Anorexia nervosa

Omschrijving

Anorexia is een van de bekendere stoornissen. Bij deze eetstoornis weigeren mensen hun lichaamsgewicht op een normaal peil te houden. Ze wegen lichter dan normaal is. Ondanks dit ondergewicht zijn ze erg bang om dikker te worden, dit komt doordat ze geen goede waarneming hebben van hun eigen lichaam.

Normaal

Veel vrouwen (en steeds meer mannen) doen in Nederland aan de lijn. Sommige mensen doen dit op de juiste manier door gezonder te eten en te sporten. Goed is om dit geleidelijk op te bouwen en het doel niet te hoog te stellen. Alleen dan is het vol te houden. Een foute manier van lijnen is door (bijna) te stoppen met eten. Hierdoor kan het gewicht wel tijdelijk afnemen, maar deze afname zal niet van lange duur zijn.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.

Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Anorexia nervosa

ICD-10 F50.0-F50.1

ICD-9 307.1

Portaal Geneeskunde

Anorexia nervosa is een eetstoornis, waarbij iemand een vervormd beeld van het eigen lichaam heeft, een grote angst heeft om dik te worden en niet probeert een normaal lichaamsgewicht na te streven. De stoornis kan ernstige lichamelijke gevolgen hebben en zelfs tot de dood leiden. De naam is afgeleid van het griekse woord voor eetlust (orexia), "nervosa" slaat op de vermeende neurotische achtergrond.

Inhoud [verbergen]

1 Geschiedenis

2 Risicogroep

3 Ziektebeeld

3.1 DSM-IV-criteria

3.2 Gevolgen van anorexia nervosa

4 Hulp

5 Hypothesen

[bewerken] GeschiedenisHet ziektebeeld is onder de naam "anorexia hysterica" voor het eerst beschreven door de engelsman William Gull in 1868.

[bewerken] RisicogroepDe ziekte heeft een prevalentie van 7 promille. Ze betreft vooral jonge mensen, meestal meisjes (90-95%) kort voor of tijdens de puberteit.

[bewerken] ZiektebeeldDe ziekte wordt gekenmerkt door een stoornis van de lichaamsbeleving. De patienten hebben het idee dik te zijn terwijl hun gewicht vergelijkbaar is met leeftijdgenoten of daaronder ligt. Ze ontlenen zelfbewustzijn aan hun vermogen, het eigen gewicht te controleren en houden zich dwangmatig bezig met het zelfbeeld, het gewicht en hun voedingspatroon. Soms gaat de ziekte gepaard met boulimie, perioden van overmatig eten, gevolgd door zelf opgewektes braken, het gebruik van laxantia en clisma's en overmatige lichaamsbeweging.

[bewerken] DSM-IV-criteriaHet DSM-IV geeft de volgende criteria voor anorexia nervosa:

1.Weigering om het lichaamsgewicht op een voor de leeftijd en lengte normaal niveau of daarboven te houden (bijvoorbeeld een gewicht van 85% van het normale niveau of het uitblijven van gewichtstoename waardoor het gewicht 85% van het normale niveau is).

2.Intense angst voor gewichtstoename of dik worden, zelfs bij ondergewicht.

3.Een stoornis in de wijze waarop het lichaam of het gewicht wordt ervaren, overdreven waarde hechten aan het lichaamsgewicht of de lichaamsvorm bij het vormen van een zelfbeeld of ontkenning van de ernst van het te lage lichaamsgewicht.

4.Amenorroe bij vruchtbare vrouwen, in dit geval het uitblijven van minimaal drie opeenvolgende menstruele cycli. (De diagnose amenorroe kan worden gesteld als de ongesteldheid alleen optreedt na hormoonbehandeling.)

[bewerken] Gevolgen van anorexia nervosaDe ernstige ondervoeding leidt tot een breed spectrum van verdere problemen, zoals:

Moeheid

Vertraagde bloedsomloop; koude handen en voeten

Vertraagde maagleging, irritatie van de darm

Constipatie

Hormonale veranderingen, zoals menstruatiestoornissen

Amenorroe

Nierstenen

Osteoporose

Verkleining van het slagvolume van het hart

Langzame en onregelmatige hartslag

Hartfalen

Dood in ca. 15% van de gevallen

[bewerken] HulpDe behandeling van de ziekte is moeilijk en gewoonlijk langdurig. Verschillende vormen van psychotherapie en psychiatrische behandeling worden ingezet en bij ernstige ondervoeding ook intraveneuze toediening van voeding. De psychotherapie kan ook de familie erbij betrekken. Er zijn in Nederland diverse behandelcentra voor eetstoornissen.

[bewerken] HypothesenEen van de hypothesen over het ontstaan van de aandoening is dat er in die ontwikkelingsfase door de tegenstelling van een reeds gevormde lichamelijke volwassenheid en de nog geestelijke onvolwassenheid een innerlijk conflict kan ontstaan dat tot een ernstige identiteitscrisis kan leiden.[bron?] Populair gezegd kan een jong mens dan eigenlijk gevoelsmatig zo slecht met zijn of haar lichamelijkheid omgaan dat hij of zij daar vanaf wil. Een andere hypothese is dat meisjes niet volwassen willen worden en door niet te eten ervoor willen zorgen dat hun lichaam niet volwassen wordt (geen borsten en uitblijven menstruatie). Zoals de meeste hypothesen over de oorzaken van psychiatrische aandoeningen, zijn ook deze omstreden. Hoe dan ook, door het slechte eten kan het lichaam zo verwaarloosd worden dat er een levensbedreigende situatie ontstaat, maar niet alle mensen met anorexia worden dun. Veelal ontgaat de patiënten dit doordat zij in de obsessie van de lichamelijkheid gevangenzitten. De meeste mensen die niet dunner maar wel lichter worden, merken helemaal niets op. Ze gaan door met niet eten en kúnnen meestal niet meer eten doordat hun lichaam het ontwend is geraakt. Mede daardoor is de motivatie voor een behandeling dan ook vaak zeer gering. Vaak belanden anorexiapatiënten in het ziekenhuis als gevolg van lichamelijke klachten en ondergewicht.