Wat is E131?
E131 of Patentblauw V is een donkerblauwe kleurstof die wordt gebruikt in voedselproducten, maar die ook wordt ingespoten bij medisch onderzoek om lymfevaten zichtbaar te maken. Voedselproducten krijgen door E131 een diepblauwe kleur.
Voedselfabrikanten beschikken over een flinke serie E-nummers waarmee ze de natuurlijke kleur van ons voedsel kunnen veranderen of versterken. Alle nummers tussen E100 en E2003 zijn kunstmatige of natuurlijke kleurstoffen. E131 zit ook in talloze andere producten die niet je niet opeet of binnenkrijgt voor medische doeleinden. Denk aan textiel, papier, tabletten en cosmetica.
E131 is een koolteerkleurstof, net zoals bijvoorbeeld E102. Deze kleurstoffen werden oorspronkelijk gewonnen uit koolteer, maar dat is inmiddels verboden voor voedselproducten. Koolteer is namelijk giftig en kankerverwekkend. Tegenwoordig worden in dit soort kleurstoffen nog wel componenten gebruikt die zijn gewonnen uit koolteer of olieteer. Met bacteriën uit zeesediment kan ook een natuurlijke violette kleurstof gemaakt worden.
Bestanddelen van E131 zijn natrium- of calciumchloride en natrium- of calciumsulfaat, maar ook zware metalen als arsenicum, lood, koper en cadmium. Voedselfabrikanten hoeven dit niet aan consumenten te vertellen – je vindt deze informatie dan ook niet terug op etiketten of productenwebsites.
E131 bevat geen ingrediënten (zoals varkensvlees of andere dierlijke producten) die de kleurstof ongeschikt maken voor religieuze groepen, vegetariërs en veganisten.
Wil jij ook dat je er van op aan kunt dat voedsel veilig is? Eis dan samen met ons en vele anderen dat wanneer een E-nummer niet bewezen veilig is, de overheid het simpelweg moet verbieden. We hebben alvast een e-mail, gericht aan de overheid, voor je klaargezet. Doe mee>>
Hoe herken ik E131?
In de ingrediëntenlijst wordt de stof meestal vermeld als E131, vrijwel nooit als Patentblauw V. Maar, E131 is ook bekend onder de namen Food Blue 5, Acid Blue 3, Sulphan Blue of CI 42051.
In welke voedselproducten zit E131?
Patentblauw V wordt niet op zeer grote schaal gebruikt. Toch vind je het terug in veelgebruikte producten als puddingpoeder, vla, kersen op sap, limonadesiropen, zacht fruitsnoep, chocoladesnoepjes, gebak, vieux, keelpastilles, yoghurtdrinks, kroepoek, kauwgom, fruitcocktail op siroop en sauzen.
Waarom kiezen voedselproducenten voor E131?
E131 kun je heel makkelijk oplossen in water en dat maakt de kleurstof goedkoop voor voedselproducenten. Ze hoeven geen ingewikkelde bewerkingsprocessen toe te passen voordat ze E131 kunnen mengen met andere ingrediënten. Bovendien is voor een diepblauwe kleur maar een klein beetje E131 nodig.
Hoeveel E131 mag ik dagelijks eten?
De acceptabele dagelijkse inname van E131 was voorheen 15 mg per kg lichaamsgewicht. In 2013 heeft de EFSA gepleit voor een verlaging naar 5 mg per kg lichaamsgewicht. Maar het is moeilijk om erachter te komen hoeveel E131 je in totaal eet gedurende een dag.
Heeft E131 bijwerkingen?
De heftigste bijwerking van E131 komt gelukkig zelden voor: een anafylactische shock. Dat is een hevige allergische reactie, waarbij de bloeddruk snel daalt en ademhalingsproblemen ontstaan. De ergste vorm kan binnen enkele minuten tot de dood leiden als die niet meteen behandeld wordt. Mensen kunnen een overgevoeligheid voor E131 opbouwen doordat ze regelmatig in aanraking komen met de stof die ook in andere dagelijkse producten zit. Krijgt zo iemand als patiënt E131 ingespoten om de lymfevaten zichtbaar te maken, dan kan binnen zeer korte tijd een anafylactische shock ontstaan.
Zowel een anafylactische shock als bijwerkingen als jeuk en astma worden veroorzaakt door de histamine die in het lichaam vrijkomt door E131. Histamine kan allergische reacties veroorzaken. En dan is er nog een flinke reeks vervelende bijwerkingen die worden toegeschreven aan deze kleurstof: oedeem, puntbloedingen, spierspasmen, hyperactiviteit, netelroos en eczeem, lage bloeddruk, misselijkheid en trillen. Hoewel de kans hierop niet erg groot is, zijn deze bijwerkingen de reden voor een verbod op E131 in landen als de Verenigde Staten en Australië.
Formeel staat E131 te boek als ‘niet kankerverwekkend’, omdat dit niet is onderzocht bij mensen. Bij ratten veroorzaakte inspuiting van de stof wel tumoren. De Europese Voedselveiligheidsorganisatie EFSA is in 2010 opgeroepen om alle E-nummers die voor 2009 zijn goedgekeurd opnieuw te beoordelen. De herevaluatie van E131 is in april 2013 gepubliceerd en riep op tot een herformulering van de ADI naar 5 mg per kg lichaamsgewicht.
Wil jij ook dat je er van op aan kunt dat voedsel veilig is? Eis dan samen met ons en vele anderen dat wanneer een E-nummer niet bewezen veilig is, de overheid het simpelweg moet verbieden. We hebben alvast een e-mail, gericht aan de overheid, voor je klaargezet. Doe mee>>
Bestaan er alternatieven voor E131?
Natuurlijke alternatieven voor E131 zijn onder meer het paarsrode anthocyanine (E163), bietenrood (E162), paarse wortel, rode fruitconcentraten en het groene chlorofyl (E140). Een nadeel is dat deze kleurstoffen minder stabiel zijn, duurder en kwetsbaarder voor temperaturen en tijdens het transport. Een ander natuurlijk alternatief is de blauwe kittelbloem (Clitoria ternatea), een plant die in (sub)tropische gebieden groeit.
Bron: Foodwatch