- Hội-Viện-Trường

Hội-Viện-Trường

Hội Đạihọc Dalat, Viện Đạihọc Dalat, và Trường Chánhtrị Kinhdoanh là ba cơsở mà tôi có liênhệ khánhiều từ lúc bamươiba tuổiđời cho tới nay.

Thánggiêng năm 1961 là lần đầutiên tôi đặt bước chân vào cẩmvực Viện Đạihọc Dalat (VĐD) và được hầuchuyện với Cha Việntrưởng Trầnvăn Thiện. Tôi tự giớithiệu là giámđốc giaotế Hãng Dầu Esso-Stanvac. Ngânsách của hãng có dành một khoảntiền mườingàn đồng mà VĐD cóthể dùng làm giảithưởng hay họcbổng để khuyếnkhích các sinhviên hiếuhọc. Cuối niênkhóa 1960-61 hai sinhviên đậu thủkhoa sưphạm ban phápvăn và ban triếthọc lãnh mỗi người một giảithưởng nămngàn đồng. Trong ngàylễ tốtnghiệp tôi được gặp Đứccha Chưởngấn Ngôđình Thục, Đứccha Trầnvăn Thiện, và Cha Việntrưởng Nguyễnvăn Lập. Thángba năm đó Cha Thiện đã thăngchức giámmục để caiquản giáophận Mỹtho và Cha Lập đã lên Dalat làm việntrưởng saukhi dời chứcvụ giámđốc Cônggiáo Tiếnhành tại Sàigòn.Đầu thángsáu năm 1964 tôi lên Dalat để cùng cha Lập lo mọi côngchuyện cho việc khaigiảng một phânkhoa mới, tứclà Trường Chánhtrị Kinhdoanh (TCK). Cha để cho tôi được rộngquyền hànhđộng trong việc soạnthảo toànbộ họctrình và thànhlập ban giảnghuấn. Trong suốt thờigian hơn sáu năm phụcvụ tại VĐD, tôi được Cha tínnhiệm hoàntoàn, tâmđầu ýhiệp, rất là tươngđắc, tuy đôikhi cũng có bấtđồng ýkiến. Tôi nhớ Cha Lập nhiều nhất về lòng yêungười và tính rộngrãi.

Thángbảy năm 1970 Cha Lêvăn Lý lên làm việntrưởng và Cha Lập trởvề Huế làm tổngđạidiện giáophận. Đứccha Nguyễnngọc Quang thaythế Đứccha Trầnvăn Thiện trong chứcvụ chưởngấn. Do sự đềcử của Cha Lý tôi được các đứccha chỉđịnh làm tổngquảnlý Hội Đạihọc Dalat (HĐD) với nhiệmkỳ banăm.Tuy còn kiêmnhiệm chứcvụ khoatrưởng TCK một niênkhóa nữa, trong thựctế tôi đã về Saigon ngay giữa năm 1970 thaythế Cha Nguyễnvăn Thạnh trong việc quảntrị các tàisản sinhlợi của HĐD để tàitrợ cho VĐD. Lúcđó HĐD có bốn tàisản sinhlợi là Thươngxá Nguyễnhuệ, Thưquán Xuânthu, Caoốc Lamsơn và Cưxá Đinhtiênhoàng, đều nằm trong thànhphố Saigon. Đầu nhiệmkỳ thứhai, khoảng cuối năm 1973, tôi thươnglượng với chủnhân ngườipháp và tậu được cho HĐD hai đồnđiền khálớn trên Blao, một trồng trà và một trồng càphê. Tôi nhờ các thầydòng Đồngcông trông nom hai đồnđiền này.Hộiđồng quảntrị nhiệmkỳ 1970-73 là ba Đứccha Nguyễnvăn Hiền, Nguyễnngọc Quang và Phạmngọc Chi, nhiệmkỳ 1973-76 là ba Đứccha Nguyễnngọc Quang, Phạmngọc Chi và Nguyễnvăn Thuận. Hai người phụtá cho tôi trong nhiệmkỳ một là Cha Nguyễnhữu Trọng và ông Trầnvăn Bốt, trong nhiệmkỳ hai là Cha Lâmquang Trọng và ông Phạm Đài. Suốt thờigian 1970-75 tôi làm tổngquảnlý, VĐD đã được tàitrợ mộtcách khảquan. Tôi maymắn được các đứccha trong hộiđồng quảntrị HĐD tínnhiệm hoàntoàn và tựnghĩ đã không phụ lòngtin của các ngài.Sau biếncố thángtư 1975, HĐD-VĐD-TCK đều đã bứctử cùng với chếđộ Việtnam Cộnghòa. Giáosư và sinhviên, tuy đã phântán khắpnơi trên thếgiới, nhưng mãimãi ôm theo tônchỉ thụnhân để xứngđáng làm người mà Viện đã có công vuntrồng.Gs Trần Long