Chữa khỏi hoàn toàn viêm mũi dị ứng?
(Dân trí) - Thường xuyên ngứa mũi, ngứa mắt, chảy nước mũi trong, hắt hơi hàng tràng... là những khốn khổ mà người viêm mũi dị ứng phải chịu đựng. Tuy nhiên, căn bệnh dai dẳng này giờ có thể chữa khỏi hoàn toàn bằng phương pháp miễn dịch liệu pháp (MDLP) giảm mẫn cảm.
“Vắc xin” trị viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng khởi bệnh rất cấp, thường khi mới bắt đầu phát bệnh thì cảm thấy ở mũi, cổ họng, mắt, ống tai đều bị ngứa, tiếp theo là hắt hơi liên tục, thậm chí hắt hơi mấy chục cái, kèm theo là ngạt mũi và chảy dịch trong, đôi khi chảy ròng ròng...
Bệnh xuất hiện do những chất dị nguyên có trong môi trường sống của người bệnh như bụi, lông súc vật, nấm mốc. Hệ miễn dịch của bệnh nhân phải đấu tranh bằng IgE (lớp thứ nǎm của các globulin miễn dịch), giải phóng nhiều hoạt chất trung gian. Những chất trung gian này chính là những chất kích thích niêm mạc mũi.
Trước đây, để điều trị viêm mũi dị ứng, thường chỉ có cách dùng thuốc hay tránh xa các dị nguyên. Còn phương pháp giảm mẫn cảm MDLP, biện pháp miễn dịch để thay đổi cách thức phản ứng về miễn dịch của người bệnh đối với chất gây dị ứng, cũng đã được nghiên cứu và ứng dụng từ những thập kỷ 70.. Tuy nhiên phương pháp này vẫn còn rất mới đối với các cơ sở điều trị bệnh dị ứng ở nước ta. Phương pháp này chỉ áp dụng khi không thể loại bỏ được dị nguyên, loại trừ nguồn gây bệnh (tránh tiếp xúc với dị nguyên) do đặc thù công việc.
Biện pháp MDLP, phương pháp giảm mẫn cảm đặc hiệu (GMC), được coi là một phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng hiệu quả. Các bác sĩ sẽ đưa dị nguyên mẫn cảm vào cơ thể theo đường dưới da với liều lượng và nồng độ tăng dần, nhằm kích thích cơ thể hình thành kháng thể bao vây, để cơ thể có thể thích ứng với dị nguyên đó. Việc thay đổi đáp ứng miễn dịch dẫn tới việc không xuất hiện các triệu chứng lâm sàng. Điều đó lý giải vì sao đây được coi là một loại “vắc xin” phòng viêm mũi dị ứng.
Đòi hỏi sự kiên trì
Phương pháp MDLP có hiệu quả từ 60 - 80% trên người bệnh. Tuy nhiên thời gian điều trị đòi hỏi phải ít nhất là từ 6 tháng tới 3 năm để cơ thể sản xuất và duy trì kháng thể chống lại yếu tố gây dị ứng.
Để thuốc phát huy hiệu quả, người bệnh cần kiên trì điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Nhiều bệnh nhân tiêm thuốc được vài tháng thì mất kiên nhẫn, bỏ ngang, bệnh đã đỡ được 80 - 90% nhưng sau đó lại nhanh chóng tái phát.
Sau khi ngừng tiêm, lượng kháng thể này sẽ giảm dần và bệnh có thể tái phát, phải tiêm đợt khác. Tuy nhiên, nếu mỗi đợt tiêm càng kéo dài thì sau đó khoảng thời gian bạn phòng được bệnh viêm mũi dị ứng càng lâu.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh, nguyên GĐ BV Tai - Mũi - Họng T.Ư, trong 20 năm qua, bệnh viện này đã điều trị hiệu quả bệnh viêm mũi dị ứng bằng phương pháp giảm mẫn cảm đặc biệt với dị nguyên bụi nhà.
Ngoài ra, để phòng viêm mũi dị ứng, người bệnh cần tránh các yếu tố nguy cơ: tiếp xúc với dị nguyên như bụi nhà, khói... Cẩn thận khi thay đổi thời tiết, chú ý giữ vệ sinh mũi, thường xuyên dùng nước ấm hoặc nước muối sinh lý dể rửa mũi, không dùng tay ngoáy mũi để tránh tổn thương niêm mạc mũi..
Chữa viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng là một bệnh rất thường gặp với cơ chế bệnh sinh là tình trạng mẫn cảm đặc biệt của cơ thể, phản ứng bất thường và quá mức sau khi tiếp xúc với một dị nguyên nhất định, biểu hiện trên lâm sàng bằng 3 triệu chứng chính là hắt hơi, sổ mũi và tắc mũi. Điều trị viêm mũi dị ứng đợt cấp tính thường không khó khăn lắm nhưng khi bệnh đã chuyển sang mạn tính thì rất phức tạp mặc dù cho đến nay y học hiện đại đã có khá nhiều thuốc và kỹ thuật xử trí.
Trong y học cổ truyền, viêm mũi dị ứng thuộc phạm vi các triệu chứng “tỵ cừu”, “tỵ trất”... Thông thường, người ta căn cứ vào các triệu chứng cụ thể mà phân thành nhiều thể bệnh khác nhau và tiến hành trị liệu theo nguyên tắc “biện chứng luận trị” của y học cổ truyền. Về mặt kinh nghiệm dân gian, cũng có khá nhiều bài thuốc và phương pháp trị liệu viêm mũi dị ứng, có thể dẫn ra một số ví dụ điển hình như sau:
Phương pháp dùng thuốc
Bài 1: Hoa cứt lợn tím tươi 1 cái, lá khế tươi 2 cái, lá bạc hà tươi 2 cái. Ba thứ rửa thật sạch, nghiền nát gói vào gạc rồi nút vào lỗ mũi từng bên, mỗi bên 15 phút.
Bài 2: Hoa cứt lợn tím tươi 10 cái rửa thật sạch, nghiền nát ngâm với 10ml cồn 70o rồi lọc qua gạc sạch để được một dung dịch màu xanh. Mỗi ngày dùng bông gòn tẩm ướt cồn thuốc rồi đặt vào lỗ mũi từng bên, mỗi bên 10 phút.
Bài 3: Lá cóc mẳn (nga bất thực thảo) lượng vừa đủ, rửa thật sạch, giã nát rồi nút vào lỗ mũi từng bên, mỗi bên 10 phút.
Bài 4: Lá cóc mẳn 65g, tân di 15g, sắc lấy nước, lọc qua gạc sạch rồi nhỏ vào lỗ mũi, mỗi ngày 3 lần.
Bài 5: Kim ngân hoa 20g, ké đầu ngựa 10g, bèo cái tía 30g, sắc với 300ml nước lấy 150ml chia 2 lần uống trong ngày.
Bài 6: Tân di 60g, ké đầu ngựa 12g, bạch chỉ 6g, hành 90g. Tất cả rửa sạch, thái nhỏ, phơi khô, tán bột rồi trộn thêm với một chút bột thạch cao, bột băng phiến và bột lô cam thạch. Mỗi ngày, buổi trưa và tối trước khi đi ngủ, rửa sạch khoang mũi bằng nước muối sinh lý rồi dùng bông y tế chấm bột thuốc vào trong lỗ mũi.
Bài 7: Dịch ép tỏi 1 phần, mật o ng 2 phần, hai thứ hòa đều, nhỏ mũi 3 lần mỗi ngày.
Bài 8: Tổ o ng 1 miếng, nhai nát nuốt nước bỏ bã, mỗi ngày 2-3 lần.
Bài 9: Dây mướp (ty qua đằng), lấy đoạn gần gốc khoảng 1cm, thịt lợn nạc 60g. Tất cả rửa sạch, thái nhỏ, nấu chín dùng làm canh ăn hàng ngày, 5 ngày là một liệu trình, dùng liên tục 3 liệu trình.
Bài 10: Tân di 15g, trứng gà 2 quả. Cho tân di vào nấu với 2 bát nước lấy 1 bát, trứng gà luộc chín bỏ vỏ, chích 10 lỗ xung quanh rồi cho vào đun với nước sắc tân di, uống nước ăn cái.
Bài 11: Óc lợn 1 đôi, trứng gà 2 quả, hai thứ đánh đều gia thêm một chút đường phèn và rượu lâu năm rồi hấp ăn.
Phương pháp không dùng thuốc
Cách 1: Dùng 2 ngón tay trỏ hướng vào hai bên lỗ mũi ấn đẩy lên xuống hai huyệt nghinh hương (sát cạnh cánh mũi) làm cho hai lỗ mũi lúc thu hẹp lại, lúc phồng ra đồng thời hít vào mạnh, tắc bên nào hít mạnh bên đó, thở ra đường miệng. Nếu hai lỗ mũi vẫn tắc dùng ngón trỏ và ngón tay cái cùng bên cầm đầu chót mũi lắc qua lắc lại, vừa lắc vừa hít mạnh cho đến khi thật thông thì thôi. Cuối cùng, dùng ngón tay cái để vào đầu mũi phía sát đường nhân trung môi trên bật ngược mũi lên 5-7 lần. Mỗi ngày làm 3-7 lần.
Cách 2: Dùng 1 tép tỏi giã nát đắp vào huyệt dũng tuyền, mỗi tối 1 lần. Cách xác định huyệt dũng tuyền: lấy ở điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối giữa đầu ngón chân thứ hai (kể từ ngón cái) và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân.
Để nâng cao hiệu quả, có thể dùng kết hợp các bài thuốc và các phương pháp với nhau. Thông thường, người ta hay dùng kết hợp một bài thuốc uống, một bài thuốc nhỏ mũi với một phương pháp không dùng thuốc.
ThS. Hoàng Khánh Toàn
Hoa cứt lợn.
Vị thuốc cam thảo bắc.