2. Hun tijd
Ieder mens van dit systeem heeft een bepaalde tijd geleefd. Gedurende die tijd gebeurde er van alles. Grote gebeurtenissen zoals een oorlog en kleine gebeurtenissen zoals geboorte, huwelijk, overlijden. Grote gebeurtenissen worden opgeslagen in vensters en zijn eigenlijk een verzameling van kleine gebeurtenissen.
Ik heb op basis van grote gebeurtenissen de tijd in tijdperken ingedeeld. Grote gebeurtenissen hebben dus een eigen pagina binnen een tijdperk, met een samenvatting van wat er gebeurde en relevante jaartallen. Soms vallen ze in twee of meer tijdperken.
Kleine gebeurtenissen worden per jaartal genoemd op de pagina van het tijdperk.
Foeke Bouwes Dijkstra leefde van ca. 1787 tot 1859 en Renske Roelofs van Hes van 1789 tot 1853 in de tijdperken:
Willem IV en V 1747 - 1795
Vensters:
Oostenrijkse successieoorlog 1740 - 1748
1740-1748: Frankrijk en Pruisen tegen de Republiek, Oostenrijk en Engeland. Als Frankrijk het zuiden binnenvalt wordt Willem IV stadhouder.
Psalmberijming 1773 1773
In 1773 werd in opdracht van de Staten-generaal een nieuwe psalmberijming ingevoerd. Daardoor ontstonden rellen.
Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog 1775 - 1783
Het opleggen van belastingen en het ontnemen van rechten leidde tot deze oorlog
Vierde Engels Nederlandse oorlog 1780 - 1784
Oorlog tussen Engeland en de Republiek. Slag bij de Doggersbank (1781). Einde van de Republiek als grote mogendheid.
Bataafse revolutie 1783 - 1795
De tijd van conflicten tussen Patriotten en Orangisten. Met in Friesland patriotten in Franeker, Bolsward en Sneek.
Homoprocessen 1730 - 1866
Processen tegen homoseksuelen.
Pachtersoproer 1748
Een oproer met als oorzaak het verpachten van het innen van belastingen start in Groningen en verspreid zich via Friesland naar Amsterdam
Belastingen 1749 - 1750
Belastingen in Friesland, speciaal de quotisatie van 1749.
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Franse tijd 1795 - 1815
Vensters:
Bataafse Republiek 1795 - 1801
De Franse revolutie in Nederland - zonder terreur. 1797 Kollumer oproer.
Bataafs gemenebest 1801 - 1806
De Republiek wordt gecentraliseerd
Koninkrijk Holland 1806 - 1810
Het koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon
Annexatie 1806 - 1813
Napoleon annexeert de republiek. Met verplichte keuze achternaam ((1811) en de tocht naar Rusland (1812)
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Engeland bezet Zuid-Afrika
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Koning Willem I en II 1815 - 1848
Vensters:
Overstromingen 1164 - 1916
Stormvloed van 1825
Belgische opstand 1830 - 1839
De Belgische opstand leidde tot een onafhankelijk België
Afscheiding 1834
In 1834 scheidde een deel van de leden van de Nederlands Hervormde Kerk zich af. De eerste was de gemeente van Ulrum waar ds. Hendrik de Cock predikant was, omdat deze predikant geschorst werd vanwege de weinig bijbelse opvattingen in de kerk. Vele afscheidingen volgden.
Schoolstrijd 1806 - 1857
Onderwijs en schoolstrijd tot de onderwijswet van 1857. Orthodox Christelijk en Rooms-katholiek onderwijs was verboden.
Koningshuis 1815 - 2000
Wllem I en Willem II
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Grote trek
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Willem III en zo 1848 - 1914
Vensters:
Grondwet 1848 1848
De Grondwetsherziening van 1848 legde de basis voor het huidige stelsel van parlementaire democratie in Nederland. Sedert deze herziening der Nederlandse Grondwet is niet langer de koning, maar zijn de ministers verantwoordelijk voor het beleid. De Tweede Kamer der Staten-Generaal kreeg veel meer invloed en wordt bovendien rechtstreeks - weliswaar voorlopig nog door een beperkte groep kiezers - gekozen.
Aprilbeweging 1853
In 1848 vond een Grondwetherziening plaats. Een van de gevolgen was dat de Rooms-Katholieke Kerk de bisschoppelijke hiërarchie kon herstellen. Dat gebeurde in 1853. De Aprilbeweging van 1853 was het protestantse en conservatieve protest tegen het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland.
Landbouwcrisis 1878 - 1895
De landbouwcrisis in Europa tussen 1878 en 1895 ontstond als gevolg van de import van goedkoop graan en andere landbouwproducten uit de VS en Canada waardoor de prijzen van landbouwproducten sterk daalden.
Mechanisatie 1850 - 2000
Mechanisatie en automatisering in het boerenbedrijf.
Doleantie en vervolg 1886
De Doleantie is de benaming voor een kerkscheuring die in 1886 plaatsvond onder leiding van dominee Abraham Kuyper.
Arbeidersbeweging en Vakbonden 1837 - 2006
Een arbeidersbeweging is een brede volksbeweging, geworteld in de arbeidersklasse (proletariaat), waarvan aangenomen wordt dat zij de noden/belangen/wensen van de arbeiders in het algemeen vertegenwoordigt. Vakbonden zijn daarvan een belangrijk onderdeel.
Schoolstrijd 1857 - 1917
Onderwijs en schoolstrijd van 1857 tot de gelijkstelling in 1917. Voor Christelijk onderwijs moest geld bijeengebracht worden.
Vrije universiteit 1880 - 2000
De geschiedenis van de Vrije Universiteit, opgericht door Abraham Kuiper.
Zuivelfabrieken in Friesland 1887 - 2000
De ontwikkeling van de zuivelfabrieken
Koningshuis 1815 - 2000
Willem III, Emma, Wilhelmina
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Boerenoorlogen
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Foeke werd geboren in 1787 en Renske in 1789. Beide in het tijdperk Willem IV en V en ze zullen daar als kind weinig van hebben meegemaakt.
Maar ook in later jaren wordt er vaak aan tafel nog over eerdere gebeurtenissen gepraat
Bijvoorbeeld over het pachtersoproer, de nieuwe psalmberijming, de slag bij de Doggersbank en de perikelen van Patriotten en Prinsgezinden.
Foeke en Renske leefden in het tijdperk Franse tijd maakten daar alles mee.
Bijvoorbeeld de naamgeving en de tocht naar Rusland. Waren er dorpsgenoten die mee naar Rusland gingen en niet terugkwamen?
Foeke en Renske leefden in het tijdperk Koning Willem I en II maakten daar alles mee. Bijvoorbeeld de Belgische opstand en de Afscheiding.
Foeke overleed in 1859 en Renske in 1853; beide in het tijdperk Willem III en zo en hebben daar niet veel van meegemaakt.
Niet de doleantie, de schoolstrijd, de VU en de ontwikkelingen met zuivelfabrieken.
Foeke was van boerenbedrijf