα καλώδια της ΔΕΗ, τα οποία περνάνε υπόγεια. «Οι επισκέπτες αντιλαμβάνονται τη φροντίδα που προσφέρουμε στο περιβάλλον και οι ζημιές έχουν περιοριστεί πολύ. Ό,τι χαλάει στον Υμηττό, το φτιάχνουμε αμέσως και αυτό το νιώθει ο κόσμος και το σέβεται. Οτιδήποτε συμβαίνει εδώ αντικατοπτρίζεται στην κοινωνία και το αντίστροφο. Όσο και να μην είναι αντιληπτό αυτό, είναι η πραγματικότητα. Και όλο αυτό μπορεί να καεί μέσα σε δύο ώρες». Όταν φεύγεις από τον Υμηττό και επιστρέφεις στους δρόμους και στη βαβούρα της πόλης, συνειδητοποιείς ακόμη περισσότερο την αξία του. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις και το έργο της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών στο επίσημο site τους: www.philodassiki.org Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO Πηγή: www.lifo.gr
==========